A day to remember… 25/9 [BLACK SABBATH]

ΟΝΟΜΑ ΑΛΜΠΟΥΜ: “Vol 4” – “Black Sabbath”
ΕΤΟΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ: 1972
ΕΤΑΙΡΕΙΑ: Vertigo 
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ:  Black Sabbath- Patrick Meehan
ΣΥΝΘΕΣΗ ΜΠΑΝΤΑΣ:
Φωνητικά —  Ozzy Osbourne
Κιθάρες —  Tony Iommi
Μπάσο — Geezer Butler
Drums —  Bill Ward

Αν ο Δαρβίνος ήταν Μetalhead τότε το “Vol. 4” θα ήταν το πιθηκόμορφο ανθρωποειδές από το οποίο βγήκαν οι περισσότεροι πρόγονοί μας και κάπως έτσι θα οργάνωνε τη θεωρία του.

Με παροιμιώδη ευκολία οι μεγάλοι πατέρες σε κάθε σελίδα του τέταρτου βιβλικού τόμου τους δημιουργούν και από μία μπάντα και από ένα Sub Genre του metal.

Μέσα στο “Vol. 4” ακούς από που βγήκε όλος ο ακραίος ήχος. Από που εμπνεύστηκαν οι CELTIC FROST για να χτίσουν τα θεμέλια του death metal, ποιο ριφ κατασκεύασε τους CANDLEMASS, ποιο ριφ κατασκεύασε τους SLEEP, σε ποιες μουσικές οδούς περιπλανήθηκαν οι PANTERA, οι METALLICA ακόμα και οι MAIDEN. (αιρετικός;)

Το πιο εντυπωσιακό όμως είναι ότι οι BLACK SABBATH ορίζουν το Heavy Metal όχι μόνο μουσικά. Όλη η διαδικασία παραγωγής αυτού του δίσκου είναι heavy metal. Είναι μια παρέα από αληταριά που από τη συννεφιασμένη Βρετανία βρέθηκαν στο ηλιόλουστο L.A. και παρτάρουν σαν να μην υπάρχει αύριο. Απολαμβάνουν τη μουσική και αγαπάνε ο ένας τον άλλον. Ναι, τότε ακόμα αγαπιόντουσαν υποθέτω.. Όλη μέρα κακοποιούν τα σώματά τους με απαγορευμένες ουσίες οι οποίες έχουν εμποτίσει τις πτυχές αυτής της δισκογραφικής δουλειάς από το εξώφυλλο μέχρι και τα ορχηστρικά περάσματα ανάμεσα στα κομμάτια.

Εδώ ο Tonny Iommi έχει πάρει τα ηνία του ήχου καθώς το “Vol. 4” είναι ο πρώτος δίσκος που δεν συμμετέχει στην παραγωγή ο Roger Bain. Μπορεί ο Patrick Meehan να ονοματίζεται ως ο υπεύθυνος της παραγωγής μαζί με τους ίδιους του SABS όμως ο άνθρωπος με το σχέδιο είναι ο εμβληματικός κιθαρίστας.

Οι συνθέσεις γκαζώνουν καθώς όπως οι ίδιοι παραδέχτηκαν αποφάσισαν να πειραματιστούν. Μάλιστα το “Tomorrow’s dream” και το “Snowblind” είχαν γραφτεί στο Λονδίνο. Λίγους μήνες μετά όμως πήγαν στο L.a. και τα Record Plant Studios για την ηχογράφηση. Και τι ηχογράφηση… Από τα καπνισμένα τοπία του “Masters of reality” όπου φυτρώνουν πολύχρωμα φυτά με κατάγλυκα φύλα ο διάβολος του Σάμπαθ  μας ταξιδεύει στις χιονισμένες πλαγιές του “Vol. 4” όπου οι «νιφάδες» καίνε και σε τυφλώνουν,

Έφερναν δύο φορές τη μέρα πακέτα κολομβιανής ζάχαρης στο συγκρότημα σε βαθμό που παντού υπήρχε το αποτύπωμα της Χιονάτης.

