Το ημερολόγιο στον τοίχο του δωματίου μου λέει 1998. Τρελή χρονιά, από πολλές απόψεις. Εγώ τότε λυκειόπαιδο, φανατικός αναγνώστης Metal Invader, ρουφούσα κάθε λέξη και μάθαινα άπειρα πράγματα. Άρχισα να ανακαλύπτω την ατμόσφαιρα στο heavy metal, προχωρούσα παραπέρα από τα κλασικά και τους ICED EARTH που έκαιγαν σαν όνομα.
Ανακάλυψα τους ANATHEMA από την θρυλική βιντεοκασέτα του Invader και έλιωνα το “Eternity”. Σε μια βόλτα στα δισκάδικα της Σαλονίκης είδα πολλές μαζεμένες κόπιες από το καινούριο τους CD, ένα λευκό εξώφυλλο, με τίτλο που με παραξένεψε. Alternative…; Τι Alternative ρε ανάθεμα την ώρα σας; Προδώσατε το heavy metal μας και αποφασίσατε να παίξετε alternative;;; Επένδυσα το τίμιο χαρτζιλίκι μου διστακτικά.
Αυτές οι στιγμές, είναι από εκείνες που το σκέφτεσαι μετά από χρόνια, και λες “ευχαριστώ τις όποιες δυνάμεις με έσπρωξαν να το κάνω”.
Προφανώς και το “Alternative 4” κάθε άλλο παρά alternative είναι. Ένας όρος που τότε στα αυτιά μου ακουγόταν παράξενος. Ίσως να μην ήξερα καν τι στο καλό ήταν αυτό, αλλά θυμάμαι με τρόμαζε η ιδέα του μια μπάντα που αγαπώ να παίξει κάτι τέτοιο. Νεανικές επιπολαιότητες μιας και το αίμα έβραζε τότε.
Όσο ασχολείσαι με μια μπάντα, και μαθαίνεις πράγματα για αυτήν, τόσο κάποια πράγματα αποκτούν ξεχωριστό νόημα. Διαβάζοντας και ψάχνοντας λοιπόν through the years, μαθαίνω ότι ο τέταρτος δίσκος των Βρετανών της Peaceville Records (εξ ου και το “4”) ονομάστηκε έτσι πρώτον γιατί όντως η μπάντα ήθελε να “πειραματιστεί” (ευτυχώς όχι σε μεγάλο και επικίνδυνο βαθμό) και δεύτερον γιατί ο κύριος Patterson χρησιμοποιεί τον τίτλο από ένα βιβλίο που είχε διαβάσει πριν κάποια χρόνια, του συγγραφέα Leslie Watkins (προφανώς με τίτλο “Alternative 3”), το οποίο μιλάει για θεωρίες συνωμοσίας. Αυτός είναι και ο τελευταίος δίσκος που κυκλοφορούν οι ANATHEMA με τον Patterson στο μπάσο, ο οποίος πάει και φτιάχνει τους AMTIMATTER, αλλά και ο μοναδικός με νέο τύπο να κάθεται στο σκαμπό των drums, τον αγαπητό μου Shaun Steels (μετέπειτα MY DYING BRIDE κτλ), ο οποίος έχει παίξει μερικά από τα αγαπημένα μου τύμπανα εδώ μέσα.
Το μόνο προσωπικό σχόλιο που θα ήθελα να μάθεις, είναι ότι αυτός ο δίσκος μου έχει κρατήσει συντροφιά πολλές φορές. Κυρίως όταν ήμουν χάλια ψυχολογικά. Όπως είχα αναφέρει και σε μια ψυχή του παρελθόντος, είναι ο δίσκος της απόλυτης καταστροφής. Όταν όλα πάνε στραβά, και θέλεις να είσαι μόνος σου, αυτός ο δίσκος είναι η “καλύτερη” συντροφιά. Βέβαια, οκ, εγώ είμαι και λίγο “μαζοχιστής” με αυτά τα καταθλιπτικά, τα ευχαριστιέμαι, θέλω να με διαλύουν, άσχετα αν έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την πρόσχαρη και χαμογελαστή ιδιοσυγκρασία μου (σκασμός εσύ). Η αλήθεια είναι ότι κάθε φορά που ήμουν χάλια, πολύ χάλια όμως, το έβαζα να παίξει σαν υπνωτισμένος. Λες και είναι μονόδομος. Και ήξερα ότι θα γίνω χειρότερα. Και όντως γινόμουν. Ένιωθα να ασφυκτιώ, να βουτάω σε μαύρα σκοτάδια, ένιωθα την ψυχή μου να τσακίζεται. Και έφτανα στον πάτο. Εκεί που λες δεν έχει πιο κάτω. Όμως, τότε μόνο μπορείς να ανέβεις. Δεν σε λυτρώνει ο δίσκος. Μόνος σου λυτρώνεσαι. Γιατί απλά δεν γίνεται αλλιώς.
