Αυτήν την εβδομάδα, η στήλη μας δεν θα ασχοληθεί με την επικαιρότητα. Στις 19 Ιουλίου, ο Thomas Gabriel Fischer, ηγετική μορφή των –διαλυμένων πλέον- CELTIC FROST, κλείνει τα 56 του χρόνια και με αυτήν την αφορμή, οι Frosties –όπως τους αποκαλούν οι οπαδοί τους- είναι Band of the week στο Rock Hard. Όπως συνήθως, οι συντάκτες του Rock Hard έγραψαν την άποψή τους κι όλοι εσείς, μπορείτε να ψηφίσετε τον αγαπημένο σας δίσκο στο poll που ακολουθεί.
Κλασικά, πιτσιρικάς, έχω ακούσει στο ραδιόφωνο (!!!) τη διασκευή στο “Mexican radio” που άνοιγε το “Into the pandemonium”, αφού αυτό ήταν το πρώτο single του δίσκου και το κομμάτι που άνοιγε το άλμπουμ (εκείνη την περίοδο οι παραγωγοί στο ραδιόφωνο έπαιζαν σχεδόν κατ’ αποκλειστικότητα το πρώτο τραγούδι κάθε δίσκου, αλλά με τις συνθήκες που υπήρχαν και πολύ μας ήταν!!!). Δεν μου έκανε καμία εντύπωση, άλλωστε δεν είναι και ότι πιο αντιπροσωπευτικό. Ώσπου πέφτει το μάτι μου, μέσα από μία βιντεοκασέτα, στο video clip του “Circle of the tyrants” και βλέπω κάτι τύπους με πουκάμισα με φραμπαλάδες, καρφιά, αναποδοσταύρια και κόσμο να βρίσκεται σε έξαλλη κατάσταση, μ’ έναν τραγουδιστή που πετούσε τα «ουγκ» το ένα μετά το άλλο!!! Έψαξα και βρήκα το “Into the pandemonium”, που μόλις είχε βγει. Η αλήθεια είναι ότι ποτέ δεν με ακούμπησε ιδιαίτερα αυτός ο δίσκος, αφού ήταν πολύ avant-garde για τα «αδιαμόρφωτα» γούστα μου τότε, αλλά και τώρα που είναι αρκετά δυσνόητος. Προτιμώ το ακατέργαστο extreme metal του “To Mega Therion” και των δύο EP (προσοχή, όχι τους HELLHAMMER που δεν μπορώ να τους ακούσω ακόμα κι αν μου βγάζουν τα νύχια των ποδιών με τανάλια), αλλά και τη μεγαλειώδη επιστροφή τους στα δισκογραφικά δρώμενα με το “Monotheist” του 2006. Οι CELTIC FROST, έχουν περάσει στην ιστορία όμως και για έναν ακόμη λόγο. Πρέπει σε παγκόσμια κλίμακα να είναι το μοναδικό γκρουπ για το οποίο έχει γραφτεί αφιέρωμα για έναν δίσκο τους (το “Into the pandemonium”) σε τέσσερα συνεχόμενα τεύχη περιοδικού. Το κατάφερε αυτό ο Λευτέρης Τσουρέας κι αν δεν του βάζαμε φρένο, νομίζω ότι θα έγραφε ακόμα και σήμερα…
Σάκης Φράγκος
Η επαφή μου με τους CELTIC FROST ξεκίνησε στα mid 90’s όταν όλα τα black metal και ατμοσφαιρικά σχήματα αναφέρονταν σε αυτούς ως βασική επιρροή. Αναπόφευκτα μπήκα στη διαδικασία να τους ανακαλύψω, παίρνοντας όλα τα βινύλια τους μέχρι το “Into the pandemonium”, τον πιο σημαντικό δίσκο στην ιστορία της σκληρής μουσικής όσον αφορά την εξέλιξη του. Από τότε όνειρο μου ήταν να αποκαλύψω όλη την ιστορία του και να την εκθέσω σε ένα fanzine. Για περιοδικό ούτε λόγος, γιατί θα ήταν τεράστιο και κανείς δε θα δεχόταν να μου δώσει τόσο χώρο για να το εκθέσω. Όλοι εκτός από τον Σάκη Φράγκο που δέχτηκε στην πρώτη μας συνάντηση το καλοκαίρι του 2007 να με αφήσει να το κάνω για την επέτειο των 20 χρόνων από την κυκλοφορία του! Και όχι μόνο με άφησε, αλλά μου έκλεισε και συνεντεύξεις με τον Warrior και τον Ain ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ γι’ αυτό το αφιέρωμα! Το αποτέλεσμα τρομακτικό ακόμα και για μένα μιας και παρουσιάστηκε σε τέσσερα συνεχόμενα τεύχη – 9 σελίδες περιοδικού! Ο Σειρηνάκης ακόμα κα σήμερα με πειράζει γι’αυτό το μακροσκελές αφιέρωμα και βέβαια είχα την τύχη του δίσκου: Μου έκοψαν οι Φραγκοσειρηνάκηδες το τελευταίο μέρος με τους δίσκους που αποδεικνύουν την τεράστια επίδραση που είχε αυτός ο δίσκος στην εξέλιξη της σκληρής μουσικής! Γίναμε όμως ηλεκτρονικό περιοδικό και για τα 30 του χρόνια ξανασηκώσαμε όλο το αφιέρωμα μαζί με τις φωτογραφίες και φυσικά είμαστε οι μόνοι σε όλο το Internet που έχουμε την περιβόητη κριτική του Metal Forces που του είχε βάλει 0/100 ο Bernand Doe! Ακόμα και σήμερα πιστεύω ότι όσο κι αν έχουν αποκαλυφθεί όλες οι προεκτάσεις του, στην αναζήτηση του “Into the pandemonium” κάθε δεκαετίας, ανακαλύπτει κανείς ξανά τον όρο «ακραίο». Στην τρέχουσα δεκαετία που μας φεύγει σε λίγους μήνες, θαρρώ ότι το “Into the pandemonium” των 10’s είναι το τελευταίο album του Devin Townsend!
