Παρότι έχω website αυτή τη στιγμή, θεωρώ τον εαυτό μου άνθρωπο του εντύπου, αφού για πολλά χρόνια δούλεψα σαν συντάκτης (Metal Invader), σαν διευθυντής (Rock On) και σαν εκδότης/αρχισυντάκτης (Rock Hard), περνώντας απ’ όλες τις «βαθμίδες». Στο άκουσμα της χρεοκοπίας του ομίλου Team Rock, που «στεγάζει» τα περιοδικά Classic Rock, Hammer και Prog εκτός των άλλων, ένας κόμπος ήρθε στον λαιμό μου… Όχι, δεν υπήρξα συνδρομητής σ’ αυτά τα περιοδικά, όπως πάρα πολλοί φίλοι μου, διάβαζα όμως τακτικά σχεδόν όλους τους τίτλους και αγόραζα αποσπασματικά όταν υπήρχε κάτι ενδιαφέρον που να μου κέντριζε την προσοχή.
Μιλάμε τώρα για περιοδικά που έβγαλαν τον σόλο δίσκο του Slash πριν βγει στα δισκοπωλεία, περιοδικά που θεωρούνταν η απόλυτη βίβλος για τη σκληρή μουσική, με φωτογραφικό υλικό που για να το αποκτήσουμε εμείς, θα έπρεπε να πουλήσουμε την περιουσία μας για τα δικαιώματα… Δεν γνωρίζω τις συνθήκες της χρεοκοπίας, αλλά για μία ακόμη φορά φαίνεται ότι η τεράστια επισκεψιμότητα στο internet δεν φτάνει για να «θρέψει» οικογένειες, αλλά είναι μόνο για να κοιταζόμαστε στον καθρέφτη και να λέμε πόσο ωραίοι τύποι είμαστε.
Δυστυχώς, η μουσική δεν πληρώνει πίσω αυτούς που ασχολούνται επαγγελματικά, είτε λέγονται συγκροτήματα, είτε περιοδικά/webzines. Πιθανολογώ ότι μπορεί να έγιναν άσκοπες ή άστοχες επενδύσεις (κακοδιαχείριση με άλλα λόγια), αφού γνωρίζω –για παράδειγμα- περιοδικό ευρωπαϊκό που κόντεψε να κλείσει από μία επένδυση σε application για το site που δεν του βγήκε και απέλυσε πολύ κόσμο για να σωθεί!!! Όταν το φυσικό προϊόν δεν πουλάει, ποιος θα ρίξει χρήμα στην αγορά για να διατηρηθούν τα περιοδικά στη ζωή; Και δεν μιλάω για περιοδικά που μπορείς κάλλιστα να πεις «σιγά μωρέ, που θα κάτσω πληρώσω για να διαβάσω τον x Φράγκο», αλλά για περιοδικά που κάθε τεύχος τους, θα μπορούσε να είναι μέρος μία εγκυκλοπαίδειας της σκληρής μουσικής. Όταν ο κόσμος οτιδήποτε συμβαίνει, μπορεί να το διαβάσει εκείνη τη στιγμή από το ROCK HARD και από οποιοδήποτε site στον κόσμο και μέχρι να βγει το τεύχος, η είδηση αυτή να έχει παλιώσει… Διότι ο κόσμος, με τους ρυθμούς που κινούμαστε, δεν κάθεται να αφιερώσει χρόνο για να διαβάσει κάτι που μπορεί ακόμα και να τον ενδιαφέρει. Θέλεις τρεις σειρές κείμενο, δύο ωραίες φωτογραφίες, ένα πιασάρικο βιντεάκι κι από εδώ πάνε και οι άλλοι. Προτιμά να δει έναν τύπο να δημιουργεί ήχο από κλανιές με τα χέρια του (hand-farting) και να παίζει κάποιο τραγούδι, από το να ακούσει ένα ολοκαίνουργιο τραγούδι από το αγαπημένο του συγκρότημα (τρανό παράδειγμα, ότι το –τότε καινούργιο- τραγούδι των AC/DC για το “rock or bust”, είχε το 1/3 της αναγνωσιμότητας από hand-farting video που ανεβάσαμε για πλάκα). Σίγουρα, υπάρχει κόσμος που θέλει να εμβαθύνει στη μουσική, να μάθει καινούργια γκρουπ, trivia για τους αγαπημένους του καλλιτέχνες, αλλά η πλειοψηφία, αποδεδειγμένα, θέλει να διαβάζει έρευνες για το πόσο καλύτεροι είναι οι μεταλλάδες από τους υπόλοιπους, να βλέπει τους METALLICA στο παντοπωλείο να τραγουδάνε το “Enter sandman”, να βρίζει τη Floor Jansen επειδή κακοχαρακτήρισε τους SLAYER, να βρίζει τους αστέρες της pop που φοράνε metal t-shirts, από το να διαβάσει μία συνέντευξη με τους αγαπημένους του καλλιτέχνες, κάποια άποψη ή αφιέρωμα. Καλά που συνεχίζει το site της team rock βέβαια και μπορούν οι πειρατές του διαδικτύου να κατακλέβουν κείμενα και να τα παρουσιάζουν σαν δικά τους. Σιγά μην αντιγράψουν από περιοδικό… Δεν γίνεται εύκολα google translate!!!