Δεν ξέρω αν το “Alternative 4” είναι προσωπικά βιώματα του Duncan, που ήταν και ο βασικός συνθέτης, και των αδερφών Cavanagh. Αν όντως ήταν, πραγματικά λυπάμαι. Θα πρέπει να ήταν στ’ αλήθεια οδυνηρό να βιώσεις αυτά για τα οποία μιλάνε τα τραγούδια. Θα τα δεις σε αυτό το -άτυπο, όπως πάντα- worst to best που ακολουθεί. Μέχρι και τώρα που έχω γράψει αυτές τις γραμμές ως εδώ, δεν έχω ιδέα πως θα είναι η σειρά. Ξέρω μόνο ότι το hitάκι που ξεπήδησε από τον δίσκο, το ξέρουν οι πάντες, έπαιξε παντού, ΠΑΝΤΟΥ όμως, ραδιόφωνα, μαγαζιά, παραλίες με κιθάρες (Τρελέ μου…!), δεν θα είναι στο νούμερο 1, πρώτον γιατί είμαι λίγο αντιδραστικό στοιχείο από τη φύση μου, αλλά κυρίως γιατί έχω την εντύπωση ότι και οι ίδιοι οι ANATHEMA το έχουν βαρεθεί τόσα χρόνια, τόσο πολύ ώστε να το παίζουν πάντα πρώτο στις συναυλίες τους, αρκετά πιο γρήγορα κιόλας, για να τελειώνει και να φεύγει από τη μέση (ακραίο, δεν είμαι και σίγουρος, αλλά στέκει).
Join me in despair:
The “Alternative 4” countdown
- “Destiny”
Ο άχαρος ρόλος του τελευταίου, απλά και μόνο επειδή όντως κάποιο έπρεπε να είναι τελευταίο. Παραμένει στη θέση του λοιπόν το “Destiny”, ένα ορχηστρικό και μικρό σε διάρκεια τραγούδι, με λίγους στίχους, προσπαθώντας να προσφέρει μια κάποια ελπίδα, μια μικρή λύτρωση, έχοντας όμως προηγηθεί ό,τι θα διαβάσεις παρακάτω, εμένα προσωπικά μου γεννάει την επιθυμία να ξαναβάλω τον δίσκο να παίξει από την αρχή. Και αλήθεια, μέχρι να γράψω αυτό το κείμενο, το άκουσα 2 φορές. Συνεχόμενα. Είμαι ακόμα καλά. Κι αυτό είναι μια μικρή νίκη.
- “Feel”
Και αυτό παραμένει στη θέση του, αλλιώς δεν θα μου έβγαινε εύρυθμα η σειρά. Δυστυχώς, ίσως να το αδικώ αρκετά που μπαίνει εδώ, είναι από εκείνες τις στιγμές που βρίζουμε τον Φράγκο, (ο οποίος έγινε κατά ένα έτος σοφότερος χθες, Χρόνια Πολλά αφέντη, δεν σε ξέχασα, ήθελα να σου κάνω αφιέρωση εδώ!). Θυμίζει ξεχασμένο track από τον προηγούμενο δίσκο, το “Eternity”, και αγαπώ πολύ και την σημειάρα στη μέση : “Slipping away, I think I’m gonna crack, Misplaced trust, loyalty stabbed in the gut”.
