a
Οι TOOL, πέρα από το γεγονός ότι είναι ένα από τα επιδραστικότερα σχήματα της τελευταίας 20ετίας, γίνονται Band of the week στο Rock Hard, επειδή επιτέλους κυκλοφόρησαν το “Fear inoculum”, τον πιο αναμενόμενο δίσκο των τελευταίων ετών, 13 χρόνια μετά το “10,000 days”. Οι συντάκτες μας εκφράζουν τη γνώμη τους για το σχήμα και όπως πάντα, όλοι εσείς, μπορείτε να ψηφίσετε τον αγαπημένο σας δίσκο των TOOL στο poll που ακολουθεί.
Αν υπάρχει μία κατηγορία σχημάτων που απεχθάνομαι, είναι αυτά που «πρέπει» να ακούει κανείς, για να μην θεωρείται οπισθοδρομικός ή τέλος πάντων παρωχημένος στα ακούσματά του. Με τους MASTODON, μπόρεσα να το ελέγξω και τελικά να μου αρέσουν κιόλας. Με τους TOOL δεν τα κατάφερα με επιτυχία… Από αντίδραση δεν τους άκουσα μέχρι το “Lateralus”, ήταν όμως πολύ ενδιαφέρον αυτό που παρουσίασαν στα video clip του “Schism” και των υπολοίπων τραγουδιών του δίσκου εκείνου, που δεν μπορούσα να αντισταθώ. Ποτέ δεν έγινα οπαδός τους, παρότι η τριάδα των “Aenima”, “Lateralus” και “10,000 days”, είναι αντικειμενικά πολύ καλή. Δεν συμπάθησα ιδιαίτερα το σώνει και καλά αντιεμπορικό τους image, τα κολλητικά μεν, τραγικά επαναλαμβανόμενα δε, σημεία τους, ίσως και να μην τους συγχώρησα ενδόμυχα ποτέ, για τον τραγικό ήχο τον οποίον «επέβαλλαν» στους MASTODON, στην κοινή τους συναυλία στη χώρα μας. Αναγνωρίζω ότι πρόκειται για ένα από τα επιδραστικότερα σχήματα, με πολύ ενδιαφέρουσες μουσικές προτάσεις, αλλά γούστα είναι αυτά. Δεν θα ξεχάσω και την ταλαιπωρία με τα συμβόλαια που υπογράφαμε (και μόνο υποθήκη τα σπίτια μας δεν βάζαμε) για να χρησιμοποιήσουμε φωτογραφίες και να ακούσουμε υλικό τους προκαταβολικά. Το “Fear inoculum”, προσπάθησα να το ακούσω, έστω και σε δόσεις. Ανήκω στην κατηγορία των ανθρώπων που το βαρέθηκα στον απόλυτο βαθμό. Σε καμία περίπτωση δεν έχει να κάνει με την αναμονή 13 ετών, αφού 13 χρόνια θα ήταν πολλά ακόμα και το “Master of puppets” να έβγαζες, αλλά κυρίως με το ότι όλα –σχεδόν- τα τραγούδια μου δίνουν την αίσθηση του ανολοκλήρωτου, εκεί που περιμένεις να κορυφωθεί, ουσιαστικά δεν γίνεται ποτέ… Να δώσω 100+ ευρώ να πάρω την φυσική έκδοσή του, δεν υπάρχει περίπτωση, οπότε θα βολευτούμε με Spotify…
Σάκης Φράγκος
Αυτοί οι Αμερικάνοι, ακροβατούν ανάμεσα στην μουσική ευφυΐα και την τρέλα. Οι άκρως εγωιστικές τους τάσεις μουσικής αυτοϊκανοποίησης, τους έχουν μετατρέψει σε μια μοναδική περίπτωση που αξίζει μελέτης. Φρόντισαν να εδραιωθούν αντίθετα με ό,τι προστάζουν οι κανόνες της μουσικής βιομηχανίας και της αγοράς. Κατάφεραν να παραμείνουν στην επικαιρότητα ακόμα και με 13 χρόνια δισκογραφικής απουσίας. Σε σημείο μάλιστα που η πρόσφατη περιοδεία τους, τους είδε να παίζουν μπροστά σε μεγάλα πλήθη με δεκάδες χιλιάδες κόσμου να ταξιδεύει ακούγοντας μια συλλογή από παλιά τους τραγούδια. Κι όμως δεν μπορείς στους TOOL