Μπορώ να γράφω και να μιλάω ώρες ατελείωτες για αυτή τη μπάντα! Χωρίς αυτούς και τους HELLHAMMER που προηγήθηκαν, το death metal δε θα είχε την κατεύθυνση που απέκτησε ένα μεγάλο κομμάτι του. To black metal δεν θα είχε πριμαριστές και στριφνές κιθάρες σε όλο το εύρος του. Το ατμοσφαιρικό metal απλά δε θα υπήρχε και θα ψάχνανε οδούς να πατήσουν οι μουσικοί που αγαπούσαν εξίσου τον ακραίο ήχο σε όλο το φάσμα του και το new wave/gothic. Εκείνο που σίγουρα δε θα υπήρχε είναι η έννοια του ακραίου και του πειραματισμού χωρίς όρια. Σε αυτό οι Ελβετοί πραγματικά δίδαξαν τον τρόπο του πώς να εισάγεις ετερόκλητα στοιχεία στον ήχο σου! Τόλμησαν στο “Necromantical screams”, που είναι για εμένα το πιο σημαντικό κομμάτι τους, να βάλουν γυναικεία φωνητικά σε ένα αμιγώς extreme metal κομμάτι. Και το έκαναν με τέτοιο τρόπο που ΚΑΝΕΝΑΣ δεν τόλμησε να το επιχειρήσει! Όλοι οι ενδιαφερόμενοι προτίμησαν να βάλουν γυναικεία φωνητικά σε σημεία που να «κολλάνε» πιο εύκολα και πιο εύπεπτα! Εκείνοι σε αυτό το κομμάτι έκαναν επίδειξη συνθετικής δεινότητας! Το “Morbid tales” έχει διαχρονικό ήχο για τον Ain και μάλλον είχε δίκιο! Το “Emperor’s return” ήταν κατώτερο του και το “To megatherion” είναι μεγαλειώδες! Φανταστείτε πως θα ηχούσε αν άφηνε η Noise να ολοκληρώσουν ολόκληρη την επαναηχογράφησή του με τον Ain στο μπάσο! Το “Tragic serenades” που έχει ό,τι πρόλαβαν να ηχογραφήσουν από αυτή τη διαδικασία παραμένει για τους παλιούς οπαδούς τους ως το διαμάντι των ηχογραφήσεων τους! Είναι σίγουρα τα καλύτερα drum sessions του ΤΕΡΑΣΤΙΟΥ Reed st. Mark!
Το “Cold lake” απλά δεν έπρεπε να κυκλοφορήσει! Χάθηκε μια τεράστια ευκαιρία να συνεχίσουν να πειραματίζονται, κάτι που φάνηκε περίτρανα στο “Vanity/Nemesis”, το οποίο ηχητικά είναι η βάση του ατμοσφαιρικού metal – βάλτε το δίπλα στο “Mandylion” των THE GATHERING και ίσως αντιληφθείτε τι εννοώ!
