ΟΝΟΜΑ ΑΛΜΠΟΥΜ: ”Insanity & genius” – GAMMA RAY
ΕΤΟΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ: 1993
ΕΤΑΙΡΙΑ: Noise Records
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ: Kai Hansen – Dirk Schlachter – Karl-Ulrich Walterbach
ΣΥΝΘΕΣΗ ΜΠΑΝΤΑΣ:
Φωνητικά – Ralf Scheepers
Κιθάρες/Δεύτερα φωνητικά/Φωνητικά ”Heal me” – Kai Hansen
Κιθάρες/Πλήκτρα/Δεύτερα φωνητικά/ Φωνητικά ”Your tørn is over” – Dirk Schlachter
Μπάσο – Jan Rubach
Τύμπανα – Thomas Nack
Guest musicians:
Πλήκτρα – Sascha Paeth
Καιρό έχουμε να τα πούμε μέσα από την στήλη Somewhere back in time, και πάντα είναι ευχάριστο να δίνεται η ευκαιρία να βρεθώ αντιμέτωπος με ένα άλμπουμ των ανέκαθεν αγαπημένων μου GAMMA RAY και του λατρεμένου νονού του power metal Kai Hansen. Οπότε, με την επιστροφή στην στήλη και στα κείμενα για τον γράφοντα ας πούμε μερικά πράγματα για την τρίτη δισκογραφική δουλειά των Γερμανών power metallers που συμπληρώνει σήμερα τα 30 της χρόνια.
Αυτή λοιπόν δεν είναι άλλη από το όχι και πολύ αγαπημένο σε πολλούς ”Insanity & genius”, το οποίο επίσης χαρακτηρίζεται από αρκετούς και ως μέτριο. Είναι όμως έτσι; Κατά την ταπεινή μου γνώμη όχι, και παρακάτω θα πω και εγώ την αντίθετη προς αυτό γνώμη. Ας αρχίσουμε λοιπόν από το γεγονός πως για μια ακόμη φορά η μπάντα των RAYS είχε αλλαγές στο line up της, κάτι που ήταν πολύ συνηθισμένο στα πρώτα χρόνια του γκρουπ. Ευτυχώς όμως δεν ήταν κάτι το οποίο μπόρεσε να τους στερήσει την έμπνευση και την δυνατότητα να ξεχωρίσουν ως μια από τις καλύτερες μπάντες στο χώρο του power. Έτσι λοιπόν οι Uwe Wessel, και Uli Kusch παρέδωσαν σκυτάλη σε μπάσο και τύμπανα αντίστοιχα στους Jan Rubach και Thomas Nack, προερχόμενοι και οι 2 από ένα γκρουπ που λεγόταν ANESTHESIA. Ο λόγος της αντικατάστασης αυτής όπως ειπώθηκε ήταν οι διαφορετικές μουσικές ανησυχίες που είχαν οι 2 πρώτοι, πρωτίστως με τον Hansen και σε δευτερευόντως με τον ψηλέα, Scheepers.
Επίσης, η μπάντα, και συγκεκριμένα ο ηγέτης αυτής Kai Hansen, είχε ξεκινήσει να φτιάχνει τα δικά του στούντιο, κάτι που καθυστέρησε την μπάντα για μια διετία μέχρι να μας παρουσιάσει τον διάδοχο του ”Sigh no more”. Όμως, όπως λένε, κάλλιο αργά παρά ποτέ, και έτσι ο τρίτος δίσκος των RAYS ήρθε ηχογραφημένος μέσα από τα τελειωμένα πλέον Hansen studios του Αμβούργου. Το ”Insanity & genius” είναι η αλήθεια πως χαιρετίστηκε με ανάμικτα συναισθήματα από κοινό και κριτικούς και μάλλον αδίκως. Καθώς ήταν ένας δίσκος με πάρα πολύ καλές συνθέσεις, που ως σύνολο κατ’ εμέ φαντάζουν να κάνουν αυτόν τον δίσκο καλύτερο του προηγούμενου ”Sigh no more”, όμως με ένα βασικό μειονέκτημα σε σχέση με αυτό. Το βασικό αυτό μειονέκτημα ήταν η έλλειψη κάποιου ή κάποιων τραγουδιών που θα είχαν τον χαρακτήρα του hit. Δηλαδή ενός – δυο τραγουδιών που θα μπορούσαν να τραβήξουν περισσότερο την προσοχή, τόσο σε αυτά όσο και γενικότερα στον δίσκο. Κάτι που προφανώς υπήρχε στο προηγηθέν ”Sigh no more”. Εξ ου και κατάφερε όπως έχω ξαναπεί, να αποκτήσει περισσότερη προσοχή από το ”Insanity & genius” και μεγαλύτερη ίσως αξία, κάτι που κατά την γνώμη μου δεν ισχύει.