να προσάψεις το nostalgia-act, αφού ακούγονται τόσο σύγχρονοι, αλλά και τόσο απόμακροι. Είναι η ίδια η μουσική τους ταυτότητα που μας το απαγορεύει αυτό. Για μένα τα ενδιάμεσα “Aenima”, “Lateralus”, “10,000 days” είναι ανώτερα του ντεμπούτου, αλλά και του νέου άλμπουμ. Με το “Fear Inoculum” (“Μπόλιασμα φόβου” σε ελεύθερη μετάφραση) να είναι μόλις το 5ο τους άλμπουμ σε 25+ χρόνια, οι TOOL μου ακούγονται λιγότερο πειραματικοί – για τα δεδομένα που έχουν θέσει οι ίδιοι – και απίστευτα γνώριμοι. Ίσως να μην είναι η μουσική έκρηξη που θα ταράξει τα νερά, όμως και μόνο που φτάσαμε να το έχουμε στα χέρια μας, αποτελεί είδηση. Είναι λίγο δύσκολο να ορίσουμε την σημαντικότητα των TOOL στο χώρο, επειδή η επίδρασή τους εξακολουθεί να είναι μεγάλη κι εξακολουθούν να υφίστανται ως συγκρότημα. Ο ιστορικός του μέλλοντος, είμαι σίγουρος πως θα τους χαρακτηρίσει πάντως ως “post-90’s PINK FLOYD” και τους αξίζει, όσο κι αν δεν έχουν κερδίσει κάποιους πιο συντηρητικούς. Τo “Fear inoculum” δρα και ως ιδανικό εισαγωγικό στον μύθο των Αμερικάνων οπότε με 5-6 καλές ακροάσεις μπορούν να σας δώσουν να καταλάβετε όλα τα παραπάνω, στην περίπτωση που δεν τους γνωρίζατε καλά από πριν. Προσωπικά η κυκλοφορία αυτή, μαζί με την πρώτη φορά που τους είδα ζωντανά πριν 65 μέρες, με καθιστούν μεροληπτικό. ΤΟΟL are back!
Γιώργος “Vicarious” Κουκουλάκης
Όταν μια μπάντα κυκλοφορεί δίσκο ύστερα από 13 χρόνια απουσίας, το ενδιαφέρον είναι τεράστια. Όταν μάλιστα αυτή η μπάντα ονομάζεται TOOL, μια από τις πιο εφευρετικές μπάντες του πλανήτη και με κυκλοφορίες ορόσημα στην πλάτη, η αγωνία χτυπάει κόκκινο. Ο νέος δίσκος των TOOL λοιπόν είναι στη διάθεσή μας και δυστυχώς εκτιμώ ότι δεν δικαιολογεί με τίποτα την πολύχρονη απουσία τους. Να εξηγηθώ προτού αρχίσει ο λιθοβολισμός. Ο δίσκος είναι βαρετός, κάτι που δεν συνέβαινε ποτέ σε δίσκο των TOOL . Λείπει αυτή η σπιρτάδα, η έμπνευση, το στοιχείο της έκπληξης βρε αδερφέ, που ήταν πάντα το σήμα κατατεθέν τους. Για οποιαδήποτε άλλη μπάντα μπορεί και να μιλάγαμε διαφορετικά. Εδώ όμως μιλάμε για τους TOOL και ενδεχομένως για τον πιο αναμενόμενο δίσκο της χρονιάς. Προσωπικά απογοητεύτηκα αλλά αυτό δεν μειώνει σε τίποτα την αξία τους. Εξάλλου όλες οι μεγάλες μπάντες υποπίπτουν σε σφάλματα και ελπίζω το “Fear inoculum” να είναι το μοναδικό τους.
Θοδωρής Κλώνης
Οι TOOL κάποτε ήταν νεωτεριστές – τώρα δεν επηρεάζουν κανέναν.
Οι TOOL κάποτε ήταν το next big thing στο progressive rock/metal – τώρα τους έχουν ξεπεράσει οι εξελίξεις.
Οι TOOL κάποτε επηρέασαν μπάντες με μεγαλύτερο status από αυτό των ιδίων – τώρα μπάντες με μικρότερο status τους ξεπερνούν κατά πολύ.
Οι TOOL κάποτε ήταν παικταράδες – τώρα ακόμη είναι.
Οι TOOL κάποτε κυκλοφορούσαν δίσκους που τους περίμενε η διεθνής rock κοινότητα με κομμένη την ανάσα – τώρα εξακολουθεί και συμβαίνει αυτό.
