Τη φορά αυτή, τη στήλη μας θα κοσμήσουν με τη παρουσία τους οι HELLOWEEN. Δύσκολη η διαδικασία επιλογής υποτιμημένων (underrated) κομματιών, καθώς η μπάντα από το Αμβούργο έχει πολλά στο ενεργητικό της, ιδού όμως μια ενδεικτική λίστα 15+1 καλά «κρυμμένων» ύμνων, για να θυμηθείτε όσοι έχετε λησμονήσει και να μάθετε όσοι αγνοείτε.
Warrior (“Helloween” – 1984)
Πολυβολισμοί και εκρήξεις για να μπει ένα θεϊκό riff που σηκώνει τους νεκρούς από τα μνήματά τους, που λέει και ο «τιτάνας» της δημοσιογραφίας Στέφανος Χίος. Ο Ingo Schwichtenberg οδηγεί τη κούρσα με ατόφια πωρωτικό drumming, οι κιθάρες προσκυνούν τους μεγάλους ACCEPT και τα εφηβικά, «άγουρα», σχεδόν (ή και όχι σχεδόν) φάλτσα φωνητικά του Kai Hansen ταυτίζονται με τα δικά σου χωρίς να καταλάβεις το πώς και το γιατί. Ο «πολεμιστής» αυτός είναι ο κάθε στρατιώτης που στέλνεται σε μια μάχη που αποφάσισαν να διεξάγουν άλλοι, χωρίς αυτός να την αποζητά. Τέσσερα λεπτά που σε «γεμίζουν» λες και είναι δεκατέσσερα. Αν παιζόταν ζωντανά από τη παρούσα σύνθεση, θα είχαμε καταπληκτικά αποτελέσματα, καθώς ο Deris αποδεδειγμένα στα Hansen κομμάτια τα πάει πρίμα.
Phantoms of death (“Walls of Jericho” – 1986)
Heavy metal! Έτσι, με αυτό το όνομα, μπήκε ο ήχος των HELLOWEEN στα σπίτια μας το 1986. Τώρα πια, ξέρουμε πως ο μέγας Kai Hansen είναι ο ιδρυτής του κεντροευρωπαϊκού (τουλάχιστον) power metal. Εδώ όμως, ο ακροατής έρχεται αντιμέτωπος με κάτι που όμοιό του δεν είχε ακουστεί ως τότε, παρά μόνο στα δύο πρώτα άλμπουμ των έτερων θεών RUNNING WILD. Το “Walls of Jericho” στέκει εκεί και σε προκαλεί να «αφαιρέσεις» τα «άγουρα» Halford-esque φωνητικά του έφηβου Hansen. Τι μένει; Ένα power-speed-thrash ΚΤΗΝΟΣ. Το κομμάτι δε που παρουσιάζεται εδώ, είναι ο απόλυτος φόρος τιμής από πλευράς Kai προς τους ήρωές του, ACCEPT, και υπήρχε και αυτό από το 1980, όταν δεν γνώριζε ο κόσμος ακόμη τους HELLOWEEN, αλλά τους SECOND HELL. Τρο-με-ρό riff, γηπεδικά-στρατιωτικά πολυφωνικά μέρη στο refrain, κλασσικότροπα solos με μια essence από SCORPIONS και Uli Jon Roth, αντιπολεμικά μηνύματα και 06:36 λεπτά συνεχούς ατσαλιού. Έπος.
