«Βυσσοδομώντας στην άβυσσο της ανθρωπότητας»
Μετά την προακρόαση του ντεμπούτου της νέας μπάντας του The Magus, “Βυσσοδομώντας”, και αφού είχαμε την ευκαιρία να το ξανακούσουμε έχοντας το promo του δίσκου, συναντηθήκαμε μαζί του για περίπου μιάμιση ώρα. Συζητήσαμε διεξοδικά για τον δίσκο, για τους NECROMANTIA που δεν έδωσαν ποτέ live αν και είχαν προτάσεις, αλλά και για το βιβλίο της ιστορίας τους που. Μιλήσαμε ακόμα και για τους METALLICA, την τεχνητή νοημοσύνη, καλύπτοντας κάθε πτυχή του πρώτου δίσκου των THE MAGUS που κυκλοφορεί την ημέρα του Halloween (31 Οκτωβρίου) από την The Circle Music. Θαρρούμε ότι θα σας πείσει ότι τίποτα δεν έγινε τυχαία για το album αυτό. Πάρτε μια βαθιά ανάσα και μπείτε στον μαγικό κόσμο των THE MAGUS και όχι μόνο!
Πότε επαναδραστηριοποιήθηκες; Όταν ο Mutilator σου είπε να ενταχθείς στους YOTH IRIA ή πιο πριν;
Δεν είχα πότε παύση από τη μουσική. Είχα βγάλει με τους PRINCIPALITY OF HELL που παίζαμε κάτι σαν παλιό black/thrash και τους THOU ART LORD. Σκέφτηκα να σταματήσω μετά τον θάνατο του Baron Blood, γιατί με τους NECROMANTIA ήταν στα σχέδια μας κάποτε να βγάλουμε ένα album.
Υπήρχαν δικές σου ή του Baron Blood ιδέες που τις είχατε παρατημένες και σκεφτήκατε να τις χρησιμοποιήσετε κάποια στιγμή για κάποιο μελλοντικό album;
Όχι. Δεν το κάναμε ποτέ όπως και τώρα. Όλα είναι δικές μας καινούριες ιδέες. Απλά στον τελευταίο δίσκο των NECROMANTIA υπάρχουν ιδέες του Γιώργου, του Inferno, δικές μου και του Worshipper of Pan. Επειδή δεν το κάνω επαγγελματικά, κάναμε κάτι που είπαμε «θα βγάλουμε ένα album σε ενάμισι χρόνο». Γενικά με εμάς δεν υπήρχε περίπτωση να ανασύρουμε παλιές ιδέες και να τις πλασάρουμε σαν νέες. Επειδή η μουσική για εμάς δεν είναι επάγγελμα όλα γίνονταν όποτε υπήρχε έμπνευση συν το γεγονός ότι δεν είχαμε deadlines από τις δισκογραφικές
Η σχέση σας με την Osmose όπως διάβασα στο βιβλίο ήταν πολύ ελεύθερη.
Ναι, μέχρι που κάποια στιγμή μας είπε «τι θα γίνει»; Η απάντησή μας ήταν ότι δεν ξέρουμε πότε θα είναι έτοιμο νέο album και το δέχτηκαν. Παρόλα αυτά τα δικαιώματα όλων των δίσκων μας εκτός του τελευταίου, ανήκουν στην Osmose. Πάντα είχαμε μια σχέση, δεν την κόψαμε ποτέ. Ήταν πάντοτε εντάξει ακόμα και σήμερα
Στο βιβλίο των NECROMANTIA μου έκανε εντύπωση η διάρθρωσή του όσο αφορά τη συνολική σου παρουσία στην ακραία σκηνή και όχι μόνο σαν μέλος των NECROMANTIA. Έχει μέσα αναφορές ακόμα και σε εταιρίες που είχες συνδράμει όπως η Hypervorea. Όλα αυτά σε βοήθησαν ώστε να ξεκινήσεις ένα σχήμα που δεν θα είναι σαν side project όπως οι NAOS; Οι παλιότεροι fans θα περίμεναν να κάνεις έναν δίσκο μόνο με πλήκτρα όπως τότε. Γιατί δεν μπήκες στη διαδικασία να γράψεις κάτι ανάλογο ενώ θα ήταν εύκολο για σένα;
Αν το δεις είναι η πρώτη φορά στο νέο δίσκο που δουλεύω σοβαρά και όχι τύπου «πάμε να το κάνουμε έτσι για να γουστάρουμε» όπως με τους PRINCIPALITY OF HELL.
Ή ακόμα με τους DIABOLOS RISING μαζί με τον Mika Luttinen των IMPALED NAZARENE στα mid 90s.
