(Διαβάστε το πρώτο μέρος του report, εδώ)
HELLFEST day 2 – 22/06/2019
Ενδιαφέρουσα μέρα το Σάββατο, με πολλούς κλασικούς καλλιτέχνες που περιοδεύουν φέτος στην Ευρώπη, ηχηρά ονόματα του… παρελθόντος, που ακόμα και σήμερα προσελκύουν μεγάλα πλήθη στις συναυλίες τους. Η αρχή για εμάς όμως, έγινε με κάτι πιο σύγχρονο, πιο επιθετικό! Οι WHITECHAPEL, που για περίπου 40 λεπτά μας «ξύπνησαν» το μεσημέρι του Σαββάτου, σε μια ημέρα που προβλεπόταν αρκετά θερμή, τόσο καιρικά, όσο και συναυλιακά! Καλή αρχή με αρκετά τραγούδια από το πρόσφατο “The valley”. Η αντίθεση μεγάλη, αλλά και η δική μου προτίμηση ήταν στον να δω ζωντανά τον Richie Kotzen, τον οποίο εκτιμώ αφάνταστα ως καλλιτέχνη και τον θεωρώ αρκετά αδικημένο, επειδή δεν γράφει χιτάκια. Η αλήθεια είναι πως το αμερικάνικο blues rock ύφος του δεν είναι ιδανικό για μεγάλα φεστιβάλ. Η τριάδα παρουσίασε 7-8 τραγούδια μόνο, με το “Venom” και το “Love is blind” να ξεχωρίζουν.
Από τις πιο ενδιαφέρουσες παρουσίες όλου του φεστιβάλ, ήταν το ντεμπούτο των DEADLAND RITUAL. Η πεντάδα ήταν σαν μια ζωντανή επίδειξη της ιστορίας του ροκ, με μέλη από την ελίτ! Μια παρέα που δέθηκε από τον Matt Sorum (THE CULT, GUNS N ROSES, VELVET REVOLVER) με τον φίλο του Steve Stevens (BILLY IDOL) και πλαισιώθηκαν με τον τεράστιο Geezer Butler (BLACK SABBATH, OZZY, GZR, HEAVEN AND HELL) και τον τραγουδιστή Franky Perez (APOCALYPTICA). Αν και αναλώθηκαν σε διασκευές των συγκροτημάτων τους, δεν μπορώ να πω ότι τις απέδωσαν πολύ πιστά. Βέβαια, όταν ακούς τραγουδάρες όπως τα “Symptom of the universe”. “Neon knights”, “Slither”, “War pigs” και “Rebel yell” ανεβαίνεις, όπως και να ‘χει. Περιμένω να ακούσω το άλμπουμ τους όμως.
Λόγω της καθυστέρησης έχασα τους MOONSPELL, για χάρη των CAVE IN, που ήταν εκρηκτικοί μέσα στην τέντα του Valley. Δίχως τον αδικοχαμένο Caleb Scofield στον οποίο αφιέρωσαν την εμφάνισή τους, έπαιξαν αρκετά δυνατά με τραγούδια από τα 5 άλμπουμ τους εκτός του “Antenna” (!!!) αλλά και το “Luminance” από το “Creative eclipses”. Η συνέχεια με την επιστροφή του Coverdale και τους WHITESNAKE του 2019. Μετά από μια δισκάρα όπως το “Flesh & blood”, είχα την απορία να δω την απόδοση του Βρετανού βετεράνου, η οποία βέβαια ήταν μέτρια. Παρόλα αυτά, οι τραγουδάρες “Bad boys”, “Slide it in”, “Slow an’ easy”, “Is this love”, “Here I go again” και “Slip of the tongue” είναι αξεπέραστες και ο κύριος “here’s a song for ya” το προσπαθεί πολύ. Μου άρεσε πολύ το δίδυμο Hoekstra/Beach, όσο κι αν δεν μπορώ να γνωρίζω τι μέλλον θα έχει.