Twilight of the gods (“Keeper of the seven keys pt. I” – 1987)
Ξεκινήστε να μου ονομάζετε γρήγορα τα κομμάτια του δίσκου “Keeper… Pt.1”. Πόσο να στοιχηματίσουμε ότι το εν λόγω κομμάτι κατά τύχη θα αναφερθεί, αν αναφερθεί; Μέγα σφάλμα, σημαντικότατη παράλειψη. Υμνική power metal σύνθεση με μια «αύρα» από neoclassical metal, σαν αυτές που θα ακούγαμε «με τη σέσουλα» μετά κάποια χρόνια αργότερα από τους STRATOVARIUS και όλους τους wannabe. Άμεσο, γρήγορο μπάσιμο με ωραίο riff το οποίο αλλάζει μορφή σε καλπάζον στα κουπλέ. Το μεσαίο μέρος με τα διπλά solos διδάσκεται στα πανεπιστήμια, ο Kiske ακόμη είχε μακριά μαλλιά, ήταν μορφονιός και τραγουδούσε στα ουράνια, οι χορωδίες από πίσω του προσδίδουν extra μεγαλοπρέπεια και… τι refrain είναι αυτό! Οι στίχοι δεν αναφέρονται στο Ragnarok, όπως θα πίστευε κανείς διαβάζοντας τον τίτλο, αλλά στη μεγάλη ανάπτυξη της τεχνολογίας και πως αυτά στο τέλος κυριαρχεί έναντι του ανθρώπου. Ειδική μνεία αξίζει και στον εντελώς “Steve Harris” τρόπο παιξίματος του Markus στο μπάσο, που αν μη τι άλλο, φανερώνει καταβολές και επιρροές.
You always walk alone (“Keeper of the seven keys pt.II” – 1988)
Ένα βρετανικό διπλό riff (το “Piece of Mind” δηλώνει εδώ τη παρουσία του) μας βάζει στο δεύτερο τραγούδι του κολοσσιαίου δεύτερου “Keepers…” για να έρθει ο κλασσικός πλέον HELLOWEEN ρυθμός που ανεβάζει ταχύτητες να ξεδιπλώσει ένα εξαιρετικό κομμάτι. Το “You always…” είχε και έχει την ατυχία να έρχεται αμέσως μετά τον έπος του “Eagle fly free”. Μιας και μιλάμε για Maiden, η περίπτωσή του μου θυμίζει αυτή του “The evil that men do” καθώς couple και γέφυρες είναι ανώτερα του refrain! Εκεί στο 02:30 περίπου το solo είναι εντελώς JUDAS PRIEST και μάλλον φωνάζει “Hansen”, ενώ αμέσως μετά μας επισκέπτεται ξανά ένα ατμοσφαιρικό «κόψιμο» σαν εκείνο του “Halloween” το οποίο και σημαίνει τη τελική ευθεία. Το outro πάλι σε βάζει σε maiden-ικά νερά και η λήξη έρχεται άψογα. Ωραίοι στίχοι, που προτρέπουν τον ακροατή – αναγνώστη να πιστέψει στις δικές του δυνάμεις και να μην εξαρτάται από τρίτους. “The strength we have inside is so much more than you will know, but if you can’t see the life around you’ll always walk alone”. Τραγούδι γραμμένο καθ’ ολοκληρίαν από τον Kiske, έτσι; Να τα λέμε και αυτά!
Save us (“Keeper of the seven keys pt.II” – 1988)
“This is a song that’s completely underrated!” μας λέει από μικροφώνου ο Kai Hansen, προλογίζοντάς το στο live “Thank you Wacken”. Και όντως έτσι είναι. Το “Save us” για μένα είναι ο συνδετικός κρίκος επιρροών και ιδεών του Hansen, καθώς συνδυάζει το metal των JUDAS PRIEST, την HELLOWEEN νοοτροπία στις γρήγορες συνθέσεις αλλά και θα μπορούσε να είναι ένα από τα πιο γνωστά GAMMA RAY τραγούδια. Άνετα θα ταίριαζε στο ντεμπούτο τους για παράδειγμα. Είναι παλαιότερο της εποχής του, καθώς η πρώτη του εκδοχή απαντάται στα 1982, άρα και για αυτό η ξεκάθαρη speed metal εικόνα του. Ακόμη και έτσι μιλάμε για ύμνο, αλλά σίγουρα θα το προτιμούσα στο “Walls of Jericho”, με εκείνο τον ήχο και εκείνη τη παραγωγή. Του ταιριάζει περισσότερο. Η εκτέλεση από το “Thank you Wacken” σκο-τώ-νει.