Εκεί ήταν ακόμα που ψάχναμε μονοπάτια. Με τους PRINCIPALITY OF HELL ήταν ένα «πάμε να χτυπηθούμε» και να παίξουμε για να γουστάρουμε. «Ωραίο riff! Βάλτο! Μα μοιάζει! Δεν μας νοιάζει»! Δεν μας νοιάζει ότι μοιάζει! Το κάνουμε ξεκάθαρα επειδή το γουστάραμε. Η πρώτη φορά, λοιπόν, που ασχολήθηκα με μπάντα ήταν εδώ και όχι τόσο με τους YOTH IRIA. Εκεί ήταν η βάση και από τη βάση αναπτύξαμε και φτιάξαμε. Εδώ ήταν από το μηδέν! Χρησιμοποιώ full κιθάρες. Είναι η πρώτη φορά που βάζω κιθάρες σε μια μπάντα που ξεκινάω από το μηδέν και την πάω σοβαρά σε όλο της το concept. Και δεν είναι κιθάρες απλά να παίζουν ένα riff, αλλά να κάνουν μελωδίες και αρμονίες. Αυτό ξεκίνησε από το τελευταίο δίσκο των NECROMANTIA, στο οποίο δουλέψαμε έτσι, γιατί δεν υπήρχε μπάσο λόγω του χαμού του Baron Blood. Όταν άκουσα τελικά το album και είδα τι μπορώ να κάνω με συνεργάτες φυσικά, είπα γιατί να μην το συνεχίσω σε κάτι άλλο βέβαια; Το τελευταίο album των NECROMANTIA ήταν το έναυσμα για να κάνω κάτι.
Αλλά χρειάστηκε να αποτινάξεις τη σκέψη ότι όλα τέλειωσαν μετά το θάνατο του Baron Blood.
Ναι! Και είδα ότι μπορούν να γίνουν πολλά ωραία πράγματα που έχω στο μυαλό μου και γεννήθηκαν κι άλλα.
Δεν συζητάμε βέβαια την περίπτωση να έβγαινε το “Βυσσοδομώντας” κάτω από το όνομα των NECROMANTIA.
Οι NECROMANTIA τελείωσαν όταν έφυγε το 50% της μπάντας. Θα μπορούσα να συνεχίσω με κιθάρες… Δεν ήθελα όμως!
Ένα κομμάτι όπως το “Give the devil his due: The story” με τη συνδρομή στα φωνητικά του King Dude δεν χωράει σε δίσκο των NECROMANTIA έτσι δεν είναι;
Όχι, διαφωνώ! Στους NECROMANTIA χωράει ό,τι μας αρέσει. Η νοοτροπία της μπάντας THE MAGUS και των NECROMANTIA είναι η ίδια.
Δηλαδή η νοοτροπία παραμένει η ίδια και όπως σου είπα και στην προακρόαση, ένιωσα σαν να ακούω ένα ανάλογο “promo tape” του 2023.
Έχει μια έννοια… Δεν έχουμε φραγμούς! Μέχρι ένα επίπεδο βέβαια, γιατί βάζεις και μια κόκκινη γραμμή. Δεν θα παίξουμε industrial! Αυτό θα έκανα με ένα άλλο project όπως έκανα παλιά. Είναι, όμως, αρκετά ανοιχτό σαν σκεπτικό όπως ήταν και οι NECROMANTIA.
Υπήρχε κάτι που δεν ευοδώθηκε με τους NECROMANTIA να κάνετε και δεν έγινε;
Όπως σου είπα και πριν, είχαμε σκοπό να γράψουμε έναν δίσκο. Είχαμε βρεθεί κιόλας δυο χρόνια πριν και λέγαμε να δούμε και με εταιρίες τι γίνεται για να δούμε τη βάση των ηχογραφήσεων. Αλλά δεν το βάλαμε ποτέ μπροστά. Δεν είχαμε κάνει πρόβες. Απλώς είχαμε βάλει κάτω να δούμε τα προγράμματά μας για να βρισκόμαστε και να αρχίσουμε να γράφουμε, αλλά τελικά δεν έγινε.
Με τον Baron Blood ήσασταν σαν δίδυμο, μια σχέση καρμική και λειτουργούσατε σαν συγκοινωνούντα δοχεία. Δεν μπορούσες να πεις αυτή είναι σύνθεση δική σου και η άλλη του Baron Blood. Πως είναι αναλογικά η συνεργασία σου με τους σημερινούς σου συνεργάτες;
Είμασταν μαζί από το λύκειο. Είχαμε πάει διακοπές μαζί. Είχαμε ο καθένας κάποιες ιδέες και τις δουλεύαμε μαζί. Με τον El δουλέψαμε ακριβώς έτσι. Παίρναμε το concept του κομματιού και είχαμε ιδέες. Έφερνα εγώ και ο El ιδέες, τις ανταλλάσσαμε κυρίως μέσω internet. Αρχίσαμε να βρισκόμαστε από κοντά όταν τα κομμάτια αρχίσαν να παίρνουν μορφή. Οι ιδέες ήταν αρκετές και γι’ αυτό το λόγο υπάρχουν και leftovers, δηλαδή πολλά riffs που έχουν μείνει έξω. Το τι θα γίνουν όλα αυτά δεν μπορώ να σου απαντήσω, μπορεί και να πεταχτούν. Ή μπορεί να πω «θυμάσαι εκείνο που σου είχα στείλει; Να το ξαναδούμε».