Οι TOOL κάποτε απολάμβαναν διθυράμβους από όλους όσους έχουν μουσικό αυτί – τώρα διθυράμβους δέχονται μόνο από τους φανατικούς οπαδούς τους οι οποίοι θα αποθέωναν και άλμπουμ με ρεψίματα των μελών τους.
Οι TOOL κάποτε ήταν κόκκινο πανί για τους σκληροπυρηνικούς μεταλλάδες – τώρα ακόμη είναι.
Οι TOOL κάποτε με ενδιέφεραν – τώρα μετά το τελευταίο τους άλμπουμ, ξέρω πως μάλλον θα πάψουν να με ενδιαφέρουν δισκογραφικά.
Οι TOOL κάποτε ήταν μια μπάντα που θα ήθελα πολύ να δω ζωντανά, κυρίως γιατί «Danny Carey» – τώρα θέλω εξίσου όπως τότε, κυρίως γιατί «Danny Carey».
Δημήτρης Τσέλλος
Αναμνήσεις… Πως μπορούν να παραγραφούν από ένα παιδικό μυαλό; Λένε πως τα παιδιά δεν ξεχνάνε τίποτα και μάλλον είναι αλήθεια! Θυμάμαι που είχα κατέβει στο Metropolis ένα ωραίο Σάββατο του 1998. Βλέποντας τα CD, το μάτι έπεσε σε ένα αλλόκοτο εξώφυλλο, κάτι που δεν είχα ξαναδεί. Ρώτησα τον υπάλληλο τι είναι μου απάντησε πως η μπάντα λέγεται TOOL και έφυγε για να συνεχίσει τη δουλειά του. Δεν ξέρω τι μου καρφώθηκε στο μυαλό μου εκείνη τη στιγμή, ποια αόρατη δύναμη με ανάγκασε να κάνω τη συγκεκριμένη αγορά. Το αγόρασα και γύρισα σπίτι. “AEnima” λεγόταν το άλμπουμ. Το βάζω να παίξει και δεν καταλαβαίνω Χριστό. Το αφήνω την γωνιά του. Μετά από λίγο καιρό, πάλι μια δύναμη με προκαλεί να το ακούσω με ακουστικά στο φορητό CD player! Κίνηση ματ! Πάγωσε το αίμα μου! Αυτή η ακρόαση ήταν αρκετή για να γίνουν οι TOOL μία από τις πλέον αγαπημένες μου μπάντες ever. Δε θα ξεχάσω ποτέ αυτό το ψιθυριστό “Stupid shit, silly shit”, ποτέ! Μετά ήρθε το μυθικό “Lateralus”, το “10000 days” και πλέον μετά από 13 ολόκληρα χρόνια, νέος δίσκος! Έρωτας με το πρώτο άκουσμα. Γιατί μπορεί να βαθμολόγησα με όσο πιο καθαρή κρίση μπορούσα να έχω αλλά μέσα μου είναι ακόμα ένα τεράστιο άλμπουμ που το ακούω σε καθημερινή βάση!
Μπάντα που είναι πάνω από το διάστημα! Απλά και όμορφα! Οτιδήποτε άλλο θεωρείται άγνοια προς το τι είναι οι TOOL. Γιατί τα έχουμε πει. Άλλο να μη σου αρέσει κάτι που είναι σεβαστό και άλλο να αγνοείς το πόσο μεγάλο είναι ένα συγκρότημα!