Giants (“Chameleon” – 1993)
Υπάρχουν δίσκοι που είναι χάλια. Πραγματικά χάλια. Δεν μπορώ να μπω στο μυαλό του Weikath, για να δω τι σκεφτόταν όταν ηχογραφούσαν το “Chameleon”. Pop-rock, από ένα άλλοτε ηγετικό power metal σχήμα; Και όμως. Αλλά όπως συμβαίνει πολλές φορές, ακόμη και στο βούρκο βρίσκεις διαμάντια. Και το διαμάντι εδώ είναι αυτή η τρομερή λυρική σύνθεση του Weiki, που αν υπήρχε στο δεύτερο “Keepers…” θα είχε αφήσει με ανοικτό το στόμα πολύ κόσμο. Τώρα απλά περιμένει να προσπεράσεις την αρνητικότητα με την οποία αντιμετωπίζεις το “Chameleon” ώστε να την απολαύσεις. Ο Kiske στη τελευταία μεγάλη (αλλά πραγματικά μεγάλη) ερμηνεία της καριέρας του, το δίδυμο των Weikath – Grapow στις κιθάρες «ζωγραφίζει» και το rhythm section εξαιρετικό. Το “Giants” είναι ακριβώς αυτό που λέει ο πρώτος στίχος του – “strong and invisible”. Ποιοι είναι οι «Γίγαντες»; Πάντως, όχι αυτοί των παραμυθιών, καθώς πάλι διαβάζουμε και ακούμε τις κοινωνικοπολιτικές ανησυχίες του γκρουπ… To φαντάζεστε παιγμένο ζωντανά;
In the middle of a heartbeat (“Master of the rings” – 1994)
Μάλισταααα… Καταρχάς να πω πως τους κολοκύθες εγώ τους γνώρισα με τον Andi Deris στη φωνή, και συγκεκριμένα με το άλμπουμ “The time of the oath”. Επομένως δεν έπεσα από τα σύννεφα, ούτε άρχισα να καταριέμαι και να βλασφημώ την ώρα και τη στιγμή που έφυγε (δεν τον έδιωξαν, έφυγε γιατί δεν ήθελε άλλο) ο Kiske. To “Master of the rings” είναι με μια ψυχρή, αντικειμενική ματιά, τρομερό. Το κομμάτι που διάλεξα από εκεί δε, είναι ένα πανέμορφο, συναισθηματικό hard rock τραγούδι, που ουδεμία σχέση έχει με τευτονικό power metal. Ο Deris βρίσκεται στο στοιχείο του (άλλωστε είναι ένας hard rock τραγουδιστής, μην το ξεχνάμε αυτό) παραδίδοντας μια ιδανική ερμηνεία, και θυμίζοντάς μας εποχές που το γερμανικό hard rock είχε ηγετική θέση, με μπάντες όπως οι PINK CREAM 69, BONFIRE κλπ. Η ακουστική κιθάρα που ακούμε είναι παιγμένη από τον ίδιο τον Andi. Εξαιρετική επίσης η εντελώς «απογυμνωμένη» (μόνον αυτός και η κιθάρα του) εκτέλεση στο “High live” άλμπουμ, από το 1996. Γιατί έκτοτε ξεχασμένο το τραγούδι αυτό;
Kings will be kings (“The time of the oath” – 1996)
Για το “The time…” θα μπορούσα να μιλάω με τις ώρες, και να ξέρετε, όλα του τα τραγούδια θα μπορούσαν να ανήκουν εδώ, εκτός των δύο – τριών hits του (“Power”, “Steel Tormentor”, “Forever and One”). Κάποτε που κυριαρχούσε η άποψη των «κολλημένων» οπαδών του Kiske, τούτος ο δίσκος έμενε πάντα στην απ’ έξω. Πλέον αυτά ευτυχώς έχουν παρέλθει ανεπιστρεπτί. Κλασσικό up tempo από τη χώρα του Ρήνου το κομμάτι αυτό, ανήκει εξ ολοκλήρου στον Weikath, αλλά δεν μπορούμε να κάνουμε τα στραβά…αυτιά στα solos, που έχουν φαρδιά – πλατιά την προσωπική σφραγίδα του Grapow. O Uli Kusch στα τύμπανα δίνει ρέστα, όπως και ο Deris σε μια ιδανική για το ύφος ερμηνεία. Το refrain αξίζει αν όχι Oscar, μια Χρυσή Σφαίρα, το live finale είναι σούπερ και οι HELLOWEEN μας κάνουν ξεκάθαρο πως ακόμη κατέχουν καλά τη τέχνη του power metal.
