Χωρίς αμφισβήτηση, η πιο πολυαναμενόμενη κυκλοφορία της χρονιάς (ίσως και των τελευταίων ετών) είναι το νέο άλμπουμ των TOOL, ύστερα από 13 χρόνια δισκογραφικής ξηρασίας. Μία παρουσίαση από έναν συντάκτη, δεν νομίζουμε ότι είναι αρκετή, οπότε οι: Άγγελος Κατσούρας, Φίλιππος Φίλης, Δημήτρης Τσέλλος και Ντίνος Γανίτης μας μιλούν για το δίσκο και το φαινόμενο TOOL.
Νέο άλμπουμ TOOL μετά από 13 χρόνια, αυτόματα γίνεται το σημαντικότερο της χρονιάς άσχετα αν και τι άλλο κυκλοφόρησε και ασχετότερο αν άλλες μεγάλες μπάντες βγάλανε κάτι μετά από πολύ περισσότερα χρόνια. Δεν μας νοιάζουν οι άλλοι. Μιλάμε για TOOL εδώ πέρα. Αφού καταφέραμε να δούμε νέο δίσκο πριν πεθάνουμε αρχικά, νιώθουμε όλοι πολύ ευτυχισμένοι. Διότι πάντα υπήρχε η πιθανότητα να λιώσουν οι σάρκες μας και μετά να βγει ο δίσκος. Περιμένουμε εκατομμύρια άνθρωποι αυτό το άλμπουμ από το 2011, κατά την προσφιλή συνήθεια που είχαν να βγάζουν δίσκους ανά 5 χρόνια. Ο καιρός περνούσε, οι ίδιοι λίαν ευγενιστί «ξυνόντουσαν» και το χαιρόντουσαν, τρόλαραν τον κόσμο και δεν έδειχναν ιδιαίτερα να έχουν καμιά πρεμούρα για δίσκο. Πολλές οι φήμες, περισσότερες οι υπερβολές, αληθινές και μη, όπως ότι ο τραγουδιστής Maynard James Keenan δέχτηκε απειλές για τη ζωή του από οπαδούς για να βάλει (μαζί με τους άλλους) τον κώλο του κάτω και να κυκλοφορήσουν επιτέλους τον δίσκο. Χώρια ότι αν ποτέ τελικά έβγαινε ο δίσκος, οι προσδοκίες είχαν μεγαλώσει δραματικά λόγω και αυτής της τεράστιας απουσίας των τεσσάρων παιχταράδων. Κι όταν κάποια στιγμή το πήραμε απόφαση ότι δε θα βγει ποτέ ο δίσκος, να που κόντρα σε όλα τελικά τον κυκλοφόρησαν φέτος.
Προσωπικά ενώ αδημονούσα όπως πολλοί, ήθελα μέσα μου να μη βγει. Κι αυτό για να μη μπορεί κανείς να πει κουβέντα, όπως θα γίνει τώρα. Το μοναδικό ΕΡ και οι 4 τέλειοι δίσκοι που βγάλανε, τριβόταν στη μούρη οποιουδήποτε είχε να πει το μακρύ και το κοντό του για την αξία τους, να οι haters, να οι ωχαδερφιστές και οι απόγονοι του Αυνάν, πολλές και διάφορες κατηγορίες ανθρώπων που ενώ δε μπορούσαν να το βουλώσουν για την μπάντα, τους το βούλωναν οι TOOL μια και καλή σε κάθε περίσταση. Αυτή τη φορά όμως με το πέμπτο άλμπουμ “Fear inoculum” πολλοί θα βρουν τη χαρά τους. Κι αυτό γιατί για πρώτη φορά οι TOOL δεν είναι τέλειοι, για πρώτη φορά είναι κι ακούγονται θνητοί, για πρώτη φορά αναμασάνε το παρελθόν τους και δεν τολμούν άλλη μία φορά να κάνουν τη διαφορά, για πρώτη φορά ακούγονται χωρίς την κλασσική τους ανάπτυξη μέσα στα κομμάτια, για πρώτη φορά δείχνουν ότι λείπει η ένταση που ήταν βασικό τους στοιχείο και η κλιμάκωση που οδηγεί σε οργασμό, για πρώτη φορά μέχρι και το artwork «κλωτσάει» όταν το πρωτοβλέπεις, για πρώτη φορά γίνονται πολλά και μαζεμένα που στο τέλος δεν είναι προς όφελος της μπάντας.