Γιατί επέλεξες να χρησιμοποιήσεις το The Magus σαν όνομα της μπάντα και όχι κάτι άλλο;
Γιατί αντιπροσωπεύει αυτό που ήθελα να κάνω πολύ καλά. Αντί να κάθομαι να ψάχνω να βρω όνομα έβαλα κάτι πολύ χαρακτηριστικό γιατί είναι το δικό μου concept. Είναι όμως μπάντα.
Είσαι δηλαδή πρώτος μεταξύ ίσων. Δεν είναι απλά οι μουσικοί σου που εκτελούν τη μουσική σου.
Ναι, γιατί όλα τα μέλη συνείσφεραν στο μουσικό επίπεδο. Στίχοι, concept και γενικά είμαι εγώ.
Οι στίχοι σου πότε γράφτηκαν;
Οι στίχοι γράφονται από μένα πάντα πριν όπως έκανα και στους NECROMANTIA. Όταν κυκλοφορήσει το album θα δείτε στίχους που δεν έχουν «χωρέσει» στο τραγούδι.
Άρα μπορούμε να αναγνώσουμε τους στίχους σαν κείμενο μακριά από τη μουσική.
Ακριβώς! Θα δείτε ας πούμε σε ένα κομμάτι να είναι μέσα στο τραγούδι το 70% των στίχων. Οι στίχοι μετά ορίζουν πως θα είναι το κομμάτι.
Μου ανέφερες στην προακρόαση ότι δεν θα έχουμε διαθέσιμους τους στίχους στα ελληνικά. Γιατί;
Επίτηδες! Όπως κάνουν και άλλοι όπως οι Νορβηγοί. Έτσι κι εγώ δεν θα βάζω. Άκου και ψάξε μόνος σου να βρεις ή να στείλει μήνυμα στην μπάντα «τι λέτε εδώ»; Ευχαρίστως να σου πω!
Ξεχωριστό κομμάτι του δίσκου είναι το “Ana Lilith” με τα χορωδιακά μέρη που έχουν και μια φοβερή επίκληση στα ελληνικά. Τι έχεις να μας πεις γι’ αυτό;
Το κομμάτι αυτό αναφέρεται στη θηλυκή αρχή σε οποιαδήποτε θρησκεία ή λατρεία έχει εμφανιστεί από την Εκάτη μέχρι τη Lilith.
To concept του δίσκου σε τι ακριβώς αναφέρεται;
Πρακτικά στην καθημερινότητά μου σαν άνθρωπος είμαι αρκετά αγνωστικιστής και άθεος στο φυσικό επίπεδο. Στο μεταφυσικό είμαι Εωσφοριστής και Draconian να στο πω κι έτσι. Η μαγεία είναι όταν συναντώνται το φυσικό με το μεταφυσικό. Υπάρχουν μερικές φορές που συναντώνται και επηρεάζει το ένα το άλλο. Η ιδέα του concept για το δίσκο μου ήρθε παρατηρώντας τον κόσμο γύρω μου τα τελευταία χρόνια. Για μένα ο Εωσφόρος είναι αυτός που φέρνει το φως, ο Benefactor (ευεργέτης) της ανθρωπότητας σαν τον Προμηθέα. Οπότε είναι σαν να λέει πάρε αυτό, που οι χριστιανοί λένε το μήλο, και πορεύσου. Σε συμβολικό επίπεδο που το μήλο είναι η γνώση. Κοιτάς τώρα την ανθρωπότητα πως έχει πορευτεί και δεν βλέπω κανένα καλό.
Ζούμε σε μια αντιφατική εποχή με απεριόριστη πρόσβαση στην πληροφορία και η ζωή μας να χειροτερεύει ολοένα.
Ζούμε σε μια μετα-αποκαλυπτική εποχή. Οι άνθρωποι είναι ζόμπι. Δεν τρώνε μυαλά, αλλά τρώνε άλλα πράγματα.
Τρώνε πνευματικά σκατά!
Ναι! Έχουν την ίδια νοημοσύνη και ικανότητα που έχει ένα κοινό ζώο. Γι’ αυτό σου λέω ότι ζούμε σε μια μετα-αποκαλυπτική εποχή.
Που πιστεύεις ότι θα οδηγήσει όλο αυτό;
Πρέπει να έρθει το τέλος της ανθρωπότητας. Πρέπει να τελειώσει!
Όπως στο Matrix που ο agent Smith είπε στον Μορφέα ότι η ανθρωπότητα είναι ιός σε αυτόν τον πλανήτη.
