ΟΝΟΜΑ ΑΛΜΠΟΥΜ – “Lulu” – LOU REED & METALLICA
ΕΤΟΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ – 2011
ΕΤΑΙΡΙΑ – Warner Bros
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ – Greg Fidelman, METALLICA, Lou Reed, Hal Willner
ΣΥΝΘΕΣΗ ΜΠΑΝΤΑΣ
Φωνητικά / Κιθάρα / Continuum– Lou Reed
Φωνητικά / Κιθάρα – James Hetfield
Τύμπανα – Lars Ulrich
Κιθάρα – Kirk Hammett
Μπάσο – Robert Trujillo
Δύο κόσμοι που συγκρούονται παρά αλληλεπιδρούν είναι η πρώτη εντύπωση που προκαλεί η αναπάντεχη αυτή συνεργασία των METALLICA με τον Lou Reed. Η μεγαλύτερη metal μπάντα του πλανήτη από τη μία πλευρά, ένας από τους σημαντικότερους rock εκφραστές των late 60s που υπέστη θεραπεία με ηλεκτροσόκ ως έφηβος από την άλλη. Πως προέκυψε όμως αυτή η συνεργασία, αναρωτήθηκε κανείς; Θα πρέπει να πάμε δύο χρόνια πίσω όταν το Rock And Roll Hall Fame γιόρτασε την 25η επέτειό του καλώντας στο Madison Square Garden της Νέας Υόρκης για μια διήμερη συναυλία αρκετούς από τους μουσικούς και τα συγκροτήματα που είχαν τιμηθεί όλα αυτά τα χρόνια για την προσφορά τους στον ευρύτερο χώρο του rock and roll όπως οι Jerry Lee Lewis, U2, Patti Smith, Bruce Springsteen & The E Street Band, Simon & Garfunkel, Metallica, R.E.M., Mick Jagger, Jeff Beck, Aretha Franklin, Stevie Wonder, Sting και αρκετοί άλλοι.
Οι METALLICA οι οποίοι είχαν ενταχθεί έναν μόλις χρόνο πριν στο Hall Of Fame εμφανίστηκαν στη σκηνή παίζοντας τραγούδια από τη δισκογραφία τους αλλά και διασκευές σε τραγούδια επίσης εισαχθέντων συγκροτημάτων όπως οι BLACK SABBATH, THE KINKS και VELVET UNDERGROUND με τη παρουσία των Ozzy Osbourne, Ray Davies και Lou Reed αντίστοιχα. Απομονώνουμε το jam με τον Lou Reed και συνεχίζουμε την ιστορία μας… Υπεύθυνος για την ιδέα να καλέσουν τον Lou Reed και να παίξουν μαζί τα “White light/White heat” και “Sweet Jane” ήταν ο manager των METALLICA, Peter Mensch. Μια ιδέα που ενώ δεν φάνηκε να ευδοκιμεί όταν πρωτοσυναντήθηκαν λόγω του αποστασιοποιημένου και στα όρια του αλαζόνα, Lou Reed, στο τέλος αποχαιρετίστηκαν με ένα τεράστιο χαμόγελο στα χείλη του ιδιόρρυθμου Νεοϋορκέζου, προτείνοντας στα μέλη των METALLICA να κάνουν ένα άλμπουμ μαζί, χωρίς οι τελευταίοι να έχουν συνειδητοποιήσει ότι σοβαρολογούσε.
Η αρχική ιδέα ήταν να επαναηχογραφήσουν κάποια από τα πιο obscure τραγούδια του Lou Reed όπως και κάποιες ιδέες του που είχαν παραμείνει σε demo επίπεδο. Κάποια από τα ακυκλοφόρητα τραγούδια ήταν βασισμένα πάνω στον χαρακτήρα μιας ηρωίδας του θεατρικού συγγραφέα Frank Wedekind, με το όνομα Lulu από τα έργα “Earth spirit” (1895) και “Pandora’s box” (1903). Η ιστορία της κακοποιημένης χορεύτριας που την πλημμυρίζει μια ασυγκράτητη λαγνεία, ενσαρκώνοντας τη δύναμη του κακού, ξεπαστρεύοντας τους άνδρες τον ένα μετά τον άλλο είχε γοητεύσει τόσο πολύ τον Lou Reed που ήθελε αρχικά να το ανεβάσει ως musical στο Βερολίνο μέχρι που συνάντησε τους METALLICA. Οι ηχογραφήσεις ξεκίνησαν στα τέλη Απριλίου του 2011 στο «αρχηγείο» των METALLICA, τα HQ Studios και το αποτέλεσμα είναι το “Lulu”.
