Την τελευταία μέρα του Ιουνίου του 1998, είχε κυκλοφορήσει το ομώνυμο ντεμπούτο των Αμερικανο-Αρμενίων, SYSTEM OF A DOWN. Έκτοτε, μέσα σε λίγα χρόνια, κατάφεραν να κυκλοφορήσουν άλλους 4 δίσκους μέχρι το 2005 και να κάνουν το όνομά τους όσο πιο μεγάλο γίνεται, παρότι δεν έχουν κυκλοφορήσει εδώ και 15 χρόνια κάτι καινούργιο και δίνοντας μόνο σποραδικές συναυλίες. Band of the week, οι SYSTEM OF A DOWN, λοιπόν. Ψηφίστε τον αγαπημένο σας δίσκο τους και διαβάστε τις απόψεις μας. Ή και με αντίστροφη σειρά.
Αυτό που έχουν καταφέρει οι SOAD, είναι πραγματικά μοναδικό. Μέσα σε ελάχιστα χρόνια, δημιούργησαν έναν μύθο γύρω από το όνομά τους, με ελάχιστους δίσκους, αφού το ντεμπούτο τους, μας έβαζε μεν στο κλίμα του τι να περιμένουμε, ενώ το “Steal this album”, είναι τραγούδια που δεν μπήκαν στο “Toxicity”, με ότι και να σημαίνει αυτό. Οπότε μένουμε με τρεις δίσκους. Το “Toxicity” και το «διπλό» “Mesmerize” – “Hypnotize”. Ναι, αλλά τι δίσκοι, αλήθεια. Περνώντας ακόμα και την μουσική της χώρας τους, μαζί με πλείστα όσα πολιτικά μηνύματα, κατάφεραν να γίνουν ένα ακραία εμπορικό συγκρότημα, που έπαιζε ουσιαστικά μία αντιεμπορική μουσική. Χαρακτηριστικό παράδειγμα του τι μπορεί να καταφέρει μία ομάδα μουσικών, οι περισσότερες ατομικές τους προσπάθειες, εκτός SOAD, είναι αισθητά κατώτερες. Παρότι θεωρώ ότι το να δίνουν σποραδικές συναυλίες χωρίς καμία διάθεση να βγάλουν δίσκο, τους κάνει λίγο TWISTED SISTER στα μάτια μου, δεν μπορώ να παραβλέψω ότι κατάφεραν κι έβαλαν στα σαλόνια μουσική αρκούντως δυνατή, όπως και δεν μπορώ να ξεχάσω τι χλεμπόνα και κράξιμο έφαγαν το 1998 στο Περιστέρι που άνοιγαν για τους SLAYER, από ένα κοινό, που μεγάλο μέρος του εδώ και χρόνια γράφει στα social media για να τους δει και πάλι σε συναυλία.
Σάκης Φράγκος
Μπορεί οι SYSTEM OF A DOWN να ήταν ήδη επιτυχημένοι, μπορεί να είχα δείξει λίγο ενδιαφέρον για την περίπτωσή τους, όμως παραδέχομαι πως δεν με είχαν κερδίσει στην αρχή. Ίσως οι σπουδές μου και η στρατιωτική θητεία, να μην μου επέτρεψαν να ασχοληθώ όσο έπρεπε μεταξύ 1998 και 2002. Όντας όμως στο Λονδίνο μετέπειτα, με προσηλύτισαν με το “Steal this album!”, ενώ η επισφράγιση της οπαδικής αγάπης έγινε σε εκείνο το αλησμόνητο βράδυ του Απρίλιο του 2005, όταν τους είδα στο Astoria του Λονδίνου, σε μια εμφάνιση που έγινε για σκοπούς προώθησης των επερχόμενων άλμπουμ τους (μέρος της εμφάνισης έδειξε το MTV, ενώ κάποια τραγούδια κυκλοφόρησαν και σε DVD και single τους μετέπειτα). Με την ευκαιρία της επετείου κυκλοφορίας του ντεμπούτου τους, μου δίνεται η ευκαιρία να εκφράσω τόσο τον σεβασμό μου στην δημιουργικότητά τους, όσο