Μετά από μια μικρή δόση τον αγαπητών WITHIN TEMPTATION, με τα τεράστια σκηνικά και τις φωτιές στην κεντρική σκηνή, πήγα να δώσω τα διαπιστευτήριά μου στους Σουηδούς άρχοντες CANDLEMASS. Σίγουρα ήταν για μένα η καλύτερη στιγμή της ημέρας! Η παρέα το διασκέδαζε για τα καλά και ο Johan Langqvist ήταν τρομακτικά καλός, αφού σίγουρα όλοι έχουμε την απορία λόγω της τεράστιας απουσίας του από τα μουσικά δρώμενα. Ανατριχιάσαμε στο “Solitude” και το “A sorcerer’s pledge”, αλλά όχι μόνο. Από το αρχικό “The well of souls” και τα άλλα 2 μέσα από το “Nightfall”, τα “Dark are the veils of death” και “Bewitched” (!!!!!!), μέχρι τα πρόσφατα “Astrolus” και “Black trinity”. Ο Edling επέστρεψε στις περιοδείες και η μπάντα λες και σε δεύτερη νιότη ήταν άπιαστη. Πραγματική αποκάλυψη, μια μπάντα που έβλεπα για 5η ή 6η φορά!
Μουσική αντίθεση οι DEF LEPPARD στην κεντρική σκηνή. Σε καλή κατάσταση, αφού όλοι γνωρίζουμε πως ο γερασμένος Joe Elliott δεν μπορεί να ανταποκριθεί στο παλιό του εύρος, αλλά φροντίζει να το κρύβει καλύτερα από άλλους συνομήλικούς του. Με ένα έξοχο best-of, σαλπάρανε με το “Rocket” και μας γύρισαν πολλά χρόνια πίσω, στα νιάτα μας με το μελωδικό τους pop-rock. Μπορεί να στηρίχτηκαν στο “Hysteria”, με 6 αναφορές, μπορεί να μην είχαμε κάποια έκπληξη αλλά σίγουρα μας ικανοποίησαν. Οι οθόνες είχαν μέρος του εντυπωσιακού σόου που παρουσίασαν στο Las Vegas και παρότι δεν είχε πέσει ακόμα το σκοτάδι, κατάφεραν να ξεκινήσουν το πάρτι.
Με λίγο τρέξιμο κατάφερα να πετύχω τους DARK TRANQUILLITY. Βλέπετε οι αγάπες δεν κρύβονται! Σε ένα γεμάτο αδρεναλίνη σετ, ήρθαν σαν οδοστρωτήρες! Ο Mike Stanne, που λίγο νωρίτερα χτυπιόταν μαζί μας (ναι χτυπιόταν λέμε σαν πεινασμένος οπαδός) κατά την εμφάνιση των CANDLEMASS, τώρα τα έδινε όλα στο σανίδι. “Encircled” και “Atoma” από το πιο πρόσφατο άλμπουμ τους, που ήδη μετρά 2.5 χρόνια, μαζί με “Monochromatic stains”, “Terminus”, “The science of noise” που πρόλαβα. Σεβασμός και από το μεγάλο κοινό που προσέλκυσαν.
Η βραδιά θα έκλεινε με παλιομοδίτικο ροκ, έτσι όπως το δίδαξαν οι Αμερικάνοι. Από την μια οι ZZ TOP κι από την άλλη οι KISS, δυο τιτάνες τόσο διαφορετικοί. Η τριάδα από το Τέξας λιτή, αλλά τρισμέγιστη. Η τετράδα από την Νέα Υόρκη επιβλητική αλλά και λαμπερή στην τελευταία της περιοδεία! Ιδανικά ένα Σαββατόβραδο, πρέπει να έχει εορταστική ατμόσφαιρα και οι δυο τους το κατάφεραν υπέροχα να μετατρέψουν την νύχτα σε γιορτή. Επιτυχίες και κλασικό ροκ λοιπόν με “Got me under pressure”, “La grange”, “Beer drinkers & hell raisers”, “Legs”, “Just got paid” και δεν συμμαζεύεται! Όχι μόνο λόγο καταλόγου και ιστορίας, όχι μόνο λόγω του ότι γιορτάζουν 50 χρόνια, αλλά και λόγω απόδοσης οι ZZ TOP έπαιξαν ως headliners. Μουσικά οι KISS δεν μπορούσαν να τους ανταγωνιστούν, όμως μια εμφάνιση των KISS θα είναι πάντα ένα γεγονός. Ο Demon και ο Star child, δεν επιτρέπουν σε κανένα να τους αφήσει δεύτερους. Σόου, φώτα, ήχος και τραγουδάρες. Ευχαριστήθηκα “Heaven’s on fire”, “Lick it up”, “Calling Dr. love” όσο και το “I love it loud” ή το “Crazy crazy nights”. Πολλές οι επιτυχίες, πολλά τα χρόνια και το τεράστιο κοινό έμεινε μέχρι το τέλος. Όχι μόνο για τα πυροτεχνήματα, αλλά επειδή έδειχνε να ευχαριστιέται μια από τις τελευταίες (?) εμφανίσεις αυτού του…. Θιάσου! Μια γεμάτη ημέρα.