Υπάρχουν πολλοί που με ρωτούσαν για ποιον λόγο κάναμε όλα αυτά τα χρόνια τόσα εξώφυλλα με τους IRON MAIDEN, με τους JUDAS PRIEST, με τους METALLICA στο έντυπο ROCK HARD. Η απάντηση ήταν σαφής και κατηγορηματική: Επειδή όταν είχαμε αυτά τα εξώφυλλα, οι πωλήσεις ανέβαιναν 30-40%. Χωρίς δεύτερο ερώτημα. Επειδή, σε τελική ανάλυση, ήμασταν επιχειρηματίες, ρίχναμε από τις τσέπες μας πολύ ιδρώτα και πολύ χρήμα στην αγορά κάθε μήνα κι έπρεπε με κάποιο τρόπο να το πάρουμε πίσω για να θρέψουμε τις οικογένειές μας. Και θεωρούσαμε ότι μαζί με τους IRON MAIDEN, θα μπορούσε κανείς να διαβάσει και για τους κάθε EVERGREY, GOJIRA, TRIVIUM ή οποιονδήποτε άλλο…
Αυτό έκανε και το Classic Rock σε μεγάλο βαθμό. Πόσες φορές όμως να γράψεις για τους RAINBOW, τους LED ZEPPELIN, τους DEEP PURPLE, τους BLACK SABBATH; Τον κόσμο, τη μάζα δεν τον ενδιαφέρει το καινούργιο. Περιοδικά διαβάζουν οι μεγαλύτεροι σε ηλικία, που έχουν περιορισμένα ενδιαφέροντα και ακούσματα στη μουσική και θέλουν να διαβάσουν για τους παιδικούς τους ήρωες. Η μετάβαση, λοιπόν, από το περιοδικό στο site, δεν έγινε με επιτυχία κι εκτός των άλλων, τα θέματα –αναγκαστικά ίσως- ανακυκλώνονταν αφού η ύλη γίνονταν πεπερασμένη,,,
Όλα όμως έχουν να κάνουν με τον κόσμο σε τελική ανάλυση. Στις μέρες μας όλοι γνωρίζουν καλύτερα από τους «γραφιάδες» τα πάντα σε σχέση με τη μουσική και τη μουσική βιομηχανία γενικότερα. Ο λόγος είναι απλός: Έχουν πρόσβαση σε όλο το heavy metal μ’ ένα απλό κλικ στον υπολογιστή τους, γεμίζοντας με terabyte τους σκληρούς τους δίσκους, μένοντας με την εντύπωση ότι «έχουν» δισκογραφίες. Κανείς δεν μπαίνει σε διαδικασία να εμβαθύνει στη μουσική, να νιώσει αυτό που ακούει, να ασχοληθεί λίγο παραπάνω, να επενδύσει στην τελική για να βοηθήσει τα συγκροτήματα. Αλλά και όλοι οι καιροσκόποι του internet, με μηδέν συντακτικό και ορθογραφία, αλλά με ιδιαίτερη ικανότητα στο spamming και το γλείψιμο, έχουν κατορθώσει να ισοπεδώσουν τα πάντα στο βωμό των κλικ και να απομακρύνουν τον κόσμο από τη μουσική, μεταμορφώνοντάς τον σε «διαδικτυακό χούλιγκαν».
Κάτσε εσύ να διαβάζεις και να μελετάς μία εβδομάδα για να κάνεις συνέντευξη μ’ έναν μεγάλο καλλιτέχνη σ’ ένα περιοδικό, όταν έρχεται ο κάθε «σπασίκλας» που δεν τον έχει δει ο κόσμος και κάνει συνέντευξη με 10 τυποποιημένες ερωτήσεις, ίσα για να πει ότι μίλησε με κάποιον καλλιτέχνη και να το διαφημίσει στα social media.