και την απορία μου για το πώς μια τέτοια μπάντα με δύσκολη μουσική έγινε τόσο επιτυχημένη παγκοσμίως. Από την μια είναι η επιθετική τους φύση, τα growls, οι απροσδόκητες αλλαγές στο ρυθμό και τους κοινωνικοπολιτικούς στίχους, που ήταν πιο επαναστατικοί κι από τους RATM. Από την άλλη κατάφερναν να κουμπώσουν εμπνευσμένα ρεφραίν, μελωδικές στιγμές πάνω στις εκρήξεις τους, με τρόπο μοναδικό. Βέβαια το ομώνυμο αυτό άλμπουμ παραμένει το λιγότερο επιτυχημένο της καριέρας τους, όμως πάραυτα, περιέχει τραγούδια που είναι πλέον κλασικά για τους SOAD. Συγκεκριμένα τα “Spiders”, “War?”, “Sugar” και βέβαια το “P.L.U.C.K.” με τους στίχους για την σφαγή των Αρμένιων από τους Τούρκους πριν 100 χρόνια. Μάλιστα αυτό, στιγμάτισε και τον χαρακτήρα της μπάντας και σήμανε την αρχή του πολέμου του Serj Tankian προκειμένου να αναγνωριστεί ως γενοκτονία από τις ΗΠΑ (κάτι που έγινε πρόσφατα). Οι SYSTEM OF A DOWN αυτές τις ημέρες, πριν 22 χρόνια έθεταν τις βάσεις για να μεταμορφωθούν σε μια από τις μεγαλύτερες μπάντες της επερχόμενης χιλιετίας. Χρειάζεται αρκετή δόση τρέλας για να τους αγαπήσεις, όμως ακόμα κι αν δεν συμβεί αυτό, απαιτούν τον σεβασμό για την απήχηση, την εκφραστικότητά τους, την μοναδικότητά τους αλλά και την ευφυΐα τους.
Γιώργος “Suite-Pee” Κουκουλάκης
SΟΑD για band of the week ή αλλιώς ένα από τα καλύτερα και πιο χαρακτηριστικά σχήματα που ακούσαμε στην δεκαετία των 00s. Αφορμή για να τους τιμήσουμε αυτήν την εβδομάδα είναι τα 22 χρόνια από την κυκλοφορία του ντεμπούτου τους, ένα εξαιρετικό ντεμπούτο που έσκασε σαν κεραυνός αν αιθρία σε ένα μουσικό τοπίο που άρχιζε να αλλάζει. Βλέπετε το nu metal είχε ξεκινήσει λίγα χρόνια νωρίτερα αλλά αυτοί οι Αρμενο- Αμερικάνοι έθεσαν τους κανόνες του παιχνιδιού αλλιώς. O ήχος τους ήταν σύγχρονος, ξεχωριστός, διαφορετικός, καινοτόμος και ταυτόχρονα τόσο αναγνωρίσιμος που τους έκανε να ξεχωρίζουν από τα πρώτα τους κιόλας βήματα. Είχαν την τύχη να έχουν δύο εγκεφάλους στην μπάντα,(Daron Μalakian και Serj Tankian), δύο προσωπικότητες τόσο χαρακτηριστικές αλλά και τόσο εκκεντρικές που η συνένωση τους τελικά ήταν αυτή που διαμόρφωνε και ολοκλήρωνε αρτιστικά το πακέτο που λεγόταν SYSTEM OF A DOWN.
Με το δεύτερο δίσκο τους το “Toxicity” κατέκτησαν όλες τις κορυφές. Κυκλοφόρησε στις 4 Σεπτεμβρίου του 2001 και πήγε κατευθείαν στο No 1 των Billboard charts την πρώτη εβδομάδα, και ήταν Νο1 (11/09) την ημέρα των επιθέσεων στους δίδυμους πύργους. Τόσο μεγάλη είχε αρχίσει η δημοτικότητα του σχήματος και φυσικά κέρδισαν και μεγάλο airplay από το ΜΤV με τα singles “Chop suey!”, “Prison song”, “Toxicity”,και “Aerials”.