Είχα γράψει σχετικά σε αυτήν εδώ την στήλη όταν το ”Sigh no more” είχε την τιμητική του, όπου στο γενικό συμπέρασμα θα έχω πάντα την εντύπωση πως αυτός ο δίσκος κατά βάση είναι ένας άνισος δίσκος που όμως περιέχει μερικά φανταστικά τραγούδια. Εδώ όμως νομίζω πως στο σύνολο του ”Insanity & genius” άλμπουμ το υλικό είναι καλύτερο αλλά χωρίς τον ή τους μεγάλους κράχτες. Συνθετικά προσφορά έχουν τα τέσσερα από τα πέντε μέλη του γκρουπ, με τον Hansen να έχει την μερίδα του λέοντος, βάζοντας την υπογραφή του σε έξι εξ αυτών, αλλά και τους Scheepers και Schlachter να προσφέρουν σε τέσσερις συνθέσεις ο καθένας τους, ενώ σε δυο συνθέσεις εμφανίζεται και Jan Rubach, η μια εξ αυτών δε, την οποία υπογράφει μαζί με τον Kai Hansen είναι και μια από τις καλύτερες του δίσκους, το εναρκτήριο ”Tribute to the past”. Η άλλη είναι το ομώνυμο τραγούδι του άλμπουμ ”Insanity & genius” που είναι και το μοναδικό στο οποίο προσφέρει ο έτερος νεοεισελθόντας Thomas Knack, όχι συνθετικά αλλά στιχουργικά. Όμορφο τραγούδι και αυτό με έντονα τα rock και συμφωνικά στοιχεία ειδικά στο refrain του, αλλά και κάποιες progressive πινελιές.
Μουσικά θα μπορούσε να πει κανείς πως κατά βάση το άλμπουμ φέρνει περισσότερο προς την λογική του ”Heading for tomorrow” παρά στο προηγηθέν ”Sigh no more”. Αρκετές δόσεις λοιπόν από JUDAS PRIEST και MAIDEN αλλά και μπόλικες από QUEEN, URIAH HEEP, RAINBOW. Όχι φυσικά ότι αυτές οι επιρροές έλειπαν και ποτέ από δίσκους του γκρουπ, αλλά σε κάποιους είναι πιο έντονες και πιο συχνές. Στα καλύτερα του δίσκου αλλά και από αυτά που θα έμπαιναν σε ένα best του γκρουπ είναι και ”No return” με την έντονη HELLOWEEN αύρα του και τον χαβαλετζίδικο χαρακτήρα του στιχουργικά. Όπως και το τρίτο τραγούδι του άλμπουμ ”Last before the storm” που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί εν δυνάμει hit (όπως και το ”No return”, άλλωστε). Εξαιρετική σύνθεση με πολύ μελωδία, ξεσηκωτικό refrain και μια άψογη αύρα JUDAS PRIEST meets IRON MAIDEN πάντα μέσα από την ματιά του Kai Hansen που υπογράφει και την σύνθεση εδώ όπως και στο ”No return”. Συνεχίζοντας τις πολύ δυνατές στιγμές του δίσκου, θα έβαζα σε αυτές σίγουρα το ”Heal me” που υπογράφουν μαζί οι Schlachter και Hansen. Ωραία ημί – μπαλάντα με πολύ ωραία ξεσπάσματα και μπόλικη δόση από QUEEN στο μενού του και τον Kai Hansen πέρα από την υπέροχη κιθαριστική του δουλειά να καταγράφει και μια υπέροχη παρουσία στα φωνητικά, κάτι σαν προεόρτιο του επόμενου δίσκου-μεγαλείο που κυκλοφόρησε η μπάντα ”Land of the free”.