The time of the oath (“The time of the oath” – 1996)
Το δίδυμο Grapow – Deris υπογράφει ένα τρομερό επικό άσμα, το οποίο διακατέχεται από μια επιβλητική και ταυτόχρονα υποβλητική σκοτεινή ατμόσφαιρα την οποία θα νιώθαμε στο πετσί μας λίγα χρόνια αργότερα, όταν θα κυκλοφορούσε το “The dark ride”. Κοίτα που και τα χαρούμενα παιδιά από το Αμβούργο μπορούν να γίνουν evil και μάλιστα εύκολα! Ο Andi στα φωνητικά αποδεικνύει για μια ακόμη φορά κάτι το οποίο εκ πρώτης όψεως φαίνεται άκυρο, αλλά αν το σκεφτείς μια δεύτερη φορά, καταλαβαίνεις πως ισχύει στο ακέραιο: ένας καλός (αλλά καλός, έτσι;) hard rock τραγουδιστής, μπορεί εύκολα να αποδώσει power metal υλικό. Όταν φτάσετε στο 04:00, θα ακούσετε τον απόλυτο «γάμο» μεταξύ “Keepers…” και Yngwie Malmsteen. Σύνθεση – καθρεπτάκι σε όσους θέλησαν να αμφισβητήσουν τις συνθετικές ικανότητες του Grapow. Γνήσιο έπος, μέσα στα δέκα καλύτερά τους από καταβολής γκρουπ. Κάντε μια «all Deris» περιοδεία, βάλτε το μέσα και αφήστε τα μπετά να πέσουν!
Falling higher (“Better than raw” – 1998)
«Weiki; Πού είσαι;»
«Εδώ. Αφήστε με λίγο μόνο μου, κάτι σκέφτηκα και θέλω να το επεξεργαστώ».
Μετά από κάποιο διάστημα, ο αρχηγός καλεί τους υπόλοιπους στο studio και τους εξηγεί την ιδέα του. «Παίδες, εγώ είμαι αυτός που έχω γράψει ένα “How many tears”, ένα “Eagle fly free” και πόσα ακόμη. Πεθύμησα τις μέρες των “Keepers”. Πάμε να νιώσουμε ξανά 20 χρονών. Roland θα είσαι κοντά μου, οι κιθάρες θέλω να είναι σαν ένα, να τους δώσουμε τα μυαλά στο χέρι. Θέλω δισολίες και «μονομαχίες». Markus, Uli, γεμίστε τον ήχο από πίσω όπως θέλετε. Εσύ ειδικά Uli, κάνε ό,τι θες. Andi το ’χεις με τα υψηλά. Μη κατέβεις, μείνε εκεί πάνω, μόνο βάλε γρέζι παραπάνω και στο τελείωμα βγάλε τη σειρήνα που έχεις μέσα σου. Στο refrain κλασικά όλοι το λαλούμε παρέα. Πάμε να σαρώσουμε.»
Αυτό ήταν. Καταλάβατε περί τίνος πρόκειται.