Αυτό που κυριαρχεί σε όλες τις συνθέσεις είναι η παντελής έλλειψη της δομής που έχουμε συνηθίσει, couple/refrain/solo κτλ. Δεν υπάρχει κάποιο εισαγωγικό riff που να αναπτύσσεται, με γέφυρες ή αλλαγή ρυθμού αλλά ένα βασικό κιθαριστικό riff όπου πάνω σε αυτό πατάει ο Lou Reed και αφηγείται τους στίχους του, χωρίς να παρεμβάλλεται κάποιο solo εκτός από κάποια feedback guitar loops όπως συμβαίνει πχ στο 11-λεπτο “Dragon” ή στο “Cheat on me”. Αν κάποιος θέλει να εμβαθύνει στο “Lulu” εκεί είναι που θα πρέπει να δώσει την απαραίτητη προσοχή, έχοντας πάντα τους στίχους μπροστά του, μιας και η μουσική έχει συνοδευτικό χαρακτήρα και η φωνή είναι τοποθετημένη με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι καθαρή και ευκρινής και σχεδόν εκτός μίξης. Οι METALLICA σε όλο αυτό λειτουργούν ως back-up μπάντα του Lou Reed αλλά είναι τέτοια η δυναμική τους και το βασικά τους χαρακτηριστικά που δεν μπορούν να περάσουν απαρατήρητα.
Στο εναρκτήριο “Brandenburg Gate” οι δύο αυτοί διαφορετικοί κόσμοι φαντάζουν να εναρμονίζονται λιγάκι μιας και ηχεί πιο rock, έχοντας μια country χροιά ενώ το “The view” έχει ένα αργόσυρτο riff που κυριαρχεί σε όλο το τραγούδια με τον James Hetfield να αναλαμβάνει κάποια -ελάχιστα- lead φωνητικά. Στο “Mistress Dread” οι METALLICA προσεγγίζουν την πιο thrash metal πλευρά τους με thrash riffs τύπου “Dyers eve”/“Disposable heroes” αλλά η χαρά κόβεται απότομα μιας και ο Lou Reed με τον αφηγηματικό τρόπο ερμηνείας του και τις απαγγελίες καταφέρνει να σε αποπροσανατολίσει. Το “Iced honey” έχει μια όμορφη εισαγωγή και για πρώτη φορά ακούμε τον Lou Reed να πατάει πάνω σε μία μελωδική γραμμή και τον James Hetfield να είναι πιο αισθητός ή στο “Frustration” που έχει μία “Load” riff νοοτροπία, έναν avant-garde αέρα και μία μουσικότητα ώστε να μπορέσει κάποιος να το αποκαλέσει κανονικό τραγούδι.
Το “Lulu” δεν πρόκειται για ένα άλμπουμ που θα το βάλεις και θα το ακούσεις όπως κάποιο από τις προηγούμενες δουλειές των METALLICA. Οι απαγγελίες του Lou Reed κυριαρχούν σε τέτοιο βαθμό που κουράζουν όποιον δεν είναι εξοικειωμένος με το έργο του. Από τη πλευρά τους βέβαια και οι δύο έχουν ξεκαθαρίσει τη θέση τους ότι πρόκειται για ένα εγχείρημα αρκετά διαφορετικό απ’ ότι τους έχουμε συνηθίσει. Σίγουρα οι avant-garde ανησυχίες δεν ταιριάζουν στους METALLICA όπως και στον Lou Reed ο metal ήχος. Τα χνώτα τους δεν ταιριάζουν και η προσθήκη κάποιων εγχόρδων και continuum fingerboard δεν προσθέτουν κάτι ιδιαίτερο και όσο μεγαλεπήβολο κι αν φάνταζε το όλο project το τελικό αποτέλεσμα δεν τους κολακεύει. Ο μόνος που θα μπορούσε να βγει κερδισμένος απ’ όλο αυτό ήταν ο Lou Reed, ο οποίος κατάφερε να περάσει σε μία γενιά κι ένα φάσμα ακροατών που δεν είχε ασχοληθεί ποτέ μαζί του αλλά δεν νομίζω να είχε περάσει καν αυτή η επιθυμία από το μυαλό του. Σε συνεντεύξεις του αποκαλούσε τους METALLICA metal blood brothers και εξέφραζε την επιθυμία να δουλέψουν ξανά μαζί στο ενδεχόμενο του sequel αλλά δεν βρήκε από πουθενά ανταπόκριση με αποτέλεσμα το “Lulu” να αποτελεί την τελευταία κυκλοφορία του μεγάλου αυτού καλλιτέχνη πριν το θάνατο του από ηπατική νόσο στις 27 Οκτωβρίου 2013.
Οι METALLICA από την άλλη είναι μία μπάντα που έχει κατακτήσει όλες τις μουσικές κορυφές που μπορεί φανταστεί ο ανθρώπινος νους και όπως έχουν δηλώσει πλέον προσπαθούν να κάνουν πράγματα που να τους ιντριγκάρουν αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι το αποτέλεσμα θα είναι πάντα το επιθυμητό. Βγάζω όμως το καπέλο στον Lou Reed που κατάφερε να κερδίσει τον σεβασμό μίας μπάντας που δύσκολα ανοίγεται και δεν δέχεται εύκολα τρίτους στους κόλπους της και λειτουργεί ως ένα άτυπο φόρο τιμής στον αείμνηστο Cliff Burton, ο οποίος ήταν και ο μοναδικός που δήλωνε μεγάλος του οπαδός όσο ζούσε.