Το “Toxicity” ήταν τελικά ο δίσκος που τους έκανε μεγάλο όνομα δικαιωματικά και αν σκεφθεί κανείς ότι με τον Rick Rubin πίσω από την κονσόλα δύσκολα αποτυγχάνεις, θα λέγαμε ότι είναι άλλος ένας από αυτούς τους δίσκους που ο μάγος της κονσόλας σφράγισε με την παρουσία του. Αλλά ο πιο σημαντικός παράγοντας της επιτυχίας τους δεν ήταν άλλος από την μουσική τους, που σίγουρα υπήρξε κάτι το διαφορετικό και σίγουρα φρέσκο σε όλους τους τομείς. Φυσικά το “Toxicity” δεν πρέπει να λείπει από καμία ενημερωμένη δισκοθήκη.
Εντάξει, με το “Steal this album” δεν τρελάθηκα παρόλο που ήταν καλός δίσκος και είχε ενδιαφέρον ο τρόπος που το διαφήμισαν, εκεί όμως που η μπάντα μεγαλούργησε πραγματικά ήταν το 2005 όταν αποφάσισαν να κυκλοφορήσουν τα δύο επόμενα album τους, “Mesmerize” και “Hypnotize”. To πρώτο κυκλοφόρησε τον Μάιο της χρονιάς εκείνης και ακολούθησε 6 μήνες μετά (Νοέμβριος) το “Hypnotize”. Οι δίσκοι αυτοί είχαν ηχογραφηθεί την ίδια περίοδο και αρχικά σκόπευαν να τα βγάλουν σε διπλό δίσκο, αλλά η εταιρία τους, τους έπεισε να είναι αυτόνομες κυκλοφορίες.
Ακούγοντάς τες, καταλαβαίνεις ότι η μια συμπληρώνει την άλλη και φυσικά και οι δύο δίσκοι είναι παραπάνω από εκπληκτικοί, πραγματικά αριστουργήματα, θυμάμαι ότι είχαν κολλήσει και οι δυο στο cd player όταν βγήκαν. Είναι και πάλι εντυπωσιακός ο τρόπος που τόσες διαφορετικές μεταξύ τους επιρροές εντάσσονται στα τραγούδια τους με ομαλό τρόπο (hardcore/ folk/metal/ethnic/jazz/electro κτλ.), μια ικανότητα που αξίζει ιδιαίτερη μνεία και για μένα το κύριο χαρακτηριστικό που τους κάνει να ξεχωρίζουν από χιλιόμετρα
Εν τέλει, με αυτούς τους δυο δίσκους κατάφεραν να καθιερωθούν παντού σαν ένα από τα πιο ξεχωριστά metal σχήματα της δεκαετίας του 2000,την επόμενη χρονιά τον Μάιο του 2006 ανακοίνωσαν ότι η μπάντα θα μπει στον πάγο, με το κάθε ένα μέλος να συνεχίζει να κάνει τα δικά του πράγματα. Δεν πρόκειται για διάλυση, αλλά για ξεκούραση όπως μα είπαν αλλά έχουν περάσει από τότε μετά από 14 χρόνια και δεν φαίνεται ότι θα μπορέσουμε να ακούσουμε κάποιο νέο δίσκο τους τα επόμενα χρόνια. Mπορεί στις live εμφανίσεις αν πάνε καλά τα πράγματα στο υγειονομικό κομμάτι να υπάρξει φως, αλλά προσωπικά μια φορά που τους είχα δει στο εξωτερικό δεν έμεινα και πάρα πολύ ικανοποιημένος από την εμφάνισή τους.
Πάντως σαν σχήμα το καθήκον τους το έκαναν πιστεύω και με το παραπάνω, προσφέροντας μας σπουδαίους δίσκους με πολύ σημαντική βαρύτητα στην διαμόρφωση και στην εξέλιξη της heavy metal μουσικής. Προσωπικά το κενό τους μου το καλύπτει σε ένα ποσοστό 70% το σχήμα του Malakian , οι SCARS ON BROADWAY, που δεν εμφανίζονται όμως και τόσο παραγωγικοί, μιας και έχουν όμως βγάλει 2 δίσκους σε δέκα χρόνια. Φυσικά και η πορεία του Tankian διαθέτει πολύ σημαντικά προσωπικά albums και δεν πρέπει να μην το αναφέρουμε, αλλά μαζί η χημεία τους ήταν το κάτι άλλο. Και αυτό και λείπει και φαίνεται δυστυχώς.
