“Men on a prog mission”
Στις 12 Νοεμβρίου, μια από τις καλύτερες μπάντες του progressive metal, κατά την καθόλου ταπεινή γνώμη του Γιώργου Γκούμα, μας επισκέπτεται στο Κύτταρο για μια και μοναδική εμφάνιση, όπου θα μας παρουσιάσουν τον τελευταίο δίσκο τους, “Dividing Lines”, έξι χρόνια ακριβώς μετά την πρώτη τους συναυλία στο ίδιο μέρος και πάλι μαζί με τους . Δράττει την ευκαιρία λοιπόν ο Γιώργος να μιλήσει με τον κιθαρίστα και συνθέτη, Carl Groom, για να μας δώσει τα νεότερα σχετικά με την μπάντα, τι να περιμένουμε στο live, κι άλλα πολλά.
Θα έρθετε για μια νύχτα (χωρίς φεγγάρι;) μόνο στην Ελλάδα και την επόμενη μέρα, επιστροφή στην Αγγλία. Πρόσφατα είδα μια Σουηδική μπάντα που έκανε το ίδιο εδώ. Λόγω τoυ ότι τα κόστη για μια περιοδεία αυξάνονται όλο και πιο πολύ, νομίζεις ότι κάθε φορά, όλο και περισσότερες μπάντες θα επιλέγουν να περιοδεύουν έτσι, πηγαίνοντας σε συγκεκριμένες ημερομηνίες, σε συγκεκριμένα μέρη;
Επειδή δεν ήμαστε μια μπάντα που ζει αποκλειστικά από αυτό που κάνουμε, έχουμε την πολυτέλεια να κάνουμε και τα δύο: και να ανέβουμε σε ένα tour bus αλλά και να κάνουμε μεμονωμένα live. Οι μπάντες που δεν έχουν άλλες πηγές εισοδήματος, αναγκαστικά θα συνεχίσουν να κάνουν περιοδείες. Τώρα ένας καινούργιος δίσκος είναι η πρόφαση μόνο για να αρχίσει μια περιοδεία γιατί το εισόδημα για ένα γκρουπ τώρα πια προέρχεται σχεδόν αποκλειστικά από το merchandising και τις περιοδείες. Για εμάς, τους υπηκόους της Μεγάλης Βρετανίας τα πράγματα βέβαια είναι ακόμα πιο δύσκολα γιατί η ποσότητα των γραφειοκρατικών διαδικασιών έχει αυξηθεί σε δυσθεώρητα ύψη. Προτού ανεβούμε στο tour bus, μας έχουν όλους έγκλειστους σε ένα κτιριακό συγκρότημα περικυκλωμένο από συρματόπλεγμα, όπου επιθεωρούν το κάθε ένα από τα κομμάτια, μηχανήματα, και όργανα που παίρνουμε μαζί μας γιατί το κάθε ένα πρέπει να έχει το δικό του αριθμό ταυτότητας προτού βγούμε από τα σύνορα, και καλά θα κάνεις να μην γυρίσεις πίσω με ένα παραπάνω ή παρακάτω γιατί στο τέλος της περιοδείας σε περιμένει η ίδια διαδικασία για να ξαναμπείς. Η λίστα με όλα τα αντικείμενα που παίρνουμε μαζί μας στην περιοδεία κοστίζει από μόνη της χίλια ευρώ κι αν στην επόμενη περιοδεία κάτι αλλάξει στην λίστα, πρέπει να ειδοποιήσουμε τις αρχές, κτλ. Πραγματικά δεν ξέρω τι καταφέραμε με το Brexit. Ευτυχώς όλα αυτά δεν τα έχουμε όταν ταξιδεύουμε με αεροπλάνο: ένας από εμάς πάει στο τελωνείο του αεροδρομίου με την λίστα και ρωτάει τους τελωνειακούς εάν θέλουν να τσεκάρουν τις αποσκευές μας. Επειδή οι αποσκευές έχουν ήδη περάσει από έλεγχο ασφαλείας, δεν θέλουν να τις ξανανοίξουν. Στην πραγματικότητα αυτό που τους ενδιαφέρει είναι να μην πουλήσεις κάτι παράνομα έξω από την Μεγάλη Βρετανία ή να μην αγοράσεις κάτι έξω από την χώρα χωρίς να το δηλώσεις, γιατί έτσι η κυβέρνηση χάνει τον ΦΠΑ. Τουλάχιστον, ως τουρίστες δεν έχουμε όλα αυτά τα προβλήματα. Πριν από λίγο καιρό ήμουν στην Κέρκυρα για μια εβδομάδα και τα πέρασα υπέροχα.