Από το 1999 που επανακυκλοφόρησαν το back catalogue τους, ένιωσα ότι θα επανασυνδεθούν! Η ανακοίνωση ήρθε λίγο καιρό μετά και πίστεψα εξαρχής ότι θα ετοιμάσουν κάτι μεγαλειώδες! Έλεγα εκείνη την περίοδο σε φίλους ότι όταν κυκλοφορήσει ετοιμαστείτε να κρυφτείτε στα λαγούμια σας, γιατί θα τρομάξετε από την ακρότητα του! Και έπεσα μέσα! Επιστρέφω από το Inferno festival και παίρνω τηλέφωνο από το αεροδρόμιο τον συμφοιτητή μου τον Μπάμπη για να του πω πως πέρασα! Με γράφει κανονικά και μου λέει: «Το CELTIC FROST το άκουσες; Διέρρευσε! Πήγαινε σπίτι και κατέβασε το»! Φτάνω σπίτι, ξαναστήνω τον υπολογιστή μου και το κατεβάζω! Από τον ήχο των πρώτων δευτερολέπτων είχα σαστίσει… Είχα σοκαριστεί ακόμα περισσότερο κι εγώ! Το “Monotheist” είναι ο ΑΠΟΛΥΤΟΣ δίσκος τους! Γιατί; Γιατί για πρώτη φορά ακούσαμε τους CELTIC FROST να παίζουν αυτό που θέλουν χωρίς να παρεμβαίνει κανείς και να αλλοιώσει το τελικό αποτέλεσμα! Γιατί είναι ακραίος όπως το δίδαξαν στα 80s! Γιατί είναι τόσο σκοτεινός και τρομακτικός που το “Synagoga satanae” θα με στοιχειώνει για πάντα εκείνη τη βραδιά που στο Rockwave του 2006 μας το επέβαλαν με έναν καθηλωτικό τρόπο που όμοιο του δεν έχω βιώσει στη ζωή μου σε συναυλίες! Για 15 λεπτά είχα ανοιχτά τα χέρια στο κέντρο μπροστά στη σκηνή και ένιωσα την ενέργεια που έβγαζαν σε όλο μου το είναι! Ακόμα και οι ίδιοι έλεγαν πως εκείνη η εμφάνιση ήταν από τις καλύτερες εκείνης της περιοδείας! Εμένα παραμένει μια από τις πιο βιωματικές συναυλιακές μου εμπειρίες – είμαστε τυχεροί που ακύρωσαν οι WASP και έπαιξαν σούρουπο για μία ώρα! Με τους KREATOR που ήρθαν την επόμενη χρονιά, ανέβηκα και Θεσσαλονίκη και βίωσα ένα μοναδικό διήμερο! Δυστυχώς δεν τους συνάντησα από κοντά, αλλά δεν το είχα αυτοσκοπό! Ήλπιζα ότι κάποια στιγμή θα γίνει και αυτό, μόνο που τα γεγονότα με πρόλαβαν και οι FROST διαλύσανε! Ακόμα δεν μπορώ να χωνέψω πως ο Warrior δέχτηκε να φύγει από το σχήμα που ήταν ηγέτης του και το συνέχισε ακόμα και το 1988 και άφησε να τους κάνει σκατά ο, καταραμένος από όλους τους οπαδούς τους, drummer Franco Sesa! Κρίμα πραγματικά… Ακόμα πιστεύω ότι αν οι κυκλοφορούσαν τα albums των TRIPTYKON υπό το όνομα των CELTIC FROST και με την συνεισφορά του Ain στις ιδέες του Warrior, αυτή η μπάντα θα ήταν καλλιτεχνικά η μεγαλύτερη extreme metal μπάντα όλων των εποχών!
Δυστυχώς θρηνούμε τον χαμό τους εδώ και περίπου 10 χρόνια και αναρωτιόμαστε που θα είχαν πάει αν συνέχιζαν! Το ίδιο και αν το 1987 δεν χρεοκοπούσαν και συνέχιζαν απτόητοι να ηχογραφούν σε ανάλογο πλαίσιο! Ήταν ένα καταραμένο σχήμα που μόνο γλυκόπικρη γεύση έχει αφήσει σε όλους εμάς που είμαστε ορκισμένοι οπαδοί τους! Εξαιτίας τους έμαθα να σέβομαι και να ασπάζομαι όλα τα είδη μουσικής που εισάγονται στον hard n’ heavy ήχο! Περισσότερο, όμως, να απαιτώ να εξελίσσονται ολοένα και περισσότερο όσοι θεωρούν τον εαυτό τους avant garde και όχι στα χαρτιά για να το παίξουν μούρη!
Οι CELTIC FROST είναι ένα σύμπαν που αν δεν το έχετε ανακαλύψει, έχετε χάσει σε μεγάλο βαθμό τα πως και γιατί η σκληρή μουσική απέκτησε τόσο μεγάλο εύρος στον ήχο της. Χωρίς το δικό τους φάσμα επιρροών το metal θα είχε παράλληλες πορείες με την κλασική, το new wave, την ηλεκτρονική, το gothic και την pop! Θα ήταν ένα ιδίωμα μουσικής που δε θα είχε τα ηχοχρώματα εκείνα που θα σε έκαναν να ανατριχιάζεις με το μεγαλείο του “Tristesses de la lune”, στο οποίο ξεκίνησαν όλα όσα μάθαμε στα 90s από τεράστιες μπάντες όπως οι MY DYING BRIDE, THE GATHERING, MONUMENTUM, CEMETERY OF SCREAM, THERION, PARADISE LOST – το “Christendom” είναι το πιο ολοκληρωμένο μετά-“Into the pandemonium” κομμάτι!