Ντίνος “Benjamin Breeg” Γανίτης
Πιστεύω ακράδαντα πως ήμουν στη μειοψηφία εκείνων που δεν είχαν καμία απολύτως προσδοκία από το νέο δίσκο των TOOL. Όταν ανακοινώθηκε το νέο φυσικά και δεν το πίστευα. Μας τρολάρουν ακόμα έλεγα. Όταν έσκασε το single, το έβαλα στη διαπασών και απλά περίμενα να ακούσω κάτι, οτιδήποτε. Δεν ήξερα αν θα ακούσω κάτι προσανατολισμένο στις σύγχρονες τάσεις ή «καθαρόαιμο» TOOL. Ήταν περίπου έτσι και όταν άκουσα το πρώτο single από το “To the bone” του STEVEN WILSON. Ήθελα απλά να ακούσω κάτι καλό, που θα με κρατήσει μέχρι το τέλος και που θα αγγίξει τα γούστα μου και τις ευαίσθητες χορδές του εγκεφάλου. Και δεν απογοητεύτηκα καθόλου. Ίσως να φταίει που είμαι fanboy και που μ’ αρέσουν οι TOOL σε όλες τις περιόδους είτε είναι πιο grunge, είτε progressive. Έχω την εντύπωση λοιπόν πως πολλοί οπαδοί έχουν ξεχάσει πως οι TOOL από ένα σημείο και πέρα και ειδικά ο Adam Jones, ερωτεύτηκαν τους KING CRIMSON και PINK FLOYD πράγμα που φάνηκε στο “Lateralus”. Ο συγκεκριμένος δίσκος φυσικά αποτελεί κομβικό σημείο στην ιστορία της παγκόσμιας ροκ μουσικής. Δεν καταλαβαίνω όμως γιατί τόσος πολύς κόσμος απογοητεύτηκε από το “Fear inoculum” μιας και είναι ένας 100% TOOL δίσκος, πιστός σε όλα όσα έκαναν αυτή τη μπάντα μοναδική και σημείο αναφοράς για χιλιάδες μπάντες και μουσικούς. Αν βάλουμε στην άκρη τα τέσσερα intros του δίσκου που μόνο στη γενικά ψυχεδελική ατμόσφαιρα προσδίδουν, μιλάμε για έξι κομμάτια που είναι μουσικοί χείμαρροι. Αυτό που κάνει το “Fear inoculum” να ξεχωρίζει είναι, όπως είπε και ο Ντίνος Γανίτης στη κριτική του, η έμφαση στη μελωδία, το συναίσθημα και τέλος πάντων μια πιο ήρεμη ερμηνεία όλων όσων κάνουν τους TOOL αυτό που ήταν πάντοτε. Και όπως είπε και ο Άγγελος Κατσούρας, το πιο χαρακτηριστικό, βαρύ TOOL κομμάτι είναι το “7empest” αλλά πριν από αυτό βρίσκουμε τα γνωστά polyrhythms αναμιγμένα με επικό συναίσθημα και ψυχεδέλεια (“Descending”), progressive οικοδόμηση προς ένα δυνατό κρεσέντο (“Invincible”), ψαρωτικά ρεφραίν (“Fear inoculum”, “Pneuma”) και την jazz ψυχεδέλεια ενός FRANK ZAPPA (“Chocolate chip trip” – το “Black page” του 21ου αιώνα). Ποιος φανταζόταν όμως πως οι TOOL θα έγραφαν τόσο όμορφες μελωδίες και ο Maynard θα τραγουδούσε με τόσο συναίσθημα χωρίς να εγκαταλείπουν ούτε ένα εκατοστό του ΔΙΚΟΥ ΤΟΥΣ ήχου και ύφους; Να ξαναπώ λοιπόν και αυτό που είπα και στη δική μου κριτική: Οι TOOL δεν σβήνονται από το χάρτη για κανένα λόγο. Απόδειξη αυτού; Ότι το “Fear inoculum” ξεπέρασε την Taylor Swift και έγινε ο νούμερο ένα δίσκος σε πωλήσεις στην Αμερική! Μπαμ!
Φίλιππος Φίλης
Πάνε πολλά χρόνια που ο ξάδελφος από την Αμερική θα φέρει μαζί του τα “Οpiate” και “Undertow” (καλοκαίρι του 1994 τα παρουσιάζαμε στην Ραδιοφωνική εκπομπή που διατηρούσα σε επαρχιακό σταθμό). Ήταν η πρώτη ουσιαστική επαφή με την μουσική των ΤΟΟL και θυμάμαι να αναζητώ κάποια ξένα περιοδικά έκτοτε για να μπορώ να δω τις φάτσες αυτών που τόσο μου είχαν κάνει αίσθηση με την μουσική τους, και μας μιλούσαν για “Sober”, “Prison sex” κτλ.
Τα πράγματα και η ενημέρωση δεν έτρεχαν τόσο γρήγορα όπως σήμερα, υπήρχαν περιοδικά και fanzines και κάποιοι ενημερωμένοι ραδιοφωνικοί παραγωγοί όμως που έκαναν σωστά την δουλειά τους και από αυτά μαθαίναμε τι συνέβαινε εκτενέστερα στον έξω κόσμο.