Συμπονώ με τους ανθρώπους της Team Rock και τους εργαζόμενους εκεί. To heavy metal χρειάζεται τα έντυπα. Τα υγιή έντυπα. Χρειάζεται όμως και τον κόσμο να τα διαβάσει. Κόσμο κριτικό, που να ασχολείται με την ποιότητα σε βάρος της ποσότητας. Με το σημαντικό απέναντι στο ασήμαντο. Πέρασα κι εγώ αυτή τη φάση, όταν αποφασίσαμε να κλείσουμε το έντυπο ROCK HARD, όπου είχα κοντέψει να χάσω το ενδιαφέρον μου για τη μουσική, που τόσο λατρεύω. Εμείς βέβαια, δεν χρεοκοπήσαμε, απλά σταθμίσαμε τα πράγματα και αποφασίσαμε ότι το να γυρίσουμε σε webzine, είναι το μόνο βιώσιμο σε μία χώρα που βουλιάζει γενικώς, αφού κανείς δεν πλήρωνε και ήμασταν συνεχώς με το χέρι στην τσέπη…
Νομίζω ότι πλέον είναι πολύ αργά για να κάνει κάτι τον κόσμο να γυρίσει στο έντυπο. Ο κόσμος σήμερα έχει τα πάντα στον υπολογιστή, το κινητό ή το tablet. Κατεβάζει τα πάντα μέσα σε ελάχιστα λεπτά και προτιμά να δίνει χρήματα σε tattoo, κινητά, gaming, παρά στη μουσική που την έχει δωρεάν από τα “torrents”. Δυστυχώς, όσο και να υποστηρίζω τα έντυπα, θεωρώ ότι η χρονική διάρκεια της ζωής τους, έχει αρχίσει να στερεύει επικίνδυνα, αλλά πρέπει να κρατηθούν με νύχια και με δόντια ζωντανά, όπως άλλωστε και η μουσική και να βρουν τρόπους ώστε ακόμα και απέναντι στο internet να επιβιώσουν, αρκεί να το δουν όχι σαν «εχθρό», αλλά σαν «φίλο». Εκεί νομίζω ότι είναι το μυστικό της επιτυχίας. Όποιος το κάνει με τον σβστό τρόπο, θα πετύχει. Υπάρχει ευρωπαϊκό περιοδικό, για παράδειγμα, που έκλεισε κι έγινε συνδρομητικό στο internet και βγάζει μεγαλύτερο κέρδος απ’ ότι όταν ήταν έντυπο!!! Εγώ βέβαια, ως αθεράπευτος τύπος, πάντα θα ανατρέχω στο αρχείο μου με τα ξένα και ελληνικά περιοδικά για να αντλήσω πληροφορίες, ακόμα κι αν έχω πάψει να είμαι συνδρομητής και να λαμβάνω κάθε μήνα τουλάχιστον 10 έντυπα από κάθε πιθανή και απίθανη χώρα, ανεξάρτητα από αν γνωρίζω τη γλώσσα… Τουλάχιστον έχω χώρο στο γραφείο μου να τα στοιβάζω. Βλέπετε, αυτά δεν μπαίνουν σε σκληρό δίσκο…
Σάκης Φράγκος
Κλείνω πλέον μια εικοσαετία από όταν ξεκίνησα να γράφω για μουσική που αγαπώ, σε μεγάλο αναγνωστικό κοινό. Στην πορεία, έχω περάσει από 40 κύματα, όπως και πολλοί άλλοι που ασχολούνται εδώ στο ROCK HARD με την κοινή μας αγάπη. Αυτό που ξεκίνησε από διασκέδαση, έγινε πάθος, το είδα να γίνεται αργότερα κουραστικό, κάποιες φορές μάλιστα, η ψυχρή λογική της μουσικής βιομηχανίας, με έκανε να αμφισβητήσω αν θα ήθελα να συνεχίσω, αλλά πάντα έβρισκα πως το πάθος μου για καλή μουσική, αλλά και η ικανοποίηση της έκφρασης, με την ελευθερία που μου παρείχαν ανέκαθεν, ξεπερνούσαν κάθε αρνητική σκέψη.
Την συντακτική ομάδα του Team Rock, την αγάπησα από την εμμονή τους για την ιστορία της μουσικής μας, τις βαθιές τους γνώσεις, που πήγαζαν από προσωπικές εμπειρίες – πράγματα που εμείς οι νεώτεροι ζηλεύουμε – αλλά και για την προσήλωσή τους σε όλο το φάσμα του rock. Κάποιους τους γνώρισα προσωπικά, με μια μπύρα στο χέρι, παρατηρώντας πως ακόμα και μετά από πολλά χρόνια ως ανταποκριτές, η φλόγα παρέμενε ζωντανή μέσα τους.
Βέβαια, τα τελευταία χρόνια δεν μπορούσα να μην προσέξω την τάση τους για επέκταση των εργασιών τους, αλλά και την αναζήτηση εσόδων, μέσω ραδιοφώνου, διαδικτύου, ακόμα και δισκογραφικών κυκλοφοριών. Η ομάδα, έτεινε προς ένα γκέτο rock δημοσιογραφίας που δεν με έβρισκε πάντα σύμφωνο. Ανέκαθεν όμως υποστήριζα τον καθένα και το καθετί που μπορεί να φέρει κόσμο και έσοδα στην rock βιομηχανία, αφού αυτό αποτελεί και το κάρβουνο στην μηχανή που τόσο θέλω να βλέπω να συνεχίζει να ανεβαίνει τον δύσβατο λόφο. Μπορεί μετά από 200 τεύχη (Ω, ναι) να διέκοψα την συνδρομή μου στο Classic Rock πέρυσι, αλλά αυτό δεν μειώνει την απογοήτευση που ένιωσα διαβάζοντας αυτά τα νέα.
Ναι, όλοι γνωρίζουμε τις δυσκολίες του τύπου, από πρώτο χέρι, αφού θυμάμαι την ανταπόκριση σε προηγούμενα έντυπα, αλλά ακόμα και στις ραδιοφωνικές μας εκπομπές. Δυσκολίες που μας έφεραν μπρος σε δύσκολες συζητήσεις και γενναίες αποφάσεις. Άλλωστε στην δική μας χώρα, είναι αδύνατο σχεδόν να είσαι επαγγελματίας στον μουσικό τύπο. Αδύνατο.
Ας αποτελέσει αυτή η χρεοκοπία, λίγο τροφή για σκέψη. Πρέπει όλοι που αγαπάμε την μουσική, να καταλάβουμε επιτέλους πόσο σημαντικό είναι να επενδύουμε τον οβολό μας σε αυτήν. Αν η αγάπη περιορίζεται μόνο στα ατελείωτα downloads, η μοίρα μας είναι προδιαγεγραμμένη, όπως και των μουσικών των ίδιων που μας προμηθεύουν με μουσική. Το ίδιο και για τις κάθε λογής εταιρείες (στούντιο, διανομείς, δισκογραφικές, διοργανωτές, ατζέντηδες, φεστιβάλ, κλπ) που αποτελούν τον ευρύτερο μουσικό χώρο.