Υ.Γ.: Φραγκοσειρηνάκηδες δεν υπάρχει περιορισμός χώρου εδώ όπως είχαμε στο έντυπο! Γι’ αυτό θα γράφω γι’ αυτούς όσο θέλω χωρίς να δίνω δεκάρα στα πειράγματα σας! OUGH!
Λευτέρης Τσουρέας
CELTIC FROST επιτέλους στη συγκεκριμένη στήλη. Και λέω επιτέλους διότι με όλο το σεβασμό στους περισσότερους που έχουμε φιλοξενήσει και πολλούς μάλιστα τους λατρεύω, εδώ μιλάμε για αξία που είναι υπεράνω κριτικής, ειδικά όσον αφορά την προσφορά τους σε όλο το μεταλλικό ήχο. Ξεπήδησαν από τις στάχτες των βραχύβιων –αλλά τρομερά επιδραστικών- HELLHAMMER και μπόρεσαν να βάλουν τις βάσεις για οτιδήποτε χαρακτηρίστηκε ακραίος (αρχικά) και ατμοσφαιρικός (στη συνέχεια) ήχος. Ότι πάτησε πάνω σε thrash/death/black μονοπάτια επηρεάστηκε άρρηκτα από τις πρώτες τους κυκλοφορίες μέχρι και το 1985, τα κορυφαία “Morbid tales”/”To mega therion” και το EP “Emperor’s return”, ενώ όλο το ατμοσφαιρικό/avant garde παρακλάδι χρωστάει την ύπαρξη του στο “Into the pandemonium” του 1987. Μπροστάρης στην όλη ιστορία ο μέγας Thomas Gabriel “Warrior” Fischer, ο κύριος συνθέτης και στιχουργός, με τα μονολιθικά του riff, τα απέριττα σηκώματα στο τρέμολο σ’ αυτά τα «κάτι σαν σόλο» που έπαιζε, το ίσιο του μαλλί τον καιρό που όλοι τα σήκωναν, το μοχθηρό κλασικό υφάκι του (στο χωριό μου το λένε σκατόψυχο) και φυσικά αυτή η πειθήνια και υπόκωφη ως στοιχειωτική φωνή του, φτύνοντας τον κάθε στίχο με περίσσεια άγνοια κινδύνου, ενώ πάντα κάθε φανατικός (και μη) οπαδός περίμενε τη στιγμή που θα ακουστεί το περιβόητο UGH!
Η επιτυχία τους και η καθολική αποδοχή από τους οπαδούς και τις groupies (θρυλικό έχει μείνει στην ιστορία το drum set του Reed St. Mark με τις κολλημένες γόβες από θαυμάστριες και με τον ίδιο τον Warrior να δηλώνει «μας δίνανε πολλές όμορφες στιγμές εκτός από τις γόβες») φέρανε ευφορία στο στρατόπεδο τους, κάτι που σε συνθετικό επίπεδο δε φάνηκε να δουλεύει όταν κυκλοφόρησε το πολύ καλό αλλά αποπροσανατολισμένο από τον ήχο τους “Cold lake”, το άλμπουμ που όλοι αγαπάνε να μισούν, με πρώτο το ίδιο το συγκρότημα, καθώς δεν συμπεριλήφθηκε καν στις επανεκδόσεις του καταλόγου τους από την Noise το 2006. Κύκνειο άσμα της πρώτης τους περιόδου ήταν το “Vanity/Nemesis” το οποίο έφερε πίσω την αξιοπρέπεια αλλά δεν ήταν αρκετό για να τους κρατήσει ενωμένους και έτσι μοιραία έπεσε το σοκ της διάλυσης στα κεφάλια των οπαδών που προσπαθούσαν να καταλάβουν πως , τι και γιατί έγινε. Η σιωπή κράτησε μιάμιση και βάλε δεκαετία, με τον ίδιο τον Warrior να φτιάχνει τους APOLLYON SUN, μία φανταστική πειραματική γκρουπάρα που δεν κράτησε πολύ. Και κάπου στα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας, σκάει η μεγάλη ανατροπή. OI CELTIC FROST ΞΑΝΑ ΜΑΖΙ. Και μάλιστα αποτέλεσμα αυτής της επανένωσης ήταν κάτι το ασύλληπτο.
