7,5 / 10
Τόση προσμονή πια με τον νέο δίσκο των DREAM THEATER, με έκανε να νιώθω όπως αρκετά χρόνια πίσω, ως έφηβος, που είχα πάθει την πλάκα μου με το “When dream and day unite” και το “Images and words” , την έστηνα έξω από τα δισκάδικα για να ανοιχτούν οι κούτες που είχαν το “Awake” και μέχρι να φτάσω με το λεωφορείο στο σπίτι μου, είχα μάθει απ’ έξω σχεδόν όλους τους στίχους!!! Έκτοτε, το νερό έχει μπει στο αυλάκι, είχα την τιμή να κάνω παρουσίαση σε έντυπα αλλά και site σε όλους τους δίσκους του συγκροτήματος, να μιλήσω πλειστάκις σχεδόν με όλα τα μέλη του γκρουπ, ακόμα και να κάνουμε παρέα, να τους παρακολουθήσω live σε διάφορες πόλεις της Ευρώπης, αλλά η κάψα με τη μουσική τους να παραμένει άσβεστη. Η όποια εμπειρία μου, υποδεικνύει ότι για να αρθρώσω λόγο για νέο δίσκο των DREAM THEATER, πρέπει να έχω ακούσει το δίσκο τουλάχιστον 20 φορές (χωρίς να φαίνεται αστείο το νούμερο), ώστε να μπορέσω, πάντα εντελώς υποκειμενικά, να αναλύσω τι ακούμε σε κάθε δίσκο, επαναλαμβάνω, πάντα κάτω από τη δική μου οπτική γωνία.
Ξεκινάμε από τα βασικά. Δωδέκατος δίσκος και ομώνυμος; Χωρίς το ιδρυτικό μέλος τους και βασικό άξονά τους σε πολλούς τομείς, ακόμα και πέρα της μουσικής, τον Mike Portnoy; Δεν μου κάνει καλό. Λίγο σε «ασέβεια», παρά τα όσα έχω σούρει κατά καιρούς στον κορυφαίο αυτό ντράμερ και πολλές φορές και face to face. Το εξώφυλλο (δεν μιλάω για το εσωτερικό artwork), από τον Hugh Syme, είναι τόσο basic και απλοϊκό, που νόμιζα από την πρώτη στιγμή ότι είναι κάποιο teaser, μέχρι που με λύπη μου διαπίστωσα ότι είναι το τελικό… Σαν το “Metallica” των METALLICA (πάλι ομώνυμος δίσκος)…
Μία δεύτερη παρατήρηση: Η συνολική χρονική διάρκεια του άλμπουμ, η οποία είναι κάτω από 70 λεπτά, για πρώτη φορά μετά το “Images and words” του 1992 (αλλά τότε ακόμα η τεχνολογία του CD ήταν σε αρχικό στάδιο και αν φόρτωνες στο βινύλιο πάνω από 70 δεν ακουγόταν καλά). Με λίγα λόγια, αν αφαιρέσω και τα 3 λεπτά της εισαγωγής “False awakening suite”, μου «λείπουν» σχεδόν δύο τραγούδια και είναι η πρώτη φορά που ακούω δίσκο DREAM THEATER, στον οποίο να περιμένω και κάτι ακόμα. Ακόμα και η special edition του δίσκου, έχει τα ίδια τραγούδια με ήχο 5.1 Dolby Surround. Ακόμα μου λείπουν οι ειδικές εκδόσεις όμως με τις διασκευές, τα b’ sides, τις instrumental εκδόσεις τραγουδιών. Πράγματα που προφανώς ήταν δουλεμένα αποκλειστικά από τον Portnoy και τώρα που λείπει, λείπουν και σε εμάς (ή τουλάχιστον σε μένα).