Ο δίσκος ανοίγει με το ομότιτλο κομμάτι το οποίο έγινε γνωστό πριν ακουστεί όλος ο δίσκος. Ένα πραγματικά πολύ καλό κομμάτι το οποίο με τις ακροάσεις γινόταν καλύτερο. Πολύ ξεκάθαρα βασισμένο στην τεχνοτροπία του “Lateralus” 18 χρόνια μετά, «ασφαλές» όπως χαρακτηρίστηκε χωρίς άδικο, αλλά είχε τουλάχιστον αυτή την αναμονή του τι θα ακολουθήσει στο ρυθμό και φυσικά αποτελεί από τα μεγαλύτερα ατού της κυκλοφορίας. Το “Pneuma” είναι λες και κλωνοποιήθηκε από το dna του “The patient”. Για πολλούς το κορυφαίο κομμάτι του δίσκου, ελίσσεται σαν ύπουλο ερπετό το οποίο όμως δεν θα σε δαγκώσει να σου μεταδώσει δηλητήριο, αλλά είναι τριγύρω σου για να σε κρατάει σε εγρήγορση. Τα “Invincible” και “Descending” έχουν μία υποτονικότητα η οποία θέλεις να σου μεταδώσει ένταση και εν μέρει την προσφέρουν, αλλά όχι στο βαθμό που την έχεις συνηθίσει ή προσδοκούσες μετά από 13 χρόνια. Το “Culling voices” νομίζω ότι είναι η αδύνατη στιγμή του δίσκου, είναι το μικρότερο από τα κύρια κομμάτια και είναι και το πιο επίπεδο χωρίς κάποια ιδιαίτερη μεταστροφή. Το “Chocolate chip trip” με εκνευρίζει γιατί περίμενα 13 χρόνια να ακούσω μπλίκι-μπλίκι σε ιντερλούδιο και τον Danny Carey να παίζει θέματα που έπρεπε να γεμίσει τα υπόλοιπα κομμάτια που προηγήθηκαν.
Ο μεγαλύτερος εκνευρισμός ωστόσο προέρχεται από το τελευταίο κομμάτι “7empest”. H πιο TOOL στιγμή του δίσκου ήρθε στο τέλος μετά από 65’ που έχουν περάσει με ερωτηματικά και με την πεποίθηση ότι δεν ακούς την ίδια κραταιά μπάντα που έμαθες από το σωτήριο έτος ’92 αλλά κάποιους που μοιάζουν με τους TOOL… Να ξεκαθαρίσω ότι αν και μιλάω με βάση μόνο τη μπάντα στο παρελθόν –καθότι για τους TOOL δεν μπορείς να κάνεις συγκρίσεις κι αναφορές παρά μόνο με τους ίδιους τους TOOL. Δεν περίμενα να βγάλουν κάτι σαν τα παλιά άλμπουμ (γι’ αυτό και δεν ήθελα να βγει). Δυστυχώς δεν σπάνε την παράδοση των συγκροτημάτων που αγαπώ που βγάλανε δίσκο μετά από πολλά χρόνια που χαλάει το σερί από ΜΟΝΟ 10άρια που έχουν, αλλά τουλάχιστον μπορώ να αναγνωρίσω ότι οι επόμενες ακροάσεις λίγο ίσιωσαν την καρδιά μου σε σχέση με την κρυάδα της αρχικής ακρόασης που σχεδόν ήθελα να κλάψω από τη στεναχώρια. Όχι προφανώς και το “Fear inoculum” δεν είναι για πέταμα, αλλά άντε τώρα να εξηγήσω εγώ σε κάποιον ότι και 9,5 να άξιζε ο δίσκος, θα ήταν ανεπαρκής γιατί απλά ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ οι TOOL να μην είναι αποκλειστικά τέλειοι και να μην βουλώνουν το στόμα κάθε αμφισβητία χωρίς προσπάθεια.