Μιλάμε για αλλαγή νοοτροπίας. Αν νομίζετε πως αυτό δεν είναι εφικτό, σας παραπέμπω σε όλους αυτούς που είχαν καταδικάσει το βινύλιο. Ναι, αυτό το μέσο, που ξεπέρασε σε πωλήσεις κάθε προσδοκία μέσα στο 2016. Επειδή οι λάτρεις της μουσικής, αρέσκονται στο φυσικό προϊόν, εύκολα ωθούμαι στο συμπέρασμα πως με λίγη πίστη και μια συνειδητή επένδυση που εκφράζει την αγάπη για την μουσική σκηνή, μπορεί να διασώσει το μέλλον του μουσικού τροχού, μέρος του οποίου αποτελεί και ο μουσικός τύπος. Είναι ένα γρανάζι που χρειάζεται λάδι για να λειτουργήσει.
Βέβαια υπάρχουν κι αυτοί που υποστηρίζουν πως ο τροχός, δεν έχει ανάγκη τον μουσικό Τύπο. Ίσως, λέω εγώ. Δίχως να αυτοχριστούμε μέντορες, πρέπει να υπεραμυνθούμε του δικαιώματος της έκφρασής μας. Όταν αυτή μάλιστα πηγάζει από μακροχρόνια μελέτη του αντικειμένου (όχι μόνο του μουσικού προϊόντος, αλλά ολόκληρης της μουσικής βιομηχανίας), τότε πιστεύω πως η γνώμη μας, αποκτά άλλο βάρος. Χαίρομαι για τον καθένα που ελεύθερα εκφράζει την δική του γνώμη, όμως ας μην ξεχνάμε, πως ο Τύπος, δίχως πλέον να κατευθύνει (όπως έκανε σε άλλες εποχές) έχει την δυνατότητα να κεντρίζει το ενδιαφέρον του κοινού. Τουλάχιστον αυτό πρέπει να κάνει για μένα.
Κλείνοντας, να πω ότι καμιά χρεοκοπία, που αφήνει άνεργους, δεν είναι θεμιτή. Παράλληλα όμως, ζούμε σε μια πραγματικότητα, όπου κάποιες λάθος επιχειρηματικές αποφάσεις, έχουν και οικονομικές επιπτώσεις. Δυστυχώς για εμάς τους ρομαντικούς, αυτό έρχεται σε δεύτερη μοίρα, όμως για κάθε επιχειρηματία, αυτό θα έπρεπε να είναι σωστά σχεδιασμένο, ώστε η επένδυσή του να είναι προστατευμένη. Οι επιχειρηματικές αποφάσεις άλλωστε, δεν λαμβάνονται με την καρδιά αλλά με την ψυχρή λογική. Αργότερα ίσως μάθουμε τους λόγους της παρακμής του Team Rock. Προς το παρόν όμως, εγώ τελειώνω το ουίσκι μου στην υγειά όλων των συντελεστών τους, που τόσο συνέβαλλαν στην επιμόρφωσή μου και τους αφιερώνω το “Smoke on the water”.
Γιώργος “Kay” Κουκουλάκης
Η είδηση για την χρεοκοπία του TEAM ROCK, ομίλου υπεύθυνου για την έκδοση περιοδικών όπως το αγγλικό Metal Hammer και το Classic Rock, οδηγώντας στην ανεργία δεκάδες υπαλλήλους έσκασε σαν βόμβα… ή μήπως όχι; Ας αναλογιστούμε λίγο τι γίνεται γύρω μας τόσο στον έντυπο, όσο και στον ηλεκτρονικό τύπο. Είναι γεγονός ότι με την ταχύτητα που ταξιδεύουν οι ειδήσεις στην εποχή μας, είναι πλέον δύσκολο ένα μηνιαίο περιοδικό να καταφέρνει να παραμένει επίκαιρο γι’ αυτό το χρονικό διάστημα. Σκεφτείτε. Μια είδηση σήμερα, θα βγει στο διαδίκτυο σήμερα. Στο έντυπο θα εμφανιστεί όταν αυτό κυκλοφορήσει, με κίνδυνο να χαρακτηριστεί ως old news. Θα πει κάποιος, και τι μας λες ρε μεγάλε, να καταργηθούν οι εφημερίδες και τα περιοδικά; Δεν θα έλεγα κάτι τέτοιο αν και στην Ελλάδα πιστεύω ότι έχει χαθεί το μέτρο, κυρίως όσον αφορά των αριθμό των εφημερίδων. Πάντα θα υπάρχουν οι οπαδοί του έντυπου τύπου και κακά τα ψέματα, με τα έντυπα μεγαλώσαμε, αυτή ήταν η κύρια, αν όχι η μοναδική πηγή ενημέρωσής μας. Συνεντεύξεις, δισκοκριτικές, παρουσίαση νέων συγκροτημάτων… Από την άλλη όμως η τεχνολογία εξελίσσεται, μαζί και οι δυνατότητες του ηλεκτρονικού τύπου. Η ολοένα αυξανόμενη επισκεψιμότητα σε μουσικά site όπως το ROCK HARD που παρέχει άμεση και έγκαιρη ενημέρωση στον αναγνώστη, αποδεικνύει του λόγου το αληθές. Οι εξελίξεις τρέχουν και ο μέσος αναγνώστης επιθυμεί να ενημερώνεται για τα θέματα που τον απασχολούν όσο πιο γρήγορα γίνεται. Αν σκεφτεί κάποιος και την περίοδο κρίσης που διανύουμε και με το σκεπτικό ότι κάθε εταιρία πλέον προσπαθεί να μειώσει το κόστος της, ίσως τελικά να μην ήταν και τόσο απροσδόκητη η χρεωκοπία του Team Rock. Κακοδιαχείριση; Λάθος εκτίμηση των καταστάσεων; Φαντάζομαι ότι σύντομα θα έχουμε απαντήσεις. Το πρόβλημα, όπως πάντα, εστιάζεται στους εργαζόμενους που θα μείνουν άνεργοι σε δύσκολους καιρούς. Αυτό είναι μεγάλο πλήγμα και πιστέψτε με όταν λέω ότι δεν υπάρχει πιο άσχημο συναίσθημα. Οι καιροί είναι αδυσώπητοι και ο χρόνος θα δείξει αν θα υπάρξει ανάκαμψη του έντυπου τύπου ή μιλάμε πλέον για ολοκληρωτική επικράτηση της ηλεκτρονικής πληροφόρησης.