Θα επικεντρώσετε το setlist της Αθηναϊκής συναυλίας στον τελευταίο δίσκο;
Θα επικεντρωθούμε στους δύο τελευταίους δίσκους (“Legends of the Shires”, “Dividing Lines”) μαζί με κάποια παλιότερα κομμάτια. Του χρόνου, λόγω της τριαντακοστής επετείου του ντεμπούτου δίσκου μας, “Wounded Land”, θα προσπαθήσουμε να παίξουμε τουλάχιστον ένα κομμάτι από κάθε ένα από τους δώδεκα δίσκους μας το οποίο σημαίνει ότι θα πρέπει να ξαναμάθω κομμάτια που έχω να παίξω χρόνια.
Είναι αλήθεια ότι ο πρώτος μπασίστας, κι από τους ιδρυτές της μπάντας, Jon Jeary, ήταν εκείνος που εισήγαγε το progressive στοιχείο στην μπάντα;
Θα μπορούσαμε να πούμε ότι είχε τον ίδιο ρόλο που είχε ο Cliff Burton στους METALLICA (γέλια) κι όχι μόνο το όνομα της μπάντας ήταν δική του ιδέα αλλά και συνέχισε να συνεργάζεται μαζί μας, γράφοντας στίχους στους πρώτους δίσκους. Αν και ήδη είχα ακούσει μπάντες όπως GENESIS ή RUSH ή PINK FLOYD, ήταν ο Jon που μου έμαθε να ακούω με προσοχή όλες τις λεπτομέρειες σχετικά με τις ενορχηστρώσεις, τις αλλαγές των ρυθμών, τους στίχους, κτλ. Ο Nick Midson (ο άλλος κιθαρίστας) κι εγώ τότε ακούγαμε πιο πολύ το heavy metal της εποχής (TESTAMENT, METALLICA, VAN HALEN, κτλ.), αλλά επειδή ξεκινήσαμε την μπάντα όλοι ως φίλοι, αποφασίσαμε να εισαγάγουμε στην μουσική μας όλες τις επιρροές που είχε ο καθένας μας χωρίς να βάζαμε ετικέτες σε εκείνο που θα έβγαινε. Εκείνη την εποχή (τέλη των 80s), αν και υπήρχαν μπάντες όπως QUEENSRŸCHE ή CRIMSON GLORY και FATES WARNING, δεν θυμάμαι να είχα δει πουθενά την ετικέτα progressive metal, οπότε δεν υπήρχαν και προκαταλήψεις σχετικά με το τι ή πως θα έπρεπε να παίζουμε. Παρεμπιπτόντως, είμαστε ακόμα φίλοι τόσο με τον Jon όσο και με όσους άλλους πέρασαν από την μπάντα. Τόσο ο Jon όσο και οι άλλοι είχαν τους λόγους τους να φύγουν από την μπάντα (οικογένεια, δουλειά, άλλα μουσικά projects, κτλ.), αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι σήμερα δεν μπορούμε να πάμε στην pub να πιούμε μια μπύρα μαζί.
Από τότε που έφυγε ο Pete Morten έχετε παραμείνει πέντε τον αριθμό. Φαντάζομαι ότι ακόμα και πάνω στην σκηνή θα αισθάνεστε πιο άνετα έτσι…
Ευτυχώς ο Glynn (Morgan) ξέρει όχι μόνο να παίζει την κιθάρα αλλά και να τραγουδάει ταυτόχρονα χωρίς να χάνει ούτε μια νότα. Άμα ήθελε, θα μπορούσε να παίξει την κιθάρα καθ’ όλη την διάρκεια του show αλλά στην πραγματικότητα είναι μόνο κάποια λίγα τραγούδια τα οποία πραγματικά χρειάζονται δύο κιθάρες επί σκηνής και ο Glynn ξέρει να το κάνει πολύ καλά. Προφανώς, με ένα μέλος λιγότερο, όλα γίνονται πιο εύκολα επίσης, οπότε, ναι, θα παραμείνουμε έτσι.
