“A song for progresstrion”
Πλέον πρέπει να έχουμε όλοι εμπεδώσει το “Norchestrion: A song for the end” των NEED. Το συγκρότημα από την πρωτεύουσα, που έχει βάλε βάσεις για μια από τις καλύτερες δουλειές της χρονιάς και πάλι, με τον πιο ώριμο και γεμάτο δίσκο τους να φανερώνει την όρεξη που έχουν για ποιότητα. Ο Γιάννης Βογιατζής, ως Jon Voyager μας αφιέρωσε δύο γεμάτες ώρες για να γελάσουμε, να μιλήσουμε για περιοδείες και απόψεις γενικότερα, αλλά κυρίως να συζητήσουμε για τους ΝΕΕD του 2021, το παρελθόν τους, τα σχέδιά τους αλλά και πολλά άλλα. Την παρουσίαση του άλμπουμ μπορείτε να την διαβάσετε εδώ ή καλύτερα, βάλτε το να παίζει όσο διαβάζετε….
Άκουσα κυκλοφορήσατε δίσκο;
Ναι, τα καταφέραμε! (γέλια) Ακριβώς 4 χρόνια μετά, το “Hegaiamas” είχε κυκλοφορήσει 17.01.17 και το “Norchestrion” στις 21.01.21, έτσι επειδή έχουμε κι ένα θέμα με τις σημειολογίες.
Από “Symmetrape” άλλο τίποτα!
Αυτό, από “Symmetrape” και “Perfect symmetry” άλλο τίποτα (γέλια)
Για μένα η διαφορά του “Hegaiamas” με το “Orvam” ήταν πολύ μεγαλύτερη απ’ ότι το “Norchestrion” με το “Hegaiamas”. Εσείς πώς το βλέπετε;
Νομίζω πως υπάρχει αυτή η άποψη επειδή ηχητικά η διαφορά ήταν μεγαλύτερη, αν και πιστεύω πως στο “Norchestrion” έχουμε ακόμα καλύτερη παραγωγή από το “Hegaiamas”, αν και δεν ήταν το άλμα που είχαμε από το “Orvam” στο “Hegaiamas”. Τώρα για το ποιοτικό μέρος, θα το δούμε σε βάθος χρόνου. Εγώ όταν ολοκληρώνουμε έναν δίσκο είμαι ενθουσιασμένος, όμως αυτό που νιώθω με το “Norchestrion” που δεν το είχα στο παρελθόν, είναι μια παρατεταμένη χαρά. Μετά από επανειλημμένες ακροάσεις και μίξεις, με παλιότερες κυκλοφορίες είχα πιάσει τον εαυτό μου να λέει «ωχ, η 82η μίξη του δίσκου, άντε να την ακούσουμε». Κάτι που δεν είχα με το “Norchestrion”.
Πες μου τώρα πώς ενώνονται τα τρία άλμπουμ;. Υπάρχουν πολλοί παραλληλισμοί. Το μακροσκελές τραγούδι είναι τελευταίο, οι αφηγήσεις, τα φιλοσοφικά ερωτήματα, οι αναγραμματισμοί, η ονομασία “A song for…”
Ναι είχαμε στο μυαλό μας να υπάρχουν τέτοιες διασυνδέσεις ανάμεσα στα άλμπουμ. Υπήρχε δηλαδή η πρόθεση να έχουμε το αφηγηματικό τραγούδι πριν το ομώνυμο τραγούδι, παρότι στο “Norchestrion” το ομώνυμο δεν είναι το τελευταίο τραγούδι. Επίσης μου άρεσε πολύ που σκέφτηκες ότι το “Ananke” είναι αναγραμματισμός του “Κανένα”, παρόλο που δεν είναι όμως, αλλά μου άρεσε, θα μπορούσε. Βγαίνει από το “Ανάγκη”.