Η χρήση κοκαΐνης ήταν τόσο ακραία σε αυτό το δίσκο που μοιραία κατέληξε να συμπυκνωθεί σε ένα από τα πιο εμβληματικά και ατμοσφαιρικά κομμάτια των μελανών πατέρων. “Snowblind”. Mάλιστα, αυτός θα ήταν και ο τίτλος του δίσκου αν δεν επενέβαινε η εταιρία ζητώντας κάτι λιγότερο προκλητικό. Οι SABBATH συμφωνούν. Λίγη σημασία είχε ο τίτλος καθώς το μαύρο διαστημόπλοιο είχε ήδη μπει σε τροχιά.

Ο Ward πλάθει φαντάσματα με τις μπαγκέτες του επάνω στις οποίες κουμπώνει η μηχανή οργώματος που ακούει στο όνομα Geezah Butlah. Τα ακρωτηριασμένα δάχτυλα του Tonny Iommi συνθέτουν δαίμονες επάνω στην ταστιέρα και ο Ozzy τους αφήνουν να ξεχυθούν από τα λαρύγγια του. Είναι αστείο αν σκεφτείς πως το μόνο που ήθελαν να κάνουν είναι να την πίνουν και να ροκάρουν.  Κι όμως ένα από τα θεμελιώδη χαρακτηριστικά του heavy metal είναι η επικίνδυνη αφέλεια.

Το ακούς στο “Supernaut”. Ριφολογία παιχνιδιάρικη σα στιλέτο πάνω από κούνια μωρού. Το ακούς στις εισαγωγές του “Cornucopia” και του “Under the sun” αλλά και στις ψυχεδελικές αλλαγές τους. Κιθάρες που μορφοποίησαν το Doom και τον ακραίο σκοτεινό ήχο. Το ακούς στα rock n roll “Tomorrow’s dream” και “Saint Vitus dance”. Η ψυχεδέλεια των 70s φλερτάρει με κάτι σκοτεινό που καραδοκεί.

Το “Vol. 4” κυκλοφορεί στις 25 Σεπτεμβρίου του 1972.  Πολλές κριτικές της εποχής το κατακεραυνώνουν. Άλλωστε έτσι δεν είχε βγει και ο όρος του ιδιώματος; Ένας κριτικός είχε πει για τους BLACK SABBATH ότι «αυτό δεν είναι μουσική αλλά σα να ακούς ένα μάτσο βαριά μέταλλα να λιώνουν.»

Ευχαριστούμε φίλε. Αυτό χρειαζόμαστε.

To album ωστόσο γίνεται χρυσό μέσα σε λιγότερο από ένα μήνα και πουλάει πάνω από ένα εκατομμύριο κόπιες στις Ηνωμένες Πολιτείες.  Εν τέλει γίνεται πλατινένιος σε Η.Π.Α. και Καναδά.

Για πολλούς το “Vol. 4” είναι το σημείο καμπής όπου οι SABBATH από σκοτεινοί μαστουριάρηδες rockers μετατρέπονται σε παγκόσμιας κλάσης rock stars με χιτ που σπάνε κοκάλα και ταξιδεύουν με ταχύτητα φωτός.

Έχει περάσει μισός αιώνας. Τι μπορεί να προσφέρει πια το “Vol. 4” σε ανθρώπους που εξερευνούν τη μουσική; Βάλε σε ένα νεαρό που δεν ξέρει από metal το “Snowblind” και σίγουρα θα τον πιάσει καρδιοχτύπι. Οι στοιχειωμένες μελωδίες οι γκρούβες και τα απόκοσμα φωνητικά του Ozzy σίγουρα θα του αλλάξουν τη ζωή.  Συνέχισε με την καταληκτική μελωδία του “Under the sun” και δε θα είναι ποτέ ο ίδιος.