Πως καταφέρνετε να γράφετε τραγούδια που είναι ταυτοχρόνως, πολύπλοκα άλλα και πιασάρικα;
Είναι σημαντικό να ακολουθείς το ένστικτό σου. Πάρα πολλές ιδέες που είχαμε είτε για riffs είτε για σκελετούς ολόκληρων τραγουδιών, κατέληξαν στον κάλαθο των άχρηστων, πολύ απλά γιατί κάτι μας έλεγε ότι δεν θα έβγαζαν πουθενά. Δεν είναι θέμα του να θέλεις να ικανοποιήσεις τις προσδοκίες ή απαιτήσεις τρίτων αλλά τις δικές σου. Εάν αυτό το riff που μόλις έβγαλες από το μυαλό σου, σου κάνει ένα κλικ μέσα σου, τότε σχεδόν πάντα αυτή η πρωταρχική ιδέα καταλήγει σε κάτι καλό για όλους, τόσο για τον καλλιτέχνη όσο και για τον οπαδό. Γι’ αυτό κι αν δεις την συχνότητα των κυκλοφοριών μας, καμιά φορά περνάει ένας χρόνος μέχρι να βγει ο επόμενος και καμιά φορά έχουν περάσει και πέντε χρόνια. Δεν θέλουμε να βγάζουμε δίσκους σαν ζεστά ψωμάκια από τον φούρνο κάθε μέρα (γέλια) αλλά μόνο όταν το ένστικτο μας λέει ότι αυτό που μόλις κάναμε, έχει να μας πει κάτι, πρώτα σε εμάς ως μουσικούς και μετά στον υπόλοιπο κόσμο. Εννοείται, βεβαίως ότι προσπαθούμε σε κάθε δίσκο να μην επαναλαμβανόμαστε, το οποίο καθώς περνά ο καιρός γίνεται όλο και πιο δύσκολο γιατί έχουμε αναπτύξει μια δική μας ηχητική στάμπα, αναγνωρίσιμη στους κύκλους όπου ακούγεται αυτού του είδους η μουσική και είναι πολύ εύκολο να πέσει κάποιος στην παγίδα της επανάληψης. Δεν με ενδιαφέρει να κάνω το δεύτερο μέρος του “Legends of the Shires”, για παράδειγμα. Θέλουμε κάθε δίσκος να είναι κι ένα καινούργιο ξεκίνημα, οπότε χρειαζόμαστε να αισθανόμαστε εμπνευσμένοι προτού ξεκινήσουμε. Αυτή η σπίθα δημιουργικότητας και έμπνευσης πρέπει να υπάρχει πάντα μέσα στην μπάντα, διαφορετικά με τι μούτρα θα ζητούσαμε να έρθετε να μας δείτε πάνω στην σκηνή εάν οι δίσκοι μας ήταν απλά ένα προϊόν βιασύνης, εξωτερικών πιέσεων ή της δικιάς μας διανοητικής τεμπελιάς (γέλια);
Οπότε να μην ρωτήσω καλύτερα για πότε καινούργιος δίσκος…
Η αλήθεια είναι ότι δεν έχουμε αρχίσει καν να το σκεφτόμαστε. Νομίζω ότι όταν τελειώσουμε μια περιοδεία που έχουμε κλεισμένη το άλλο φθινόπωρο, τότε μάλλον θα μπορούσαμε να πούμε ότι θα αρχίσουν οι προετοιμασίες για τον επόμενο δίσκο, αλλά όπως σου είπα, θα πρέπει πρώτα να είμαστε σίγουροί ότι θα έχουμε την κατάλληλη δημιουργική ψυχοσύνθεση. Αν αρχίσουμε και δούμε ότι δεν μας βγαίνει θα το αφήσουμε για αργότερα.
