ΟΝΟΜΑ ΑΛΜΠΟΥΜ: “The spectral sorrows” – EDGE OF SANITY
ΕΤΟΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ: 1993
ΕΤΑΙΡΕΙΑ: Black Mark
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ: Börje Forsberg
ΣΥΝΘΕΣΗ ΜΠΑΝΤΑΣ:
Φωνητικά, κιθάρες, πιάνο – Dan Swanö
Κιθάρες, μπάσο – Andreas Axelsson
Κιθάρες – Sami Nerberg
Drums – Benny Larsson
Ο υπέροχος κύριος Dan Swano. Προτού γίνει περιζήτητος παραγωγός, προτού σπάσει σε 100 διαφορετικά project εκ των οποίων η πλειοψηφία τους είναι υψηλού επιπέδου, ο τρομερά πολυπράγμων Σουηδός ηγήθηκε μιας εκ των ηχητικών επαναστάσεων εντός του Σουηδικού death metal. Και το όνομα αυτής; EDGE OF SANITY. Το ξεκίνημα ήταν πιο πολύ κατά τας γραφάς του ήχου με το σαρωτικό “Nothing but death remains” (1991), ενώ στο διάδοχο του με τίτλο “Unorthodox” (1992) θα υπάρξουν τα πρώτα ψήγματα διαφορετικότητας στο ύφος τους. Λίγο οι μελωδίες, τα καθαρά φωνητικά σε σημεία και τα πλήκτρα, λίγο η αλλαγή της προσέγγισης στη παραγωγή, όλα έδειχναν πως κάποιοι θέλουν σοβαρά να ξεχωρίσουν. Και διάολε αυτό που ήρθε στις 13 Νοεμβρίου του ’93, έδειξε ακριβώς αυτό!
Κυκλοφόρησε από την Black Mark Productions (το καιρό που είχε τη μισή Σουηδική σκηνή σχεδόν κάτω από τις φτερούγες της) και με εξώφυλλο – έργο τέχνης από τον μετρ του είδους Dan Seagrave, το “The spectral sorrows” ήρθε, για να ταράξει τα νερά του Σουηδικού ήχου! Με τη δυάδα “Darkday”/”Livin’ hell” να συνεχίζει από εκεί που μας άφησε το “Unorthodox” με τη λυσσασμένη μα με ατμόσφαιρα προσέγγιση του death metal από τους EDGE OF SANITY. Από την άλλη, το “Lost” κατεβάζει ταχύτητες, σε πετάει σε τοπία σαν αυτά του εξωφύλλου, συμβάλλοντας στην ατμόσφαιρα που έχει ήδη δημιουργηθεί, χεράκι – χεράκι με το “The masque” στο οποίο ακούμε και πολύ ωραίες ακουστικές, έτσι επειδή ο Dan μπορεί, προτού γίνει μια υπέροχα μελωδική υπερταχεία.
Εκεί, σκάει σαν διάλειμμα για διαφημίσεις σχεδόν, μια από τις καλύτερες διασκευές που έχουν γίνει ποτέ όχι μόνο σε αυτό το συγκρότημα, αλλά γενικά από τον οποιονδήποτε. “Blood of my enemies” των MANOWAR. Η πιο ανοιχτόμυαλη μπάντα της ακραίας Σουηδίας, διασκευάζει μια μπάντα εκ διαμέτρου αντίθετη σε νοοτροπία, πηγαίνοντας το όπως θα το πήγαιναν αν το έγραφαν οι BATHORY στις επικές στιγμές. Παλικαρίσια διασκευή, πιάνει ατόφιο το συναίσθημα και δεν το αφήνει να φύγει στιγμή. Το “Jesus cries” μας επαναφέρει στη βία, με τις έξυπνες δόσεις μελωδίας (στο ρεφρέν ειδικά) και αργών σημείων, που δείχνουν πόσο δουλεύτηκαν οι δυναμικές. Μιλώντας για δουλεμένες δυναμικές, να σου πετάγονται το συγκλονιστικό “Across the fields of forever” και το “On the other side”.