Τι άλλο συνδέει την τριλογία; Δεν ξέρω βέβαια αν θα μείνει ως τριλογία…
Κοίτα, αν και δεν ξεκίνησε για να γίνει τριλογία, νομίζω πως θα παραμείνει τριλογία. Στην πορεία το ορίσαμε αυτό. Ο πιο σημαντικός συνδετικός κρίκος πιστεύω, είναι ο τρόπος με τον οποίο δημιουργήθηκαν. Σε αυτά τα τρία άλμπουμ, ξεκινάμε από κάποιες απλές ιδέες και γράφονται και ενορχηστρώνονται τα τραγούδια από όλους μαζί. Δουλεύτηκαν τα πάντα στις πρόβες, από όλους μας και το αποτέλεσμα είναι συλλογικό, όσο επίπονο κι αν είναι μερικές φορές. Είναι μια αργή διαδικασία, αλλά μέσα από αυτή ωριμάζει μέσα μας, κάτι σαν την διαφήμιση του Jack Daniels, που πετούσε ο άλλος τους φελλούς μέχρι να ωριμάσει (γέλια). Είναι πολύ ωραία διαδικασία, στην οποία ένας θα φέρει μια ιδέα και όλοι μας να χτίσουμε σε αυτήν, ακόμα και σε σημείο που θα αφαιρέσουμε το αρχικό μέρος, διότι οι επιπλέον ιδέες αξίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο. Ο Γιώργος έχει πάντα τον τελικό λόγο, αν σε κάποια στιγμή έχουμε παραπάνω από μια επιλογές για ποιόν δρόμο θα ακολουθήσουμε.
Αφού συμμετέχετε όλοι σας σε αυτό και σας γεμίζει, είναι ιδανικό.
Ναι. Με την τεχνολογία σήμερα, είναι πολύ εύκολο να μην μπεις σε αυτή την διαδικασία. Το γεγονός όμως, πως παρά την ηλικία μας και τις υποχρεώσεις, μπορούμε να βρισκόμαστε για πρόβα 4 με 5 φορές την εβδομάδα για 3-4 ώρες, ώστε να δημιουργήσουμε τα τραγούδια, μου φαίνεται εξωπραγματικό και το απολαμβάνουμε. Νιώθω σαν… “Ο τελευταίος των Μοϊκανών” (γέλια)
Θεματικά, υπάρχει κάποια σύνδεση και στα τρία;
Με την γενικότερη έννοια, όχι όμως το ένα με το άλλο. Δηλαδή το “Orvam” πραγματεύεται με την γενικότερη έννοια του τι είναι “home” το σπίτι, το μυαλό κλπ, ενώ το “Hegaiamas” με την γενικότερη έννοια της ελευθερίας, έτσι και το “Norchestrion” πάλι υπάρχει μια ελαφριά νοηματική συνέχεια, αλλά την έννοια του “the end” την εξερεύνησα περισσότερο στο “Ananke”. Πώς θα ήταν αν αυτό ήταν το τελευταίο τραγούδι που γράφαμε, πώς θα ήταν ένα τραγούδι για το τέλος; Πάντως δεν υπάρχει τόσο έντονη θεματική σύνδεση το τελευταίο άλμπουμ, όπως είχαν τα δύο προηγούμενα.
Ας μιλήσουμε λίγο για την λεξιπλασία που κάνετε και τις ανορθόδοξες λέξεις που χρησιμοποιείτε στους τίτλους των τραγουδιών.
Ο Γιώργος συνήθως φέρνει τους τίτλους κι εγώ αναπτύσσω τους στίχους βασισμένος στις ιδέες που συζητάμε μαζί, αν και κάποιες φορές οι στίχοι με οδηγούν σε διαφορετικό δρόμο. Για να σου δώσω να καταλάβεις, ανέκαθεν έγραφε τέτοιους τίτλους. Μάλιστα ο αγαπημένος μου, βρίσκεται σε ένα demo πριν καν μπω εγώ στους NEED. Είναι το “avoidinme” το οποίο μπορείς να το εκλάβεις ως “a void in me” ή ως “avoidin’ me”. Είναι ο τρόπος που λειτουργεί το μυαλό του. Το “Nemmortal” για παράδειγμα βγαίνει από το “nemo” που σημαίνει κανένας στα Λατινικά και το “immortal”, που σημαίνει αθάνατος. Δηλαδή κανένας δεν είναι αθάνατος. Έτσι παίρνω το έναυσμα να γράψω.