Did you know that:

• Το “Supernaut” ήταν ένα από τα αγαπημένα κομμάτια του John Bonham του εμβληματικού drummer των LED ZEPPELIN.
• Ο Thomas Warrior Fisher, frontman των CELTIC FROST και υπεύθυνος για το 80% ίσως του ακραίου metal είχε δηλώσει ότι έμαθε να παίζει κιθάρα από το “Vol. 4”.
• Το κομμάτι “FX”, στην πραγματικότητα είναι ήχοι που παράγει ο σταυρός-μενταγιόν του Iommi ο οποίος ακουμπάει επάνω στις χορδές και το αποτέλεσμα έχει τιγκαριστεί με εφέ. Ναι, είχε καπνίσει περίεργα φύλλα νωρίτερα. Και οι υπόλοιποι αμφιβάλλω ότι ήταν νηφάλιοι.
• Ο Bill Ward σιχαινόταν να παίζει μέρη του “Cornucopia”, ένα κομμάτι που τον δυσκόλεψε πολύ.
• Ο ίδιος, κάποια στιγμή που είχε λιποθυμήσει από το αλκοόλ ξύπνησε χρυσός. Οι υπόλοιποι είχαν θεωρήσει καλή ιδέα αντί να του παράσχουν τις πρώτες βοήθειες να τον βάψουν όσο ήταν αναίσθητος με χρυσή μπογιά που είχαν βρει στη βίλλα.
• Η βίλλα στο Bel Air όπου έγινε η «φάρσα» και την είχε νοικιάσει η μπάντα κατά τη διάρκεια των ηχογραφήσεων ανήκε στον John Dupont. Ζάμπλουτος φιλάνθρωπος ο  οποίος λίγες δεκαετίες μετά θα δολοφονούσε τον παγκόσμιο πρωταθλητή πάλης Dave Schultz και θα περνούσε το υπόλοιπο της ζωής του στη φυλακή πεθαίνοντας εκεί.
• Στην ίδια βίλλα ο Iommi βρήκε ένα mellotron. Έμαθε να παίζει και κάπως έτσι γράφτηκε η μουσική για το changes. Οι στίχοι ήταν του Geezer Butler και μιλούν για χωρισμό μιας και ο μπασίστας – οδοστρωτήρας χώριζε με τη σύζυγό του εκείνο το διάστημα.
• Στο “Laguna sunrise” και το “Snowblind” ακούγεται πραγματική ορχήστρα. Οι μουσικοί είχαν αρνηθεί να παίξουν αν δεν τους έδιναν σωστά γραμμένες τις νότες.
• Το ακουστικό, “Laguna sunrise” ο Ιοmmi το εμπνεύστηκε βλέποντας τη χαραυγή στην ομώνυμη παραλία της Καλιφόρνια. Το μέρος στα 60s και 70s ήταν πόλος έλξης μιας οργάνωσης χίπηδων ( Αδελφότητα της αιώνιας αγάπης) όπου γινόταν αθρόα αγοραπωλησία ναρκωτικών ουσιών. Σε περίπτωση που αναρωτιόμαστε που έβρισκαν τόση κόκα οι SABBATH.
• Ξόδεψαν 75.000 δολάρια για κοκαΐνη το διάστημα των ηχογραφήσεων και 60.000 για το δίσκο… Μάλιστα στις ευχαριστήριες σημειώσεις έκαναν ειδική μνεία στην “COKE Colla” (My eyes are blind that I can’t see)
• To εμβληματικό εξώφυλλο με τη μονόχρωμη φιγούρα του Ozzy το «δανείστηκαν» οι SLEEP για το EP τους, “Vol. 2”, η Peaceville και οι PANTERA για τη διασκευή του “Planet caravan”.
• Το κλείσιμο του δίσκου, “Under the sun”, ο Ward το έπαιζε συνεχώς διαφορετικά στο Studio. Όταν η ηχογράφηση τελείωσε, μεταξύ τους το αποκαλούσαν “Everywhere under the fucking sun”.

Άρης Λάμπος