Είμαστε αυτό το πράγμα! Είμαστε πανούκλα! Δεν υπάρχει καμία ελπίδα σωτηρίας! Πηγαίνουμε όλο και χειρότερα! Οι χριστιανοί και οι διάφοροι πολιτικοί είναι τα ζόμπι που λέγαμε πριν. Οι καθοδηγητές τους είναι άλλοι που έχουν βλέψεις. Παρόλα αυτά και οι καθοδηγητές τους είναι τόσο μικρόμυαλοι που δεν βλέπουν ότι αυτό φέρνει και τη δική τους καταστροφή και φυσικά και όλων μας! Λέω σε φίλους μου να γίνει ένα μπαμ να τελειώνουμε και μου λένε «θα πεθάνουμε κι εμείς» και τους απαντάω «μπορεί, αλλά πρέπει να γίνει»! Το ρισκάρω! Άμα καούμε μαζί με τα ξερά καήκαμε, τί να κάνουμε;
Η αλήθεια όμως είναι ότι εσείς οι καλλιτέχνες είσαστε δημιουργικοί και έτσι ξεφεύγετε από αυτή την πραγματικότητα.
Αυτό είναι μεγάλη κουβέντα… Αυτό με κρατάει εμένα λογικό γιατί βγάζω τη μαυρίλα, την οργή και την αγανάκτησή μου μέσα από τη μουσική. Αλλιώς θα έπρεπε να βγω και να αρχίζω στα «μπαμ μπαμ μπαμ» και δεν τελειώνει! Είμαστε σαν ανθρωπότητα πανούκλα! Θα δεις τι έχει να γίνει με την τεχνητή νοημοσύνη! Με το AI θα σου πάρουν και τη δημιουργικότητα!
Θα του λες «θέλω ένα κομμάτι που είναι ROTTING CHRIST, NECROMANTIA, VARATHRON και με φωνητικά που να θυμίζουν τον Σάκη Τόλη».
Αυτό κάνει το AI, γιατί είμαστε βλάκες σαν είδος, γιατί δε χρησιμοποιούμε την τεχνολογία για να μας υπηρετεί. Είμαι υπέρ της τεχνολογίας και του AI κατά μία έννοια, αλλά να βρούμε έναν τρόπο να το χρησιμοποιούμε! Το AI θα μας κυριαρχήσει όπως όταν βρήκαμε τη διάσπαση του ατόμου, τί κάναμε; Την πυρηνική βόμβα! Δέχτηκα πια τί είναι αυτή η φύση, η αυτοκαταστροφική. Ίσως γίνονται κύκλοι που κλείνουν.
Ούτε καν τα ποντίκια δεν φτιάχνουν τη φάκα τους!
Ξέρεις ποιο είναι το θέμα; Οκ τελειώνουμε, πάμε να κάνουμε μια καινούρια αρχή. Μένουμε 10 άνθρωποι στον πλανήτη και κάνουμε μια νέα αρχή. Υποπτεύομαι ότι πάλι τις ίδιες βλακείες θα κάνουμε! Από την άλλη λέω ακόμα και από τον μεσαίωνα έχουμε μια πρόοδο.
Παίρνεις τη θέση του σατανά και έχεις τη δύναμη να επέμβεις. Τί θα κάνεις;
Αν μπορούσα να γνωρίζω όλους τους ανθρώπους, θα διάλεγα κάποιους για να φτιάξω την επόμενη ανθρωπότητα. Τους άλλους θα τους άφηνα. Ενώ αυτό που ήθελε σαν σατανάς είναι να υπάρχουν, γιατί ήρθα σε επαφή με αυτούς, γιατί είμαι ο benefactor. Αλλά μου τα έκαναν όλα χάλια. Άρα θα ήθελα μια αναγέννηση!
Άρα το concept του δίσκου είναι και μια δική σου προσέγγιση στην πραγματικότητα που ζούμε μέσα από τη φωνή του σατανά.
Κατά μία έννοια ναι. Σε όλη μου τη ζωή, σε όλες μου τις εκφάνσεις περιγράφω την εωσφορική πλευρά, η οποία γίνεται τώρα σατανική, γιατί ήρθε για να πάρει εκδίκηση. Ο Εωσφόρος στο εξώφυλλο φοράει μια κουκούλα. Μπορεί να είναι και πολύ όμορφος, αλλά μπορεί να είναι και πολύ άγριος. Αυτό υποδηλώνει η κουκούλα του. Υπάρχουν πολλά πρόσωπα. Αυτή τη στιγμή αν σηκώσεις την κουκούλα δεν θα αρέσει σε πολύ κόσμο αυτό που θα δει.
Σε μουσικό επίπεδο δεν υπάρχουν πολλά κοινά σημεία μεταξύ των κομματιών. Έχει να κάνει ότι αναπτύσσετε τις βασικές ιδέες, το κύριο riff, το οποίο εξελίσσεται μέσα στο κομμάτι τελείως διαφορετικά, κάτι που πρόσεξα στις σημειώσεις που κράτησα και στην προακρόαση. Αυτό πως το δουλέψατε; Υποπτεύομαι ότι έπαιξε ρόλο σε αυτό ο παραγωγός σας, Γιώργος Εμμανουήλ.
Όχι, ο Γιώργος συμμετείχε ενεργά στο πρώτο κομμάτι που κάναμε μαζί και είναι το intro του δίσκου. Αλλά υπήρχαν την ώρα πριν περάσουμε στη μίξη που συζητάγαμε που να μπει κάθε μέρος.