Εν κατακλείδι, δεν ήταν η επιστροφή που ήθελα σαν φανατικός οπαδός τους, δεν είναι ο δίσκος της χρονιάς όπως θα έπρεπε, θα όφειλε, θα ήταν το λογικό, δεν είναι σημείο αναφοράς της δισκογραφίας τους και μετά από 13 χρόνια απουσίας περισσότερο θα προβληματίσει παρά θα εντυπωσιάσει. Το λάθος ξεκινάει από το ότι το ακούς πρώτη φορά και δεν σου έχουν πέσει τα σαγόνια κάτω, δεν παραμιλάς, δεν ουρλιάζεις ακατάληπτα από χαρά κι εντυπωσιασμό, δεν τόλμησαν το διαφορετικό και πήγαν στα σίγουρα. Κοινώς ακούγονται επιτηδευμένοι σε μεγάλο βαθμό, σαν να το έβγαλαν στο τέλος επειδή περισσότερο έπρεπε και για να μην τους σπάνε τα @@ οι οπαδοί, παρά από καλλιτεχνική ανάγκη. Δεν μου βγάζει υλικό που βγήκε αποκλειστικά για την πάρτη τους, δεν μου βγάζει φτύσιμο προς τις τάσεις και τα μέσα ενημέρωσης, δεν δημιουργεί παλίρροια αλλά προσπαθεί να επιβιώσει μέσα της. Εξαίρω την σατανική πανουργία τους με την όλη ιστορία με το Spotify, θα πουλήσουν πάλι κέρατα σε εποχές που οι μπάντες δεν πουλάνε άλμπουμ, θα κάνουν σπασμωδικές συναυλίες και κάπου στο 2030 αν δε βαρεθούν, ίσως βγάλουν νέο δίσκο. Με πικραίνει ότι είναι πιθανό ότι ίσως είναι αυτός ο τελευταίος δίσκος, κι αυτό γιατί είναι 58, 55, 54 και 48 χρονών αντίστοιχα και ο χρόνος δεν είναι υπέρ τους. Με πικραίνει ότι δε γράφω διθυράμβους, ότι δε θα μπορώ να κόψω τη γλώσσα του κάθε αλλόθρησκου κι ότι το τελευταίο A PERFECT CIRCLE είναι πολύ ανώτερο. Και φυσικά ότι δεν μπορώ να βάλω 10/10 όπως σε οτιδήποτε κυκλοφόρησαν…
7,5 / 10
Άγγελος Κατσούρας
Η κυκλοφορία ενός νέου δίσκου των TOOL μετά από 13 χρόνια είναι για τον γράφοντα το γεγονός της χρονιάς με το οποίο σταματάνε τα ρολόγια. Η κυκλοφορία του single “Fear inoculum” αποτέλεσε απόδειξη αυτού. Μετά από 13 χρόνια ατελείωτου trolling, εκεί που όλοι είχαμε σβήσει τους TOOL από τη συνείδησή μας, καταφθάνουν τα νέα για το πρώτο single. Ο κόσμος επέμενε πως μας κοροϊδεύουν, συμπεριφορά που ο Maynard Keenan είχε αναγάγει σε σπορ τα τελευταία χρόνια. Όταν όμως έσκασε το “Fear inoculum” όλοι αναθεωρήσαμε και τώρα βλέπεις κόσμο να συζητάει στο YouTube για το τι μεσολάβησε στα 13 χρόνια, για το πόσο ιερή είναι αυτή η στιγμή που μοιραζόμαστε για το πόσο ο εκλιπών φίλος ή γονιός του τάδε οπαδού θα γούσταρε το κομμάτι. Κανένας δεν κράζει. Τέτοιο είναι το φαινόμενο TOOL. Θα