Θοδωρής Κλώνης
Η πτώχευση της Team Rock δε μου έκανε καμία εντύπωση. Ναι, καλά διαβάσατε. Μάλιστα ήρθε την ίδια μέρα που ανακοινώθηκε και το κλείσιμο των δύο εγχώριων εκδοτικών κολοσσών, του ΔΟΛ και του Πήγασου. Και σε έναν καιρό όπου τα βιβλιοπωλεία κλείνουν το ένα μετά το άλλο.
Δυστυχώς η τεχνολογία έχει κυριεύσει τον σύγχρονο άνθρωπο. Τον ενδιαφέρει μόνο η στιγμιαία ανάγνωση από τον υπολογιστή/κινητό/οτιδήποτε και όχι να έχει στα χέρια του το φυσικό προϊόν. Η μαγεία του ξεφυλλίσματος, της δεύτερης ανάγνωσης, της παρατήρησης της φωτογραφίας και του εξωφύλλου, της αρχειοθέτησης. Τα πάντα γίνονται με μερικά κλικ. Ή αν στην τελική έχεις ελλείψεις στη βιβλιοθήκη σου, έχεις άμεση πρόσβαση είτε μέσω της πειρατείας είτε στα μανταλάκια του κοντινότερου ψιλικατζίδικου.
Όταν λοιπόν υπάρχει τέτοιου μεγέθους κρίση στους τομείς των βιβλίων και του τύπου, σιγά μην τη γλίτωναν τα μουσικά έντυπα. Ας μην κρυβόμαστε, προέρχομαι κι εγώ από την έντυπη μορφή του Rock Hard και το τέλος της με πόνεσε. Όσο κι αν έχω ακόμα την ελευθερία να γράψω ότι θέλω χωρίς περιορισμούς λέξεων, δεν είναι το ίδιο με αυτό που είχα στην πρότερη μορφή του. Τα deadlines του Φράγκου, η αγωνία για το πότε θα το πάρω στα χέρια μου, η επιμέλεια στα κείμενά μου, τα μπινελίκια στο Σειρηνάκη για το πετσόκομμα των γραφομένων μου, η αποστολή των τευχών στις μπάντες με τις οποίες ανέπτυσσα μια προσωπική επαφή, η ανταλλαγή απόψεων με τους αναγνώστες μας.
Τα μουσικά έντυπα για τους πολλούς και ειδικά τους νεότερους δεν έχουν κανένα λόγο ύπαρξης. Οι εποχές που βασιζόσουν σε μια καλή κριτική για να κουνήσεις τον κώλο σου προς το κοντινό δισκάδικο είναι μια μακρινή ανάμνηση. Γιατί πολύ απλά είναι λίγοι και ηρωικοί αυτοί που συντηρούν με νύχια και με δόντια ένα τέτοιο κατάστημα. Τα πράγματα έχουν απλουστευθεί. Με λίγες (ή καθόλου) γνώσεις προγραμματισμού ανοίγεις ένα site, το στελεχώνεις με ημιμαθείς πιτσιρικάδες με το δέλεαρ της τσάμπα πρόσκλησης, αδιαφορείς για την ποιότητα και την ορθογραφία των κειμένων σου και φυσικά «πετυχαίνεις», κάνοντας spam και γλύφοντας τα συγκροτήματα με ανενδοίαστα δεκάρια.
Σε τέτοιες συνθήκες «ανταγωνισμού» σιγά μην επιβιώσει το κάθε Classic Rock. Που τα νέα του είναι μπαγιάτικα στο μεσοδιάστημα του ενός μήνα. Που η κριτική του δεν έχει ισχύ, αφού με μια επίσκεψη στους «Ρώσους» ο καθένας γίνεται δισκοκριτικός του PC. Μια καλή σύνδεση στο διαδίκτυο, μερικά ΜΒ, μια γρήγορη ακρόαση, μάπα ο δίσκος και προχωράμε στον επόμενο. Πριν είκοσι χρόνια, οι μαθητές έμεναν νηστικοί στο σχολείο για να αγοράσουν ένα δίσκο που τσέκαραν στο αγαπημένο τους περιοδικό ή για ένα καινούργιο στερεοφωνικό αν έβγαζαν καλή βαθμολογία. Στο σήμερα, μένουν νηστικοί για ένα καινούργιο κινητό ή για ένα tattoo ως δώρο αποφοίτησης.