Αυτό γινόταν και σε διαφορετικά κομμάτια ή μόνο μέσα στο κομμάτι;
Κυρίως έγινε την ώρα που γράφαμε τα φωνητικά. Όπως είπε και ο Γιώργος, το δύσκολο είναι να μη σερβίρεις μια σαλάτα, αλλά ένα ενιαίο πράγμα. Οπότε αυτό κάναμε εκεί. Δεν κάναμε τρελές παρεμβάσεις, αλλά κάποιες μικρές και καίριες. Αλλάξαμε και πράγματα μετά την ηχογράφηση των τυμπάνων. Είχαμε δώσει κάποιους οδηγούς στον Maelstrom, αλλά του είπαμε «παίξε ελεύθερα»! Γράφει τα τύμπανα και μας αρέσαν οπότε τα κρατήσαμε. Ξαναγυρνάμε, όμως, εγώ με τον κιθαρίστα και είπαμε «ωπ, εδώ πρέπει να τα αλλάξουμε». Για παράδειγμα το “The peacock king” δεν ήταν έτσι στην αρχή. Αναγκάστηκα να αλλάξω τα μέρη του μπάσου όταν άκουσα τα drums.
Δηλαδή τί άλλαξες στα μέρη του μπάσου;
Στο metal και ειδικά στο extreme κομμάτι του, το μπάσο παίζει από πίσω και ακολουθεί τις κιθάρες. Εγώ δεν είμαι αυτής της άποψης. Το μπάσο υπάρχουν φορές που θα παίξει περισσότερα και κάποιες που θα παίξει λιγότερα και πρέπει να είναι κοντά με τα τύμπανα.
Να παίζει πάνω στη μπότα των τυμπάνων.
Σίγουρα αυτό είναι να παίζει έτσι, αλλά να μην πάμε στο “Show no mercy” που είναι επαναλαμβανόμενο. Το μπάσο και τα τύμπανα πρέπει να πορεύονται μαζί, να είναι rhythm section. Να μπαίνει μέσα ο ένας στον άλλο. Οπότε αναγκάστηκα να αλλάξω τις μπασογραμμές, γιατί μου άρεσαν τα τύμπανα που είχε παίξει ο Maelstrom και έπρεπε να κολλήσω στα τύμπανά του. Δεν αλλάξαμε νότες, αλλά παίξιμο ρυθμικά και έτσι αλλάζει το κομμάτι και γίνεται άλλο πράγμα.
Δηλαδή άλλαξες ουσιαστικά τη ρυθμολογία πάνω στα κομμάτια και στον τρόπο που έβγαινε το μπάσο;
Ναι, δεν ήμουν στην ηχογράφηση των τυμπάνων, αλλά σε κάποιες φάσεις και έλεγα «τι παίζει εδώ; Μου αρέσουν»! Απλά σκεφτόμουν μετά ότι πρέπει να αλλάξω τα μέρη μου στο μπάσο. Έτσι αντί να αλλάξουμε τα τύμπανα πάνω στο μπάσο, αλλάξαμε το μπάσο πάνω στα τύμπανα.
Είναι πραγματικά μεγάλος drummer ο Maelstrom με πολλές συνεργασίες που έχει αναδείξει με ξεχωριστό παίξιμο σε κάθε μπάντα που συνεργάζεται.
Είναι! Και σε αυτό το δίσκο φαίνεται πάρα πολύ. Είναι πολυσχιδής και το βασικό του είναι ότι αντιλαμβάνεται που θέλει να πάμε κάθε κομμάτι. Μου είπε «αυτός ο δίσκος για εμένα είναι πρόκληση! Έχει πολλά πράγματα που πρέπει να κάνω»! Άμα δεις παίζει πράγματα που δεν έχει παίξει αλλού. Όταν τον βάλαμε να παίξει μέχρι ένα σημείο blues στο τελευταίο κομμάτι, το “Give the Devil His Due: The Story”, ήταν για εκείνον θολά νερά. «Δεν ξέρω» μου λέει και του απαντάω «Τί δεν ξέρεις; Drummer είσαι, ρυθμό έχεις, καταλαβαίνεις τί πρέπει να γίνει. Ξέρεις, απλά δεν το έχεις κάνει». Και το έκανε! Ειλικρινά δεν είμαι όπως στο extreme metal να πάμε με έναν drummer που να παίζει γρήγορα ή βάλε ένα μπάσο να παίζει επαναλαμβανόμενα. Δεν είναι έτσι για μένα! Για πολλές μπάντες είναι…
Υπάρχουν μεγάλες διαφορές ανάμεσα στα κομμάτια. Υπήρχε μεγάλη χρονική απόσταση όταν τα ετοιμάζατε; Είχατε ένα κομμάτι και το τελειώνατε σε ένα στάδιο προπαραγωγής ή το αφήνατε ως ένα σημείο και πιάνατε ένα άλλο;
Το τελειώναμε μέχρι ένα σημείο που έφτανε το 80%. Άμα μπαίναμε σε άλλο θα αλλάζαμε mood. Επειδή τα κομμάτια όπως είπες είναι διαφορετικά – αλλά έχουν κάτι κοινό – φτάναμε το καθένα σε ένα επίπεδο. Κι αυτό γιατί αν το φτάναμε στο 50%, θα είχα χάσει το mood του κομματιού και δεν θα το ολοκληρώναμε.