μου πείτε, οι FATES WARNING κάνανε εννέα χρόνια να βγάλουν το “Darkness in a different light”. Ναι αλλά οι FATES δεν είναι TOOL και αυτό νομίζω δεν σηκώνει πολύ κουβέντα, πράγμα που δεν απαξιώνει την αξία των πρώτων. Βλέπετε, οι TOOL έχουν τεράστιο εμπορικό εκτόπισμα, γεμίζουν αρένες και είναι η μπάντα που μας προσέφερε το “Lateralus”, δίσκο που άλλαξε άρδην σύσσωμη τη ροκ και heavy metal σκηνή. Από μια μέρα στην άλλη οι TOOL έγιναν μόδα. Μεταλλάδες, ροκάδες, οπαδοί του alternativε, grunge και τέκνα του MARILYN MANSON μυήθηκαν και το “Schism” έγινε το απόλυτο χιτάκι μιας ολόκληρης γενιάς. Πολλές και καταξιωμένες μπάντες όπως οι DREAM THEATER οικειοποιήθηκαν το trademark TOOL παίξιμο και ξεπατίκωσαν ολόκληρα κομμάτια. Ο χαμός που γίνεται τώρα με την επιστροφή των TOOL μπορεί να συγκριθεί μόνο με την δισκογραφική επιστροφή των METALLICA, η οποία πήρε οχτώ χρόνια και δημιούργησε τσουνάμι πωλήσεων. Κάποιες μπάντες δεν σβήνονται από το χάρτη, όσα χρόνια και αν μεσολαβήσουν.
Το “Fear inoculum” κινείται σε “Lateralus” επίπεδα, χωρίς ίχνος ρετρολαγνίας και επανάληψης. Οι TOOL εδώ κάνουν αυτό που έκαναν πάντοτε. Δεν είναι διαφορετική μπάντα ούτε παίζουν μια από τα ίδια. Αρκετοί θα γκρινιάξουν αλλά χαίρομαι προσωπικά που μένουν πιστοί στους εαυτούς τους. Δεν αντιγράφουν κανέναν, δεν έχουν «ξεπουληθεί» σε μόδες ούτε χάσει ίχνος της δεξιοτεχνίας και του songwriting που τους κάνει αναγνωρίσιμους. Θα ακούσετε φυσικά κάποια TOOL κλισέ και τις τυπικές εμμονές τους αλλά σε καμία περίπτωση σε στατική μορφή. Οι TOOL παίζουν ακόμα αυτό το κράμα RUSH, SOUNDGARDEN, PINK FLOYD και κάθε δίσκος αποτελεί ένα σκαλί στην εξέλιξη του ήχου και του ύφους τους πράγμα που επαληθεύεται και τώρα. Είναι ξεκάθαρο πως στα 13 χρόνια που πέρασαν, η μπάντα δούλεψε πολύ τα κομμάτια και τα έδωσαν στη δημοσιότητα όταν ήταν όντως έτοιμα όπως επέμενε ο Adam Jones. Μπορεί βέβαια το “Fear inoculum” να μας επιστρέφει στο “Lateralus” αλλά λόγω χρονικής συγκυρίας, δεν ΕΙΝΑΙ “Lateralus” ή “Aenima”, αλλά σίγουρα δύο σκαλιά πάνω από το “10,000 days”. Ναι, μου λείπουν η τραχύτητα του “Aenima”, οι κυκλοθυμικές τουλάχιστον ερμηνείες ενός πιο νέου Maynard και η grunge φασαρία του “Undertow”. Αλλά ειλικρινά δε βλέπω το λόγο να γκρινιάζουμε γιατί για άλλη μια φορά οι TOOL είναι έτη φωτός μπροστά.