Θα σας στεναχωρήσω, αλλά τα περιοδικά της Team Rock δεν θα είναι τα πρώτα ούτε τα τελευταία. Ασφαλώς και θα θυμόμαστε τις ειδικές εκδόσεις-εγκυκλοπαίδειες του Classic Rock, κάποια πολύ προσεγμένα CDs που το συνόδευαν, κάποιες obscure κυκλοφορίες που πρότεινε το prog, κάποιες νέες τάσεις που αναδείκνυε το Metal Hammer, αλλά τι να πεις; Όσο υπάρχει η ασυδοσία του διαδικτύου, όλα αυτά τα φυσικά προϊόντα θα εξαλείφονται με γεωμετρική πρόοδο.
Εύχομαι πραγματικά μέσα από την καρδιά μου οι ελάχιστοι εναπομείναντες στον μουσικό τύπο σε παγκόσμιο και εγχώριο επίπεδο να δείξουν χαρακτήρα και να μείνουν στο παιχνίδι. Η μουσική ανεξαρτήτως είδους τους έχει ανάγκη.
Γιώργος Κόης
Το “κλείσιμο” του ομίλου Team Rock ή πιο σωστά η τοποθέτησή του σε οικονομική διαχείριση, αποτέλεσμα των υπέρογκων οφειλών του, είναι ένα ακόμα επεισόδιο στο κεφάλαιο, ο θάνατος της μουσικής βιομηχανίας όπως την ξέραμε. Η εξαγορά του ομίλου των μουσικών περιοδικών της Future publications, Classic Rock, Prog Rock, Blues Rock, Metal Hammer UK, AOR rock από τον όμιλο Team rock, το 2013, πέρασε αρχικά απαρατήρητος. Η στροφή της TR στο διαδίκτυο, με ανεβάσματα των άρθρων για συνδρομητές και μη και η επιλογή να γίνουν τα περιοδικά οι φτωχοί συγγενείς, ήταν ένα λάθος που δεν περίμενε κανείς στον 21ο αιώνα.
Το διαδίκτυο, έχει την αμεσότητα της πληροφόρησης στη γένεση της πληροφορίας, οπότε το περιοδικό έχει μόνο μια ελπίδα, να παρέχει άρθρα από συγγραφείς, δημοσιογράφους, επώνυμα, εμπεριστατωμένα και μοναδικά. Αυτό δεν έγινε. Η πολιτική του ομίλου του ΤR ήταν εν καιρώ όλοι να στραφούν στο ραδιόφωνο του ομίλου, την ιστοσελίδα του και τις ηλεκτρονικές μορφές των περιοδικών. Αντί να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα των τίτλων του, με πιο δυνατούς συντάκτες και αποκλειστικότητες, προτίμησε διαδικτυακά αφιερώματα 800 λέξεων, που χάνονταν την ερχόμενη εβδομάδα , αναρτήσεις για να παίρνει like και σχόλια, με προκλητικούς τίτλους και γιορτές τελευταία στο Τόκιο, που δεν συνάδουν με τα έσοδα του ομίλου.
Κακοδιαχείριση, έλλειψη αγάπης για τα παραδοσιακά μέσα και άρνηση της βάσης των αναγνωστών σου, σε οδηγούν σε λιγότερες πωλήσεις, συνδρομές και στο τέλος στην οικονομική εποπτεία. Έχω τουλάχιστον τρεις προσωπικούς γνωστούς που σταμάτησαν την συνδρομή στο Classic Rock γιατί ανακύκλωνε τα θέματα του και τα περισσότερα τα έβρισκαν δωρεάν στο διαδίκτυο. Η ομάδα του TR δεν αξιολόγησε σωστά την επαναφορά του βινυλίου, το ποιοi έχουν ακόμη χρήμα για να αγοράσουν τα περιοδικά, πώς έχουν συνδεθεί με αυτά και να θέλουν κάτι που στην τελική μπορεί να βρεθεί ελεύθερο από άλλες ιστοσελίδες, όπως το mp3 κατέστρεψε εν μέρει την δισκογραφία, έτσι και το διαδίκτυο με την ελεύθερη πρόσβαση, έδωσε, δίνει ευκαιρία να επιβιώσουν όσοι δεν θα βασιστούν στην επικαιρότητα αλλά στην έρευνα και την ποιότητα, όπως για παράδειγμα το αφιέρωμά μας στους METALLICA του Κώστα Αλατά. Τέτοιου είδους κείμενα θάφτηκαν, μπροστά στην επιθυμία να ποδηγετήσουν τον παλιό αναγνώστη στο ηλεκτρονικό μέσο. Αυτός αντέδρασε με το να τους εγκαταλείψει και να διαβάζει απλά κάποια δωρεάν άρθρα.