Από το “Αenima” και ύστερα η επαφή με την μουσική των ΤΟΟL θα εδραιωθεί και θα μπουν στην ζωή μας. Μπορεί να μην μας έκαναν την χάρη να μας προσφέρουν albums όσο τακτικά θα επιθυμούσαμε, αλλά τις ακροάσεις και το χάζεμα του εκάστοτε artwork των “Lateralus” και το “10.000 days” τις έχω ακόμα ζωντανές στην μνήμη μου. Οι ζωντανές εμφανίσεις στην χώρα μας αποτελούν επίσης ένα ακόμα σημαντικό σημείο ιδιαίτερης επαφής με την μπάντα.
Τα χρόνια πέρασαν, η ζωή πολλών από εμάς άλλαξε δραστικά από το 2006 και έκτοτε τα χρόνια πέρασαν χωρίς να το καταλάβουμε σχεδόν. Τα 13 χρόνια χωρίς δίσκο από τους ΤΟΟL μπορεί να ήταν τεράστιο για κάθε μπάντα αλλά και για τους ίδιους τους οπαδούς τους, αλλά τελικά φάνηκε όταν ανακοινώθηκε ότι στις 30 Αυγούστου το ”Fear Inoculum” θα κυκλοφορούσε τελικά, ότι όλοι αυτοί (νέοι και παλιοί οπαδοί), όχι μόνο δεν τους είχαν ξεχάσει, αλλά κατά κάποιοι τρόπο καρτερούσαν υπομονετικά για την ημέρα που θα είχαν στα χέρια τους τον νέο υλικό.
Το πρώτο δείγμα του ομώνυμου κομματιού εμένα με συγκλόνισε όταν το άκουσα, όχι γιατί ήταν κάτι που δεν είχα ξανακούσει από αυτούς στο παρελθόν, αλλά γιατί κυρίως ήταν ο trademark ΤΟΟL ήχος που επέστρεφε και ακουγόταν στα αυτιά μου σαν κάτι το διαφορετικό(η ιδιαίτερη αισθητική του ήχου τους ήταν και πάλι μαζί μας) απ’ ότι κυκλοφορεί στην μουσική σήμερα. Πάντα αυτό ήταν οι ΤΟΟL από το “Αenima” και έπειτα, αντισυμβατικοί, πρωτοπόροι, καινοτόμοι, όλα αυτά και πολλά άλλα μαζί, που δεν γίνεται να αρέσουν σε όλους. Μάλλον είναι love/ hate μπάντα, δεν γίνεται διαφορετικά.
Ναι, ο νέος τους δίσκος δεν πρωτοπορεί, δεν ανοίγει καινούργιους δρόμους όπως στο παρελθόν, δεν μας προσφέρει μουσικά κάτι δεν έχουμε ξανακούσει από αυτούς. Όμως, για σιγά βρε παιδιά, πόσα σχήματα ξέρετε τα τελευταία 20 χρόνια που να έχουν τόσο χαρακτηριστικό και ιδιαίτερο ήχο που να μην μπορεί να κοπιάρει κανείς. Και επίσης πως γίνεται μια τόσο δύσκολη και ιδιαίτερη στον ήχο της μπάντα να είναι τόσο μα τόσο δημοφιλής και να παραμένει τέτοια ακόμα και μετά από 13 χρόνια απουσίας και να δημιουργεί φρενίτιδα στο διαδίκτυο και μόνο η ανακοίνωση του νέου τους δίσκου. Για να μην αναφέρω τελικά άλλο ένα Νο 1 album στην καριέρα τους και 270.000 πωλήσεις την πρώτη κιόλας εβδομάδα, χωρίς να κυκλοφορεί συμβατική έκδοση CD και LP ακόμα στην αγορά.
Ξέρω ότι κάποιοι περίμεναν περισσότερα και είναι εν μέρει λογικό και το καταλαβαίνω, προσωπικά επιθυμώ να ακούω το ”Fear Inoculum” ξανά και ξανα, τα δεκάλεπτα τραγούδια τους μόνο μεγάλα δεν μου ακούγονται και προσωπικά το θεωρώ αριστούργημα σαν κυκλοφορία. Δεν είχα μεγάλες απαιτήσεις, αλλά αυτό που μου προσφέρουν με αγκάλιασε και με έβαλε στο trip του από την πρώτη κιόλας ακρόαση. Αυτή είναι η αλήθεια.
Τα παρακάτω λόγια από την κριτική του Αμερικάνικου περιοδικού Spin τα θεωρώ πολύ σοφά και νομίζω παραθέτουν σε λίγες γραμμές όλα όσα είναι και θέλουν να μας πουν οι ΤΟΟL με τον νέο τους δίσκο.