Και αν αρχίζατε να αλλάζατε μέρη και λέγατε «αυτό το μέρος κολλάει σε εκείνο το κομμάτι και το άλλο σε αυτό» ίσως να μπερδευόντουσαν οι ιδέες σας.
Ακριβώς! Είναι όπως στο φαγητό! Να έχεις 10 μεζέδες και να τρως λίγο από εκεί, λίγο από εδώ και να μπερδεύονται οι γεύσεις και τελικά να έχεις ξεχάσει τι έχεις φάει.
Πολλές μπάντες που χρησιμοποιούν χορωδίες, τις βάζουν σε κάθε κομμάτι για να δώσουν μια ταυτότητα όπως οι THERION από το “Theli” και μετά. Εσείς αντίθετα τις χρησιμοποιήσατε σε ελάχιστα σημεία και στοχευμένα ακόμα και για 5 δευτερόλεπτα όπως στο “Βυσσοδομώντας”. Όταν είχες τους στίχους σκέφτηκες ότι αυτοί οι στίχοι θα λέγονται από χορωδία;
Αφού αυτό μας ταίριαζε γι’ αυτό και το κάναμε έτσι. Από την αρχή ήταν στα πλάνα μου και γι’ αυτό και είχα μιλήσει με τον Χρήστο Αντωνίου από τους SEPTICFLESH γιατί ξέρω ότι δουλεύει με χορωδίες και του είπα «θέλω να βάλω χορωδιακά μέρη. Δεν ξέρω πόσα θα είναι. Μπορεί να είναι λίγα, μπορεί να είναι και περισσότερα». Είναι η πρώτη φορά που θέλω να βάλω χορωδία να τραγουδάει, όχι απλά να κάνει «α α α α». Του είπα αν μπορεί να κάνει τα arrangements, γιατί η χορωδία θέλει μια σύνθεση. Όχι απλά πήραμε τα τραγούδια και τα βάλαμε. Μου απάντησε θετικά και όπως είδες τα σημεία είναι λίγα. Επειδή οι άνθρωποι είναι επαγγελματίες και πληρώθηκαν, συζητάγαμε με τον Χρήστο και του είπα «πληρώνεις τόση ώρα, μήπως θες παραπάνω χρήματα για το χρόνο σου»; Η απάντηση του ήταν «όχι, γιατί δεν υπάρχουν σημεία που θέλω να βάλω παραπάνω. Αυτά θέλω. Αυτά είναι τα συστατικά»! Στο “Ana Lilith” λένε μόνο «Ana Lilith» ή στο “Give the Devil His Due: The Story” μόνο τα λατινικά. Όλα αυτά έγιναν αφού είχαμε φτάσει πάνω από το 80% σε κάθε κομμάτι. Μετά αποφασίσαμε πως και που θα μπούνε. Αφού τα διαλέξαμε μαζί με τον κιθαρίστα, του είπαμε «θέλουμε αυτά, περίπου έτσι, αλλά φτιάξε μας τις μελωδικές γραμμές». Εκτός από ένα σημείο στο “The fall of man” που είναι το πιο black metal, το πιο γρήγορο κομμάτι που έχουμε. Η μελωδική γραμμή της χορωδίας ενώ στην αρχή ακολουθεί τις κιθάρες, το γράφαμε και κάτι γινότανε, κάτι μας έλειπε… Εκεί είναι ο παραγωγός! Άλλο ηχολήπτης και άλλο ηχολήπτης – παραγωγός! Κι εκεί ο Γιώργος Εμμανουήλ είπε «δοκίμασε να τραγουδήσεις σε αυτή τη γραμμή»! Είπαμε τι θέλουμε στη χορωδία και αν μπορούσε να το κάνει γιατί ήταν πολύ ψηλά και μια περίεργη νότα. Η ομάδα της Μαργαρίτας είπε «ναι, μπορούμε». Μόλις το ακούω, γυρνάω και λέω «αυτό είναι τόση ώρα που ψάχναμε»!
Πραγματικά αυτή είναι η συνεισφορά του παραγωγού που βοηθάει στην τελική μορφή ενός μουσικού έργου.
Για μένα η μπάντα είμαστε οι αρχιτέκτονες. Πολιτικός μηχανικός που θα χτίσει το κτίριο που λέγεται τραγούδι είναι ο παραγωγός. Δεν είναι μόνο ηχολήπτης, είναι ηχολήπτης/παραγωγός.
Δεν είναι αυτός που απλά γυρνάει και πατάει τα κουμπάκια στην κονσόλα.