Περί “Monotheist” φυσικά ο λόγος, ένα από τα κορυφαία άλμπουμ της προηγούμενης δεκαετίας (χαλαρά τοπ 5) και γενικώς ένα από τα πιο σκοτεινά και άμεσα αποδεκτά δημιουργήματα, ειδικά από μπάντα που επέστρεψε. Ο κόσμος ήταν ξανά στα πόδια τους, ενώ και η Ελλάδα για πρώτη φορά βίωσε (έστω εν ολίγοις) το μεγαλείο τους στο Rockwave Festival του 2006, σε μία επιβλητική εμφάνιση, η οποία δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι έκρυψε τον ήλιο, καθώς με το που βγήκαν άρχισε όντως να νυχτώνει. Εδώ να σημειώσω ένα καταπληκτικό ενσταντανέ της βραδιάς, καθώς ο ίδιος ο συγχωρεμένος Midnight των CRIMSON GLORY περπατώντας ανάμεσα στο κοινό, ήρθε η ώρα που «έπεσε» πάνω μου. Ο άνθρωπος δεν είχε ιδέα τι εστί FROST και με ρωτούσε τι παίζει, ενώ ρώτησε ευγενέστατα αν μπορεί να κάτσει κοντά μου να τους παρακολουθήσουμε μαζί. Βλέποντας 3 κομμάτια μαζί, με κοιτάει και μου λέει «τώρα καταλαβαίνω γιατί θεωρούνται μεγάλη μπάντα, είναι τόσο επιβλητικό αυτό που κάνουν, μπορώ να καταλάβω γιατί τους αγαπάτε τόσο εδώ στην Ελλάδα». Δεν πέρασαν παρά μόνο 9 μήνες και το συγκρότημα επέστρεψε μαζί με τους πάλαι ποτέ συναγωνιστές στη Noise KREATOR. Oι KREATOR ως γνωστόν είναι για μένα το καλύτερο Ευρωπαϊκό συγκρότημα όλων των εποχών.
Ε, εκείνη τη βραδιά στην Υδρόγειο στη Σαλόνικα, οι FROST τους κάνανε να μοιάζουν… μπαντουλίνι (και είμαι ευγενικός γιατί τους λατρεύω τους Γερμαναράδες). Στην Αθήνα απ’ ότι έμαθα ήταν τόσο καλοί που στο τέλος γονάτισαν μπροστά στο κοινό με τις αντιδράσεις του. Δυστυχώς οι προστριβές κυρίως με τον νεοφερμένο ντράμερ Marco Sesa φέρανε τον Warrior στα όρια του και έτσι αιφνίδια όπως ήρθε ξανά το συγκρότημα στη ζωή μας, έτσι αιφνίδια έβαλε (ελπίζουμε όχι οριστική αλλά μάλλον έτσι είναι) ταφόπλακα με τη δεύτερη και ακόμα πιο επίπονη διάλυση. Είναι πραγματικά κρίμα γιατί έδειχναν να έχουν πάρει τέτοια ώθηση από το “Monotheist” που «έπιασε» ακόμα και οπαδούς άλλων ιδιωμάτων και κατάφεραν να κερδίσουν ακόμα μεγαλύτερο σεβασμό απ’ όσο είχαν στα χρυσά γι’ αυτούς 80’s. Η διάλυση αυτή μάλιστα έφερε τόσο πόνο στον Warrior που δεν ήθελε καν να συνεργαστεί ξανά με τον διόσκουρό του Martin Eric Ain και έκανε τους TRIPTYKON, το ντεμπούτο των οποίων “Eparistera daimones” είναι ένα ακόμα πιο θυμωμένο, πικρόχολο και σκατόψυχο “Monotheist” και φυσικά πάλι χαιρετήθηκε από τον τύπο και τον κόσμο ως ένα καταπληκτικό άλμπουμ, το οποίο άνετα θα μπορούσε να είχε κυκλοφορήσει κάτω από το ιερό CF λογότυπο χωρίς να ανοίξει μύτη. Το αίμα βλέπεις νερό δε γίνεται…
Νομίζω ποτέ δεν καταλάβαμε όλοι πλήρως τι εστί CELTIC FROST συν η κληρονομιά που άφησαν, ενώ ειδικά για την απώλεια τους που τη βιώνουμε επίπονα και μετά τη δεύτερη διάλυση, ότι και να γράψω είναι ελάχιστο. Ο μεταλλικός ήχος τους χρωστάει αιώνια ευγνωμοσύνη, όχι απλά επειδή άνοιξαν πόρτες και επηρέασαν γενεές γενεών με το παίξιμο τους, αλλά και γιατί η υστεροφημία τους κατάφερε να δώσει –έστω προσωρινά- νέες ελπίδες για νέες μουσικές τάσεις. Ακούστηκαν πανγρήγοροι, βαρύτατοι, αντικομφορμιστές, πειραματικοί, λίγο πιο ανθρώπινοι σε σημεία, αλλά πάντα ΕΠΙΒΛΗΤΙΚΟΤΑΤΟΙ και χωρίς το παραμικρό περιθώριο αμφισβήτησης επ’ αυτού από τον οποιονδήποτε. Ο χαμός του Martin Eric Ain πρόσφατα μάλλον έβαλε το τελευταίο καρφί στο φέρετρο της –ούτως ή άλλως δύσκολης- πιθανής επανένωσης τους και ο μεταλλικός ήχος συνολικά έχασε έναν από τους εγκεφαλικότερους εκπρόσωπους και πρεσβευτές στο πρόσωπο του. Οι CELTIC FROST σε κάθε περίπτωση δεν στάθηκαν ποτέ σε πρόσωπα, μια και το όνομα τους είναι βαρύ σαν ιστορία γραμμένη σε χρυσές (και όχι κατάμαυρες όπως η μουσική τους) σελίδες. Οι CELTIC FROST ευθύνονται περισσότερο απ’ όσο φαντάζεστε πολλοί/ες για το ότι ο μεταλλικός ήχος υπάρχει ακόμα και συνεχίζει να εξελίσσεται μέσα στα χρόνια. Το λιγότερο που τους χρωστάμε, είναι να τους προσκυνάμε αιώνια και να μην τους ξεχάσουμε ποτέ.