Και το “Norchestrion” ;
Ξεκίνησε από το Orchestrion, το οποίο είναι ένας γενικός χαρακτηρισμός για τις μηχανές που προγραμμάτιζες και έπαιζαν μουσική μόνες τους, όπως ένα πιάνο για παράδειγμα το οποίο προγραμματίζεις και μετά παίζει. Στο δικό μου το μυαλό το “Norchestrion” μεταφράζεται ως “no-orchestrion” δηλαδή ότι δεν υπάρχει καμία εντολή στην μουσική, άρα αυτή η μηχανή θα κάνει το δικό της. Αυτό που έχει ενδιαφέρον με τους στίχους είναι πως ο καθένας διαβάζοντάς τους, μπορεί να οδηγηθεί αλλού. Γι’ αυτό προτιμώ να μην εκφράζω τι σκεφτόμουνα εγώ όταν τους έγραφα, διότι ο καθένας μπορεί να τους εκλάβει διαφορετικά, όπως μου έχει συμβεί πολλές φορές. Δεν είναι απαραίτητο να υπάρχει μια εκδοχή, αντιθέτως είναι πιο συναρπαστικό να το αφήνεις στο μυαλό του ακροατή.
Ενδιαφέρον. Μουσικά τώρα, η μετάλλαξη των NEED στα τελευταία τρία άλμπουμ είναι αρκετά μεγάλη, σε σημείο που θα μπορούσε να είναι άλλο συγκρότημα.
Ναι, θα μπορούσε, αλλά δεν είναι (γέλια).
Πώς βλέπετε τις πρώτες σας δουλειές σήμερα, μετά από την εξέλιξή σας;
Σίγουρα θεωρώ πως ο πρώτος δίσκος δεν είναι κάτι φοβερό και δεν ευχαριστιέμαι να τον ακούω. Από την άλλη, σκεπτόμενος πως τότε ήμασταν 20 χρονών με μηδαμινή εμπειρία και προσπαθούσαμε να κάνουμε κάτι διαφορετικό εκείνη την εποχή, ιδιαίτερα στην Ελλάδα. Εμείς θέλαμε να συνδυάσουμε στον πρώτο δίσκο – στο κεφάλι μας πάντα – τις επιρροές μας από MACHINE HEAD, KORN, με DREAM THEATER και NEVERMORE. Εκ του αποτελέσματος, δεν αντέχει στο χρόνο, από την άλλη όμως υπάρχουν πολλά στοιχεία που διατηρήσαμε μέχρι και σήμερα. Για παράδειγμα το ομώνυμο είναι 10άλεπτο ή κάποια μελωδικά στοιχεία που υπάρχουν εκεί. Υπάρχουν πολλές μπάντες που αγαπάμε και έφτασαν στο ζενίθ τους στον πρώτο ή τον δεύτερο δίσκο και δεν κατάφεραν να ξαναφτάσουν εκεί και υπάρχουν και άλλες μπάντες που ήταν πιο άγουρες στα πρώτα τους βήματα και σε βάθος χρόνου έδωσαν καλύτερα δείγματα γραφής. Εμείς πιστεύω είμαστε σε αυτή την δεύτερη κατηγορία.
Πραγματικά πιστεύω, πως αν αυτό το άλμπουμ είχε κυκλοφορήσει από μια μεγάλη δισκογραφική, οι NEED θα είχαν εκτιναχτεί. Εσείς έχετε διαλέξει έναν άλλο δρόμο.
Είναι μεγάλη κουβέντα αυτό. Αυτό που ξέρω εγώ, είναι ότι με κάθε μας κυκλοφορία πολλαπλασιάζεται το κοινό μας και αυτό αποτυπώνεται στις πωλήσεις μας και το merchandise. Είναι μια συνταγή που δουλεύει για εμάς. Μας αρέσει που δεν υπάρχει κάποια πίεση εξωτερική και κάνουμε τα βήματα όπως και όταν θέλουμε. Δεν σου λέω πως θα αρνούμασταν μια πρόταση από μια μεγάλη εταιρεία, αλλά δεν μας χαλάει καθόλου αυτό που έχουμε. Ακόμα και σαν στάση ζωής, έχουμε τα δικαιώματα των τραγουδιών μας, δεν έχουμε κανέναν περιορισμό κλπ. Σίγουρα θα άνοιγαν πόρτες, περιοδείες, φεστιβάλ κλπ, όμως από την στιγμή που δεν έχει έρθει αυτό, εμένα με ικανοποιεί η εξέλιξή μας και μου αρέσει αυτό που συμβαίνει.
