“Kings of melancholy”
Το Rock Hard είχε την τιμή να δώσει το παρόν στο listening session του “Halo” των AMORPHIS. Όταν όμως έφτασε η ώρα να γίνει η συνέντευξη με τον ηγέτη του σχήματος, Esa Holopainen, η συστοιχία των πλανητών μάλλον δεν μας ευνοούσε, καθώς –λόγω κάποιων οικογενειακών προβλημάτων του Esa- η συνέντευξη αυτή αναβλήθηκε κοντά στις τέσσερις φορές. Τα καταφέραμε τελικά, όμως και μιλήσαμε με τον ευδιάθετο κιθαρίστα του σχήματος, που μας έλυσε όλες τις απορίες, για ένα δίσκο που σάρωσε τα πάντα το μήνα που φτάνει στο τέλος του, κάνοντας πολύ μεγάλο «γκελ» στον κόσμο και όχι άδικα. Δείτε μετά το τέλος και το video της συνέντευξης, που πάντα έχει μεγάλη σημασία, καθώς μεταφέρει και το κλίμα της συζήτησης…
Πως σε βοήθησε η διαδικασία του προσωπικού σου project, SILVER LAKE, να συνθέσεις το “Halo”; Έκανε τη διαφορά το γεγονός ότι δούλεψες με διαφορετικούς τραγουδιστές;
Είναι δύο εντελώς διαφορετικά projects και μάλιστα αμέσως μετά το SILVER LAKE, ξεκίνησα να γράφω το “Halo”, κάτι που σημαίνει ότι δεν υπήρχε writer’s block ή κάτι τέτοιο. Ήταν πολύ φυσικό για εμένα να συνεχίζω να γράφω μουσική. Για εμένα είναι δύο εντελώς διαφορετικά πράγματα να γράφω μουσική για τους AMORPHIS και να κάνω το σόλο μου άλμπουμ. Δεν ξέρω αν επηρεάστηκα από τους SILVER LAKE, αλλά σίγουρα μου έδωσε κίνητρο να γράψω περισσότερη μουσική.
Για εκείνο το project, είχες στα πλάνα σου να τραγουδήσει κάποιος άλλος, μα απλά δεν συνέβη;
Η μόνη τέτοια περίπτωση που θυμάμαι, είναι η Amalie Bruun από τους MYRKUR, που δυστυχώς δεν ήταν διαθέσιμη εκείνη την περίοδο. Ίσως την επόμενη φορά. Έχει φοβερή φωνή και μου αρέσει πάρα πολύ.
Πιστεύεις ότι και η ίδια η πανδημία σου έδωσε το κίνητρο να γράψεις ακόμα περισσότερη μουσική; Εξάλλου η μουσική σας είναι μελαγχολική, όπως και να έχει!
(γέλια) Έχεις δίκιο. Δεν μπορούμε να το ξεφορτωθούμε αυτό!!! Νομίζω πως συνέβη αυτό που λες. Για την ψυχική μου υγεία, επιβαλλόταν να γράψω μουσική και νιώθω τυχερός που τα τελευταία δύο χρόνια δούλεψα πάνω σε ισάριθμους σπουδαίους δίσκους. Τη στιγμή που δεν μπορούσαμε όχι μόνο να κάνουμε περιοδείες, αλλά ούτε να δίνουμε συναυλίες γενικώς, αυτό, κατά κάποιο τρόπο, έσωσε την ψυχική μου υγεία. Είναι ανάγκη για έναν καλλιτέχνη να είναι δημιουργικός και είμαι τυχερός που δούλεψα με πολλούς φίλους μέσα στην πανδημία.
Πιστεύεις ότι έκλεισε μία τριλογία για τους AMORPHIS που άρχισε με το “Under a red cloud” και συνεχίστηκε με το “Queen of time”;
Δεν ξέρω, είναι δύσκολο να πω. Θα ήθελα να δουλέψω με την ομάδα που έκανε την παραγωγή και στο μέλλον. Μάλλον η εταιρία μας έβαλε την έννοια της τριλογίας σε κάποιο από τα Δελτία Τύπου της και τώρα έχει ξεφύγει τόσο η κατάσταση που πρέπει να καθόμαστε να εξηγούμε ότι περισσότερο πρόκειται για μία δημιουργική περίοδο με την ίδια ομάδα παραγωγής (γέλια). Θέλουμε να δουλέψουμε πάλι με τον Jens Bogren, για παράδειγμα, αλλά δεν ξέρουμε αν εκείνος θέλει να αποσυρθεί ή μήπως πάλι μας έρθει να κάνουμε κάποιες αλλαγές σ’ αυτό το κομμάτι. Κανείς δεν ξέρει, είναι πολύ νωρίς για τον επόμενο δίσκο μας. Πάντως μου αρέσει η ιδέα της τριλογίας! Χαχαχα!