Επίσης και η έτερη μπαλάντα ”18 years” που υπογράφουν οι Schlachter και Scheepers είναι εξαιρετική με τον ξανθομάλλη –τότε- τραγουδιστή να δείχνει για πολλοστή φορά πόσο φωνάρα ήταν από τα πρώτα χρόνια της καριέρας του. Άλλωστε λίγο μετά αποφάσισε να κυνηγήσει το όνειρο του να μπει στους JUDAS PRIEST, κάτι που δεν ευδοκίμησε μεν, αλλά όπως έχω ξαναπεί, μάλλον σε καλό του βγήκε στην πορεία, και αν τυχόν έχει και καμιά αμφιβολία ο ίδιος ας δει τα χαΐρια και την προκοπή που είχε στην καριέρα του ο Owens, και τότε θα του φύγει. Στα ψηλά είχα πάντα και το ”Future madhouse” που είναι λίγο όνομα και πράμα με τον τίτλο του. Όμορφη heavy και με ελαφρώς παρανοϊκή και πολύ όμορφη γέφυρα πριν το refrain σύνθεση που υπογράφει ο Kai Hansen και ντύνει στιχουργικά με χαβαλέ αλλά και παράνοια ο Ralf Scheepers.
Από εκεί και έπειτα υπάρχουν και οι πιο ας το πούμε περίεργες συνθέσεις του δίσκου που θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν και ως love or hate. Μια από αυτές το τραγούδι από το οποίο και πήρε το όνομα του το γκρουπ, η διασκευή στους συμπατριώτες τους krautrockers των 70s, BIRTH CONTROL ”Gamma Ray”. Με τα πλήκτρα και το krautrock στοιχείο να μένει έντονο στο τελικό αποτέλεσμα αλλά και με μια πολύ τσιτωμένη JUDAS PRIEST λογική να συνοδεύει σε όλο το τραγούδι κάποιοι θα το δουν θετικά και κάποιοι αρνητικά. Στα αυτιά μου είναι πάντα συμπαθητικό αλλά μέχρι εκεί ποτέ κάτι παραπάνω. Κάπως έτσι βλέπω πάντα και το ”Your tørn is over” στο οποίο και τραγουδάει ο Dirk Schlachter. Κατά βάση είναι μια δική του σύνθεση με ολίγη από Hansen βοήθεια στους στίχους. Δηλαδή είναι ένα τραγούδι που ναι μεν είναι συμπαθητικό αλλά δεν μπορεί να φανεί καλύτερο όσο και να το προσπαθείς. Ηχητικά έχει μια πολύ ωραία ACCEPT αύρα στο κουπλέ αλλά το πράγμα κάπου χάνει στην γέφυρα και στο refrain, ίσως και να φταίει και το γεγονός πως, μολονότι δεν είναι κακός ο Schlachter στα φωνητικά, εντούτοις σίγουρα δεν είναι αυτός που θα ανεβάσει το τραγούδι, αν το έλεγε μαζί με τον Scheepers πάντα πίστευα ότι το αποτέλεσμα θα ήταν καλύτερο.
Κάπου εκεί τοποθετώ και το ”Brothers”, μια σύνθεση που υπογράφουν οι Hansen, Scheepers και Schlachter συνθετικά και οι 2 πρώτοι στιχουργικά. Περίπτωση και αυτό ταμάμ love or hate, πάντα μου ακούγεται σαν μια μίξη ”Space eater” και ”Money”. Τραγούδι με αρκετή δόση χαβαλέ τόσο ηχητικά όσο και στιχουργικά με αμιγώς πιο rock δομές, μέχρι και σήμερα για να είμαι ειλικρινής είμαι με την πλευρά τον lovers αυτού. Τέλος και ίσως η πιο περίεργη περίπτωση τραγουδιού του άλμπουμ είναι το ”The cave principle”. Προφανώς καθαρά και αυτό μπαίνει στην love or hate ζυγαριά. Ένα τραγούδι 7 λεπτών που κυρίως κινείται σε rock δεδομένα και λιγότερο σε metal φόρμες. Είθισται δε τέτοια τραγούδια σε αυτήν την διάρκεια από τους RAYS να είναι στα αγαπημένα, όμως εδώ το πράγμα μοιάζει να μπλέκει καθώς να μεν υπάρχουν πολλά ωραία περάσματα μέσα στο τραγούδι όμως κάπου όλα μαζί δεν κατορθώνουν να δέσουν όσο καλά θα ήθελε κανείς στα δικά μου αυτιά.