HELLFEST day 3 – 23/06/2019
Μπορεί η κούραση να είχε συσσωρευτεί, όμως η τελευταία ημέρα του φεστιβάλ ήταν γεμάτη με συγκροτήματα που ήθελα πολύ να δω. Η πρώτη που είχε για μένα την προσέγγιση του οπαδού περισσότερο από του δημοσιογράφου. Αυτή την ημέρα υπήρχε το εξής υπέροχο. Στις δυο κεντρικές σκηνές του φεστιβάλ εναλλασσόταν Αμερικάνοι thrash metal γίγαντες στην αριστερή σκηνή, με φοβερούς και κλασικούς rockers στην δεξιά. Υπέροχο πραγματικά.
Παρότι προβλεπόταν να ήταν και η πιο ζεστή ημέρα, με θερμοκρασίες να χτυπάνε κόκκινο, έφτασα νωρίς και είδα μια από τις εκπλήξεις για μένα, τους thrashers MUNICIPAL WASTE να τα σπάνε άγρια. Η πεντάδα κατέφθασε λίγα λεπτά πριν την εμφάνισή τους, απευθείας από το αεροπλάνο και δυναμίτισαν την ημέρα με το παραδοσιακό τους speed-thrash. Ατελείωτο headbanging και πολύ όρεξη. Ακριβώς δίπλα τους, θα έβλεπα επί σκηνής ένα από τα συναυλιακά μου απωθημένα, τους Αμερικάνους παιχταράδες TESLA, στην πρώτη εναλλαγή. Μέσα σε 45 λεπτά και 7 κομμάτια, δεν μπορείς να ευχαριστηθείς το μεγαλείο τους, αλλά σίγουρα αρκεί για να γουστάρεις τους βετεράνους. Τραγουδάρες όπως το “Modern day cowboy”, “Love song” “Little suzi” δεν γράφει ο οποιοσδήποτε! Ούτε βρίσκεις καλύτερα εναρκτήρια τραγούδια από το “Cumin’ atcha live”. Έχουν και τόσα ακόμα που θέλω να δω ζωντανά, αλλά θα πρέπει να περιμένω.
Τα τελευταία χρόνια έχω παρακολουθήσει τους DEATH ANGEL σε αρκετές τους εμφανίσεις και ποτέ δεν με απογοήτευσαν. Έχοντας πλέον και το “Humanicide” στις αποσκευές τους, ένα φοβερό άλμπουμ, βρέθηκαν μεσημεριάτικα στην κεντρική σκηνή, για να τους απολαύσουμε κι αυτοί, όρμηξαν σαν λύκοι πάνω μας να μας κατασπαράξουν. Προσέξτε το concept στους τίτλους των τραγουδιών και θα καταλάβετε: “Thrown to the wolves”, “The dream calls for blood”, “The pack”, “Voracious souls”, “Humanicide”. Παλιοί και νεότεροι σαν μια γροθιά, με επιβεβαίωσαν για άλλη μια φορά. Σε μια από τις ελάχιστες αποκλίσεις που έκανα από τις κεντρικές σκηνές, πήγα να δω για λίγο τους δικούς μας LUCIFER’S CHILD σε μια από τις ελάχιστες εμφανίσεις τους. Ανάμεσα σε blast beats και mid-tempo black metal έτσι όπως έχουν καθιερώσει οι Ελληνικές μπάντες, είδα πολλούς από τους παρευρισκόμενους να γουστάρουν το σετ τους, στην σκηνή του Temple.
