OΝΟΜΑ ΑΛΜΠΟΥΜ: ”Diver down” – VAN HALEN
ΕΤΟΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ: 1982
ΕΤΑΙΡΙΑ: Warner Bros.
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ: Ted Templeman
ΣΥΝΘΕΣΗ ΜΠΑΝΤΑΣ:
Φωνητικά, Synthesizer ”Intruder”, Ακουστική κιθάρα/Harmonica ”The full bug” – David Lee Roth
Κιθάρες ηλεκτρικές/ακουστικές, δεύτερα φωνητικά, Synthesizer ”Dancing in the street” – Eddie Van Halen
Μπάσο, δεύτερα φωνητικά – Michael Anthony
Τύμπανα – Alex Van Halen
Additional musicians:
Clarinet ”Big bad Bill (sweet William now) – Jan Van Halen
Δεδομένη και εκπεφρασμένη η άποψή μου για τους τεράστιους VAN HALEN και κατ’ επέκταση για τον πιο σημαντικό και μεγαλύτερο κιθαρίστα που έχει εμφανιστεί μέχρι σήμερα Eddie Van Halen. Οπότε νομίζω πως δεν υπάρχει λόγος να επαναλαμβάνομαι, όποιος θέλει να αποκωδικοποιήσει το πώς και το γιατί σχετικά ας δει ένα άλλο κείμενο που αναφέρεται στο γκρουπ και θα καταλάβει πού στηρίζω και γιατί υποστηρίζω αυτήν την άποψη.
Πάμε τώρα στο προκείμενο, το οποίο έχει να κάνει με τα 40χρόνια κυκλοφορίας της πέμπτης στούντιο δουλειάς των Αμερικανών hard rockers ”Diver down”. Ένα άλμπουμ που αποτέλεσε μια ακόμη εμπορική επιτυχία για το γκρουπ και για την δισκογραφική τους εταιρεία, πουλώντας μερικά εκατομμύρια αντίτυπα παγκοσμίως. Όμως επί της ουσίας ήταν ένας δίσκος με τα πάνω του και τα κάτω του, αλλά κι ένα άλμπουμ που οι δημιουργοί του δεν ήθελαν να κάνουν. Τί εννοεί άραγε ο ποιητής με αυτό; Απαντώ αμέσως λοιπόν: το ‘”Diver down” ήταν ένας δίσκος που έγινε κατόπιν αφόρητης πίεσης της δισκογραφικής τους εταιρείας και μάλιστα μέσα σε μόλις 2 εβδομάδες.
Το ιστορικό έχει ως εξής: οι VAN HALEN ολοκληρώνουν μια πολύ μεγάλη σε διάρκεια περιοδεία και έχουν ως σκοπό να κάτσουν να ηρεμήσουν, να αποτοξινωθούν ψυχικά και σωματικά, καθώς υπήρξαν κατά την διάρκεια αυτής μεγάλες κραιπάλες αλλά και μεγάλοι καυγάδες. Αλλά και, στην τελική, να κάνει ο καθένας αυτό που θέλει εκτός σχήματος, με στόχο προφανώς να γεμίσουν τις μπαταρίες τους και να ικανοποιήσουν και λίγο τα προσωπικά τους μουσικά και μη γούστα. Κάπου εκεί, ο David Lee Roth σκέφτεται να κάνουν μια διασκευή και να την κυκλοφορήσουν ως single, για να κρατηθεί και το όνομα της μπάντας στην επικαιρότητα κατά την περίοδο που σκόπευαν να κάνουν την παύση τους. Φέρνει λοιπόν στον Eddie Van Halen το ”Dancing in the street”, μια σύνθεση των Marvin Gaye, William Stevenson και Ivy Jo Hunter το οποίο είχε γίνει πολύ μεγάλη επιτυχία από τις MARTHA REEVES and the VANDELLAS το 1964, φτάνοντας στο νούμερο 2 του billboard hot 100. Στον Eddie άρεσε πολύ η ιδέα του single-διασκευή μεν, διαφώνησε με το κομμάτι δε, καθώς, όπως είπε χαρακτηριστικά στον Roth, ”ξέρεις ότι μου αρέσει να φτιάχνω και να παίζω riff στα τραγούδια και σε αυτό δεν μπορώ να βρω τρόπο να το κάνω παρά μόνο να παίζω μπαρέδες, συγχορδίες και να βαράω strumming. Οπότε αν είναι να κάνουμε μια διασκευή γιατί να μην κάνουμε το ”(Oh) Pretty woman” του Roy Orbinson”.