Υ.Γ.: Διαλέγω το κομμάτι της δισκογραφίας τους που έφτυσε κατάμουτρα κάθε κόλλημα (και όλοι νόμιζαν ότι έβρεχε), που έκανε κάποιους να τους αποκηρύξουν και ήταν αιτία για να πάρει το “Into the pandemonium” το ιστορικό 0/100. Σήμερα όλοι προσκυνάνε και όλοι μας γελάμε με τα κολλημένα μυαλά της εποχής.
“Ce soir la Lune reve avec plus de paresse
Ainsi qune beaute sur de nombreux coussins
Qui d抲ne main discrete et legere caresse
Avant de sè?ndormir le contour de ses seins
Sur le dos satine, des molles avalanches
Mourante elle se livre aux longues pamoisons
Et promene ses yeux sur les visions blanches
Qui montent dans lèzur comme des floraisons
Quand parfois sur ce globe en sa longueur oisive
Elle laisse filer une larme furtive
Un poete pieu ennemi du sommeil
Dans le creux de sa main prend cette larme pale
Aux reflets urizes comme un fragment dèpale
Et lèmener de son corps loin des yeux du Soleil”
Άγγελος Κατσούρας
Έλα πες μου τώρα πως να ξεκινήσω το ρημάδι το κείμενο…. για τους CELTIC FROST! Τη μπάντα που συνδημιούργησε το ακραίο metal και εν πολλοίς ΉΤΑΝ το ακραίο metal. Ας τα πάρουμε από την αρχή. Όλα ξεκίνησαν από έναν οραματιστή επ’ ονόματι Tom Gabriel Fischer, ο οποίος ήταν απλά ένας μηχανικός αεροσκαφών που αγαπούσε τους VENOM, μια και τον συνόδευαν από τη δουλειά στο σπίτι και τούμπαλιν. Μαζί με τον έτερο Καππαδόκη Martin Eric Ain, μέσα στη καταιγίδα του thrash metal της δεκαετίας του ‘80, σχεδιάσανε μια επανάσταση εν τη αγνοία του. Το πρώτο μανιφέστο αυτής της ηχητικής επανάστασης ονομάστηκε HELLHAMMER, και οι κασέτες “Apocalyptic raids”, “Satanic rites” και “Triumph of death” αποτέλεσαν πρώτο δείγμα της ακρότητας στο metal που πηγαίνει βήματα παραπέρα, παράλληλα με τους SLAYER που χτίζανε το θρόνο τους. Τόσα πολλά που δεν ήταν έτοιμος κανένας γι αυτό (σίγουρα όχι ο metal τύπος τότε, που τους χαντάκωσε). Οι HELLHAMMER πεθαίνουν, γεννιούνται οι CELTIC FROST! Ουδείς μπόρεσε να κατηγοριοποιήσει αυτό που παίζανε οι Ελβετοί θεοί (αγκαζέ με CORONER, ότι καλύτερο βγήκε από τη χώρα αυτή), ακόμα και στα πιο ευθεία και thrash-ύ-τατα “Morbid tales” και “To mega therion”. Στο δε “Into the pandemonium” η μπάλα έφυγε στο διάστημα (ρωτήστε τους PARADISE LOST γι’ αυτό το δίσκο), με έντονη την επιρροή των σπουδαίων post-punk/death rock/πως-στα-κομμάτια-το-περιγράφεις-αυτό-τώρα CHRISTIAN DEATH και δη του ντεμπούτου τους “Only theater of pain”. Το “Cold lake” κρίνεται ως ατυχές, το “Vanity/nemesis” ως παρεξηγημένο και συνάμα επιδραστικό για τα μελλοντικά ιδιώματα (δηλώνω δημόσια πως χάρη σε προτροπή του συναδέλφου Λευτέρη Τσουρέα έδωσα τη δέουσα προσοχή στο εν λόγω άλμπουμ, και τα σχόλια του εκ των υστέρων με βρίσκουν σύμφωνο 100%). Διαλύονται, επιστρέφουν αρχές της δεκαετίας του ‘00 και το 2006 βγαίνει ένα από τα καλύτερα reunion άλμπουμ στην ιστορία της metal μουσικής, το ανυπέρβλητο “Monotheist”. Εδώ, οι CELTIC FROST επαναπροσδιορίζουν τους εαυτούς τους έτι μια φορά, παρουσιάζοντας τη πιο μαύρη, ζοφερή, ογκώδη και εσωτερική εκδοχή τους, παγώνοντας μας το αίμα. Όσοι πρόλαβαν τους είδαν το 2006 στο Rockwave και το 2007 με KREATOR και SUICIDAL ANGELS (σνιφ, κλαψ, λυγμ, σπαραγμ), οι υπόλοιποι μένουμε με τη συνέχεια τους, μετά τη διάλυση τους το 2008. Τους φοβερούς TRIPTYKON του Fischer. Τώρα από κομμάτι τι να επιλέξω; Θα παίξω εκ του ασφαλούς, με το πρώτο τους κομμάτι που άκουσα ποτέ, και που το τίμησαν τόσο οι OPETH όσο και οι OBITUARY διασκευάζοντάς το… Όταν η μάχη τελειώσει, και η άμμος πιεί το αίμα, στο τέλος ότι παραμένει είναι η πίκρα της ψευδαίσθησης… Τον Κύκλο των Τυράννων!
