A day to remember… 19/5 [NEUROSIS]

ΟΝΟΜΑ ΑΛΜΠΟΥΜ: “Souls at zero” – NEUROSIS
ΕΤΟΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ: 1992
ΕΤΑΙΡΕΙΑ: Alternative Tentacles
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ: Neurosis
ΣΥΝΘΕΣΗ ΜΠΑΝΤΑΣ:
Κιθάρες, φωνητικά – Scott Kelly
Κιθάρες, φωνητικά – Steve Von Till
Μπάσο, φωνητικά – Dave Edwardson
Drums – Jason Roeder
Πλήκτρα, tape, samples – Simon McIlroy

Άλλη μια αφορμή, σε αυτές τις διαδικτυακές σελίδες, για να σας διηγηθούμε, μια όμορφη ιστορία. Γυρίζουμε στα 1985, στο Oakland της California. Εκεί, ιδρύθηκε ένα hardcore punk συγκρότημα που λεγόταν NEUROSIS. Tα πρώτα βήματα, ήταν στα ορθόδοξα μονοπάτια του Αμερικάνικου hardcore punk ήχου. Οι πρώτες δύο full-length κυκλοφορίες, με τίτλους “Pain of mind” (1988) και “The word as law” (1990), προκάλεσαν ένα άλφα σούσουρο στο underground. Το δε δεύτερο, ξέφευγε από το πρωτόλειο hardcore punk του ντεμπούτου, και πειραματιζόταν με ατμοσφαιρικά σημεία, κάτι που μεταφραζόταν σε μεγαλύτερα κομμάτια (τύπου “To what end?” και “Blisters”). Ωστόσο, τίποτα δε μπορούσε να προβλέψει την αλλαγή που θα ερχόταν μόλις δύο χρόνια μετά στο τρίτο δίσκο. Μικρή παρένθεση: υπό τούτο το πρίσμα, του τρίτου δίσκου που άλλαξε πλήρως ρότα και “γέννησε” τον ήχο της μπάντας, μου αρέσει στο μυαλό μου να παραλληλίζω τους NEUROSIS με τους CORROSION OF CONFORMITY, με τους οποίους συν τοις άλλοις είχαν και παρόμοιες καταβολές (άλλο το πως εξελίχθηκαν μετά).

Μπαίνοντας στα Starlight Sound στο Richmond της California από το Φεβρουάριο μέχρι το Μάρτιο του ‘92 υπό το βλέμμα του Bill Thompson (την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, βρήκα σχόλιο του κάτω από video του δίσκου στο YouTube: “I engineered/produced this. Best work I ever did.”), ηχογραφούν το επόμενο τους βήμα. Έτσι, στις 19 Μαΐου του 1992, σαν σήμερα δηλαδή, κυκλοφορούν το πιο κομβικό άλμπουμ της καριέρας τους. Το τιτάνιο “Souls at zero”. Το άλμπουμ το οποίο κάθε μπάντα από την αυγή της ζωής της μέχρι τη τελευταία της μέρα είναι προορισμένη να βγάλει. Το άλμπουμ όπου βρίσκει, τον ήχο, το χαρακτήρα και τη δική της “φωνή” ανάμεσα στις πόσες μπάντες που κυκλοφορούν εκεί έξω. Το “To crawl under one’s skin” ξεκινάει, με την ατμοσφαιρική εισαγωγή του, σαν soundtrack κάποιας ταινίας που θα ήθελες να υπάρξει, μπαίνοντας κάτω από το δέρμα σου όπως λέει και ο τίτλος, αναπτυσσόμενο σαν κάτι που μεγαλώνει μέσα σου όσο περισσότερο το ακούς. Τα σκισμένα φωνητικά, απόρροια του hardcore punk παρελθόντος, έχουν εξελιχθεί σε κάτι δικό τους, παρότι το γενεαλογικό δέντρο οδηγεί εκεί.

Τα αργόσυρτα riffs των NEUROSIS, έχουν ξεκάθαρες doom αναφορές. Ωστόσο, έρπονται μ’ ένα διαφορετικό τρόπο, σε σχέση με τις επιρροές τους, παρουσιάζοντας εαυτούς ως μια φρέσκια πρόταση. Μεταμορφώνονται ανεπαίσθητα μεν, όχι με αργούς ρυθμούς δε, δημιουργώντας μια αίσθηση ροής και συνέχειας στον ακροατή, που τον κάνουν κοινωνό της μουσικής τους. Κατά αυτό το τρόπο, φτάνουμε σε διάρκειες μεγάλες, και σε κομμάτια που μοιάζουν περισσότερο με ακουστικά ταξίδια σε άλλους τόπους. Έτσι, έχουν παίξει τα δύο πρώτα κομμάτια του δίσκου και ούτε που το έχεις καταλάβει, ενώ έχουν περάσει τα 17 από τα 61 λεπτά του ήδη. To riff που σκάει στο “Flight”, απεικονίζει ακριβώς τη κατάσταση του ακροατή σε εκείνο το σημείο: σε κατάσταση πτήσης, πέρα και πάνω από τη θνητή του ύπαρξη, ακολουθώντας τους Αμερικανούς όπου εκείνοι θέλουν να τον πάνω. Το σημείο της αφήγησης παράλληλα με τα λυσσασμένα φωνητικά, στο “The web”, είναι ανατριχιαστικό, όπως και τα ακουστικά θέματα που εκκινούν το υπέροχο “Sterile vision”. Καθηλωτικά καθαρά φωνητικά και ψίθυροι που ενισχύουν την έντονη ατμόσφαιρα του δίσκου και του κομματιού. Και πρέπει να το πω: ΕΓΚΛΗΜΑ που δεν ήταν αυτό και το “Flight” στην αρχική έκδοση βινυλίου.