Το μάθημα ας γίνει πάθημα για την επόμενη ημέρα. Δεν μπορείς να διδάξεις ένα γέρικο σκύλο νέα κόλπα, λέει μια αγγλοσαξονική παροιμία, αλλά μπορείς ως τεχνοκράτης υπεύθυνος μάρκετινγκ, να καταστρέψεις μερικούς πολύ επιτυχημένους τίτλους και να στείλεις αρκετούς ανθρώπους στην ανεργία, γιατί η ζωή σου είναι virtual, facebook, internet, κινητό, web radio, you tube. Η εκδίκηση της παλιάς γενιάς του χαρτιού, του βινυλίου, της συναυλίας είναι εδώ και δυστυχώς τα πρώτα θύματα της είναι οι άνθρωποι που κρατούσαν ζωντανό τον τελευταίο προμαχώνα της μουσικής μας τα έντυπα περιοδικά.
Στέλιος Μπασμπαγιάννης
Η μουσική βιομηχανία στο σύνολό της δέχτηκε καίριο πλήγμα από την εξάπλωση του Internet από τα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας. Κάπου εκεί οι ευρυζωνικές (DSL) γραμμές έγιναν προσιτές σε όλο, σχεδόν, τον κόσμο και άνοιξε μια καινούρια αγορά. Μέσα σε αυτήν ξεπήδησαν τα webzines, τα οποία αρχικά είχαν την κουλτούρα των φανζινάδων των late 80’s/early 90’s. Ήταν δηλαδή κάποιος που ήξερε προγραμματισμό στο Internet και έστηνε ένα site, το οποίο τότε κόστιζε αρκετά χρήματα, αλλά όχι απαγορευτικά όπως ήταν μέχρι και τα early 00’s – ρωτήστε τον Κωνσταντίνο Βασιλάκο πως ξεκίνησε το metaleagle.com το 1999!
Τι πιο φυσιολογικό από το να μοιραστεί η διαφημιστική πίτα και πλέον να διαφημίζονται οι εταιρίες και τα συγκροτήματα στα webzines, πέρα από τα έντυπα; Κι όμως αυτό δεν έγινε! Τα έντυπα κράτησαν την κυριαρχία τους στα mid/late 00s και όπως και το δικό μας περιοδικό άντεξε τους κλυδωνισμούς! Ήρθε όμως η μεγάλη αλλαγή από αλλού…
Τα social media – κυρίως το facebook.com – έφεραν τα πάνω κάτω! Πλέον η εικόνα των περιοδικών – εντύπων και webzines – ήταν φανερά μετρήσιμες για πρώτη φορά! Ξαφνικά μετρούνται τα likes με την ίδια βαρύτητα όπως το να αγοράσεις ένα περιοδικό ή να διαβάσεις ένα άρθρο σε ένα webzine! Δυστυχώς κάτι τέτοιο δεν έγινε… To like δεν είναι τίποτα παραπάνω από το «πέρασα και είδα τι ανάρτησες»! Έτσι απαξιώθηκε πλήρως το περιεχόμενο, με αποτέλεσμα τα webzines να φτιάχνουν τσιτάτα κείμενα ή νέα – για άρθρα και αφιερώματα ούτε λόγος – τα οποία να κάνουν αίσθηση μόνο και μόνο σε αναγγελία! Μέσα σε όλη αυτή την κατάσταση, τα έντυπα έχασαν τον προσανατολισμό τους και ακολούθησαν τις επιταγές της εποχής της απόλυτης επικράτησης των social media! Και φυσικά έγιναν παράρτημα και όχι κυρίαρχο μέλος της ενημέρωσης των απανταχού μουσικόφιλων.
Αυτή την «αμαρτία» θαρρώ πως πλήρωσε και η Team Rock! Έβγαζε δυο περιοδικά, τα οποία είχαν παγκόσμιο αντίκτυπο, λόγω της χρήσης της αγγλικής γλώσσας. Πιστεύω ακράδαντα πως αν το γερμανικό Rock Hard έβγαινε και στην αγγλική γλώσσα παράλληλα θα ήταν το νο1 περιοδικό σε πωλήσεις στον χώρο της σκληρής μουσικής. To Classic Rock και το Metal Hammer αν και είχαν κέρδη, ανάγκασαν την Team Rock να διακόψει την λειτουργία της. Μήπως η «αμαρτία» τους ήταν ότι ασχολιόντουσαν με το φαίνεσθαι και δεν είχαν κείμενα και άρθρα, τα οποία θα άξιζε κάποιος να διαβάσει; Γιατί αν γινόταν κάτι τέτοιο, θα ήμασταν όλοι συνδρομήτες τους! Κακά τα ψέματα όλη αυτή η ιστορία, αποδεικνύει ότι τα likes και οι επισκέψεις στα sites δε λένε ΑΠΟΛΥΤΩΣ τίποτα! Και δυστυχώς ισχύει ακόμα περισσότερο στην Ελλάδα, που είμαστε μικρή ως ανύπαρκτη αγορά στην σκληρή μουσική και όμως έχουμε πάρα πολλά webzines! Καλώς για εμένα, επειδή υπάρχει πολυφωνία…
Καταληκτικά αυτό που πιστεύω είναι ότι sites σαν το blabbermouth.net και το metal-archives.com προσφέρουν χωρίς αντίτιμο πολύτιμες υπηρεσίες! Θαρρώ πως ακόμα πιο πολύτιμες τα έντυπα και ηλεκτρονικά μουσικά περιοδικά που έχουν συνεντεύξεις με ουσία, άρθρα με τεκμηριωμένες απόψεις και αφιερώματα σε καλλιτέχνες που απορρίπτουν την απλή παράθεση στοιχείων, έχοντας κριτική διάθεση σε όσα έχει κάνει στην πορεία του ο καλλιτέχνης. Αν αυτά δεν υπάρχουν, τότε σαν έντυπο έχει αποτύχει και σαν webzine θα φυτοζωεί, αποβλέποντας μόνο στις δωρεάν προσκλήσεις για τις συναυλίες και στα google ads που θα του δίνουν πενιχρά μηνιαία έσοδα. Το Classic Rock και το Metal Hammer πιστεύω πως θα ξανακυκλοφορήσουν από άλλον εκδοτικό οίκο. Το θέμα είναι αν θα αλλάξουν ρότα και αν θα τεθούν από αυτόν τον εκδοτικό οίκο ρεαλιστικοί στόχοι για να μπορέσουν να συνεχίσουν να κυκλοφορούν! Γιατί αν τεθούν οι ίδιοι με την Team Rock τότε δε θα έχουν παρά ελάχιστο ακόμα χρόνο ζωής… Το εγγύς μέλλον θα δείξει!