Στα της μουσικής τώρα… Όπως πολλοί φίλοι μου, οπαδοί του σχήματος, την πρώτη φορά που άκουσα το δίσκο, πάγωσα, αφού ουσιαστικά δεν μου έμεινε κανένα κομμάτι. Στη συνέχεια, όσο περισσότερο τον άκουγα, τόσο ανακάλυπτα καινούργια πράγματα. Είναι σαφές ότι το “Dream theater” έχει μια δομή καθαρά προσανατολισμένη στα τραγούδια καθ’ αυτά. “Song oriented” που λένε και στο χωριό μου. Τους λείπει όμως ένα από τα πιο σημαντικά συστατικά, που με έκαναν να λατρέψω τους DREAM THEATER κι αυτό είναι η περιπέτεια. Οι DREAM THEATER είναι ένα συγκρότημα που ανέκαθεν τα τραγούδια τους ήταν «τροφή για σκέψη» σε όλη την έκτασή τους. Ποτέ δεν υπήρξαν το γκρουπ με τα 5λεπτα τραγούδια, με την προφανή δομή «κουπλέ – ρεφρέν – κουπλέ – ρεφρέν – σόλο – γέφυρα – ρεφρέν». Μπορεί σε κάποια σημεία τα τραγούδια τους ίσως να «ξεχείλωναν» από τις ιδέες που έμπαιναν εμβόλιμες, παρόλα αυτά η μαγεία του απρόβλεπτου μου λείπει σε πολλά σημεία. Το άλμπουμ αυτό, περιέχει, ως επί το πλείστον, τραγούδια με χρονική διάρκεια από 4+ μέχρι 7+ λεπτά. Προσωπικά, αλλά θεωρώ ότι και η πλειοψηφία των οπαδών τους, τους DREAM THEATER, τους λατρεύουμε για τραγούδια όπως το “Pull me under”, το “Take the time”, το “Metropolis pt I”, το “Learning to live”, το “Scarred”, το “Home” ακόμα και το “Panic attack” και τα πιο πρόσφατα “Lost not forgotten” και “Breaking all illusions”. Δηλαδή, για τραγούδια που χρονικά εκτείνονται από τα 8 λεπτά και φτάνουν μέχρι τα 13+. Εννοείται, ότι η χρονική διάρκεια δεν κάνει ένα κομμάτι καλό ή μέτριο (άλλωστε το “Octavarium”, μπορεί να διαρκεί 24 λεπτά, αλλά ποτέ δεν έχει θεωρηθεί highlight της καριέρας του συγκροτήματος). Για ένα συγκρότημα, όπως οι DREAM THEATER όμως, είναι βασικό για να μπορέσουν να κάνουν ένα τραγούδι «περιπετειώδες». Να προσθέσουν εδώ κι εκεί, πολλά μικρά ή μεγάλα στοιχεία που να κάνουν κάθε ακρόαση ένα ολοκαίνουργιο μουσικό ταξίδι. Με το να «αποψιλώσουν» τα τραγούδια τους (χωρίς αυτό να σημαίνει ότι λείπουν τα ακραία τεχνικά μέρη), γίνονται «γήινοι». Κι ένα γκρουπ της δικής τους αξίας, όχι μόνο εκτελεστικής αλλά και συνθετικής, θεωρώ ότι αυτή η κίνηση τους βγάζει λίγο από τον δρόμο τους. Με κάνει να αναπολώ την πρώτη λέξη του τίτλου τους, τη λέξη “dream”.