Να σου πω την αλήθεια, γράψαμε από την προακρόαση του δίσκου, χωρίς κάποιο Δελτίο Τύπου, ότι φαίνεται σαν να κλείνει μία τριλογία, επειδή υπάρχουν πολλές ομοιότητες, σε πολλά επίπεδα, ανάμεσα στους τρεις τελευταίους δίσκους σας. Τέλος πάντων, το εξώφυλλο του “Halo”, με αυτό το σχέδιο που μοιάζει με yin and yang, μου θυμίζει το “Under the red cloud”. Τι θέλατε να δείξετε;
Η κεντρική ιδέα πίσω από το εξώφυλλο, είναι οι ριζοσπαστικές αντιθέσεις. To “Halo” δεν είναι ένας concept δίσκος, αλλά έχει ένα κοινό θέμα σε κάποια τραγούδια, που μιλά για τους πρώτους ανθρώπους που ήρθαν στις σκανδιναβικές χώρες. Αν δεις ολόκληρο το artwork του δίσκου, είναι βέβαιο ότι θα καταλάβεις και αρκετούς συμβολισμούς από τους στίχους. Αλλά η κεντρική ιδέα, είναι οι ριζοσπαστικές αντιθέσεις. Το λευκό και το μαύρο. Το yin και το yang όπως είπες.
Κατά τη διάρκεια του listening session, είχατε μία διαφωνία με τον Jens Bogren για τη μουσική κατεύθυνση του δίσκου. Εκείνος έλεγε ότι είναι πιο poppy, ενώ εσύ ότι είναι πιο heavy. Τελικά καταλήξατε κάπου κοινά;
(γέλια) Επιμένω ότι είναι πιο heavy! Σίγουρα είναι πιο heavy από το “Queen of time”. Υπάρχουν πολλά τραγούδια που οδηγούνται από την κιθάρα και υπάρχει πολύ heavy υλικό. Από την άλλη και στη μουσική υπάρχουν αντιθέσεις. Υπάρχουν τα πιο “bombastic” και συμφωνικά στοιχεία, ενώ από την άλλη έχεις για παράδειγμα το “My name is night”, που είναι ένα ντουέτο, σαν μπαλάντα. Εσύ τι πιστεύεις, Σάκη;
Εγώ πιστεύω ότι είναι πιο heavy, με πιο pop ρεφρέν (γέλια).
Χα! Πολύ διπλωματικό σε βρίσκω! (γέλια)
Μιας και ανέφερες το “My name is night”, το βρίσκω εξαιρετικό τραγούδι για να κλείσει το δίσκο σας. Στο προηγούμενο άλμπουμ είχατε το “Amongst stars”, που είναι παρόμοιο, με γυναικεία φωνητικά. Τι είχες στο μυαλό σου όταν το συνέθετες;
Το τραγούδι αυτό το είχε γράψει ο άλλος κιθαρίστας μας, ο Tomi και μας το είχε φέρει στα sessions του “Under a red cloud” ή του “Queen of time”, δεν θυμάμαι ακριβώς. Είναι πιο παλιό, δηλαδή. Στα προηγούμενα άλμπουμ, το είχε απορρίψει ο Jens Bogren, επειδή δεν κόλλαγε με το feeling εκείνων των δίσκων. Τώρα του το ξαναπρότεινε ο Tomi και ο Jens ήθελε πολύ να δουλέψει μ’ ένα ντουέτο, περίπου όπως είχαμε κάνει με την Anneke στο “Amongst stars”. Νομίζω ότι είναι ένα τέλειο τελείωμα στο δίσκο και πιάνει όλη τη Φινλανδική μελαγχολία.
Συμφωνώ ότι ταιριάζει πάρα πολύ που βρίσκεται στο τέλος, γιατί απορροφά όλη την ένταση του υπόλοιπου δίσκου και σου δίνει μία αίσθηση ανακούφισης. Όλα αυτά τα χρόνια, οι AMORPHIS έχουν δημιουργήσει έναν καθαρά δικό τους ήχο. Θεωρείς ότι αυτός ο ήχος που έχετε ως σήμα κατατεθέν σας, τελικά σας περιορίζει και δεν μπορείτε να κάνετε κάτι διαφορετικό ενώ –ίσως- και να θέλετε; Και μάλιστα όχι μόνο στη μουσική, αλλά και στους στίχους με το “Kalevala”.