Γιάννης Σαββίδης
Οι CELTIC FROST για τον γράφοντα είναι από τις ιδιάζουσες/ «περίεργες» περιπτώσεις συγκροτημάτων. Ενώ σε γενικές γραμμές δεν δηλώνω οπαδός του ήχου που πρεσβεύουν, εντούτοις ο ίδιοι κατάφεραν με την μουσική τους να με κερδίσουν άμεσα όταν ήμουν νέος. Τους λόγους που συμβαίνει αυτό κανείς δεν μπορεί να τους εξηγήσει, αφού τα πάντα είναι θέμα γούστου. Όταν είσαι έφηβος και το αίμα σου «βράζει» πιο πολύ, ίσως θέλεις πιο «τσαμπουκαλεμένα» συγκροτήματα για να περνάς καλά. Έτσι και για μένα το σχήμα ήταν κάποτε μια μικρή ηχητική όαση. Τα “To Mega Therion” του 1985, “Into The Pandemonium” του 1987 και τα 2 ep’s τους “Morbid Tales” του 1984 και το “Emperor’s Return” του 1985, νομίζω ότι θα είναι για πάντα επιτομή του extreme ήχου στο metal και ας μην έχουν πάρα πολύ γρήγορες ταχύτητες στις συνθέσεις και growls. Για κάποιους θα είναι για πάντα από τους πρωτοπόρους σε ότι έκαναν. Δυστυχώς μετά το 1990, χάθηκαν και αυτοί όπως τόσοι άλλοι και δεν κυκλοφόρησαν κάτι. Όταν το έκαναν το 2006, το αποτέλεσμα, τουλάχιστον για μένα, ήταν οικτρό και δεν έχει καμία σχέση με τα παρελθοντικά τους album, ούτε καν με τα πιο λιγότερο καλά “Cold Lake” του 1988 και “Vanity/Nemesis” του 1990. Είναι κρίμα για ένα σχήμα που μπορεί να μην υπάρχει δισκογραφικά αλλά μνημονεύεται ανελλιπώς μέχρι και σήμερα, να είναι στην αφάνεια. Σίγουρα έχουν τους λόγους τους, αλλά νομίζω ότι τέτοια groups λείπουν από το παρόν του metal.
Θοδωρής Μηνιάτης
Σύντομα ο αγαπημένος «παράξενος» Тоm G. Warrior, κατά κόσμον Thomas Gabriel Fischer, γίνεται 56 ετών. Να τα χιλιάσει ο Ελβετός αφού μιλάμε για μία από τις εμβληματικότερες φιγούρες στο ακραίο heavy metal και όχι μόνο. Ξεκινώντας από τους HELLHAMMER και έπειτα από τους λατρεμένους CELTIC FROST, δίδαξε την σχιζοφρενική ακρότητα του ακραίου ήχου. Μαζί με τον αείμνηστο Martin E. Ain έγραψαν και κυκλοφόρησαν underground έπη, όπως το θρυλικό “Morbid tales” και το “To mega therion”, τα οποία αποτελούν πηγή έμπνευσης για πολλά συγκροτήματα, ακόμη και σήμερα. Με τους APOLLYON SUN και φυσικά τους TRIPTYKON, χωρίς τον Martin, συνέχισε να αναπαράγει τις μαύρες κι άραχνες μελωδίες του. Προσωπικά, εμένα με σημάδεψε πιο πολύ ο πρώτος δίσκος (οκ ЕP) που άκουσα και αγόρασα, το “Morbid tales”. Αυτά τα πρωτοφανή για την εποχή «ουγκ» κτλ, με σημάδεψαν σαν έφηβο! Πόσο headbanging είχα ρίξει στο πάλαι ποτέ κραταιό Χωρίς Ανάσα με το “Into the crypts of rays”!