Φαντάζομαι ότι ούτε φανταζόσασταν τότε ότι η μπάντα θα κρατούσε για τόσο καιρό.
Ακριβώς. ‘Ήμασταν η τυπική μπάντα εφήβων που έπαιζε σε πάρτι και μπαράκια μέχρι που ένα demo μας έπεσε στα χέρια μιας Ολλανδέζικης εταιρίας και μας ζήτησαν να γράψουμε ένα κομμάτι για μια συλλογή που θα έβγαζαν. Μετά από αυτό, μια άλλη εταιρεία εδώ στην Βρετανία μας υπόγραψε συμβόλαιο για ένα δίσκο, νομίζοντας ότι δεν θα ξεπερνάγαμε μια πώληση χίλιων δίσκων, αλλά όταν ξεπεράσαμε τις δεκαπέντε χιλιάδες τότε καταλάβαμε ότι ίσως θα έπρεπε να το κοιτάξουμε κάπως σοβαρότερα το θέμα (γέλια). Η αλήθεια είναι ότι φτάσαμε μέχρι την σημερινή μας εταιρεία, Nuclear Blast, μέσω των φίλων μας EDENBRIDGE οι οποίοι είχαν πάει σε μια συνάντηση για να συζητήσουν για το δικό τους συμβόλαιο και εκεί ένας executive μόλις άκουσε κατά σύμπτωση ότι είμαστε συνεργάτες επειδή ήμουν παραγωγός σε κάποιους προηγούμενους δίσκους τους, ζήτησε να τον φέρουν σε επαφή μαζί μας γιατί ήξερε ότι εκείνη την εποχή το συμβόλαιο μας με την Inside Out Music είχε τελειώσει. Θέλω να πω ότι, εάν βάλουμε την ποιότητα της μουσικής παράμερα, θα δούμε ότι η μπάντα πήγαινε από μια μικρή εταιρία σε μια μεγαλύτερη μετά από καραμπόλα. Δεν υπήρχε κάποιο masterplan, και κάθε δίσκος μας νομίζαμε ότι θα ήταν και ο τελευταίος. Ο λόγος που συνεχίζουμε να υπάρχουμε είναι ότι όχι μόνο μας αρέσει να συνθέτουμε καινούργια μουσική αλλά και γιατί μας αρέσει να παίζουμε πάνω σε μια σκηνή. Για μένα δεν υπάρχει λόγος να βγάλω δίσκο αλλά να μην τον παρουσιάσω live, μου φαίνεται παράλογο. Πάντως, το γεγονός ότι δεν χρειάζεται να είμαστε σε περιοδεία όλο τον χρόνο έχει βοηθήσει κι αυτό να διατηρήσει την μπάντα συνενωμένη. Η μεγάλες περιοδείες πάντα έχουν επιπτώσεις στην ψυχική υγεία των μουσικών, γι’ αυτό και βλέπεις τόσες και τόσες μπάντες να διαλύονται ή τα μέλη τους να πέφτουν στις καταχρήσεις. Για εμάς, το να λείπουμε σε περιοδεία τρεις εβδομάδες το πολύ και μετά να ξαναφεύγουμε για άλλες τρεις εβδομάδες μετά από κάμποσους μήνες, με σποραδικά live στο εντωμεταξύ, είναι η κατάλληλη φόρμουλα για εμάς»
Εκτός από την μπάντα είχες και τα Thin Ice Studios μαζί με τον κιμπορντίστα των ARENA και PENDRAGON, Clive Nolan, όπου έχεις δουλέψει ως παραγωγός και τεχνικός ήχου για πολύ καιρό. Τι νέα υπάρχουν σχετικά με αυτήν την επαγγελματική σου πλευρά;