Αν το κοιτάξεις κάτω από αυτήν την προοπτική, ναι, βεβαίως. Βέβαια, μας πήρε πάρα πολύ χρόνο, μέχρι να βρούμε την κατάλληλη ταυτότητα για το συγκρότημα. Επίσης, από τη στιγμή που ξεκινήσαμε να δουλεύουμε με τον στιχουργό μας, Pekka Kainulainen, όλα τα θέματα των στίχων, έχουν αρχίσει να γίνονται ολοένα και πιο ξεκάθαρα για εμάς και για το τι θέλουν να μιλήσουν οι AMORPHIS. Δεν είναι κάτι κακό, είναι κάτι μοναδικό και δεν μας περιορίζει τόσο πολύ, αφού έχω την εντύπωση ότι έχουμε πλήρη καλλιτεχνική ελευθερία να κάνουμε, από μουσικής άποψης, ότι θέλουμε. Όσο ταιριάζουν οι στίχοι με τη μουσική, νομίζω ότι είναι κάτι σπουδαίο και αυτό θέλουμε να είναι οι AMORPHIS. Κάτι ξεχωριστό. Θα ήταν πάρα πολύ περίεργο πλέον, να αλλάζαμε το θέμα των στίχων μας και να μιλούσαμε για πολιτική ή για old school death metal καταστάσεις με νεκροθάφτες! Χαχαχα! Το ίδιο και με τη μουσική. Ο καθένας στο συγκρότημα, έχει το δικό του χώρο και το δικό του ρόλο κι αυτό κάνει τους AMORPHIS αυτό που είναι. Είμαι πάρα πολύ χαρούμενος με αυτό που έχουμε διαμορφώσει και θεωρώ πάρα πολύ σπουδαίο ότι μπορείς να αναγνωρίσεις το συγκρότημα μόλις ακούσεις ελάχιστα δευτερόλεπτα μουσικής.
Και ξέρεις κάτι; Είναι πάρα πολύ δύσκολο να περιγράψεις τη μουσική που παίζετε. Απλά λες ότι είναι “Amorphis”.
Ακριβώς αυτό. Έχουμε πολύ πιστό κοινό που του αρέσει η μουσική μας και δεν έχουμε ψευδαισθήσεις ότι οι AMORPHIS μπορούν ποτέ να αποκτήσουν μεγάλη εμπορική επιτυχία. Αυτό έχουν όμως όλα τα συγκροτήματα που ακούω και μου αρέσουν. Δεν ακούω stadium rock μουσική, αλλά πιο underground, που έχει κάτι διαφορετικό να μου προσφέρει.
Μία μικρή αλλαγή που κάνατε, έχει να κάνει με τη δισκογραφική σας εταιρία, αφού μετά από πολλά χρόνια, φύγατε από τη Nuclear Blast και πήγατε στην Atomic Fire. Ή μήπως όμως δεν είναι αλλαγή, ουσιαστικά, αφού δουλεύετε πάλι με τα ίδια άτομα που ήταν στη Nuclear Blast στο παρελθόν…
Κι εγώ δε νομίζω ότι έχουν αλλάξει πολλά, εκτός από το όνομα. Κάποια στιγμή, όντως ήμασταν σε μία πολύ περίεργη φάση. Αν θυμάμαι καλά, ήταν 2019, όταν περιοδεύαμε με τους SOILWORK και παίζαμε στην Στουτγκάρδη. Κάθε φορά που παίζουμε εκεί, παραδοσιακά, συναντάμε και τους ανθρώπους της δισκογραφικής μας εταιρίας, που βρίσκεται πολύ κοντά σ’ αυτήν την πόλη. Βρεθήκαμε με τον Markus Staiger, αφεντικό της Nuclear Blast, που μας είπε ότι έρχονται μεγάλες αλλαγές, αφού πουλούσε την πλειοψηφία της εταιρίας, αλλά ήθελε να κρατήσει μερικές μπάντες για εκείνον και θα ξεκινούσε νέα εταιρία, επειδή ήθελε να είναι ακόμα στη μουσική βιομηχανία. Μας ρώτησε αν ήθελε να πάμε μαζί του στη νέα εταιρία ή αν θέλαμε να παραμείνουμε στη Nuclear Blast κι εμείς του είπαμε ότι θα τον ακολουθούσαμε, επειδή πιστεύουμε ότι τα πάντα στη μουσική βιομηχανία έχουν να κάνουν με τις καλές σχέσεις και με τους ανθρώπους που δουλεύουν για εσένα και μπορείς να τους εμπιστευθείς. Ήταν όμως λίγο μπερδεμένη η φάση για κάποιον καιρό, αφού υπήρχαν δύο Nuclear Blast. Η Nuclear Blast TT, του Staiger και η κλασική Nuclear Blast, που είχε πουληθεί σ’ αυτή την πολύ μεγάλη εταιρία (σ.σ. την Believe). Όταν αλλάχθηκε το όνομα σε Atomic Fire, όλα έγιναν πιο ξεκάθαρα. Να σου πω την αλήθεια όμως, νιώθω ότι δεν άλλαξε τίποτα, αφού δουλεύουμε με τους ίδιους ανθρώπους.