Χαίρομαι. Εγώ το λέω, από την άποψη πως η μουσική σας δεν υστερεί σε τίποτα, συγκρινόμενη με μεγάλα ονόματα, που σημαίνει ότι αξίζετε ένα μεγαλύτερο κοινό και πιο ευρέα αποδοχή.
Μεγάλη κουβέντα ξαναλέω. Πάντως ισχύει πως κάποιοι καλλιτέχνες τυγχάνουν καλύτερης αντιμετώπισης επειδή κυκλοφορούν από μεγάλες εταιρείες, αλλά αυτό δεν ήταν ποτέ στο χέρι μας. Υπάρχει μια προκατάληψη είναι η αλήθεια, προς τις Ελληνικές μπάντες κι ελπίζω η καλή δουλειά που γίνεται τα τελευταία χρόνια εδώ να βοηθήσει στην αναγνώριση της εγχώριας σκηνής και να κερδίσει τον σεβασμό έξω. Πάντως ακόμα και σε επίπεδο πωλήσεων τα νούμερα των πωλήσεών μας είναι αρκετά ικανοποιητικά, δίχως να υπάρχει μια δισκογραφική.
Φαντάσου τι δυναμική θα είχε, αν μπορούσατε να κάνετε και 20-30 συναυλίες να το υποστηρίξετε.
Υπάρχει δρόμος ακόμα. Από την στιγμή που δεν θα περιοδεύσουμε, λόγω συνθηκών, μας ενδιαφέρει να ετοιμάσουμε άλλες ενέργειες, όπως κάποια βίντεο. Στην εποχή που ζούμε χρειάζεται αυτό. Θέλουμε όμως να είναι κάτι ποιοτικό αυτό που θα πούμε, αλλιώς καλύτερα να μην το πούμε. Δεν μας ενδιαφέρει να υπάρχει περιεχόμενο σε καθημερινή βάση στα κοινωνικά μας δίκτυα δηλαδή. Προτιμάμε να ποστάρουμε μόνο όταν έχουμε κάτι αξιόλογο να μοιραστούμε. Αυτή την προσέγγιση έχουμε. Να έχει ουσία και ποιότητα.
Βέβαια, να δούμε πώς και πότε θα μπορέσουμε να έχουμε συναυλίες και πάλι.
Ενημερώνομαι γενικά και οι περισσότεροι που είναι μέσα στα πράγματα υπολογίζουν πως ίσως να ανοίξει η αγορά τον χειμώνα το 2021-22 και θα γίνει χαμός γιατί σε κάποιες μεγάλες πόλεις θα έχουμε ταυτόχρονα συναυλίες της ίδιας μουσικής από μικρά club, μεγάλα, μικρές αρένες και γήπεδα την ίδια ημέρα. Ποιος θα πρωτοπάει και πόσος κόσμος θα πάει γενικότερα; Υπάρχουν συγκροτήματα που ανέβαλαν τις περιοδείες του 2020, άλλα που υπολόγιζαν να βγουν φέτος και άλλοι που είχαν προγραμματίσει να περιοδεύσουν του 2022. Όλοι αυτοί και ακόμα περισσότεροι θα περιοδεύουν ταυτόχρονα! Ενώ μια άλλη παράμετρος είναι πως μεγάλο μέρος του κόσμου, έχει χάσει μεγάλο μέρος του εισοδήματός του.
Ας γυρίσουμε στο άλμπουμ και να μιλήσουμε για τα φωνητικά σου. Όπως και για την μουσική στο “Norchestrion”, υπάρχουν πολλά γνωστά μέρη που έκδηλα φανερώνουν τις επιρροές σας, αλλά και κάποια νέα που σπρώχνουν τον ορίζοντα των NEED παραπέρα. Για παράδειγμα, έγραψα για το ένα μέρος που μου θύμισε COHEED AND CAMBRIA που μου άρεσε πολύ στο “Ananke”.