Η ιδέα άρεσε τελικά σε όλους το κομμάτι βρέθηκε και κάπως έτσι μέσα σε μόλις μια μέρα ηχογράφησαν το ”(Oh) Pretty woman” , το έβγαλαν single, γύρισαν και ένα πολύ χαβαλετζίδικο video clip -ιδέα κατά ένα μεγάλο μέρος του Roth- και πολύ απλά πίστεψαν ότι μετά θα αράξουν. Όμως το τραγούδι πήγε πάρα πολύ καλά στα charts singles, νούμερο 12 στο billboard hot 100, το video παρότι αρχικά είχε κοπεί από το MTV τότε εν συνεχεία και μετά την επιτυχία άρχισε να προβάλλεται παντού, κάπου θα έβαλε και η Warner το χέρι της προφανώς. Κάπως έτσι λοιπόν η δισκογραφική εταιρεία και με συνοπτικές διαδικασίες είπε στην μπάντα, ωραία τώρα έχουμε ένα hit single που σκίζει πάμε τώρα να βγάλουμε και ένα δίσκο.
Τα μέλη της μπάντας φυσικά προσπαθούσαν να πουν στην Warner πως το single έγινε για να έχει ο κόσμος κάτι να ασχολείται κατά το διάστημα της απουσίας τους για ξεκούραση και πως πέραν τούτου δεν έχουν ούτε υλικό, ούτε έμπνευση, ούτε διάθεση για να κυκλοφορήσουν δίσκο, όμως εις μάτην, καθώς η πίεση από την δισκογραφική ήταν συνεχής και ασταμάτητη. Κάπως έτσι λοιπόν προέκυψε το ”Diver down” το οποίο γράφτηκε μέσα σε μόλις 15 μέρες και φυσικά λόγω όλης αυτής της κατάστασης, οι VAN HALEN συμπεριέλαβαν στο άλμπουμ 5 διασκευές σε σύνολο 12 συνθέσεων που αποτελούσαν τον δίσκο. Όπως και 3 instrumental μικρής διάρκειας τα οποία λειτουργούσαν κατά βάση ως προπομποί των τραγουδιών που έπονταν, τα ”Cathedral”, ”Intruder” και ”Little guitars (intro)”. Από εκεί και έπειτα το προαναφερθέν ”Dancing in the street” που δεν προκρίθηκε ως single αρχικά, βρήκε τον δρόμο του στον δίσκο, μετά από πάρα πολύ δουλειά και αλλαγές φυσικά. Έντονη την χρήση του synthesizer πάνω στο οποίο και πειραματίστηκε πάρα πολύ ο Eddie Van Halen για να βρει τον τρόπο να το κάνει ελκυστικό, αλλάζοντας όμως πάρα πολύ σε σχέση με το πρωτότυπο, το κατάφερε τελικά μια χαρά και πήγε και πολύ καλά στα charts.
Πολύ καλά πήγε και η διασκευή του ”Where have all the good times gone!” των THE KINKS με το οποίο και άνοιγε το άλμπουμ. Ενδιαφέρον σίγουρα έχει λόγω της διαφορετικότητας της και η jazz διασκευή του 1924, ”Big bad Bill (Is sweet William now) των Milton Ager και Jack Yellen. Mε τον μπαμπά Van Halen, Jan, και τον David Lee Roth να πρωταγωνιστούν, ο μεν πρώτος με το κλαρινέτο, ο δε δεύτερος με το θεατρικό και χαβαλετζίδικο στυλ του στα φωνητικά και τους υπόλοιπους απλά να συνοδεύουν εν είδη jazz ορχήστρας. Τελευταία διασκευή ήταν το ”Happy trails” με το οποίο και έκλεινε το άλμπουμ, σύνθεση του διδύμου και ανδρόγυνου Roy Rogers και Dale Evans, ηθοποιοί, τραγουδιστές και τηλεοπτικοί και ραδιοφωνικοί αστέρες του ‘40 και του ‘50 στην Αμερική. Μάλιστα το συγκεκριμένο αποτελούσε το κλείσιμο τον εκπομπών τους και το τραγουδούσαν ζωντανά κάθε φορά στο κλείσιμο, ό,τι έκανε στην ουσία και η μπάντα στο άλμπουμ δηλαδή.