Γιάννης Παπαευθυμίου
Έτι μια φορά, μαζεύονται όχλοι με πυρσούς και τσουγκράνες, μετά από τους SLIPKNOT και τους TOOL έξω από τα γραφεία του ROCK HARD. Σημερινός λόγος; Οι SYSTEM OF A DOWN. Ναι, οι Αρμένιοι που για τον Έλληνα, επειδή δε βαράνε όλη την ώρα, είναι καραγκιόζηδες, επειδή έχουν χιούμορ, είναι τσίρκο, και πάει λέγοντας. Ας μη πούμε για τη γιούχα και τη ρίψη αντικειμένων του ‘98 όταν εκείνοι ανοίγανε για τους SLAYER στο Περιστέρι. Τα ίδια σκουπιδόμυαλα απειλούσαν πέρυσι να κάνουν το ίδιο και στους LEPROUS (πάλι ανοίγοντας για τους SLAYER), και ευτυχώς δεν τα κατάφεραν ποτέ. Βλέπετε, καθείς πίσω από το πληκτρολόγιο του, λέει τα απίθανα. Πάμε παρακάτω, γιατί έχω φάει το χρόνο σας. Ας δούμε λίγο, για τι μπάντα μιλάμε.
Οι SYSTEM OF A DOWN, αποτελούν συγκρότημα της εφηβείας μου, αγκαζέ με τους SLIPKNOT. Συγκροτήματα που έδειξαν πως μπορούν να έρθουν καινούργιοι οπαδοί σε αυτή τη μουσική, πιάνοντας το παλμό μιας θυμωμένης νεολαίας. Αμφότεροι, έπεσαν γι’ αυτό το λόγο, στο “τσουβάλι” του βραχύβιου nu metal, χωρίς να έχουν καμία σχεδόν σχέση με αυτό το πράγμα. Και εκεί που οι μασκοφόροι από την Iowa είχαν τη διαφορά ότι είχαν έντονες death metal επιρροές παικτικά/συνθετικά, οι Αρμένιοι συνομίληκοί τους ήταν ένα εντελώς άλλο καπέλο. Επιρροές ετερόκλητες, που άλλοι δε θα φανταζόντουσαν να τις παντρέψουν σε ένα συγκρότημα (funk, reggae, hardcore, thrash και ένα κουβά άλλα – ας μη μιλήσουμε για τις “σφήνες” με παραδοσιακά όργανα στο “Aerials”).
Κι όλα αυτά, με την άκρως μοναδική και παρανοϊκή φωνάρα του κυρίου Serj Tankian, να στέκεται πάνω από όλα και να στοιχειοθετεί τον χαρακτήρα της μπάντας, πάντα με την έτερη φωνάρα Daron Malakian, που πάντα μοιράζονταν τα φωνητικά. Κάπου εδώ, αξίζει να σημειωθεί η ακτιβιστική τους δράση, αγκαζέ με το κοινωνικοπολιτικό τους στιχουργικό περιεχόμενο, χωρίς ποτέ να γίνεται καπέλο στους οπαδούς τιμολογικά μιλώντας (κοιτάζω ΕΣΑΣ RAGE AGAINST THE MACHINE!). Μια πανέμορφη μουσική παράνοια, που τους έφτασε το 2005 στη κορυφή του κόσμου, και μετά….σιωπή. Στην αρχή διάλειμμα, μετά έκανε ο καθένας τα δικά του. Ο Malakian τους SCARS ON BROADWAY, ο Tankian το solo συγκρότημα του (με το οποίο ήρθε Ελλάδα, χωρίς έκτροπα ευτυχώς!).