Did you know that:
– Το μοναδικό video που γυρίστηκε για την προώθηση του “Lulu” ήταν το αντίστοιχο για το “The view” σε σκηνοθεσία του Darren Aronofsky, γνωστός για τις κινηματογραφικές ταινίες “Requiem for a dream” (2000), “The wrestler” (2008), “Black swan” (2010) κ.α. ενώ αρχικά είχε επιλεχθεί το τραγούδι “Iced honey”. Ο Lars Ulrich ως γνωστός σινεφίλ είχε δηλώσει σχετικά: «Αν το να δημιουργείς ένα άλμπουμ με τον Lou Reed δεν είναι αρκετό, τώρα μου δίνεται η ευκαιρία να κάνουμε ένα video με τον Darren Aronofsky ο οποίος είναι ένας από τους πολύ αγαπημένους μου δημιουργούς ταινιών από τότε που κυκλοφόρησε την πρώτη του ταινία, “Pi” (1998).
– Σε συνέντευξή του στην εφημερίδα USA Today ο Lou Reed είχε δηλώσει πως οι οπαδοί των METALLICA τον απείλησαν πως θα τον πυροβολήσουν λόγω της παρουσίας του στο “Lulu” χωρίς να έχουν ακούσει καν το άλμπουμ καταλήγοντας πως δεν τον επηρεάζουν οι αρνητικές κριτικές μιας και μετά το “Metal machine music” του 1975 δεν έχουν μείνει οπαδοί της μουσικής του.
– O James Hetfield βλέποντας τον τρόπο που δούλευε ο Lou Reed και πως προσέγγιζε τη μουσική του χωρίς να υπεραναλύει το καθετί, έπαιξε δραστικό ρόλο στο τελικό αποτέλεσμα του “Hardwired… To self-destruct” που κυκλοφόρησε πέντε χρόνια μετά. «Δεν μου αρέσει ο όρος τζαμάρω αλλά το να δημιουργείς μαζί με άλλους και ότι βγει, δεν θα έλεγα πως υπήρχε αρκετό από αυτό πριν σκάσει το “Lulu”» είχε δηλώσει στο επίσημο περιοδικό του Fan club των METALLICA, So what!
– Κατά τη διάρκεια των ηχογραφήσεων του “Lulu” υπήρχαν στιγμές που οι σχέσεις μεταξύ των METALLICA και το Lou Reed ήταν αρκετά τεταμένες. Σε μία από αυτές ο Lou Reed έχασε τη ψυχραιμία του και προκάλεσε τον Lars Ulrich να βγουν έξω στο δρόμο και να τα βρουν με τον παλιό παραδοσιακό τρόπο. O Lars Ulrich είχε δηλώσει στο περιοδικό Spin: «Χρειάστηκε να του υποδείξω πως λειτουργούν κάποια πράγματα στον έξω κόσμο κι αυτός φάνηκε να ενοχλείται και να τσαντίζεται. Με προκάλεσε σε καυγά, κάτι αρκετά τρομακτικό αν σκεφτείς ότι είναι ειδικός στις πολεμικές τέχνες (σ.σ. kung fu / tai chi συγκεκριμένα) και ποτέ αρκετά μακριά από ένα σπαθί. Το καλό με μένα είναι πως μπορώ να τρέξω κατοστάρι αρκετά πιο γρήγορα από τους περισσότερους 48χρονους μουσικούς εκεί έξω».
– Δεν πραγματοποιήθηκε περιοδεία για την προώθηση του “Lulu” παρά μόνο τέσσερις τηλεοπτικές εμφανίσεις σε Ιταλία (Che tempo che fa), Γερμανία (1Live Radio), Γαλλία (Tarata) και Αγγλία (Later… with Jools Holland) όπου έπαιζαν εκτός από τα τραγούδια του “Lulu” και το “White Light/White Heat” των VELVET UNDEGROUND.
– Στον εορτασμό της επετείου των 30 χρόνων των METALLICA όπου εμφανίστηκαν για τέσσερις μέρες στο The Fillmore του San Francisco με αρκετούς καλεσμένους, τη δεύτερη μέρα στις 7 Δεκεμβρίου ανέβηκε μαζί τους στην σκηνή ο Lou Reed κι έπαιξαν μαζί τα “Iced honey”, “The view” και το “White Light/White Heat”.
– Η Laurie Anderson, avant-garde καλλιτέχνιδα και σύζυγος του Lou Reed από το 1992 μέχρι και το θάνατό του είχε δηλώσει πως ο David Bowie έχει αναφερθεί στο “Lulu” ως το καλύτερο έργο που άφησε πίσω του ο Reed. Κάτι αντίστοιχο φαίνεται να επιβεβαιώνει το 2017 και ο James Murphy των LCD SOUNDSYSTEM στην εκπομπή The Best Show όπου σε συζήτηση που είχε κι αυτός με τον David Bowie του είπε πως το “Lulu” είναι η καλύτερη δουλειά του Lou Reed και ο κόσμος το έκρινε πολύ βιαστικά χωρίς να προηγουμένως να του έχει δώσει τις απαραίτητες ακροάσεις.
Κώστας Αλατάς