Τρέχοντας πίσω, πρόλαβα το τέλος των TRIVIUM, τους οποίους είχα απολαύσει στον ίδιο χώρο πριν 5 χρόνια. Πρόλαβα το άκρως συναυλιακό “The heart from your hate” το υπέρτατο χιτ “Strife” και τον ύμνο “In waves”. Τα σπάσανε και παρότι έπαιζαν στις 3 μ.μ. πρέπει να συγκέντρωσαν περίπου 20 χιλιάδες κόσμο. Σφοδρή αλλαγή, αλλά με εξίσου μεγάλες δόσεις αδρεναλίνης οι CLUTCH έπαιξαν σφιχτά ένα σετ στην μεγάλη σκηνή, στην τελευταία τους Ευρωπαϊκή συναυλία φανερώνοντας στοιχεία headliner, με τεράστια απήχηση. Στηριζόμενοι στο “Psychic warfare” με τέσσερα κομμάτια (“X-ray visions”, “Firebirds!”, “Noble savage”, “A quick death in Texas”) και στο “A book of bad decisions” με άλλα τέσσερα (“Ghoul wrangler” “Vision quest”, “H.B. is in control” “Gimme the keys”), έδειξαν που βλέπουν το μέλλον τους. Βέβαια ακούμπησαν και παλιότερα άλμπουμ, αλλά το κοινό έδειξε με τις αντιδράσεις του την προτίμησή του προς το πιο πρόσφατο υλικό.
Σειρά, στα αριστερά, πήραν οι TESTAMENT. Δίχως εισαγωγές μας δάγκωσαν με το “Brotherhood of the snake”. Με το ένα πόδι στην δεκαετία του ’80 (“Disciples of the watch”, “Practice what you preach”, “Over the wall”, “Into the pit”, “The new order”) και το άλλο πόδι στα τελευταία δυο άλμπουμ, ήταν αξιόπιστοι και χορταστικοί. Το crowd surfing ήταν ασταμάτητο όπως και οι ίδιοι με τον δίδυμο DiGiorgio/Hoglan να θερίζουν αλλά και τους κιθαρίστες Peterson/Skolnick να σολάρουν άνετοι η εμφάνισή τους ήταν έξοχη. Το κερασάκι στην τούρτα, ήταν όταν ο γίγας Gene Hoglan, πήρε το μικρόφωνο, ενώ οι άλλοι τρεις αγκάλιασαν τον Chuck Billy, για να τους ευχηθούν για τα γενέθλιά του, με την βοήθεια του κόσμου.
Οι STONE TEMPLE PILOTS που ακολούθησαν, δεν με συγκίνησαν. Μια αλλαγή τραγουδιστή δεν είναι ποτέ εύκολη, όμως συχνά έπιασα τον εαυτό μου να νοιώθει ότι παρακολουθεί μια tribute μπάντα των STP. Με έμφαση στο “Core”, στα 50 λεπτά που τους δόθηκαν, μάλλον κούρασαν. Ευτυχώς οι ANTHRAX μας ανέβασαν την διάθεση. Από την εισαγωγή κιόλας, αφού διάλεξαν το ριφ του “Cowboys from hell” το οποίο εξελίχθηκε σε ένα περίεργο medley. Εκτός από το μελωδικό “In the end”, έπαιξαν 7 κομμάτια από τα 80’s, με την στιγμή που περίμενα εγώ, δηλαδή να τους δω να διασκευάζουν το τραγούδι των Γάλλων TRUST μέσα στη Γαλλία. Το “Antisocial”. Οι Νέο-Υορκέζοι είναι άλλωστε το ¼ του BIG 4, ας μην ξεχνιόμαστε. Οι ίδιοι προσπαθούν να μας το υπενθυμίζουν με τις δυναμικές τους συναυλίες. Καλός και πάλι ο Belladona, ενεργητικός ο Ian, αλλά για μένα ηγέτης είναι ο Benante!