“Tool’s gift to the world is not a math equation to be solved. It’s an invitation to think and feel, not to follow someone else’s advice. In this sense, Fear Inoculum is a musical maze beckoning you with a vague promise that there is something of value to be discovered at the other end”.
Γιάννης Παπαευθυμίου
Από SLIPKNOT, σε TOOL το band of the week. Δάδες αναμμένες έξω από τα γραφεία του ROCK HARD (oh wait) από τις ορδές των αγανακτισμένων παραδοσιακών αναγνωστών μας, οι οποίοι ακούγονται να κραυγάζουν “ΕΙΣ ΘΑΝΑΤΟΝ, ΑΛΗΤΕΙΑ, ΑΡΚΟΥΔΕΗΔΕΣ, ΚΛΕΙΝΟΥΝ ΤΟ ΚΑΝΑΛΙ 67, ΚΛΕΙΝΟΥΝ ΚΑΙ ΤΟ ΤΑΦΟ ΤΟΥΣ”, καθώς και συνθήματα κατά της διαιτησίας. Εμείς εδώ βεβαίως – βεβαίως, όντες ατάραχοι και αποκομμένοι από τέτοιες μικρότητες, θα μιλήσουμε για το συγκρότημα – φαινόμενο της τελευταίας δεκαετίας. Δε θα κρυφτώ, άργησα να εκτιμήσω την αξία τους. Μοντέρνο progressive metal, που βγήκε στην εποχή που το nu metal ερχόταν με όλα τα καλά και κακά που το χαρακτήριζαν, σαν τη μύγα μες το γάλα. Δε κρύβω επίσης, ότι ΓΟΥΣΤΑΡΩ τέτοιες μπάντες. Απέναντι σε κάθε μόδα, δημιούργησαν κάτι ολόδικό τους που κανένας δε θα τους πάρει ποτέ, ότι κι αν γίνει ποτέ. Είτε αυτό είναι η παράνοια του Maynard James Keenan, είτε είναι τα για σεμινάριο παιξίματα τους, η ταυτότητα τους έχει μπει στον μοντέρνο σκληρό ήχο. Από εκεί και πέρα, έρχονται και τα σφάλματα. Θεωρώ ασφαλώς το μεγαλύτερο σφάλμα την αποχή από τη δισκογραφία για 13 χρόνια, τη στιγμή όπου γινόντουσαν μεγάλο εμπορικό μέγεθος. Αυτό για κάποιους στοίχισε στο πόσο πίσω από τις εξελίξεις ενδεχομένως μείνανε, άλλοι λένε ότι “μέστωσε” παραπάνω το υλικό τους. Αυτά όλα θα τα δείξει η ιστορία, και όχι εγώ ή ο οποιοσδήποτε συντάκτης. Προς το παρόν, “Forty Six & Two” και χάσιμο! Έτσι, στη τύχη επιλεγμένο!
Γιάννης Σαββίδης
TOOL λοιπόν, επίκαιροι όσο ποτέ και όσο δε θα καταλάβει κανείς γιατί τον τελευταίο καιρό. Και λέω κανείς διότι απλά κανείς που δεν περίμενε εναγωνίως 13 χρόνια να (ξανα)βγάλουν δίσκο μετά το “10.000 days” του 2006 δε μπορεί να μπει στην ψυχολογία της οπαδικής και κυρίως μουσικόφιλης ανάγκης να λάβει κάτι από μία μπάντα που αγαπάει. Βέβαια οι TOOL ποτέ δεν ήταν απλά μία μπάντα, ή τουλάχιστον μία οποιαδήποτε μπάντα. Ήταν εξ αρχής ένα είδος μόνοι τους, ακόμα κι όταν ακροβατούσαν στα όρια του καθαρού προοδευτικού μεταλλικού ήχου στο παρθενικό τους ΕΡ “Opiate” το 1992. Όχι ότι όταν βγήκε ένα χρόνο μετά το πρώτο ολοκληρωμένο άλμπουμ “Undertow” ξέφυγαν πολύ από αυτό το χαρακτηρισμό, αλλά είχαν ήδη αρχίσει να διαφαίνονται και άλλοι ήχοι τους οποίους θα αγκάλιαζαν στην πορεία. Ποσώς πρέπει κάποιον να αφορά αν ήταν οι TOOL μεταλλική μπάντα και κατά πόσο. Δεν το ’ξερα ότι αυτό που δεν είναι μεταλλικό δεν είναι και καλό, νοοτροπίες 1970 στην καλύτερη από τις οποίες ευτυχώς νωρίς οι ίδιοι ξέφυγαν και ακόμα νωρίτερα έδειξαν ότι δεν είχαν ανάγκη την οποιαδήποτε ταμπέλα ή στήριξη συγκεκριμένου κοινού για να κάνουν το κομμάτι τους. Και η μεγάλη τους μαγκιά πάντα ήταν ότι έκαναν πάντα μουσική πρώτα για τους εαυτούς τους.