Midnight sun (“Better than raw” – 1998)
Αν σου δώσουν να διαβάσεις τους στίχους του πριν το ακούσεις, θα πεις πως πρόκειται περί μιας ακόμη μπαλάντας που μιλά για τις ψεύτικες σχέσεις των ανθρώπων κλπ. Αμ δε! Το “Midnight sun” είναι ένα ακόμη πιο εμβατηριακό και υμνικό “Falling higher”. Ίσως το καλύτερο ηχητικό δείγμα της δυάδας Weikath – Grapow, και μια εκπληκτική απόδοση από τον Kusch, ο οποίος είναι πληρέστερος drummer και γενικά μουσικός από τον μακαρίτη Ingo, πώς να το κάνουμε τώρα. Ο Deris αλλάζει συνεχώς την ερμηνεία του από χαμηλές και τραχιές νότες σε υψηλές, το refrain τρομερό ενώ η καλύτερη στιγμή του τραγουδιού είναι εκείνα τα σχεδόν 180 δευτερόλεπτα από τη μέση και προς το τέλος, όπου οι κιθάρες ακούγονται σε δαιμονισμένη κατάσταση και το εντελώς συναυλιακό «ω – ωω – ωωω» κάνει το δωμάτιό σου arena σε χρόνο dt. Έχει ακουστεί από σκηνής δύο φορές σε 20 χρόνια και πραγματικά απορώ, για ποιο λόγο δεν ακούγονται τέτοια τραγούδια ζωντανά, και πρέπει να ακούσουμε για εκατομμυριοστή φορά το “Future world”!
Escalation 666 (“The dark ride” – 2000)
Υπάρχει πολύς κόσμος εκεί έξω που θεωρεί το “Dark ride” την ουσιαστική συνέχεια, με βάση την αξία του δίσκου, των δύο «Κλειδιών». Δεν ξέρω αν αυτό στέκει, που είναι όντως πολύ πιθανό. Αλλά στα δικά μου αυτιά, το ένατο άλμπουμ των HELLOWEEN είναι κάτι το διαφορετικό. Χαμηλοκουρδισμένο, σκοτεινό, σχεδόν μοχθηρό, δυσκόλεψε ακόμη και τους ίδιους στη σύνθεσή του, όπως παραδέχτηκε κάποτε ο ίδιος ο Markus Grosskopf. Και μια από τις πιο «μαύρες» συνθέσεις του, είναι το “Escalation 666”. Καμία σχέση με HELLOWEEN, καμιά σχέση με ευρωπαϊκό power, καμία σχέση με το «στρουμφοχωριό». Τα credits πηγαίνουν στον Grapow, αλλά σίγουρα κάπου έχει το χεράκι του βάλει και ο αναμορφωτής του ήχου τους, o Roy Z. Δεν ξέρω, πολύ “Chemical Wedding” μου θυμίζει η όλη περιρρέουσα ατμόσφαιρα. Μην μπερδεύεστε και αποπροσανατολίζεστε. Πρόκειται για εξαίρετο κομμάτι, που ανάθεμα και αν έχει παιχτεί ποτέ ζωντανά. Τι να πω…
Deliver us from temptation (“If I could fly” & “Mr. Torture” – 2000)
Το “The dark ride” είχε ήδη έντεκα συνθέσεις (δώδεκα με την εισαγωγή), και μάλλον για τον λόγο αυτόν, έμεινε εκτός δίσκου τούτος ο τρομερός speed metal κεραυνός. Από την άλλη, βλέποντας τα 16(!) τραγούδια του “Straight out of hell” για παράδειγμα, αλλάζω σκεπτικό και σκέφτομαι πως ίσως θέλησαν να ενισχύσουν με ένα δυνατό κομμάτι τα singles «If I could fly” και “Mr.Torture”. Αλλά τι να ενισχύσουν; Τα singles πήγαιναν καρφί για επιτυχημένα. Οπότε… οπότε μη το πολυσκοτίζουμε, και ας απολαύσουμε ένα καλά κρυμμένο θησαυρό, γραμμένο από τον Markus Grosskopf, με τη συμβολή του Weikath, περί αμαρτίας και συγχώρεσης από τον Ύψιστο. Αν ήταν στο παλμαρέ του δίσκου, θα χτυπούσε top-3 με άνεση, τώρα το αναφέρω εδώ. Δεν είναι άδικο; Και αυτός ο Deris, πως τραγουδά έτσι;