Τα επόμενα 60 λεπτά τα μοίρασα στις δυο πλευρές του Αμερικάνικου νότου, κάπου μεταξύ LYNYRD SKYNYRD και PHILIP ANSELMO & THE ILLEGALS. Αντίστροφα, είδα τον σύγχρονο θρύλο του metal να παίζει την μουσική του, μαζί με δυο φοβερές διασκευές από PANTERA στο “Becoming” και “Mouth for war” μην γνωρίζοντας ότι θα έχανα τα αγαπημένα μου “I’m broken” και “Walk”. Δυστυχώς εγώ είδα να ξεκινά την εμφάνισή του με 3 δικά του τραγούδια με του THE ILLEGALS, που κάθε άλλο παρά μου άρεσαν. Σίγουρα νηφάλιος, πιο βαρύς και κάπως γερασμένος, αλλά με τσαμπουκά και το χαρακτηριστικό του γρύλισμα, ο Anselmo είναι αδιαμφισβήτητα ο ζωντανός θρύλος της γενιάς μας. Από την άλλη οι LYNYRD SKYNYRD μπροστά σε χιλιάδες πιστών, κάπως όπως και οι ZZ TOP το προηγούμενο βράδυ, έδωσαν μαθήματα διαχρονικότητας και σεβασμού. Με κλασικό σετ και 80 λεπτά (αντί τα προγραμματισμένα 60) southern rock, ήταν εγγύηση.
Είχαμε μπει στην τελική ευθεία και στην άκρως Αμερικάνικη ημέρα (για μένα) σειρά είχαν οι LAMB OF GOD. Πρώτη μου φορά και μου έδειξαν γιατί έχουν κερδίσει μια θέση στο πάνθεον των κορυφαίων metal συγκροτημάτων. Πιστεύω πως αν οι PANTERA συνέχιζαν, τότε θα έπαιζαν σαν τους LOG! Ενέργεια, πάθος, τεχνική και τραγουδάρες. Αν κι εγώ προτιμώ τα τελευταία τους άλμπουμ, αυτοί έδωσαν έμφαση στα πρώτα τους, με 4 (!!!) τραγούδια από το “Ashes of the wake” και κορυφαίο το “Hourglass” κι άλλα 4 (!!!) από το “Sacrament” σε σύνολο 11 τραγουδιών. Δεν έχασα στιγμή από την εμφάνισή τους, παρότι ο Chris Adler που υπεραγαπώ, δεν περιοδεύει μαζί τους. Πρόσφατα υπεραναλύσαμε το κεφάλαιο LAMB OF GOD οπότε δεν αξίζει να προσθέσω κάτι, αλλά πραγματικά η μπάντα είναι φοβερή και επί σκηνής!
Από την καφρίλα στο… κάφρικο hard rock του SLASH!!! Ένας καλλιτέχνης που λατρεύουμε για κάθε του ιδέα και που έχει μεταμορφωθεί σε rock icon της γενιάς μας. Με την μπάντα του να θηριεύει, ο κιθαρίστας έχει βρει την υγειά του. Παρουσίασε 14 τραγούδια, από τα 4 προσωπικά του άλμπουμ της τελευταίας δεκαετίας και μου κάρφωσε το χαμόγελο στα χείλη. Συνεχίζει να τιμά τον Lemmy, παίζοντας τον αντιεμπορικό “Doctor alibi”, αλλά παράλληλα ροκάρει άγρια με “Halo”, “Mind your manners”, “You’re lie”, “World on fire”, “My antidote” και το αξεπέραστο “Anastasia”. Με τον Myles Kennedy να αποτελεί εγγύηση με την απίστευτη φωνή του, αλλά και τους CONSPIRATORS να τον υποστηρίζουν αντάξια, ο Slash εδραιώνει την υστεροφημία του.
Έφτασε η ώρα των headliners όμως και στην δεύτερη σκηνή, αυτοί είναι οι SLAYER!!! Οι Αμερικάνοι ήρωες οι thrash, λίγο πριν την σύνταξη, απέδειξαν ότι αποσύρονται ενώ είναι στο ζενίθ τους. Με το καλύτερο σόου τους ever, με φωτιές, εκρήξεις και τρομακτικά σκηνικά (να περιμένουμε DVD) αλλά και με ένα άρτιο setlist, άφησαν τους πάντες ευχαριστημένους. Εκτελεστικά ήταν όπως πάντα και όπως επιβάλλεται σε μια αποχαιρετιστήρια εμφάνιση, έπαιξαν τα πάντα. Ναι μεν best-of, αλλά καταιγιστικό, ολοκληρωμένο και καταστροφικό! Απορώ κάθε φορά που τους βλέπω, πώς μια μπάντα τόσο στατική, μπορεί να είναι τόσο εκθαμβωτική. Προσκυνήσαμε κι ελπίζω κανείς από εσάς να μην τους χάσει στην Αθήνα.