Θα μου πείτε τώρα, «καλά, αφού γράφεις όλα αυτά, πώς κατάφερες να ακούσεις το δίσκο τόσες φορές;». Δεν είναι ότι δεν μου αρέσει το “Dream theater”. Απλά, όντας ένας «γήινος» δίσκος, δίνει το δικαίωμα και σε άλλους να προσεγγίσουν σχετικά το επίπεδό τους, όχι επειδή ανέβηκαν, αλλά επειδή οι ίδιοι οι DREAM THEATER φαίνεται σαν να «έριξαν τον πήχη», ο οποίος βρίσκονταν σε δυσθεώρητα ύψη. Η λέξη “mainstream” δεν με αγγίζει και ούτε την έχω ταμπού. Νομίζω ότι η μόνη στιγμή των DREAM THEATER που έγιναν πραγματικά mainstream, ήταν με το “You not me”, εξ ου και δεν επανέλαβαν κάτι παρόμοιο, τουλάχιστον όχι σ’ αυτόν το βαθμό (αφού απέτυχε και παταγωδώς αυτό το πείραμα). Από τη στιγμή όμως που το συγκρότημα αποφάσισε να κάνει κάτι πιο προσανατολισμένο στα τραγούδια καθ’ αυτά, περίμενα κάτι ακόμα καλύτερο, γι’ αυτό που είναι. Βγάλτε έξω τις «απαιτήσεις» και τις προσδοκίες που είχα. Το “The enemy inside”, ποτέ δεν με ακούμπησε πραγματικά. Πολύ αξιόλογο, αλλά σε τελική ανάλυση, μόνο του σ’ αυτό το ύφος στο δίσκο. Το δεύτερο δείγμα γραφής, το “Along for the ride”, είναι ένα τραγούδι που συνθέτες σαν τον Rudess και τον Petrucci, το έχουν για πρωινό μαζί με τον καφέ και τα κουλουράκια. Από εκεί και πέρα, υπάρχει το instrumental (στο ύφος του “Ytse jam” αλλά και του “YYZ” των RUSH) “Enigma machine”, το πρώτο μετά το “Stream of consciousness” του “Train of thought”, το οποίο μου αρέσει, αλλά σε καμία περίπτωση δεν είναι “Erotomania” ή “Ytse jam”, παρόλα αυτά έχει πολύ ωραίο groove. To “The bigger picture”, ακολουθεί την παράδοση τραγουδιών όπως το “This is the life”, “Ministry of lost souls”, “The best of times”, το “Behind the veil” είναι το METALLICA τραγούδι του δίσκου, με μελωδικό ρεφρέν και τρελό groove, το “Illumination theory”, είναι από τα πολύ καλά μακροσκελή έπη των DREAM THEATER, με την ορχήστρα να δίνει έναν άλλο αέρα και να ανεβάζει πολύ τη σύνθεση και το τελικό αποτέλεσμα.
Δύο από τα αγαπημένα μου τραγούδια όμως, είναι το “The looking glass” και το “Surrender to reason”, διόλου τυχαίο όμως, το ότι φέρουν εξαιρετικές ομοιότητες με τους RUSH. Ιδιαίτερα το “The looking glass”, είναι σαν να ακούω το “Red barchetta” 30+ χρόνια μετά, ενώ το “Surrender to reason” έχει την ατμόσφαιρα των Καναδών από την αρχή μέχρι το τέλος και είναι μάλλον το αγαπημένο μου στο άλμπουμ. Γενικότερα η prog rock τάση, επικρατεί στο δίσκο άνετα σε σχέση με τα πιο metal στοιχεία (χωρίς αυτό να κατατίθεται ως καλό ή κακό).
Ο LaBrie, κάνει μία πολύ καλή ερμηνεία, χωρίς να πιέζει τον εαυτό του σε πράγματα τα οποία δεν τα κάνει απολύτως καλά (δηλαδή να φτάνει πάρα πολύ ψιλές νότες ή να κάνει πιο «τσαμπουκαλεμένα» φωνητικά). Η δύναμή του, είναι τα πιο μπαλαντοειδή και μελωδικά σημεία και αυτά προσπαθεί να τονίσει σε όλη τη διάρκεια του δίσκου. Ο Petrucci, μπορεί να μας χαρίζει λιγότερα μνημειώδη riff σε σχέση με το παρελθόν, αλλά τα σόλο του βγάζουν φοβερή μελωδία και συναίσθημα, χωρίς βέβαια να υστερούν σε τεχνική και ταχύτητα. Απολαυστικός για μία ακόμη φορά. Ο John Myung, είναι ένα ξεχωριστό κεφάλαιο στους DREAM THEATER. Υπήρξε πάντα ο ρολίστας πολυτελείας στο γκρουπ, κάτι σαν τον εκάστοτε