9 / 10
Φίλιππος Φίλης
Πέρασε πάρα πολύς καιρός, δεκατρία ολόκληρα χρόνια, για να ακούσουμε νέα δουλειά από τους TOOL. Το “10,000 days” ήταν ένας δίσκος, φυσική συνέχεια του μυθικού “Lateralus”. To ζήτημα για το συγκρότημα ήταν πως θα μπορέσει να πλησιάσει τον εαυτό τους όντας τόσο καιρό μακριά από τα μουσικά δρώμενα. Ομολογώ, πως όταν ανακοίνωσαν επίσημα την κυκλοφορία του “Fear inoculum”, ένιωσα ένα σκίρτημα στην καρδιά μου. Μία από τις πλέον αγαπημένες μου μπάντες επέστρεφε. Το αποτέλεσμα και η αναμονή θα τους δικαίωνε;
Προσωπικά θεωρώ πως τα κατάφεραν μία χαρά! Το “Fear inoculum” είναι ένας TOOL δίσκος από την αρχή μέχρι το τέλος. Είναι ένας δίσκος που ξεδιπλώνει σε πολύ μεγάλο βαθμό τις αρετές του συγκροτήματος και σε μεγάλο ποσοστό μάλιστα. Τι λείπει; Λείπουν αυτά τα συναρπαστικά ξεσπάσματα των προηγούμενων δίσκων. Τα σημεία που σε έπιαναν από τον λαιμό και δεν σε άφηναν να πάρεις ανάσα. Αν θέλετε, να το πούμε καλύτερα, δεν υπάρχουν σε τόσο μεγάλο βαθμό. Στο μοναδικό τραγούδι που υπάρχουν αυτά τα σημεία είναι στο “7empest”, το οποίο κλείνει τον δίσκο και σε αφήνει με το χαμόγελο στο στόμα! Από την άλλη πλευρά, το συγκρότημα δείχνει με τον πλέον εμφανέστατο τρόπο, ότι η μουσική του κινείται σε πιο «ατμοσφαιρικά» επίπεδα. Σε ήρεμες καταστάσεις, όπου τα τραγούδια κρύβουν μελωδίες και κιθαριστικές φράσεις απολύτως ταιριαστές με αυτό που θέλουν να διαπραγματευτούν. Την μεγάλη διαφορά πάντως την κάνει ο Danny Carey. Ο τύπος σε όλον το δίσκο δίνει πραγματικό ρεσιτάλ με τον τρόπο τον οποίο χειρίζεται το σετ τυμπάνων που έχει μπροστά του, δημιουργώντας στην κυριολεξία μουσικά μονοπάτια για να κινηθεί μαζί του όλο το συγκρότημα.
Πολύς κόσμος θα πέσει στην παγίδα αυτών των δεκατριών χρόνων, λέγοντας πως έκαναν τόσο μεγάλο διάστημα για να κυκλοφορήσουν κάτι τόσο τετριμμένο. Κανείς δεν ανέφερε ότι οι TOOL ήταν 13(!) χρόνια στο στούντιο. Μαζεύτηκαν μετά από τόσο καιρό και έγραψαν έναν δίσκο που θα αρέσει πρώτα στους ίδιους και μετά στους οπαδούς τους. Προσωπικά πήρα μεγάλη χαρά και δεν έχω σταματήσει να τον ακούω. Μου βγάζει μία ηρεμία και μία γαλήνη που μουσικά την χρειαζόμουν. Αυτοί οι τέσσερις τύποι μου πρόσφεραν ακόμα έναν δίσκο, τον πέμπτο, που θα μπορώ να ακούω οποιαδήποτε στιγμή από εδώ και στο εξής. Κάποια πράγματα δεν αλλάζουν, έτσι και οι TOOL. Μακριά από αυτό που προστάζουν οι καιροί και οι μόδες, μία κατηγορία μόνοι τους. Ο βαθμός είναι τυπικός και αντικειμενικός, γιατί σε προσωπικό επίπεδο, δε χωράνε τέτοια!