Για το ”(Oh) Pretty woman” νομίζω πως δεν χρειάζεται να πούμε κάτι άλλο πέρα από την επιτυχία προφανώς και ήταν ένα από τα καλύτερα τραγούδια του άλμπουμ. Τώρα όσο αφορά τις υπόλοιπες συνθέσεις του άλμπουμ οι οποίες και είναι γραμμένες από την μπάντα ξεχωρίζουν, το ”Hang ’em high” που το τιμούσαν και στα live της μπάντας έκτοτε με τον Eddie Van Halen να δηλώνει πως του άρεσε πάντα να το παίζει στα live γιατί του έβγαινε καλύτερο solo από αυτό που τελικά είχε γράψει στο δίσκο. Το ”Little guitars” που ήταν και ένα από τα single του άλμπουμ με πολύ καλή απήχηση, στο οποίο ο Eddie παίζει με την mini-Les Paul κιθάρα του, εξ ου και το όνομα του τραγουδιού. Ο ίδιος δε, όπως έχει πει, ακούγοντας και μελετώντας τον Carlos Montoya να παίζει σε flamenco ήχους πήρε την αρχική ιδέα για το riff και το solo του τραγουδιού. Πανέξυπνος ήταν και ο τρόπος με τον οποίο «έκλεβε», όπως έλεγε ο ίδιος χαρακτηριστικά, στο solo μιας και δεν μπορούσε να παίξει με τα δάχτυλα όπως κάνουν με την κλασική κιθάρα στα flamenco παρότι το δοκίμασε πάρα πολλές φορές τότε, οπότε βρήκε τον τρόπο να το κάνει σε συνδυασμό της πένας με τα δάκτυλα από την μια και hammer on – pull off από την άλλη. Άλλωστε όπως δήλωνε ανέκαθεν ″αν βρω έναν ήχο στο κεφάλι μου και μου αρέσει θα βρω τρόπο να τον βγάλω όπως θέλω″.
Το ”Secrets” το οποίο ήταν και αυτό στα single του δίσκου μπορεί να πήγε καλά μεν στα charts αλλά τελικά δεν έμεινε ήταν και από αυτά που ξεχώριζαν και τελικά με τα χρόνια δεν έμεινε, χωρίς να είναι κακό τραγούδι πάντως. Ενώ ως ένα κρυμμένο διαμαντάκι θα μπορούσε να χαρακτηριστεί το ”The full bug” το οποίο είχε την κλασική groov-άτη rock n’ roll δυναμική hard rock αισθητική που ξέρουμε. Ο Lee Roth κάνει και το κομμάτι του με την ακουστική κιθάρα και την harmonica που παίζει σε αυτό και ο Eddie έντονα επηρεασμένος από τον Allan Holdsworth παίζει σε πιο jazz fusion κιθαριστικούς δρόμους.
Η παραγωγή είναι για μια ακόμη φορά του Ted Templeman, μόνιμος σε αυτή την θέση για πάρα χρόνια άλλωστε, και φυσικά είναι και πάλι εξαιρετική με όλα τα όργανα να έχουν την θέση και τις εντάσεις που πρέπει. Για την απόδοση των μουσικών, πολύ απλά για μια ακόμη φορά εκπληκτική, νομίζω άλλωστε πως είναι περιττό να πει κανείς κάτι άλλο. Καθώς πέραν του κιθαριστικού μεγαλείου του Eddie όλοι τους, Alex Van Halen, Michael Anthony και David Lee Roth ήταν μουσικοί υψηλού επιπέδου, μηδενός εξαιρουμένου.