Γιώργος Δρογγίτης
Ίσως τα πράγματα να είχαν εξελιχθεί διαφορετικά αν το 1987 ο Jimmy’s από το Remember μου είχε γράψει το “To MegaTherion” στην κασέτα που του είχα ζητήσει και όχι ένα ξεπλυμένο ΑΟR που λεγόταν FROST, που για πολλά χρόνια δεν μπορούσα και να βρω καμία πληροφορία για το σχήμα αυτό.
Η πρώτη λοιπόν επαφή με τους CELTIC FROST έμελε να γίνει για μένα με το Vanity/ Nemesis και με την εξαιρετική συλλογή που ακολούθησε λίγο καιρό μετά “Parched with thirst am I and dying”. Δεν ξέρω ακριβώς τι, αλλά κάτι με γοήτευε στην διαστροφική μουσική των Ελβετών. Μάλιστα εκείνα τα χρόνια ένα σχήμα από την Θεσσαλονίκη έμελε να γίνει τρελό κόλλημα μου, είχε απευθείας επηρεαστεί από τους Ελβετούς και ήταν οι MEDIEVAL DEATH και το φοβερό demo τους του ’90, Moments of silence.
Το “Monotheist” για να γυρίσουμε στους CF, ήταν ένα από τα καλύτερα albums επανασύνδεσης και ακόμα θυμάμαι την Μαλακάσα να μεταμορφώνεται και το σκοτάδι να πλημυρίζει την ατμόσφαιρα την στιγμή που πάτησαν το πόδι τους στην σκηνή οι CELTIC FROST. H πιο σημαντική Ευρωπαϊκή extreme metal μπάντα των 80’s είναι αυτή εδώ που διαβάζετε σε αυτές τις σειρές χωρίς αμφιβολία και η επιρροή τους δεν άργησε να φανεί με το που μπήκαν τα 90’s. Οι μουσικοί πειραματισμοί δεν ακούγονταν τόσο παράταιροι και ο κόσμος μπορούσε να ακούσει με πιο ανοιχτά αυτιά και να δεχτεί και επιρροές στο metal χώρο πολύ πιο εύκολα απ ότι μπορούσε την περίοδο 85-87. Υπήρξαν πρωτοπόροι και σαν τέτοιους θα πρέπει να τους έχουμε στο μυαλό μας.
Γιάννης Παπαευθυμίου
CELTIC FROST… Το μανιφέστο «ήρθαμε για να κάνουμε αίσθηση» του “Morbid tales”. Το μνημειώδες αρχοντικό thrash του “To Mega Therion”. Το πειραματικό, ρηξικέλευθο και 100 χρόνια μπροστά “Into the pandemonium”. Το «έγκλημα» του “Cold lake”, η αυτοκάθαρση του “Vanity-Nemesis” και τέλος η τεράστια επιστροφή του “Monotheist”. O Thomas Gabriel Fischer και η τραχιά φωνάρα του. Ο Martin Eric Ain και η επιβλητική του παρουσία. Ο Reed St. Mark και τα ατελείωτα ζευγάρια γόβες στο drum kit του. Το “UGH!”. Τα γυναικεία φωνητικά εν έτει 1985. Η ambient ατμόσφαιρα εν έτει 1987. Τα εξώφυλλα. Το make up. CELTIC FROST… Από το 0/100 του “Into the pandemonium” στην καθολική αποδοχή. Τέρμα τα λόγια, αδίκως μιλάω, τα ξέρεις. Αν δεν τα ξέρεις, ΚΑΚΩΣ ΕΙΣΑΙ ΕΔΩ, ΕΛΑ ΞΑΝΑ ΟΤΑΝ ΤΑ ΜΑΘΕΙΣ.
Δημήτρης Τσέλλος
Και ας πέσει μπόλικη χλεύη από τους συναδέλφους μου και οπαδούς των CELTIC FROST, εγώ δεν δήλωσα ποτέ οπαδός τους. Αυτό δεν σημαίνει πως δεν αναγνωρίζω την συνεισφορά τους και τους σπουδαίους δίσκους που έχουν γράψει, ειδικά τους “Το mega therion” και “Into the pandemonium”. Καλά για το “Cold lake” δεν συζητάμε, γελάει ο κόσμος, αλλά είναι και η μοναδική παραφωνία στη δισκογραφία της μπάντας. Όμως ότι έβγαλαν οι FROSTIES πριν και μετά από αυτό, είναι κάτι παραπάνω από άξια αναφοράς και εκτίμησης. Πιο αναλυτικά θα διαβάσετε από τα παιδιά που το έχουν περισσότερο μαζί τους. Όσο για το τραγούδι που επέλεξα, είναι κυρίως για να τιμήσω το “Vanity / nemesis”.
Δημήτρης Μπούκης