Τα νέα στούντιο του Hansen κάνουν πολύ καλή δουλειά στην παραγωγή και υπεύθυνοι για αυτήν θα είναι ο Kai Hansen, ο Dirk Schlachter και o Karl-Ulrich Walterbach (αφεντικό της Noise, σε σαφώς πιο executive ρόλο) που ήταν και στο ”Sigh no more” στην ίδια θέση. Δυναμική γενικά η παραγωγή, καλογυαλισμένη και με όλα τα όργανα να έχουν την θέση και να ακούγονται πεντακάθαρα. Ίσως λίγο πιο μπροστά συνήθως βρίσκει κανείς τα φωνητικά και τις κιθάρες αλλά όχι σε σημείο που να καλύπτουν τα υπόλοιπα.
Φτάνοντας σιγά σιγά στο κλείσιμο να πούμε πως το ”Insanity & genius” μπορεί να μην ήταν ο δίσκος που τράβηξε τα φώτα πάνω του και να αντιμετωπίστηκε με ανάμεικτα συναισθήματα, όμως ήταν ένα άλμπουμ που την δουλειά του για τους GAMMA RAY την έκανε. Δηλαδή τους επανέφερε σε ένα βαθμό στο προσκήνιο μετά την 2χρονη αποχή και τα μέτρια αποτελέσματα που είχε το ”Sigh no more” ως δίσκος φυσικά γιατί η περιοδεία που ακολούθησε ήταν εξαιρετική. Όπως εξαιρετική ήταν και η περιοδεία που ακολούθησε το άλμπουμ με την Melodic strikes back tour να μνημονεύεται ακόμα και σήμερα μιας και συμμετείχαν εκτός από τους RAYS και οι RAGE, CONCEPTION και HELICON. Ως κατακλείδα του κειμένου θα πω απλά πως για εμένα αυτός ο δίσκος είναι και θα είναι όπως προείπα συνολικά καλύτερος από το άνισο και σε σημεία άνευρο ”Sigh no more”, το οποίο όμως πάντα θα το κερδίζει στα hit. Όμως σίγουρα δεν είναι από τα άλμπουμ που θα τοποθετούσα μέσα στα 4-5 καλύτερα της μπάντας, αλλά ούτε και στα χειρότερα για να είμαι δίκαιος.
Did you know that:
- Μοναδικό video που έγινε για την προώθηση του συγκεκριμένου άλμπουμ ήταν η διασκευή ”Gamma Ray” των BIRTH CONTROL. Είπαμε και στο κείμενο, ακόμα και αν κάποια τραγούδια μπορούσαν να γίνουν hit του δίσκου, δεν επιλέχθηκαν.
- Ο γνωστός και μη εξαιρετέος παραγωγός, μουσικός και φίλος του γκρουπ Sascha Paeth προσφέρει στο στούντιο ως computer engineering και ως πληκτράς παίζοντας κάποια μέρη στον δίσκο. Για την ιστορία αυτός που κατά βάση παίζει τα πλήκτρα του δίσκου είναι ο μέχρι τότε κιθαρίστας αλλά πάντα στην ψυχή μπασίστας Dirk Schlachter.
- Ως bonus track στην Ιαπωνική αγορά μπήκε το συμπαθέστατο ”Heroes”. Σύνθεση των Hansen, Scheepers και Schlachter που στην ουσία ήταν μια εναλλακτική σύνθεση του ”Changes”που βρισκότανε στο ”Sigh no more” άλμπουμ. Το εν λόγω τραγούδι επίσης να πούμε πως είχε μπει και στην επανέκδοση του ”Sigh no more” το 2002.
- Ένας κακός χαμός γίνεται με τις επανακυκλοφορίες του ”Insanity & genius” καθώς στην επανακυκλοφορία του 2002 είχαν μπει μια extended version της διασκευής ”Gamma Ray” των BIRTH CONTROL. Μια εξαιρετική διασκευή – επανεκτέλεση του ”Exciter” των JUDAS PRIEST, αλλά και μια υπέροχη live εκτέλεση του ”Save us” των HELLOWEEN το οποίο ήταν έτσι και αλλιώς σύνθεση του Kai Hansen.
- Στην δε Anniversary έκδοση που κυκλοφόρησε το 2016 συμπεριλήφθηκαν εκτός της διασκευής των BIRTH CONTROL ”Gamma ray” στην extended version της και τα εξής: ”Valley of the kings”, ”Heaven can wait”, ”Silence” και ”Sail on” σε live εκτελέσεις. Το ”Money” σε μια demo εκδοχή του, μια rough mix του ”Space eater” και η διασκευή τους JUDAS PRIEST με το ”Exciter”.
Παναγιώτης ”The Unknown Force” Γιώτας