Τελικά κλείνοντας να πούμε πως το ”Diver down” έστω και υπό τις περίεργες και δύσκολες συνθήκες κάτω από τις οποίες δημιουργήθηκε, βοήθησε το γκρουπ να κρατηθεί στο κορυφαίο επίπεδο στο οποίο βρίσκονταν ήδη, όντας στην τελική ένα άλμπουμ που μπορεί να μην ήταν μέσα στα πρώτης γραμμής όμως είχε αρκετές καλές στιγμές που το κράτησαν σε πολύ καλό επίπεδο. Όμως από την άλλη είναι ένας δίσκος που λόγο των εξαιρετικών δύσκολων και πιεστικών συνθηκών που δημιουργήθηκαν, έκαναν μεγάλη ζημιά στην συμβίωση των μελών και τις σχέσεις τους εκείνη την περίοδο, μιας και αναγκάστηκαν να ξεχάσουν την όποια ξεκούραση είχαν στο μυαλό τους και να βγουν για μια ακόμη φορά σε μια πετυχημένη αλλά πολύ δύσκολη για αυτούς περιοδεία.
Did you know that:
- Το εξώφυλλο του δίσκου απεικονίζει τη σημαία σήμανσης υποβρύχιας δραστηριότητας. Ερωτηθείς το 1982 σε μια συνέντευξη στην Sylvie Simmons (στο Sounds το 1982), ο David Lee Roth είπε ότι “το εξώφυλλο υπονοεί ότι κάτι συμβαίνει που δεν είναι εμφανές στα μάτια σας. Σηκώνεις την κόκκινη σημαία με τη λευκή κάθετο. Πολλοί άνθρωποι προσεγγίζουν τους VAN HALEN όπως την άβυσσο. Σημαίνει, ότι δεν είναι άμεσα εμφανές στα μάτια σας τί συμβαίνει κάτω από την επιφάνεια. “Αν κι εντυπωσιάστηκε από την έξυπνη τοποθέτηση του Roth, ο manager Noel Monk επίσης εξήγησε τον νεανικό σεξουαλικό υπαινιγμό το 2017 στα απομνημονεύματά του για το γκρουπ ”Running With the Devil”. Το οπισθόφυλλο είναι μια φωτογραφία του Richard Aaron με το συγκρότημα επί σκηνής στο Tangerine Bowl του Orlando, Florida, τραβηγμένη 24 Οκτωβρίου, 1981, ενώ τελείωναν το άνοιγμά τους για τους THE ROLLING STONES.
- Δύο από τα κομμάτια τους είχαν γραφτεί πολύ πριν γίνει το άλμπουμ. Το “Hang ’em high” υπήρχε από τα demos του 1977 με τον τίτλο “Last night”, όπου είχε την ίδια μουσική αλλά διαφορετικούς στίχους. Το “Cathedral” δεν ήταν κι αυτό κάτι νέο, αφού παιζόταν στην μορφή που έχει στο άλμπουμ καθ’ όλη τη διάρκεια του 1981, με παλαιότερες εκδοχές του να υπάρχουν από το 1980. Επιπλέον, το “Happy trails” είχε ηχογραφηθεί για τα demos του 1977 για πλάκα.
- Η μπάντα κέρδισε τη θέση της στο Guinness Book of World Records ως η μπάντα με την πλέον ακριβοπληρωμένη μοναδική εμφάνιση μπάντας: 1,5 εκατομμύριο δολάρια για ένα σετ 90 λεπτών στο Φεστιβάλ Steve Wozniak το 1983. Ένα show το οποίο και ο Noel Monk και ο Doug Messenger θεώρησαν μια καλλιτεχνική καταστροφή, καθώς ο Roth είχε καταναλώσει τόση κοκαΐνη που ξέχναγε στίχους.
- Οι διαφωνίες ανάμεσα στον Roth και τον Eddie συνεχίστηκαν, γεγονός που προκάλεσε τριβές ανάμεσα και στα υπόλοιπα μέλη. Ο Billy Sheehan (MR.BIG, SONS OF APOLLO, THE WINERY DOGS, NIACIN, Ritchie Kotzen κ.α.), μετά το τέλος της περιοδείας του τότε συγκροτήματός του TALAS με τους VAN HALEN, ισχυρίζεται ότι τον πλησίασε ο Eddie ζητώντας του να αντικαταστήσει τον Michael Anthony. Οι αιτίες δεν έγιναν ποτέ κατανοητές από τον Sheehan, καθώς το όλο συμβάν δεν οδήγησε κάπου.
Παναγιώτης ”The Unknown Force” Γιώτας