Έγινε μια επανένωση το 2010, συναυλίες, κακός χαμός και κάπου το 2015, σκεφτόντουσαν για δίσκο. Άρχισε να στραβώνει η ιστορία εκεί….δεν ήταν η χημεία εκεί, δεν ήταν η διάθεση, δεν ήταν όλα αυτά και πόσα άλλα; Δεν ξέρω, πάντως, δεν τους βλέπω πολύ θερμούς στο να κάνουν κάτι τέτοιο. Οι μεν τα λένε έτσι, οι δε γιουβέτσι. Θα ήθελα να με ξαφνιάσουν και να το βγάλουν εν τέλει. Αλλά χλωμό. Κλείνοντας αυτό το κείμενο επιλέγω ένα και μόνο κομμάτι. Πάω με το “Science” από τον αγαπημένο μου δίσκο τους, το “Toxicity”.
Γιάννης Σαββίδης
30 Ιουνίου του 1998 κυκλοφορεί στα δισκοπωλεία το παρθενικό album των SYSTEM OF A DOWN, με το κάπως «προκλητικό» εξώφυλλο που δείχνει ένα χέρι να μουντζώνει αυτόν που το παίρνει. Σίγουρα ένα εξώφυλλο που σου «μένει» και δεν το ξεχνάς εύκολα. Η εν λόγω κυκλοφορία θα ήταν η αρχή για ένα συγκρότημα που με κάθε του δισκογραφική κίνηση θα γιγάντωνε συνεχώς το όνομα του θέτοντας το από κάποιο σημείο και μετά, «στο πάνω ράφι» των groups. Τα πολλά μουσικά είδη και στοιχεία που έχουν οι συνθέσεις τους, τους έχουν κάνει αποδεκτούς από πάρα πολλούς οπαδούς διαφορετικών μουσικών γούστων. Άλλωστε μόνο έτσι γίνεσαι «μεγάλος», αν αρέσεις σε πολλούς και θέλεις και να αποτινάξεις σε κάποιες περιπτώσεις τα στεγανά ενός συγκεκριμένου ιδιώματος.
Οι SYSTEM OF A DOWN έχουν καταφέρει με μόνο 5 δίσκους σε 7 χρόνια να συνθέσουν τραγούδια που δεν γίνεται να μην έχεις «πέσει» πάνω σε ένα από αυτά αν ασχολείσαι έστω και λίγο ενεργά με την μουσική. Οι κάπως πιο μεγάλοι θα θυμούνται την πολύ άσχημη αντιμετώπιση που είχαν από το Ελληνικό κοινό στην συναυλία τους το 1998 σαν support των SLAYER. Βέβαια από τότε έχουν αλλάξει πολλά πράγματα και κυρίως η νοοτροπία των πιο «κολλημένων» Ελλήνων μεταλλάδων. Ίσως βέβαια αυτός να ήταν ο λόγος που δεν ξανά επισκέφτηκαν ποτέ την χώρα μας στην οποία θα ήταν πια βασιλιάδες. Παρόλα αυτά το γεγονός ότι το σχήμα θα είναι για πάντα από τα πιο επιτυχημένα που έχουν υπάρξει σε όλα τα μουσικά ιδιώματα, είναι αδιαπραγμάτευτο. Θα ήθελα να τους δούμε μια φορά στην χώρα μας και σίγουρα να έχουν κυκλοφορήσει και μια νέα δουλειά, αν αποφασίσουν να επαναδραστηριοποιηθούν πιο ενεργά. Νομίζω ότι η μοναδικότητα τους αξίζει να υπάρχει ακόμα δισκογραφικά χαρίζοντας μας ακόμα πολλές ώρες μουσικής απόλαυσης.