- “Inner Silence”
Από τα μικρά σε διάρκεια τραγούδια του δίσκου αυτό, με ελάχιστους στίχους, αλλά με λατρεμένο πιάνο και έξυπνα τύμπανα και εδώ από τον αγαθό γίγαντα. Αυτά που στην αρχή φαίνονται σαν απλά fillers, αυτά είναι που αν τα προσέξεις, στην ουσία είμαι το αλατοπίπερο του δίσκου. Επιφανειακά λες δεν έχουν κάτι να προσφέρουν, κι όμως, αυτά συμπληρώνουν το νόημα. Είπα ότι λατρεύω αυτό το πιάνο εδώ…;
Όταν η μέρα φτάνει στο τέλος της και βλέπω την αγάπη να πεθαίνει στα μάτια σου, τότε μόνο συνειδητοποιώ τι σημαίνεις για μένα. Φιλική συμβουλή… Μην το αφήσεις να φτάσει μέχρι εκεί για να το συνειδητοποιήσεις…
- “Re-connect”
Πολλές φορές επιζητούμε μια επανασύνδεση, αδιαφορώντας όμως για τους λόγους που οδήγησαν στην αποσύνδεση… Πιστεύω πως αν είχαμε την δυνατότητα να σκεφτούμε καθαρά και λογικά, παραμερίζοντας λίγο το συναίσθημα, για ποιους λόγους φτάσαμε εκεί που φτάσαμε, θα βλέπαμε ότι αυτή η επανασύνδεση που τόσο επιζητούμε, τελικά δεν είναι και τόσο καλή ιδέα… Υπέροχο σημείο οι εναλλαγές αργό-γρήγορο στη μέση του τραγουδιού και όλο το ζουμί, σε αυτούς τους στίχους:
“Come on and twist that knife again,
Well I’d like to see you fucking try,
Never going back again”
- “Empty”
Αυτό ίσως είναι το πιο διαφορετικό κομμάτι του δίσκου. Έχει μια κάποια ταχύτητα, είναι λίγο πιο “χαρούμενο” μουσικά, και ο Vincent τραγουδάει κάπως αλλιώτικα εδώ, λίγο πιο “θυμωμένα”, άσχετα αν οι στίχοι είναι στο ίδιο μήκος κύματος. Βασικά, όχι απλώς στο ίδιο μήκος κύματος, αλλά ίσως εδώ είναι οι πιο δύσκολοι στίχοι όλου του δίσκου.
Ένα roller coaster είναι το κομμάτι, ανεβαίνει, κατεβαίνει, ξανά πάνω, ξανασπάει και στο φινάλε κόβεται απότομα. Λογικό. Δεν θα άλλαζα τίποτα. “I’ve a solution for this sad situation, nothing left, but to kill myself again. Because I’m so empty”.
- “Regret”
“Thinking to myself,
There’s no escape from this
fear,
regret,
loneliness…”
Όταν σε πνίγουν οι τύψεις, και έχεις μετανιώσει πολύ για κάτι που έκανες…
Γενικά, όλος ο δίσκος έχει διάσπαρτα στοιχεία από PINK FLOYD, που πολύ αγαπούσαν και τίμησαν οι ANATHEMA, σε αυτό το συγκεκριμένο όμως, κάθε φορά που ακούω το ρεφρέν, στο μυαλό μου έρχονται οι ELOY, με σαφή αναφορά στο “Silent Cries and Mighty Echoes”.
Μια υπενθύμιση πως δεν μπορείς να ξεφύγεις από το παρελθόν σου και πως στο τέλος θα βρεις τις απαντήσεις που ψάχνεις, όσο κι αν σε βασανίζουν οι αναμνήσεις.
3/4. “Shroud of false” / “Fragile dreams”
Πακέτο πάνε αυτά, τα έχουμε ξαναπεί. Όταν ο δίσκος έχει intro, το ακούμε πακέτο με το επόμενο. Κάποιος λόγος υπάρχει που είναι έτσι, και ποιοι είμαστε εμείς να πάμε κόντρα στους δεκαδικούς;
Από τα αγαπημένα μου intro δίσκων, το “Shroud of false” σε βάζει στο νόημα από την πρώτη νότα του πιάνου. Και φυσικά αυτό το 3στιχο που (πρέπει να) σε βάζει σε σκέψεις.
We are just a moment in time
A blink of an eye
A dream for the blind.