Λευτέρης Τσουρέας
Η είδηση μίας χρεωκοπίας σίγουρα δεν μπορεί να δημιουργεί ευχάριστα συναισθήματα, πόσο μάλλον όταν συνοδεύεται από ταυτόχρονη απόλυση προσωπικού. Στην περίπτωση των εκδόσεων της Team Rock, 73 άνθρωποι βρέθηκαν ξαφνικά χωρίς δουλειά ενώ σήμανε -όπως όλα δείχνουν- και το τέλος των αξιόλογων βρετανικών περιοδικών Classic Rock, Prog Rock και Metal Hammer. Πολλοί ήταν εκείνοι που έσπευσαν στα δίκτυα κοινωνικής δικτύωσης και εξέφρασαν την απογοήτευση και τη στενοχώρια τους για τη δημιουργηθείσα κατάσταση. Κάποιοι καλλιτέχνες, μάλιστα, ξεκίνησαν καμπάνια για την οικονομική στήριξη των εκδόσεων. Μεταξύ μας, δεν θα είμαι και τόσο αισιόδοξος. Δεν χρειάζεται καν να υπογραμμίσω το αυτονόητο, ότι δηλαδή κάθε φορά που ένα αποδεδειγμένα αξιόλογο μουσικό μέσο κλείνει τόσο φτωχότερη γίνεται η μουσική κοινότητα. Αλλά η κατάσταση ήταν προδιαγεγραμμένη εδώ και καιρό. Απλώς δεν τη βλέπαμε ή επιλέγαμε να μην τη βλέπουμε. Τα οικονομικά της Team Rock πήγαιναν από το κακό στο χειρότερο εδώ και χρόνια ενώ η τελευταία της κίνηση να διοργανώσει τα Classic Rock Awards στο Tokyo μάλλον έγινε για να κλείσει με πανηγυρικό τρόπο… Έτσι όπως ξεκίνησε πριν από πολλά χρόνια!
Η ουσία όμως δεν είναι αυτή. Αυτό είναι ένα μονάχα σκέλος του προβλήματος. Προσωπικά, θεωρώ ότι η μεγάλη εικόνα θα πρέπει να αναζητηθεί στο αγοραστικό κοινό και στις συνήθειες του. Ο κόσμος πλέον δείχνει ικανοποιημένος με τα i-Phones και τις νέες τεχνολογίες. Είναι απορροφημένος στο εκάστοτε νέο application και επιλέγει να αφιερώσει τον όποιο ελεύθερο χρόνο έχει σε άλλα πράγματα πέρα από τη μουσική… Τουλάχιστον, πέρα από την παραδοσιακή έννοια της μουσικής που συνοψιζόταν μέχρι πρότινος στο τρίπτυχο “παραγωγή μουσικής – κυκλοφορία προϊόντος – αγορά από καταναλωτή”. Η δωρεάν πρόσβαση στα τραγούδια έχει απαξιώσει το αγαθό της μουσικής και πλέον οι καλλιτέχνες δίνουν αγώνα για να κλείσουν ένα αξιοπρεπές deal περιοδείας και να εξασφαλίσουν τα προς το ζην. Σίγουρα, υπάρχουν ακόμη κάποιοι ρομαντικοί που στηρίζουν έμπρακτα τις προσπάθειες πολλών συγκροτημάτων. Αλλά είναι εξαιρέσεις. Θεωρώ ότι η έμφαση στην αναζήτηση του προβλήματος πρέπει να δοθεί στις συνήθειες των καταναλωτών που πλέον επιλέγουν άλλους τρόπους πληροφόρησης, ενημέρωσης και ψυχαγωγίας. Καλό, κακό, ουδέτερο…δεν ξέρω. Αυτή είναι όμως η αλήθεια.
ΥΓ: Ακόμη θυμάμαι όταν το Μεγάλο Αφεντικό πήρε τη δύσκολη απόφαση στο Rock Hard για την κατάργηση της έντυπης έκδοσης του περιοδικού και της προσαρμογής σε μία νέα πραγματικότητα. Μερικά πράγματα πρέπει να γίνονται στον καιρό τους αν θέλεις να γίνονται σωστά.
Σάκης Νίκας