αμυντικό χαφ της Ρεάλ Μαδρίτης στο ποδόσφαιρο. Τον άνθρωπο, δηλαδή, που παραδοσιακά έτρεχε να καλύψει με τη βρώμικη δουλειά του, τις «ντίβες» που πάντα έπαιζαν στην επίθεση, όλοι οι ειδικοί να μνημονεύουν τη χρησιμότητά του, αλλά να μην λάβει ποτέ την αναγνώριση και το ρόλο που του αρμόζει. Πλέον το μπάσο του Myung ακούγεται δυνατότερο από ποτέ και κάνει τα μπάσα στα ηχεία του στερεοφωνικού μας να τρίζουν από τις συχνότητες που παράγει, ενώ δεν είναι λίγα και τα σημεία που παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο. Δικαίωση… Ο Jordan Rudess από την άλλη, παρότι είναι ένας από τους δύο βασικούς συνθέτες, φαίνεται κάπου να «ρίχνει» τον εαυτό του, αφού δεν έχει τον πιο «αρχηγικό» ρόλο που πίστευα ότι θα έχει. Ακόμα θυμάμαι στην περιοδεία του “Train of thoughts” να του εκφράζω την απορία μου γιατί δεν ακούγονται στο δίσκο τα φοβερά θέματα που παίζει στα live και την ίδια απορία να έχει ουσιαστικά κι εκείνος. Τώρα, με πιο σημαντικό ρόλο στη μπάντα, περίμενα κάτι περισσότερο, αλλά ίσως ο πιο συγκρατημένος χαρακτήρας των τραγουδιών, να μην του το επέτρεπε. Τέλος, ο Mangini, δεν χρειάζεται τη δική μου επιβεβαίωση ότι είναι μαγικός ντράμερ. Ντύνει τις συνθέσεις πολύ καλά, αλλά δεν μπορώ να γνωρίζω το βαθμό συνεισφοράς του στο τελικό συνθετικό αποτέλεσμα, τώρα που για πρώτη φορά ήταν παρών στη συνθετική διαδικασία. Γι’ αυτό όμως που σίγουρα έχω τις ενστάσεις μου, είναι ο ήχος του, αφού υπάρχουν πολλά σημεία που με ξενίζει ο ήχος ιδιαίτερα στο ταμπούρο, αλλά και που μου ακούγονται πολύ τριγκαρισμένα τα τύμπανά του. Προσωπική άποψη, αλλά όλες οι κριτικές/παρουσιάσεις, έχουν τον υποκειμενικό χαρακτήρα του γράφοντος.
Γενικότερα ο ήχος του “Dream theater” μου έδειξε ότι ήθελαν να πιάσουν λίγο το κλίμα των “Images…” και “Awake” με ολίγη από “Octavarium” αλλά και αναπόφευκτα και των υπολοίπων άλμπουμ που έχουν βγάλει με τη Roadrunner, από το “Systematic chaos” δηλαδή και μετά, με χαρακτηριστικό ότι σε καμία περίπτωση δεν ακούγεται σαν συνέχεια του “A dramatic turn of events”. Οι DREAM THEATER, ακούγονται φρέσκοι και πλήρως απελευθερωμένοι να παίξουν τη μουσική που επιθυμούν στον απόλυτο βαθμό, μόνο που τελικά για τη δική μου λογική και γούστο υστερεί σε όλους τους τομείς που (υπερ)ανέλυσα. Σε καμία περίπτωση δεν είναι ένας απλά καλός δίσκος (για μέτριος ούτε κουβέντα), μετά από τόσα αριστουργήματα όμως, τον βάζω στη ζυγαριά και δείχνει ότι είναι από τους λιγότερο αγαπημένους μου. Δεν μου λείπουν οι «εξεζητημένες» εμπορικές απόπειρες του παρελθόντος, τύπου “Build me up, break me down” ή το “Forsaken”, δεν μου λείπουν τα πιο χεβιμεταλλάδικα tracks όπως το “Constant motion” ή το “A rite of passage”. Δεν μου λείπουν τα τραγούδια για τον αλκοολισμό του Portnoy και οι απέλπιδες προσπάθειες του πρώην ντράμερ τους να τραγουδήσει. Η αλήθεια είναι ότι μου λείπει το όνειρο (dream). Μου λείπει η μαγεία. Από τους κορυφαίους, έχω απαιτήσεις αποκλειστικά για το καλύτερο. Ο βαθμός που μπαίνει, είναι σε σύγκριση με την υπόλοιπη δισκογραφία τους, γιατί υπό φυσιολογικές συνθήκες, η συντριπτική πλειοψηφία των συγκροτημάτων, θα σκότωνε για να γράψει το “Dream theater”.
Σάκης Φράγκος