Ακουστικές ή μη, σίγουρα όμως μελαγχολικές κιθάρες που σε ταξιδεύουν εκεί όπου υποδηλώνουν οι τίτλοι των δύο κομματιών, με τα γρήγορα, ορθόδοξα Σουηδικά ξεσπάσματα, να προσθέτουν στα τόσο όμορφα έντονα συναισθήματα που μπορεί να σου ξυπνήσει μια τέτοια μπάντα. Κάπου εκεί, έρχεται το δεύτερο και τελευταίο διάλειμμα από το σφυροκόπημα του δίσκου, μια σύνθεση που θα ήθελαν να την έχουν γράψει μπάντες από τους τιτάνες THE SISTERS OF MERCY μέχρι τους BEASTMILK και GRAVE PLEASURES σήμερα. Αναφέρομαι φυσικά, στο “Sacrificed”. Μια ατόφια post punk/gothic σύνθεση, που δεν θα σας κρύψω, τη πρώτη φορά που την άκουσα στο στρατό, νόμιζα ότι μπήκε κάποια άλλη μπάντα κατά λάθος στη playlist. Κανένα λάθος βεβαίως – βεβαίως, μόνο υγιέστατος πειραματισμός, ενώ τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές και παίζει ξανά, μου έχει κάτσει μια χαρά.
Θα ήθελα να ακούσω τον Dan σε κάτι τέτοιο υπό μορφή ολοκληρωμένου δίσκου να σας είμαι ειλικρινής. Επιστροφή στο βρωμόξυλο με το “Waiting to die”, αλλά και το “Feeding the charlatan” όπου εδώ βγαίνει πιο πολύ η d-beat/hardcore ρίζα του Σουηδικού death metal. Επίσης, εδώ τραγουδάει αντί για τον Dan Swano ο Andreas Axelsson, ο οποίος έχει τη κατάλληλη μπουνταλάδικη/ούγκανη χροιά, που μου θυμίζει λιγάκι και τον Matti Karki των DISMEMBER. Παντού ακούγαμε μια υποβόσκουσα hardcore-ίλα στους κλασσικούς δίσκους του είδους. Λίγο τα τύμπανα, λίγο τα riffs, αλλά σε τέτοιες περιπτώσεις είναι που βγήκε πιο πολύ από ποτέ νομίζω. Και για να κλείσει όμορφα όλο αυτό το ταξίδι, πάρε το “A serenade for the dead” μια σύνθεση εξ ολοκλήρου πλήκτρων, που πάλι σε στέλνει…αλλού!
30 χρόνια “The spectral sorrows”, ενός πραγματικού μωσαϊκού ήχων, συναισθημάτων και διαθέσεων που ουδείς είχε ξανακούσει στο death metal ως τότε με αυτό το τρόπο. Ακόμα και σήμερα, η φρεσκάδα του είναι παροιμιώδης, ενώ ελάχιστα στοιχεία το τοποθετούν χρονικά ως δίσκο δεκαετίας ’90 φερ’ ειπείν. Ο Swano ως ο ιθύνων νους αυτού του ξεχωριστού σχήματος, θα σκαρφάλωνε κι άλλες κορυφές μετέπειτα, όχι μόνο με τους EDGE OF SANITY (“Purgatory afterglow”, “Crimson”) αλλά και με άλλες μπάντες εν γένει. Τα σέβη μου.
Did you know that?
– Συνεχίζει τη παράδοση των εξαιρετικών καλλιτεχνών για εξώφυλλα. Την επόμενη φορά, ο Necrolord θα αναλάβει να φιλοτεχνήσει το εκπληκτικό “Purgatory afterglow”.
– O μπασίστας Anders Lindberg δεν μπορούσε να ηχογραφήσει μπάσο λόγω στρατιωτικής θητείας, εξ ου και η ηχογράφηση του από τον Axelsson.
– Πρώτη φορά, ο Dan Swano αναλαμβάνει και χρέη μηχανικού ήχου, εκτός από μίξη.
– Οι διασκευές των EDGE OF SANITY, παρουσίαζαν πάντα ένα ενδιαφέρον ως προς το από που προέρχονταν. Την επόμενη χρονιά στο “Until eternity ends” EP θα διασκεύαζαν το “Invisible sun” των THE POLICE, ενώ σε μια συλλογή της Black Mark το ’98, το “Mother” των DANZIG!
Γιάννης Σαββίδης