Κάτι που πρέπει να τονιστεί είναι η διακριτική παρουσία των επιπλέον μουσικών στο δίσκο: Kris Force (βιολί, viola), Sarah Augros (φλάουτο), Siovhan King (τρομπέτα) και Walter P. Sunday (τσέλο). Το πόσο όμορφη πινελιά προσθέτουν στο δίσκο, δεν το καταλαβαίνει εύκολα κανείς, αλλά όταν πατήσει mute στα όργανα αυτά, αντιλαμβάνεται τι ακριβώς χάνεται από την υφή και το χαρακτήρα του ήχου της μπάντας. Το πιο ογκώδες, μεγαλοπρεπές και το κομμάτι που τα γκάζια έστω και στιγμιαία ανεβαίνουν, είναι το “Α chronology for survival” με τη φοβερή εισαγωγική μπασογραμμή του, το οποίο αποτελεί το μεγαλύτερο σε διάρκεια κομμάτι του δίσκου, στα 9 λεπτά και 33 δευτερόλεπτα παρακαλώ. Πλησιάζοντας στο φινάλε του δίσκου, η riff-άρα του “Stripped” μετά την ακουστική εισαγωγή, ξεκινάει άλλο ένα φανταστικό κομμάτι (οι Γρηγοριανοί ψαλμοί απίστευτη λεπτομέρεια επίσης), ενώ το βαρύ και ψυχεδελικό άσμα ”Takeanhase” με την ογκώδη μπασογραμμή του, αναλαμβάνει όπως λέει και το outro του δίσκου, να αφήσει τον ακροατή “Empty”. Κάτι λογικό και επόμενο, μια και η φύση της μουσικής τους είναι τέτοια που φέρνει μια μορφή κάθαρσης, αν θέλετε.

30 χρόνια μετά τη κυκλοφορία του, το “Souls at zero” θεωρείται δικαίως ένα από τα μνημεία του post/sludge ήχου, κερδίζοντας όσους ακροατές είναι πρόθυμοι να βουτήξουν μέσα στο “κόσμο” του. Όπως προείπαμε, κομβικός δίσκος για τους Καλιφορνέζους NEUROSIS, που θα έκαναν το πελώριο back-to-back με το “Enemy of the sun” την επόμενη χρονιά στην ίδια εταιρεία, και η πορεία θα ήταν μόνο ανοδική γενικότερα, μια και με το “Through silver and blood” (1996) θα έκαναν το ντεμπούτο τους στην μεγάλη Relapse. Όλα αυτά βέβαια, ιστορίες, όπως μου αρέσει να λέω, για άλλα κείμενα και κυρίως άλλη φορά.

Υ.Γ.: Μεγάλη αγάπη σε αυτή τη μπάντα, έδειξαν φυσικά οι SEPULTURA. Δε με πιστεύετε; Ξαναδείτε το video clip για το “Attitude”. Θα δείτε τον Igor Cavalera με μπλουζάκι NEUROSIS – “Enemy of the sun”. Ο Igor που φυσικά δεν δίσταζε να δηλώσει πόσο αγαπάει μια μπάντα, για όσους θυμούνται τη μπλούζα AMEBIX στο “Slave new world” video clip.

Did you know that?

– Η Alternative Tentacles εκτός από το “Enemy of the sun” (1993) την επόμενη χρονιά, είχε ιστορικό κυκλοφοριών από το 1979. Μπάντες που έβγαλαν υπό το όνομα της κυκλοφορία είναι οι crust punk θρύλοι AMEBIX, οι PITCHSHIFTER, οι RATOS DE PORAO και οι BRUJERIA μεταξύ άλλων. Καθόλου άσχημα, θα πω εγώ!

– Μοναδική δουλειά του Bill Thompson με τους NEUROSIS στο τομέα της παραγωγής, με το βιογραφικό του να περιλαμβάνει credit ως μηχανικού ήχου στο “Fiend for blood” EP (1992), στο “Acts of the unspeakable” (1992) και στη συλλογή “Torn from the grave” (2001) των αρχόντων του τάφου AUTOPSY.

– Τι σας λέει το όνομα Jello Biafra; Μα φυσικά, θα σκέφτεστε, ο τραγουδιστής των hardcore punk θρύλων DEAD KENNEDYS! “Και που κολλάει αυτός ρε Γιάννη;” σας ακούω και ρωτάτε. Ανέλαβε τη μίξη αυτού του δίσκου. Ναι, για μια και μοναδική φορά (και αυτός) συνεργάστηκε με τους NEUROSIS. Τα σέβη μου!

Γιάννης Σαββίδης