7,5 / 10
Ντίνος “Benjamin Breeg” Γανίτης
Έβγαλαν οι TOOL νέο δίσκο. Πάμε άλλη μια, ξανά: Έβγαλαν, οι TOOL, νέο δίσκο! Δεκατρία ολόκληρα χρόνια μετά το “10,000 days”, η πλέον αναμενόμενη κυκλοφορία της χρονιάς, είναι εδώ. Το ποιοι είναι οι TOOL, ποια η αξία τους, η σημασία τους και η επιδραστικότητά τους σε ολόκληρο το φάσμα του σκληρού προοδευτικού ήχου, δεν χρειάζεται να αναφερθεί εδώ αναλυτικά. Τα πολλά λόγια είναι φτώχια, οπότε πάμε στο δια ταύτα. Το “Fear Inoculum” το άκουσα πολύ προσεκτικά. Ναι μεν οι TOOL απαιτούν να έχεις πλήρως το νου σου σε αυτούς όταν τους ακούς, που ισχύει, αλλά ήθελα και να πιάσω ακόμη και την τελευταία λεπτομέρεια πριν βγάλω συμπέρασμα. Και αυτό είναι πως…δεν κατάλαβα πότε ξεκίνησε το άλμπουμ, πότε έφτασε στην μέση, πότε τελείωσε. Όχι γιατί ο χρόνος κύλησε νεράκι, που λένε, αλλά επειδή βαρέθηκα την ακρόαση όσο δεν φαντάζεστε. Θα το παρομοίαζα με ένα άνευρο, άχρωμο, άοσμο “Lateralus”. Οι TOOL από όσο προσπαθώ να καταλάβω το σκεπτικό τους, μάλλον θέλησαν να δώσουν βάρος στην δημιουργία μιας ψυχεδελικής, «φευγάτης» ατμόσφαιρας με κύριο όπλο τους το μπάσο και τα τύμπανα, αλλά απέτυχαν.
Ξέρω πως εκεί έξω υπάρχουν αρκετοί που κάποτε θεώρησαν τους TOOL σωτήρες ενός ολόκληρου ιδιώματος. Και η αλήθεια είναι πως του εμφύσησαν πνοή ζώσα, πως ακόμη και μεγαλύτερες, ιστορικότερες μπάντες θέλησαν να «TOOL-άρουν». Αλλά πλέον τα πράγματα δείχνουν πως η μπάντα ξεπεράστηκε από τις ίδιες τις εξελίξεις, καθώς μπλέχτηκε στα δικά της δίχτυα. Ιδέες υπάρχουν, επιμέρους τμήματα στα κομμάτια που να είναι ωραία υπάρχουν, κομμάτια ολόκληρα δεν υπάρχουν. Όπως δεν υπάρχουν ο Maynard James Keenan και ο Adam Jones. Κρίμα για τον τεράστιο (απ’ όλες τις απόψεις) Danny Carey ο οποίος θα μπορούσε να μας κάνει να παραμιλάμε, μαζί με τον Justin Chancellor. Κάποιοι θα προσπαθήσουν με το ζόρι να δηλώσουν ικανοποιημένοι, θα υπάρξουν αυτοί που θα το κράξουν, εγώ θα μιλήσω για μια απογοητευτική κυκλοφορία η οποία θα μπορούσε με κάποια πολύ απλά και μικρά «κόλπα» να είναι υπέροχη. Κρίμα. Αν μετά από αυτό η μπάντα μας αποχαιρετήσει, δεν θα μου κάνει καμία εντύπωση. Άσε που στην ουσία το νέο TOOL το κυκλοφόρησαν οι SOEN φέτος. Και τώρα συγχωρείστε με, αλλά επειδή αυτό που ήθελαν να κάνουν οι TOOL υπάρχει ήδη και είναι αριστούργημα, πάω να το ακούσω.
“So where do we begin, and what else can we say?
When the lines are all drawn, what should we do… today?”
6 / 10
Δημήτρης Τσέλλος