Ακριβώς! Λένε οι αρχιτέκτονες «αυτό είναι το σχέδιο και θέλουμε να βγει έτσι»! Πώς θα το κάνει είναι δική του δουλειά και γι’ αυτό βγήκε έτσι. Για παράδειγμα στο τελευταίο album των METALLICA δεν έχει παραγωγό. Πολύ καλός ήχος, αλλά ήταν σαν να παίζουν και να λένε «γράφτο! Δεν έχει σημασία πόση ώρα θα βγει. Γράφτο»! Και γι’ αυτό κουράζει ενώ υπάρχουν καλές ιδέες, αλλά τραβάνε τόσο πολύ.
Κατά τη γνώμη μου αυτό οφείλεται στην αλαζονεία ότι «είμαστε οι METALLICA και μπορούμε να κάνουμε ό,τι θέλουμε». Και γι’ αυτό στα δύο τελευταία albums δεν γνωρίζουμε τον παραγωγό ενώ ξέραμε ότι στο “Death magnetic” ήταν ο Rick Rubin, που τον επιστράτευσαν για να γυρίσουν στον πρώιμο ήχο τους έστω και επιτηδευμένα.
Πλέον είναι σε ένα τέτοιο επίπεδο μετά από τόσα χρόνια που δεν τους ενδιαφέρει. Είναι κρίμα, όμως, γιατί καλές ιδέες υπάρχουν στο album, αλλά χάνονται ή κουράζουν. Δηλαδή έχουν ακόμα να γράψουν, αλλά πρέπει να τους βάλει κάποιος στη σειρά.
Πώς θα φανταζόσουν ένα live των THE MAGUS;
Μιλώντας για συνολική παρουσία θα έλεγα τις τωρινές εμφανίσεις των MERCYFUL FATE. Είδα στο internet και έλεγα «που παίζουν live να πάω να το δω»! Κάπως έτσι θα ήθελα μια συναυλία των THE MAGUS, αλλά MERCYFUL FATE! Όχι KING DIAMOND.
Λογικά δεν θα δούμε κάποιο live σας αν αναλογιστούμε ότι δεν δώσατε ποτέ live με τους NECROMANTIA.
95% όχι…αφήνω ένα 5%. Έχω μάθει πλέον να μη λέω στη ζωή μου ποτέ. Αλλά μάλλον όχι…
Το όραμα σου για ένα ιδανικό live θα είχε σκηνική παρουσία ανάλογη των MERCYFUL FATE που λατρεύεις; Τα χορωδιακά μέρη πως θα τα παρουσίαζες;
Όχι το ίδιο με τους MERCYFUL FATE, αλλά κάτι ανάλογο. Θα ήθελα τα χορωδιακά μέρη να είναι live, όπως και όλα να είναι live!
Το λες γιατί έχεις την εμπειρία από black metal μπάντες που δεν το κάνουν και βαριέσαι.
Ακριβώς! Θα έβλεπες μια παράσταση, δηλαδή θεατρικά. Όπως πας στο θέατρο να δεις μια παράσταση που είναι πάνω σε ένα κείμενο. Το κείμενο, όμως, είναι στίχοι.
Το βλέπεις σαν όπερα δηλαδή με το μουσικό και θεατρικό του μέρος.
Θα μπορούσες να το πεις κι έτσι. Αυτό θα ήθελα, αλλά όχι τραβηγμένο σαν όπερα με ρόλους ηθοποιών κτλ. Εκείνο το σκεπτικό. Δεν με νοιάζει ο άλλος αν θα χτυπιέται. Δεν με ενδιαφέρει! Με ενδιαφέρει να κάθεται και να παίρνει αυτό που του δίνεις.