Hell was made in Heaven (“Rabbits don’t come easy” – 2003)
Το “The dark ride” μπορεί να είναι σχεδόν τέλειο αλλά έφερε τον διχασμό στις τάξεις των οπαδών, αφού πολλοί δεν μπορούσαν να δεχτούν αυτή την αλλαγή στον ήχο. Διά τούτο και οι Κολοκύθες επιστρέφουν σε γνώριμα πεδία σύνθεσης. Μεγάλο φορτίο παίρνει στις πλάτες του ο Deris, ο οποίος γράφει, αν και «ποζεράς» (για τους εμπαθείς) αυθεντικά heavy/power/speed έπη σαν το συγκεκριμένο (εδώ σε συνεργασία με τον Grosskopf). Ογκώδες riff, χαρακτηριστικά solos και ανελέητο σφυροκόπημα από τον Mikey Dee, ο οποίος ήρθε για έναν δίσκο (κάποια τραγούδια συγκεκριμένα, αφού βοήθησαν και οι Mark Cross και Stefan Schwarzmann), άστραψε, βρόντηξε και έφυγε αφήνοντας συντρίμμια. Υπέροχη και η ερμηνεία από τον Andi, σε ένα τραγούδι που ενώ θα μπορούσε άνετα να είναι μια καψούρικη μπαλάντα, αντ’ αυτού σε στέλνει με αυχενικό στον πλησιέστερο ορθοπεδικό. Παίχτηκε ζωντανά στη περιοδεία του “The Legacy”, σε κάποιες συναυλίες της “Hellish Rock tour” και έκτοτε, σιωπή.
Heaven tells no lies (“Gambling with the Devil” – 2007)
Σε έναν ακόμη δίσκο που θα έπρεπε να χαίρει μεγαλύτερης εκτίμησης, μπορούμε να βρούμε πολλά τραγούδια που άνετα θα μπορούσαν να φιγουράρουν σε τούτο το άρθρο. Εδώ ο Markus Grosskopf συνθέτει ένα υπέροχο power-άδικο κομμάτι, το οποίο έχει συν τοις άλλοις (για μένα πάντα) ένα από τα καλύτερα «τρίλεπτα» σε ολόκληρη τη δεύτερη, μετά τον Kiske, περίοδό τους, με τον Deris να είναι χάρμα ώτων έτσι όπως τοποθετείται πάνω στη βασική μελωδία και όπως τραγουδά το refrain. Το μεσαίο τμήμα περνά με τη μπάντα να παίζει λες και τζαμάρει επιτόπου στο studio διάφορες ιδέες, προς το τέλος ξανακούμε τη βασική μελωδία για να περάσουμε πάλι σε jamming mode. Για την αξία του εν λόγω άσματος αλλά και του άλμπουμ στο σύνολό του, ρωτήστε και τον Σαμοΐλη.
If a mountain could talk (“7 Sinners” – 2010)
Ο χαμογελαστός μπασίστας των HELLOWEEN μπορεί να μη «μιλάει» πολύ, αλλά όταν το κάνει δεν μπορείς να πεις πως τα πάει άσχημα! Ακούγοντας το “If a mountain could talk” μου έρχεται στο μυαλό εκτός του “Kings will be kings”, και το “Wake up the mountain” από τον ίδιο δίσκο, όχι μόνο λόγω ονόματος, αλλά λόγω συνθετικής οδού. Γρήγορο και στακάτο drumming από τον Danny Loble, χαμηλοκουρδισμένες αλλά ταυτόχρονα μες στη μελωδία κιθάρες και λυρική refrain-άρα. Στο σημείο των solos θυμίζει λίγο και το “The game is on” από το “Master of the rings”. Οι στίχοι του αναφέρονται στο πως ο άνθρωπος συμπεριφέρεται στον πλανήτη που είναι το σπίτι του και πως αν η φύση μπορούσε να μιλήσει και να εκφραστεί, θα βλέπαμε όλοι το μέγεθος της καταστροφής που συντελείται. Ζωντανά δεν έχει παιχτεί ποτέ. Ω ναι, ποτέ.
Δημήτρης Τσέλλος