Θοδωρής Μηνιάτης
Δεν θεωρώ υπερβολή να θεωρούμε τους SYSTEM OF A DOWN μία από τις μεγαλύτερες μπάντες που ξεπήδησαν στα 00s. Από αριθμούς να το πάρουμε, οι SYSTEM OF A DOWN, οι RAMMSTEIN, οι SLIPKNOT, οι GHOST και οι VOLBEAT, είναι οι μπάντες που σάρωσαν στις νεότερες γενιές οπαδών του σκληρού ήχου. Σαν ήχος, καταλαβαίνω πως αρκετοί μπορεί να ξινίσουν με την μουσική τους. Προσωπικά την βρήκα επαναστατική και τη γούσταρα από την αρχή και κακά τα ψέματα, αυτό το ρημάδι το “Toxicity”, είναι ένας επαναστατικός δίσκος με τα όλα του. Από τα άλμπουμ που φέρνουν τα πάνω-κάτω, δημιουργούν τάσεις και προσφέρουν κάτι φρέσκο και πρωτοποριακό. Η συνέχεια τους ήταν εξίσου μαγική και επιτυχημένη και η καλλιτεχνική φύση των μελών τους, σε κάθε τους δουλειά λάμπει. Ναι ο Malakian (όνομα και αυτό) είναι τρελός, αλλά σε αυτό που κάνει μοναδικός και ο Tankian, είναι ένας απίστευτος μουσικός, με ένα πολύ μεγάλο εύρος φωνής και ο συνδυασμός αυτών των δύο, πάντα με ενθουσίαζε. Για την τωρινή κατάσταση της μπάντας πάντως δεν τρέφω ελπίδες. Το reunion καλώς και έγινε, τα λεφτά άλλωστε πάντα είναι πολλά και προφανώς, είναι καλό να περιοδεύουν και να μπορεί ο κόσμος να συνεχίζει να ακούει τα τραγούδια τους. Αλλά το ότι δεν κυκλοφορούν μετά από τόσο καιρό άλμπουμ, εμένα μου δείχνει πως πλέον υπάρχει ένα μεγάλο καλλιτεχνικό χάσμα ανάμεσα τους. Και δεν ξέρω αν το χάσμα αυτό έχει επεκταθεί πλέον και σε πολιτικό επίπεδο. Και ας το αρνείται ο Tankian, όταν μία μπάντα με μία σταθερή πολιτικοποιημένη βάση, έχει ένα μέλος της που κάνει αντίθετες δηλώσεις από αυτό που πρεσβεύει, μπορεί να λέει πολλά. Μπορεί να μην λέει και τίποτα βέβαια, απλά τα πράγματα στις προσωπικές τους σχέσεις, από όλες τις απόψεις, δείχνουν μπερδεμένα. Για αυτό εμείς ας μείνουμε στην μουσική, η οποία είναι αυτή που μένει στο τέλος και να μας ενδιαφέρει στην τελική. Αγαπημένο τραγούδι; Μπορεί το “Chop suey”, το “Toxicity”, το “Deer dance”, το “Hypnotize” και σκέφτομαι πολλά ακόμα. Αλλά καταλήγω πως τελικά το “Aerials”, μάλλον είναι αυτό που γουστάρω περισσότερο από όλα και είναι από το αγαπημένο μου άλμπουμ τους.
Δημήτρης Μπούκης
Αγάπη αμαρτωλή, κρυφή μα και φανερή ταυτόχρονα. Μουσικές ιδιοφυΐες το λιγότερο! Οι τύποι έγραψαν φανταστική μουσική. Μόνο έτσι μπορώ να το εκλάβω. Δεν έχω κανένα πρόβλημα και κανέναν δισταγμό ώστε να είμαι οπαδός των SYSTEM OF A DOWN. Σε αντίθεση με την εικόνα που έχει ο «κανονικός μεταλλάς» για την συγκεκριμένη μπάντα. Στα δικά μου αυτιά θα ηχούν κάθε φορά άψογοι. Γιατί τέτοιο συγκρότημα είναι, άψογο. Πήραν την αγάπη τους για τους BLACK SABBATH, την αγάπη τους να αναπαράγουν themes γνωστών σειρών της τηλεόρασης (“I-E-A-I-A-I-O” – «Ιππότης της ασφάλτου») και δημιούργησαν τραγουδάρες. Με στίχους που καυτηρίαζαν την αμερικάνικη πολιτική, με στίχους που έβρισκαν ανταπόκριση από τον απλό οπαδό, ο οποίος και διάβαζε για μία κατάσταση στην οποία βρισκόταν. Οι SYSTEM OF A DOWN έμελλε να διαλυθούν πριν φτάσουν στο απόγειό τους. Διότι θεωρώ ότι είχαν να δώσουν ακόμα περισσότερα. Αν και μόνο με αυτά, λογίζονται σαν μία από τις σημαντικότερες μπάντες της προηγούμενης δεκαετίας! Τεράστιοι!
Ντίνος Γανίτης