Θεωρείς ότι η προεργασία με πρόβες με όλους τους μουσικούς για μια τέτοια συναυλία, θα σου δημιουργούσε πρόβλημα στην έμπνευση για κάποιο επόμενο δίσκο;
Αν κάναμε συναυλίες θα ήταν τρεις-τέσσερις το χρόνο. Δε θα έβγαινα ποτέ σε περιοδεία. Αυτό στο λέω 100%! Αν θα γινόταν live θα πρέπει το budget να καλύψει όλα τα έξοδα ακριβώς με τον ίδιο τρόπο που γίνεται στο θέατρο! Δηλαδή όπως πληρώνονται οι ηθοποιοί, οι φωτιστές και πάει λέγοντας, να πληρωθούν άνθρωποι για να αναλάβουν ένα πόστο ώστε να γίνει. Εγώ θέλω απλά να βγω και να κάνω performance! Όχι να το οργανώσω! Έτσι θα το έκανα! Μπορεί και να γίνει…
Σας είχαν κάνει προτάσεις να παίξετε live με τους NECROMANTIA;
Σκέψου ότι ακόμα μου κάνουν προτάσεις για live των NECROMANTIA! Μάλιστα ένας επέμεινε τόσο που αν και του είπαμε ότι η μπάντα δεν υπάρχει πια, απάντησε διπλασιάζοντας το ποσό! Περιμένει απάντηση εδώ και κάτι μήνες. (γέλια) Ήταν τέτοια τα ποσά με προτάσεις για live των NECROMANTIA που δεν κρύβω ότι με έβαλαν σε σκέψεις… Αλλά όχι δεν θα γίνει ποτέ, γιατί δεν υπάρχουν οι NECROMANTIA πλέον. Είχαμε προτάσεις ακόμα κι όταν είμασταν ενεργοί με δελεαστικό ποσό αλλά δεν το κάναμε. Εμείς δεν το κάναμε ποτέ cash out, ενώ ας πούμε οι EMPEROR κάνουν cash out όλη τους την πορεία με τις συναυλίες που δίνουν. Με έβαλαν σε σκέψεις με τις προτάσεις που μου έκαναν να εμφανιστούμε σε δύο festival στην Ευρώπη και μια συναυλία στη Νότια Αμερική. Αν γινόταν θα το ανακοινώναμε ως τα «μόνο ευρωπαϊκό live των NECROMANTIA ever»! Δεν ξέρω ποιο festival θα ήταν, αλλά θα ήταν ένα! Δεν ξέρω… Θέλει πολύ προεργασία για να γίνει σωστά! Οπότε…
Είσαι σε μια ηλικία που λόγω του σώματος σου δεν θα μπορείς να κάνεις περιοδεία ακόμα κι αν το θες.
Μα ακόμα και να κάνω περιοδεία, δεν αντέχω. Δεν έχω συνηθίσει όπως ο Σάκης (ROTTING CHRIST) που έχει υποστεί όλη αυτή την ταλαιπωρία. Γιατί το συνηθίζεις σιγά σιγά με τα χρόνια. Αυτό που θα έπρεπε να γίνει ένα live και μετά δύο μέρες ξεκούραση. Θα ήθελα για τρία live δώδεκα μέρες! Δε γίνεται… Ποιος θα πληρώνει ενώ θα κάθομαι και θα περιμένω το επόμενο;
Το βιβλίο για τους NECROMANTIA είναι λεπτομερές τόσο για το group, όσο και για την ελληνική σκηνή γενικότερα με αναφορές ακόμα και στη εταρία Hypervorea που άφησε εποχή και με τις τρεις κυκλοφορίες της στα late 90s. Πώς το δουλέψατε;
Όλο το στήσιμο και τη διάρθρωση την έκανε ο Άρης σε επικοινωνία μαζί μου κυρίως με τηλεφωνικές κλήσεις. Το κάθε τηλεφώνημα μπορεί να διαρκούσε και μιάμιση ώρα. Κάποιες άλλες φορές ήταν από κοντά όπως καθόμαστε τώρα.
Έχει πραγματικά πολλές λεπτομέρειες! Πώς το καταφέρατε;
Μου έλεγε σήμερα θα πιάσουμε αυτό το θέμα. Υπήρχε η κατάλληλη προεργασία από μέρους μου, να προσπαθήσω να επαναφέρω μνήμες του παρελθόντος, τις περισσότερες φορές πετυχημένα καθόσον υπήρχαν και πράγματα που έχω ξεχάσει εντελώς. Έτσι του έλεγα απλά δεν θυμάμαι όπως τι χρησιμοποιούσα στο studio τότε και τι είχε γίνει στην τάδε ηχογράφηση! Ξεκίνησα να πρωτοπαίζω με NECROMANCY το ’88, οπότε έχω στη πλάτη μου περίπου 35 χρόνια παρουσίας. Σημειώσεις δεν κρατούσα οπότε καταλαβαίνεις. Νομίζω ότι έχω περάσει από όλα τα στάδια που μπορεί να περάσει κανείς. Πέρασα το στάδιο ακόμα και του διοργανωτή συναυλιών. Ένα άλλο χαρακτηριστικό ήταν τα project που συμμετείχα.
Και το αρχείο των φωτογραφιών και όλα αυτά που υπάρχουν στο βιβλίο;
Τα πιο πολλά τα είχε κρατήσει η γυναίκα μου! Ήταν οπαδός των NECROMANTIA και έτσι τη γνώρισα και είμαστε μαζί από το 1994.
Σας περιμένουμε την επόμενη μέρα της κυκλοφορίας του “Βυσσοδομώντας” στο δικτυακό ραδιόφωνο του Rock Hard για την παρουσίαση του δίσκου από τον The Magus και τον El, όπου θα τους ακούσετε να αναλύουν track by track το “Βυσσοδομώντας”!. Συντονιστείτε την Τετάρτη 1η Νοεμβρίου στις 21:00 στην εκπομπή μας, “A journey into extreme metal”, για μια βραδιά που πιστεύουμε ότι θα σας καλύψει πλήρως για το πρώτο album των ΤΗΕ MAGUS μαζί με αυτή τη συνέντευξη που μόλις διαβάσατε. Μέχρι τότε σας προτρέπουμε να το βιώσετε στο έπακρο βυσσοδομώντας!
Λευτέρης Τσουρέας