Οι AMORPHIS υπάρχουν πάνω από 30 χρόνια. Υπάρχουν πράγματα και καταστάσεις που θα απέφευγες τώρα που ξέρεις τι συνέβη; Για να είμαι ακόμα πιο συγκεκριμένος, θα κυκλοφορούσες το “Far from the sun”, όπως θα ρώταγε ο φίλος και συντάκτης μου, Φραγκίσκος Σαμοΐλης;
(γέλια) Θα άλλαζα κάποια πράγματα. Δεν θα υπέγραφα κανένα χαρτί που θα μου δινόταν στα χέρια όσο ήμουν νέος. Από εκεί και πέρα, οτιδήποτε έχουμε κάνει στο παρελθόν, το βλέπω ως κάτι που μας οδήγησε εδώ που βρισκόμαστε τώρα. Υπάρχει και το “Far from the sun”, που από τη στιγμή που υπάρχει, έχει καλώς. Ακόμα κι αν υπήρχε όμως, δεν θα είχαμε πρόβλημα. Είναι το άλμπουμ «φάντασμα» για το γκρουπ. Όχι απαραίτητα λόγω της μουσικής, αλλά λόγω των καταστάσεων που περάσαμε ως συγκρότημα εκείνη την περίοδο. Ο Pasi Koskinen είχε φύγει από το συγκρότημα κι εμείς έπρεπε να βγάλουμε το δίσκο. Αυτά που συνέβησαν με την EMI εκείνο τον καιρό, δεν ήταν καθόλου καλά, αλλά ας πούμε πως ήταν κάτι που έπρεπε να το ζήσουμε. Χαχαχα.
Μπορείς να μου πεις ποιους δίσκους των AMORPHIS θεωρείς τους πιο σημαντικούς/κομβικούς της καριέρας σας;
Ο κόσμος θεωρεί ότι το “Tales from a thousand lakes” είναι ο πιο σημαντικός μας δίσκος, αλλά εγώ πιστεύω πως το “Elegy” ήταν κομβικό για τους AMORPHIS, αφού άνοιξε πολλές πόρτες για εμάς και κάναμε τις πρώτες headline εμφανίσεις και περιοδείες μας. Ένας ακόμη κομβικός δίσκος ήταν το “Eclipse”, ο πρώτος δίσκος που κάναμε με τον Tomi Joutsen στα φωνητικά. Εκεί πήραμε πίσω πολύ κόσμο που μας είχε φύγει με το “Far from the sun” και το “Am universum”. Ακόμα και το “Skyfoger” και το “Under a red cloud”, είναι δίσκοι που μας πήγαν ακόμα πιο μακριά, μας ανέβασαν πολύ.
Ποια είναι τα πέντε τραγούδια των AMORPHIS που δεν θα έβγαζες ποτέ από το setlist σας;
Ωχχχ… Πολύ δύσκολο με τόσα τραγούδια πλέον. Σίγουρα ένα, είναι το “Black winter day”. Το “My kantele” από το “Elegy”, που δεν το παίζουμε τόσο συχνά πια, αλλά υπάρχει συχνά πυκνά στο setlist μας. Το “House of sleep” από το “Eclipse”, το “Bad blood” από το “Under a red cloud”. Για το τέλος θα διάλεγα το “Silver bride” από το “Skyforger”.
Σάκης Φράγκος