Η σχέση των TOOL με τη μουσική βιομηχανία πέρασε πολλά, με τη μπάντα να επιδεικνύει απίστευτα μοναχική στάση η οποία εν τέλει τη δικαίωσε. Μηδαμινή προβολή του εγώ του καθενός ειδικά στα αριστουργηματικά βίντεο που έφτιαχνε ο ίδιος ο κιθαρίστας Adam Jones, επιλεκτικές συνεντεύξεις αν και όποτε το ήθελαν οι ίδιοι και όπου ήθελαν. Μέχρι και τρολάρισμα παντός τύπου του καθενός ξεχωριστά και όλων μαζί με κάθε δυνατό τρόπο είχαμε. Ποιος μπορεί να ξεχάσει τις επαγγελματικές κάρτες που είχε τυπώσει ο τραγουδιστής Maynard James Keenan παρουσιάζοντας τον εαυτό του ως… Jesus Fucking Christ ή τη σέκτα των Lachrymologists που υποτίθεται ότι δημιούργησαν πριν το “Lateralus” για να θολώσουν τα νερά για τη θεματολογία του δίσκου, τους ψεύτικους τίτλους τραγουδιών που έδωσαν στη δημοσιότητα τεχνηέντως και το γέλιο που έριξαν με όλα αυτά όταν ήρθε η ώρα να βγει ο δίσκος. Οι TOOL μπορούν να υπερηφανεύονται ότι όσο ελάχιστοι, παίξανε και τη μουσική βιομηχανία αλλά και τα media στα δάχτυλα και όχι απλά δεν έχασαν, αλλά κέρδισαν καθολικό σεβασμό ακόμα κι από τους πιο δύσκολους σε κρίση και ακόμα και από τους πιο απόμακρους σε ακούσματα οπαδούς. Και ως γνωστόν όταν ο σεβασμός κερδίζεται χωρίς να απαιτείται, είσαι πολύ άπλας στο τέλος.
Φτάσαμε εν έτει 2019 και πριν κυκλοφορήσει το πέμπτο άλμπουμ με τίτλο “Fear inoculum”. Ένα άλμπουμ που πέρασε από 40 κύματα, είδε το φως τελικά και για πρώτη φορά έθεσε υπό αμφισβήτηση το τείχος στο οποίο είχαν αποκλείσει τους εαυτούς τους σχεδόν 30 χρόνια και την αναμφισβήτητη τελειότητα των προηγούμενων δημιουργημάτων τους. Για πρώτη φορά το Εργαλείο έδειχνε και κυρίως ακουγόταν ευάλωτο, σαν να στέρεψε από ιδέες και απόλυτη μεγαλοσύνη. Όχι ότι δείγμα αυτής δεν συναντάται και πάλι, αλλά τον καιρό που οι TOOL έλειψαν, η μουσική δεν έκανε απλά βήματα (σε σχέση με τα 5χρονα κενά που κάνανε δις μεταξύ “Ænima” και “Lateralus” και στη συνέχεια με το “10.000 days”) αλλά άλματα και ο τρόπος που εξελίχθηκαν πολλά γκρουπ (πολλά εκ των οποίων τους είχαν και τους έχουν σημείο αναφοράς όπως για παράδειγμα οι SOEN) έκαναν τους Αμερικάνους με τον Άγγλο μπασίστα Justin Chancellor να μην ακούγονται τόσο απαραίτητοι, επίκαιροι και σοκαριστικά τέλειοι. Αυτό όμως που πάλι κατάφεραν είναι αξιοθαύμαστο. Έχουν πάρει τους νέους φασαίους που μια ζωή κράζανε τη μπάντα και πλέον τώρα που οι παλιοί οπαδοί (επίσης φασαίοι για κάποιους άλλους) βάλανε Χ στο δίσκο και τη μπάντα, οι νέοι πλέον βλέπουν το Εργαλείο με άλλο μάτι.
