ΟΝΟΜΑ ΑΛΜΠΟΥΜ: “Tuonela”
ΕΤΟΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ: 1999
ΕΤΑΙΡΕΙΑ: Nuclear Blast
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ: Simon Efemey
ΣΥΝΘΕΣΗ ΜΠΑΝΤΑΣ:
Pasi Koskinen – φωνητικά
Esa Holopainen – κιθάρα
Tomi Koivusaari – κιθάρα, sitar
Olli-Pekka Laine – μπάσο
Pekka Kasari – τύμπανα
Tα παιδιά! Τα καμάρια του Helsinki, οι αφηγητές του Kalevala, οι ταξιδιώτες των χιλίων λιμνών… ΟΚ, τραγικό, σταματάω!
Θα προσπαθήσω να είμαι σωστός, αν και δύσκολο με εκείνη την εποχή των AMORPHIS. “Tuonela” λοιπόν, ή αλλιώς ο Άδης των Φινλανδών, σαν σήμερα, πριν από 20 ολόκληρα χρόνια! Ένα ακόμα σπουδαίο άλμπουμ από τους Φινλανδούς που τότε είχαν τον πειραματισμό στο DNA τους και κάθε μα κάθε δίσκο, ειδικά μέχρι και εδώ, μας παρουσίαζαν κάτι διαφορετικό. Το θέμα είναι ότι παρά τις αλλαγές στον ήχο τους, τις μεγάλες αλλαγές, η ποιότητα δεν έπεφτε. Με τίποτα όμως.
Το “Tuonela” είναι δίσκος αλλαγών για τους AMORPHIS και έρχεται σε μία ιδιαιτέρως μεταβατική περίοδο για τη μπάντα. Έχοντας κυκλοφορήσει 3 χρόνια πριν το “Elegy” (AX), εδώ προχωράνε σε κάποιες σημαντικές αλλαγές. Για αρχή, είναι το πρώτο τους άλμπουμ μέσω της Nuclear Blast και η αρχή μίας σχέσης που κρατάει μέχρι και σήμερα. Επίσης, αλλάζουν παραγωγό και συνεργάζονται για πρώτη φορά (με τη δεύτερη και τελευταία να είναι το “Am universum”) με τον Simon Efemey, ο οποίος μέχρι τότε ήταν γνωστός για τις δουλειές του με PARADISE LOST, WOLFSBANE, CROWBAR και ENTWINED. Για πρώτη φορά, έστω και σαν guest εδώ, εμφανίζεται στα πλήκτρα ο Santeri Kallio, ο οποίος θα εδραιωθεί στο σχήμα στο “Am universum” και θα «μπαστακωθεί» μέχρι και σήμερα. Ο Kim Rantala μπορεί να έκανε την εμφάνισή του μόνο στο “Elegy”, όμως σε νοοτροπία ήταν αρκετά κοντά στον αγαπημένο Kasper Martenson. Ο Kallio φέρνει μία άλλη αισθητική και νοοτροπία σε αυτό το κομμάτι της μπάντας, η οποία και ταιριάζει με την ηχητική κατεύθυνση που επέλεξε το σχήμα αυτή τη φορά. Περισσότερο guitar driven κομμάτια, λιγότερη έμφαση στα πλήκτρα, τα οποία προφανώς και υπάρχουν, όμως έχουν κυρίως συνοδευτικό ρόλο, παρά τον πρωταγωνιστικό που είχαν μέχρι τότε στους AMORPHIS. Επίσης, για πρώτη φορά ο Pasi Koskinen αναλαμβάνει εξ ολοκλήρου τα φωνητικά του σχήματος και τα brutal φωνητικά πάνε πίσω… πολύ πίσω, με την εμφάνισή τους να είναι ελάχιστη και να μην ακούμε τον Tomi Koivusaari σε αυτά (όπως μέχρι τότε), αλλά τον Koskinen. Επίσης, ο Koskinen αναλαμβάνει και το στιχουργικό κομμάτι πλέον (με εξαίρεση το “Summer’s end” που είναι του Antti Litmanen – δεν ξέρουμε τι σχέση έχει με τον Jari), με κάποιες διαφοροποιήσεις από ότι στα προηγούμενα άλμπουμ, χωρίς ωστόσο να το πάει τελείως αλλού, όπως το έκανε με το “Am universum” ή το φτού κακά “Far from the sun”. Αυτό θα είναι και το τελευταίο άλμπουμ με τον Olli-Pekka Laine στο μπάσο, καθώς ένα χρόνο μετά την κυκλοφορία του θα αποχωρήσει από τη μπάντα, κυρίως λόγω μουσικών διαφωνιών. Πλέον βέβαια έχει επιστρέψει στο σχήμα.
