Οι ENSLAVED ανήκουν στην κατηγορία των συγκροτημάτων που ουδέποτε φοβήθηκαν να πάρουν το ρίσκο του πειραματισμού, με αποτέλεσμα να καταφέρουν να ξεφύγουν από τα στενά όρια του black metal. Το αξιοσημείωτο είναι πως ενώ άλλαξαν αρκετά το ύφος τους, ταυτόχρονα διατήρησαν κάποια στοιχεία που τους χαρακτηρίζουν, με το αποτέλεσμα πάντα να παραμένει 100% ENSLAVED. Πάντα ήταν μια παραγωγική μπάντα με συνέπεια ως προς την κυκλοφορία δίσκων, αλλά τα τελευταία αρκετά χρόνια επιδεικνύουν επιπρόσθετα μια καταπληκτική σταθερότητα ως προς την υψηλή ποιότητα του υλικού τους. Σε συνδυασμό δε, με την επιτυχημένη ενσωμάτωση progressive στοιχείων στον ήχο τους εδώ και πολλά χρόνια, όχι μόνο έχουν καταφέρει να περάσουν σε ένα λίγο πιο ευρύ ακροατήριο, αλλά έχουν αναγκάσει κάποιους να τους αναγορεύουν σαν τους νέους OPETH, στη θέση των OPETH, μετά την ολική απομάκρυνση των τελευταίων από τα ακραία μοτίβα. Προσωπικά αισθάνομαι λίγο άβολα με τέτοιους χαρακτηρισμούς, ειδικά όταν δεν συγκρίνεις όμοια πράγματα μεταξύ τους, αλλά όπως και να έχει όμως, οι Νορβηγοί συνεχίζουν να παράγουν όμορφη μουσική, γεγονός που επιβεβαιώνεται και στο “E”, το καινούργιο album της μπάντας.
Ο 14ο δίσκος της πεντάδας από το Bergen ακολουθεί πιστά το μονοπάτι που αυτή χάραξε από την κυκλοφορία του “Axioma Ethica Odini” (2010) κι ύστερα, με τη διαφορά πως η μπάντα ακολουθεί μια λιγότερο prog προσέγγιση σε σχέση με δίσκους όπως ο προαναφερθείς ή το καταπληκτικό “RIITIIR”. Είναι εμφανές πως στο “E” έχει δοθεί αρκετή προσοχή στη δόμηση των κομματιών και στη συνειδητή “διαστρωμάτωση” της μουσικής, με αποτέλεσμα αυτά να χτίζονται προοδευτικά και πολλές φορές να φτάνουν σε κορυφώσεις. Εκτός του “The River’s Mouth”, όλα τα κομμάτια έχουν μεγάλη διάρκεια, με το πρώτο και το τελευταίο να αγγίζουν τα 11 και 10 λεπτά αντίστοιχα. Στο σημείο αυτό εντόπισα και τη μοναδική ίσως αδυναμία του δίσκου. Μέσα σε αυτές τις διάρκειες ένιωσα πως υπάρχουν και κάποια αχρείαστα περάσματα που ενδεχομένως αν έλειπαν ή αν δεν επαναλαμβάνονταν, να έκαναν κάποια κομμάτια πιο συμπυκνωμένα και πιο συμπαγή. Βέβαια, μετά από αρκετές ακροάσεις, αυτό το πράγμα έπαψε να με ενοχλεί. Και πώς να με ενοχλεί κάτι τέτοιο, όταν μέσα στο δίσκο περιέχονται κομμάτια όπως το εναρκτήριο “Storm Son” που συμπυκνώνει την πεμπτουσία των ENSLAVED του σήμερα ή το “Hiindsiight”, που άλλοτε με την doomy του διάθεση και άλλοτε πιο prog και ψυχεδελικό, ελίσσεται αέρινα, αφήνοντας μια ονειρική γεύση με τα κατά τόπους ala “Tuonela” παιχνιδίσματα του σαξοφώνου.
Παράληψη θα ήταν η μη αναφορά του γεγονότος πως το “E” βρίσκει τους ENSLAVED και με ένα καινούργιο μέλος, με τον Håkon Vinje (SEVEN IMPALE) να αντικαθιστά τον Herbrand Larsen, τόσο πίσω από τα keyboards, όσο και στο πόστο των καθαρών φωνητικών. Ειδικά στο κομμάτι της ερμηνείας, ο νέοπας δίνει ρέστα, με τη φωνή του να είναι πιο μαλακή από αυτή του Larsen, αλλά να δίνει κι ένα πιο ψυχεδελικό και 60’s feeling στα κομμάτια, πράγμα που κάνει πιο έντονη την αντίθεση μεταξύ των καθαρών φωνητικών του και των brutal του Grutle Kjellson. Σχετικά με τον τίτλο, αν σας φαίνεται λίγο περίεργος που είναι απλά το γράμμα “Ε” του λατινικού αλφαβήτου, αναφορικά, έχει τη ρίζα του στο ρούνικο αλφάβητο και πιο συγκεκριμένα συμβολίζει τον ρούνο ‘Ehwaz’ (που γραμμένος φαίνεται σαν το λατινικό “M”) και σημαίνει άλογο. Δεν είναι τυχαία άλλωστε η σύνδεση του τίτλου, τόσο με το όμορφο εξώφυλλο του Truls Espedal (συνεργάζεται εδώ και 16 χρόνια με τη μπάντα), όπου βλέπουμε το ρούνο, όσο και με κομμάτια όπως το “Sacred Horse” ή το “Feathers of Eolh”, το οποίο αναφέρεται στην εμπιστοσύνη και στη συνεργασία του ανθρώπου με το άλογο, που συμβολίζει ο συγκεκριμένος ρούνος σε δευτερεύον επίπεδο.
Συνοψίζοντας, το “E” είναι ένας όμορφος δίσκος με άρτια και καλά κομμάτια που ακολουθεί πιστά το πνεύμα των προκατόχων του. Η προσέγγιση είναι λίγο πιο άμεση, αλλά τα κομμάτια κινούνται στο μοτίβο που μας έχει συνηθίσει η μπάντα στις τελευταίες της κυκλοφορίες. Παρόλο που δεν συνιστά κάτι επαναστατικό για τους Νορβηγούς, το “E” είναι ένας απολαυστικός δίσκος και αποτελεί μια ακόμα πανάξια προσθήκη στο παλμαρέ τους.
8 / 10
Θανάσης Μπόγρης