Κι όχι απλά υπερασπίζονται την μπάντα και γουστάρουν το δίσκο, αλλά ψάχνουν τώρα πιο διεξοδικά και τα παλιά άλμπουμ και η κατάσταση για τους TOOL είναι πάντα win/win. Και γιατί άλλη μία φορά ασχολούνται όλοι μαζί τους και γιατί πάλι θα αυξήσουν ραγδαία το ακροατήριό τους. Η δε στεγνή και στυγνή επίδειξη διάλυσης κάθε εμποδίου και πλήρους εκμετάλλευσης του εγκεφαλικού marketing με το να κάνουν όλα τους τα άλμπουμ διαθέσιμα στο Spotify λίγο καιρό πριν βγει το “Fear inoculum”, μπορεί να χαρακτηριστεί ως και σατανικά εύστοχο και πανούργο. Κάνουν ότι θέλουν και τους βγαίνει, μπορούν 13 χρόνια να «ξύνονται» και πάλι να μην ανοίξει μύτη. Θέλει άγνοια κινδύνου αλλά και αίσθημα υπεροχής όλο αυτό. Προφανώς γνωρίζουν ότι το έχουν και το εκμεταλλεύονται στο έπακρο. Όπως εκμεταλλεύτηκαν και την απλότητα τους στο να είναι επιδραστικοί με μουσική που δεν ήταν δύσκολη αλλά «έπιανε» αυτούς που τη θεωρούσαν κάτι ανώτερο, κάτι «ιντελλέ» και κάτι που έχρηζε πολλών αναλύσεων ενώ πάντα τα πράγματα ήταν απλά. Όπως απλό ήταν το στοιχείο που ξεχώριζε σε κάθε δίσκο, όπως η κιθάρα (“Undertow”), η φωνή (“Ænima”), τα τύμπανα (“Lateralus”) ή το μπάσο (“10.000 days) και οδηγούσε τους υπόλοιπους να χτίσουν πάνω στη βάση του θριάμβου.
Στο “Fear inoculum” δεν ξεχωρίζει κάτι συγκεκριμένα, δεν υπάρχει η νέα κατεύθυνση και η κλιμάκωση που περιμένεις σε πολλά κομμάτια η σημεία αυτών, δεν θα θαυμάσεις το παικτικό επίπεδο του Danny Carey στα τύμπανα όπως παλιά, θα ακούσεις ένα “Lateralus” οδηγούμενο δίσκο που παίζει εκ του ασφαλούς και για πρώτη φορά δεν πείθει ότι τον κάνανε επειδή θέλανε 100% αλλά ίσως μέχρι ενός σημείου γιατί «έπρεπε», έτσι για να έχουν πάτημα να κάνουν ένα τελευταίο εγχείρημα πριν το κλείσουν το μαγαζί και να πουν το τελευταίο ένδοξο αντίο. Ήτανε νιοί και γέρασαν όλοι μέσα στα 13 αυτά χρόνια, οι τρεις τους είναι πολύ κοντά στα 60 κι ο Chancellor πολύ κοντά στα 50. Το πνεύμα θέλει, η σάρκα ποιος ξέρει αν και κατά πόσο μπορεί… Οι TOOL εσωτερικότεροι και απλούστεροι από ποτέ φέτος, μπορεί να μην παραδίδουν σεμινάριο βαρύτητας όπως στο “Undertow” και να πηγαίνουν τον βαρύ ήχο μπροστά γενικότερα, μπορεί να μην επανέλαβαν ξανά ένα από τα 10 καλύτερα άλμπουμ της ύπαρξης (“Ænima”) ή ένα από τα 5 καλύτερα της δεκαετίας ’00 (“Lateralus”), μπορεί να μην είχαν καν αυτή τη γλυκιά μελαγχολία του “10.000 days” αλλά εσύ σκληροπυρηνικέ (και κομπλεξικέ) μεταλλά που διαβάζεις, πες μου από το 1992 και μετά που εμφανίστηκαν ποια μπάντα της μουσικής μας (με εξαίρεση τους PANTERA και λίγο τους DREAM THEATER) ΔΕΝ ξεφτίλισαν και δεν έκαναν να μοιάζει αχρείαστη σε διάρκεια και ειδικά μέχρι το 2001…
Άγγελος Κατσούρας
Photo credit: Travis Shinn