Με το “Tuonela” οι AMORPHIS παρουσιάζουν ένα πιο progressive πρόσωπο, λιγότερο folk από ότι πριν, με έμφαση στις κιθάρες, αρχίζουν και ξετινάζουν τα delay και τα εφέ που τόσο αγαπάνε, είπαμε ότι «διώχνουν» σε τεράστιο βαθμό τα brutal φωνητικά, θα προσθέσουν όργανα όπως το sitar (“Greed”… το μόνο κομμάτι που συνδέεται άμεσα με τις προηγούμενες δουλειές τους), το φλάουτο και το σαξόφωνο και γενικά πάνε τη μουσική τους ένα βήμα παραπέρα, κάτι που στο εμπορικό κομμάτι τους βοήθησε πολύ. Μεγάλο ρόλο φυσικά έπαιξε και το βίντεο για το “Divinity” που έδωσε το απαραίτητο boost τόσο στο δίσκο όσο και στο σχήμα.
Η αλήθεια είναι, ότι μία μερίδα από τους ήδη υπάρχοντες οπαδούς των AMORPHIS, δεν είδαν με πολύ καλό μάτι αυτήν την αλλαγή και κυρίως λόγω της παντελούς απομάκρυνσης από τον όποιο death metal ήχο είχαν ως τότε σαν μπάντα. Όμως ποτέ δε μπορείς να έχεις άπαντες ευχαριστημένους με την πορεία σου και στη δική μου λογική, αυτοί οι συνεχείς πειραματισμοί εκείνης της εποχής των Φινλανδών, είναι που τους μεγάλωναν όλο και περισσότερο και τους καθιέρωναν στη συνείδηση του μεταλλικού κόσμου σαν μία μπάντα που αν μη τι άλλο παίζει καλά και ασχέτως αν σου αρέσει ή όχι, δεν μπορείς να παραγνωρίσεις την ποιότητά της.
Προσωπικά, το “Tuonela” είναι στο top 5 δίσκων των AMORPHIS. Κομμάτια όπως το “The way” (λατρεμένο), “Divinity”, “Withered”, “Tuonela”, το εκ των αγαπημένων του Σεπτεμβρίου στο facebook “Summer’s end” και το “Greed”, είναι απόδειξη της αξίας αυτού του δίσκου. Αυτό που αγαπούσα πάντα και ακόμα αγαπάω σε αυτό το σχήμα (ασχέτως αν οι πειραματισμοί έχουν μειωθεί πάρα πολύ τα τελευταία πολλά χρόνια), είναι ότι παίζουν κάτι δικό τους. Δεν είναι μία μπάντα που παίζει σαν τους τάδε κλπ. Οι AMORPHIS παίζουν AMORPHIS και το “Tuonela” είναι από τους δίσκους που καθιέρωσαν αυτό το πράγμα. Πέραν του fanboy-σμου της υπόθεσης, ένα διαμάντι στη δισκογραφία των Φινλανδών και συνέχεια της τρομερής συνθετικά πρώτης περιόδου τους.
Did you know that:
• Το “Tuonela” ήταν το πρώτο άλμπουμ που καταχωρήθηκε στο αγαπημένο όλων μας Metal Archives. Εύγε στα παιδιά για την επιλογή τους και πώς να μην τους πάνε όλα τέλεια στη συνέχεια;
• O Santeri Kallio, πριν πάει στους AMORPHIS, έπαιζε στους KYYRIA, μία Φινλανδική progressive metal μπάντα που δεν είχε πολλά να πει είναι η αλήθεια. Αυτό που είχε πολλά να πει όμως, ήταν το ψευδώνυμο που είχε σε αυτήν τη μπάντα ο Kallio: Dick Domestic Blues M.F… ο Santeri o μπήχτης ένα πράγμα!
• Από τους KYYRIA ήρθε και ο αντικαταστάτης του Olli-Pekka Laine στο μπάσο, ο Niclas Etelavuori.
• O Sakari Kukko, που έχει παίξει το σαξόφωνο στα “Nightfall” και “Tuonela”, αλλά και το φλάουτο στο “Rusty moon”, είναι 65 ετών πλέον και το 1974 είχε ιδρύσει τη μπάντα του, τους PIIRPAUKE. Οι SENTENCED λοιπόν, στο “The cold white light” είχαν διασκευάσει την έκδοση των PIIRPAUKE στο παραδοσιακό Φινλανδικό τραγούδι “Konevitsan kirkonkellot”. O Kukko συνεργάστηκε με τους AMORPHIS και στα άλμπουμ “Am universum”, “Circle” και “An evening with friends”, ενώ έχει συνεργαστεί και με τους SONATA ARCTICA στα “Stones grow her name” και στην επαναηχογράφηση του “Ecliptica” το 2014
• Στην κλασική Ιαπωνική έκδοση, υπάρχει και σαν bonus το “Northern lights”, το οποίο δικαίως δεν πήρε θέση κάποιου άλλου κομματιού στον κανονικό δίσκο.
Φραγκίσκος Σαμοΐλης