Η αλήθεια είναι ότι το διάβασα και δεν το είχα σκεφτεί ποτέ, αλλά γουστάρω διότι είναι από αυτά που μας βγαίνουν υποσυνείδητα. Τους έχω ακούσει πολύ και μου αρέσει που βγαίνει στην μουσική μας.
Όταν τα ακούτε όμως, υπάρχουν μέρη που αλλάζετε επειδή είναι πολύ χτυπητά;
Καλή ερώτηση. Δεν το έχουμε κάνει ποτέ αυτό. Μπορώ να σου πω για τα φωνητικά, πως δεν το σκέφτομαι πλέον. Ακόμα κι αν μου περάσει από το μυαλό, μια στις δέκα φορές, αν μου αρέσει η ιδέα, θα την κρατήσω. Τις περισσότερες φορές δεν θα το καταλάβω και η αλήθεια είναι πως δεν με απασχολεί και τόσο. Υπήρχαν στιγμές που τα παιδιά γύρισαν να μου πουν πως το τάδε μέρος θύμιζε αρκετά FATES και μόνο τότε το συνειδητοποίησα. Μας έχουν γίνει βιώματα πλέον αυτά τα ακούσματα και δεν μας απασχολεί πλέον πως βγαίνει στην μουσική μας.
Πάντως ακούγεται η προσπάθειά σας να προχωρήσετε μπροστά και αναβλύζει όλος ο δίσκος συναίσθημα, πάθος. Για παράδειγμα τα φωνητικά σου στο “Avia” είναι πολύ έντονα…
Το συγκεκριμένο είναι το πιο απαιτητικό κομμάτι για μένα να ξέρεις.
Γενικά πάντως αισθάνομαι πως στα τελευταία δύο άλμπουμ, υπάρχει μια πιο εύστοχη χρήση πιασάρικων ρεφραίν ή αν θες χτυπητών σημείων. Στο “Tilikum” για παράδειγμα, ή στο “Rememory”, όπως και στο “Circadian” με αυτό το καρφωτό ρεφραίν.
Αν ρωτάς εμένα, ξέρεις ότι θα ήθελα πάντα να είχαμε μελωδικά και πιασάρικα μέρη (γέλια) Πάντα έχω κατά νου να βρω ωραίες μελωδίες. Άλλες φορές βγαίνει και άλλες όχι. Φαντάσου δηλαδή ότι το ρεφραίν του “Bloodlux” για μένα είναι απόλυτα συναυλιακό και γελούσαμε στην πρόβα, όταν φανταζόμουν τον κόσμο από κάτω να το τραγουδάει (γέλια) και μπορεί να είναι το πιο περίεργο του δίσκου (γέλια).
Το άλλο που μου έκανε εντύπωση, είναι η χρήση των πλήκτρων που βγαίνουν πιο μπροστά και δίνουν ποικιλία και αμτμόσφαιρα. Προσθέτουν στον ήχο σας.
Ναι, είναι κάτι που συνειδητά αποφασίσαμε και συζητήσαμε αρκετά με τον Έκτορα που έκανε την παραγωγή. Το δουλέψαμε πολύ, διότι ο Αντώνης έχει μια τάση να φορτώνει τους ήχους του και συνέχεια έχει ιδέες για να προσθέσει πλήκτρα. Αλλά, είχε πολλές ιδέες που δεν είχαμε δοκιμάσει στο παρελθόν και μας βγήκαν ταιριαστά στον δίσκο. Όπως στο “Bloodlux” ή στο ομώνυμο που έχει ένα από τα αγαπημένα μου σόλο με το Hammond. Η αλήθεια είναι πως ασχοληθήκαμε αρκετά με κάθε λεπτομέρεια και βρήκαμε τον τρόπο μας να δώσουμε έμφαση σε κάποια σημεία, κάτι που περιμένω να μας βοηθήσει και στον επόμενο δίσκο όταν έρθει η ώρα.
Γιώργος “Kay” Κουκουλάκης