Τα νέα είναι ότι προς το παρόν τα στούντιο αυτά έχουν κλείσει γιατί τόσο εγώ όσο και ο Clive, μετακομίσαμε, οπότε πια δεν μέναμε κοντά στα στούντιο. Εγώ έφυγα για να είναι τα παιδιά μου πιο κοντά στο νέο τους σχολείο και ταυτόχρονα για να μείνουμε σε ένα μεγαλύτερο σπίτι (αυτά συμβαίνουν όταν τα παιδιά σου μεγαλώνουν: αρχίζουν να καταλαμβάνουν όλο και πιο πολύ μέρος σε ένα σπίτι χαχα), και ο Clive βρήκε ένα ωραίο μέρος στην εξοχή. Αν και το καινούργιο σπίτι έχει τον απαραίτητο χώρο για το καινούργιο στούντιο, θέλει τόση δουλειά που πραγματικά δεν φέρω πότε θα ξεκινήσουν και πότε θα τελειώσουν. Πρόσεξε όμως, νομίζω ότι τα τελευταία χρόνια, και ειδικά μετά την πανδημία, οι μπάντες έχουν αλλάξει την μέθοδο δουλειάς με τον παραγωγό. Τώρα, μου στέλνουν όλα τα ηχογραφημένα μέρη σε αρχεία μέσω Ίντερνετ και βασικά η δουλειά μου περιορίζεται στο να κάνω τα μιξαρίσματα, οπότε χάνεται και η ανάγκη να δουλεύω σε ένα στούντιο, αφού μπορώ να τα κάνω όλα (εκτός της ηχογράφησης των ντραμς που αναγκαστικά πρέπει να γίνει σε στούντιο) στον υπολογιστή που έχω σε ένα δωμάτιο του σπιτιού μου που ευτυχώς έχει και καλή ακουστική. Αρχίζει να χάνεται αυτή η επαφή πρόσωπο με πρόσωπο μέσα σε ένα στούντιο μεταξύ μπάντας και παραγωγού, το οποίο ήταν κι ένας από τους λόγους που ξεκίνησα να είμαι παραγωγός. Ξέρεις, όταν αποφοίτησα, η πρώτη μου δουλειά ήταν για την τοπική αυτοδιοίκηση εκεί όπου έμενα στο Westminster. Ήμουν δημόσιος υπάλληλος αλλά τουλάχιστον δούλευα στον τομέα της κουλτούρας, μέχρι που κάποια στιγμή αποφάσισα να φύγω γιατί δεν ήθελα να περάσω το υπόλοιπο της ζωής μου πίσω από ένα γραφείο με ένα υπολογιστή. Η ειρωνεία είναι ότι τώρα, ως παραγωγός είμαι αυτό που ήθελα να αποφύγω: μόνος σε ένα γραφείο/κονσόλα με τον υπολογιστή μου μιξάροντας άλλες μπάντες χαχα.
Αισθάνθηκες ποτέ σου την ανάγκη να έχεις κάποιο side project ή αισθάνεσαι μουσικά καλυμμένος με τους THRESHOLD;
Επειδή σχεδόν πάντα καταλήγω να συνεργάζομαι και ως μουσικός στους δίσκους που είμαι παραγωγός, μπορώ να πω ότι έχω παίξει σε αρκετούς δίσκους εκτός THRESHOLD. Επίσης παίξει μαζί με τον Richard West (ο πληκτράς των THRESHOLD) στους MERCY TRAIN στις αρχές των 90s και λίγο μετά έπαιξα στους SHADOWLAND μαζί με τον Clive Nolan, αλλά για να είμαι ειλικρινής, δεν έβλεπα την λογική να κάνω πρόβες τόσο καιρό μόνο και μόνο μετά να παίζουμε τρία, τέσσερα live σκόρπια εδώ κι εκεί. Μου φαίνονταν ένα χάσιμο χρόνου. Μου αρέσει να είμαι στους THRESHOLD, μου αρέσει αυτό το feeling της οικογένειας που υπάρχει στην μπάντα, ακόμα και με τα πρώην μέλη, όπως είπα πριν, και δεν έχω κανένα ενδιαφέρον να βγάλω προσωπικό δίσκο ή να παίξω σε άλλες μπάντες.
Γιώργος Γκούμας
Φωτογραφίες: Robert Burress