Ως οι απόλυτοι headliners του τριημέρου, οι αντισυμβατικοί TOOL σε μια πολύ-αναμενόμενη εμφάνιση μας αποζημίωσαν με ένα πλούσιο σετ και μια απίστευτη οπτική εμπειρία. Μπορεί η μουσική τους να μην αντανακλά την ένταση των προηγούμενων, όμως τα τραγούδια τους έχουν μια καταπιεσμένη έκρηξη, που δημιουργούν μια διαφορετική ατμόσφαιρα. Η εμφάνισή τους απόψε, επιβεβαίωσε την άποψή μου, ότι πρόκειται για τους σύγχρονους PINK FLOYD. Στηρίζονται πολύ στο οπτικό αποτέλεσμα και χρησιμοποιούν τα οπτικά όσο και τα μουσικά εφέ για να χτίσουν τον θρύλο τους. “Aenima”, “The pot”, “Schism”, “Forty six & 2”, “Stinkfist”, “Parabol” και δεν συμμαζεύεται. Συγκέντρωσαν το 90% του κοινού μπροστά και μας καθήλωσαν στο σχεδόν δίωρο σόου τους. Τα φώτα και τα σκηνικά ήταν έτσι στημένα ώστε να μην μπορούμε να βγάλουμε φωτογραφίες και το κοινό να επιστήσει την προσοχή του εκεί που πρέπει, δηλαδή την μουσική τους. Οι TOOL, είναι μια μπάντα που σπρώχνει τα σύνορα, ακόμα και στα φεστιβάλ που παίζει. Έτσι έκλεισαν το Hellfest με μια έντονη εμφάνιση, όσο κι αν η μουσική τους δεν είναι τόσο συναυλιακή. Γεμάτος και χορτασμένος πήρα τον δρόμο της επιστροφής.
ΑΝΤΙ ΕΠΙΛΟΓΟΥ
Αυτό που με ευχαριστεί σε αυτά τα μεγάλα φεστιβάλ, είναι πως εκτός από συναυλιακές εμφανίσεις, βιώνεις ένα γεγονός. Όπου μπορείς να δεις κόσμο να αυτοχλευάζεται με αστείες στολές, άλλους να βρίσκουν χώρο να ντύνονται εκκεντρικά και άλλους να τύφλα από τις 12 το μεσημέρι. Βέβαια, η αφοπλιστική πλειοψηφία είναι εκεί για να απολαύσει μουσική και σε φεστιβάλ όπως το HELLFEST βιώνεις τεράστια ονόματα, μεγάλους καλλιτέχνες από όλα τα ιδιώματα, αλλά και νεαρούς, ανερχόμενους. Το φεστιβάλ, σε ένα 3ήμερο (που με την προσθήκη του Knotfest έγινε 4ήμερο), είναι μια πραγματική γιορτή μουσικής, στην οποία οι διοργανωτές έχουν επενδύσει πολλά στην γενικότερη ατμόσφαιρα και σε διάφορα happenings. Από φωτιές και σκηνικά, από ζογκλέρ και εκκεντρικές θιάσους, μέχρι καλό φαγητό, signing sessions, υπέροχα backstage, και τεράστιο camping. Πολλές μπάντες δεν προλαβαίνεις να τις ευχαριστηθείς, είτε λόγο αποστάσεων, είτε λόγω εξάντλησης, είτε επειδή παίζουν παράλληλα, όμως σε λίγα φεστιβάλ έχεις τόσους πολλούς να δεις. Επίσης χάρηκα που συνάντησα πολλούς Έλληνες – πολλούς παραπάνω απ’ ότι 5 χρόνια πριν – και παροτρύνω όλους σας να περάσετε κάποια μέρα από την ήσυχη Clisson, εκεί κοντά στην Nantes.
Au revoir Clisson. Au revoir HELLFEST
Γιώργος “Kay” Κουκουλάκης