Και όλο αυτό, για να μπει αρμονικά ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα και καθολικά αγαπητά κομμάτια σε όλο το Metal. Και δεν είναι άλλο από το “Fragile dreams”.
Ξέρεις τους στίχους απ’ έξω κι ανακατωτά, κι ας μην έχεις δει ποτέ στη ζωή σου το booklet του δίσκου. Το ξέρεις, το τραγουδάς. Σου αρέσει, ό,τι μουσική κι αν ακούς. Χαρακτηριστική μελωδία, είχε κάνει και θραύση πριν 20βάλε χρόνια που φτιάχναμε τα ringtones μόνοι μας, 8bit, με νότες και οκτάβες στα παλιά τα Erickson τα κινητά. Όσες φορές έχω δει ANATHEMA live, με αυτό ξεκινούσαν το σόου, και το παίζανε 3 με 4 φορές πιο γρήγορα. Υπέροχο τραγούδι, είπαμε, ακούστηκε παντού και από όλους, με χαρακτηριστικότατη διφωνία στο ρεφρέν, ουσιαστικά αποτέλεσε την αιχμή του δόρατος των ANATHEMA και τους έβαλε εύκολα σε πολλά σπίτια. Κανονικά θα το έβαζα αρκετά πιο χαμηλά σε αυτή τη λίστα, αλλά θα με σκίσετε που θα με σκίσετε για τον τίτλο του άρθρου, αν είχα και αυτό χαντακωμένο, πάει, θα έκλεινα το facebook μέχρι να ηρεμήσετε.
“Maybe I always knew”…
- “Lost control”
Προσωπική μου αδυναμία αυτό το κομμάτι. Έχω ταυτιστεί άπειρες φορές με αυτά που λέει. Όλος ο δίσκος μιλάει κυρίως για την έλλειψη εμπιστοσύνης και την απογοήτευση, λίγο πολύ όλοι μας το έχουμε νιώσει αυτό… Ίσως η πιο καταθλιπτική στιγμή εδώ μέσα. Με στίχους ικανούς να σε καταστρέψουν απόλυτα.
“Life… has betrayed me once again”… Προδοσία, τόση που να χάσεις τον έλεγχο. Ψυχολογική ελεύθερη πτώση.
“Yes I am falling… How much longer till I hit the ground…?
I can’t tell you why I’m breaking down,
Do you wonder why I prefer to be alone…?”
Και φυσικά, το αποκορύφωμα της Κατάθλιψης, “I can’t sleep so I take a breath and hide behind my bravest mask”… Πόσες φορές έχεις φορέσει αυτή τη μάσκα…;
- “Alternative 4”
Underrated έπος που θα έλεγε και ο φίλος μου ο Δημήτρης ο Τσέλλος. Το πιο αντιεμπορικό κομμάτι του δίσκου είναι το ομώνυμο. Μεγάλο σε διάρκεια, αργό, βασανιστικό, βαριά ατμοσφαιρικό, ξεκάθαρα η καλύτερη ερμηνεία του Vincent εδώ.
“It’s killing you, you’re killing me”, έτσι ξεκινάει να μιλάει. Εδώ είναι επίσης και τα αγαπημένα μου τύμπανα από όλον τον δίσκο, όχι κάτι εντυπωσιακό αυτό που έχει κάνει ο Shaun, αλλά πανέξυπνο και απόλυτα ταιριαστό. Θα έλεγα ότι αυτό το κομμάτι άνοιξε τον δρόμο για να αναλάβει τον θρόνο των MY DYING BRIDE έπειτα.
Αναζήτηση διαφορετική πραγματικότητας, αλλιώτικη από αυτή την απαίσια που ζεις τώρα, ξέροντας ότι σύντομα θα φύγεις, cone and hide me from this terrible reality λέει. Αγαπημένη ανατριχίλα όλου του δίσκου το σημείο που καρφώνει τις λέξεις ο Vincent,
“I’ll dance with angels, to CELEBRATE THE HOLOCAUST, and far beyond my far gone pride, Is knowing that we’ll soon be gone, Knowing that I’ll soon be gone…”
Είπαμε, αντιδραστικό στοιχείο, ποιος άλλος θα το έβαζε στο νούμερο 1 του αυτό…;
Μίμης Καναβιτσάδος
