“Return of darkness and evil”
Το νέο live album των DIMMU BORGIR έχει ήδη κυκλοφορήσει. Το νέο τους studio album επίσης είναι κοντά. Δύο κυκλοφορίες μέσα στο έτος για το μοναδικό αυτό συγκρότημα, που τα τελευταία εφτά χρόνια βρίσκεται σε δημιουργική απραξία. Η επικοινωνία με το ένα εκ των δύο ιδρυτικών μελών της μπάντας, Silenoz, ήταν η ιδανική ευκαιρία για να μάθουμε λεπτομέρειες για τις δύο επερχόμενες κυκλοφορίες των DIMMU BORGIR αλλά και τους λόγους που οδήγησαν το συγκρότημα σε αυτό το μεγάλο διάλειμμα.
Από κάτω μπορείτε να διαβάσετε την συνέντευξη που παραχώρησε ο Silenoz στο ROCK HARD, στην οποία το ποδόσφαιρο συναντά το συμφωνικό black metal και ευχάριστες αναμνήσεις ξεπηδούν μέσα από τραγικά γεγονότα.
Γεια σου Silenoz, πως είσαι;
Γεια σου και σε εσένα Δημήτρη. Είμαι μια χαρά, εσύ πως είσαι;
Και εγώ καλά είμαι σε ευχαριστώ. Χαίρομαι που σε ακούω και για την γνωριμία.
Παρομοίως φίλε μου.
Λοιπόν Silenoz θα ήθελα να αρχίσουμε την κουβέντα μας ξεκινώντας από το νέο σας CD/DVD “Forces of the northern night” που περιμένουμε να κυκλοφορήσει σε λίγες ημέρες. Τι μπορείς να μας πεις για αυτήν την κυκλοφορία; Τι να περιμένουμε από αυτήν;
Είναι μία κυκλοφορία που περιέχει τα δύο μεγαλύτερα show που έχουμε κάνει ποτέ. Είναι η πρώτη φορά που παίζουμε με μία ορχήστρα ζωντανά επί σκηνής. Είχαμε συνεργαστεί και στο παρελθόν με συμφωνικές ορχήστρες για τις ηχογραφήσεις προηγούμενων δίσκων αλλά ποτέ σε ζωντανή μας εμφάνιση, οπότε χρειαζόταν να καταγράψουμε αυτό το γεγονός. Βέβαια αργήσαμε πολύ να το κυκλοφορήσουμε αλλά ελπίζω να έχει κρατήσει την αξία του αυτό το show και είμαι πολύ περήφανος για το αποτέλεσμα.
Όντως η καθυστέρηση ήταν μεγάλη αν σκεφτεί κανείς πως το show στο Oslo έγινε το 2011 και η εμφάνιση στο Wacken το 2012. Υπάρχουν κάποιοι συγκεκριμένοι λόγοι για αυτήν την καθυστέρηση;
Υπάρχουν συγκεκριμένοι λόγοι γι’ αυτήν την καθυστέρηση αλλά ξέρεις κάτι; Θα ακουστούν όλοι σαν δικαιολογίες (γέλια)! Από την στιγμή που δεν κυκλοφορήσαμε το DVD για την συναυλία στο Oslo το 2011, αργότερα προέκυψε το live στο Wacken, συνειδητοποιήσαμε τότε πως αυτά τα δύο show θα πρέπει να τα ενσωματώσουμε σε μία κυκλοφορία. Μετά μας πήρε πολύ χρόνο να ολοκληρώσουμε όλο αυτό το εγχείρημα, από τα νομικά πλαίσια μέχρι και την συσκευασία και όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. Υπάρχουν εκατοντάδες άτομα που εμπλέκονται σε μία κυκλοφορία. Προφανώς περάσαμε και κάποιο διάστημα στο οποίο μιξάραμε αυτό το live album και ασχολούμασταν με το πως θέλουμε να κυκλοφορήσει. Μετά κάναμε ένα διάλειμμα από τις περιοδείες του 2014 και πριν το καταλάβουμε τα χρόνια απλά μας προσπέρασαν. Βέβαια σε αυτό το διάστημα επεξεργαζόμασταν και νέο υλικό για το επόμενο μας album και όταν είχαμε μία ιδέα για το πότε θα το κυκλοφορήσουμε, σκεφτήκαμε πως θα ήταν καλύτερα να κρατούσαμε την κυκλοφορία του DVD κοντά στην ημερομηνία που θα κυκλοφορούσε το νέο album ώστε να μην έχουμε και άλλο μεγάλο κενό μεταξύ των album μας.
Σε μια παλαιότερη δήλωση σου είχες αναφέρει πως χρειάζεσαι να παίρνεις τον χρόνο σου όταν πρόκειται να ηχογραφήσεις ένα νέο album και πως δεν θες να επισπεύδεις τις διαδικασίες. Έχουν περάσει όμως 7 χρόνια από το “Abrahadabra” και εκτός από την καθυστέρηση του DVD και το νέο album ακόμα δεν έχει κυκλοφορήσει.. Συνέβη κάτι που σας κράτησε πίσω;
Δεν έγινε κάτι πολύ δραματικό. Συνηθίζουμε πάντα να κάνουμε ένα διάλειμμα μετά την ολοκλήρωση των περιοδειών για την προώθηση των album μας, αν και αυτήν την φορά το διάλειμμα μας κράτησε περισσότερο. Ξέρεις όλα είναι θέμα καλού timing και σε αυτήν την δήλωσή μου ήθελα απλά να τονίσω πως δεν θέλω να πιέζω τα πράγματα για να κυκλοφορήσουμε έναν δίσκο. Νομίζω πως πρέπει να βγαίνει κάτι όταν είναι πραγματικά έτοιμο. Ακόμα και που είχαμε βγει εκτός ραντάρ, ειδικά από τα social media και τέτοια πράγματα, συνεχίζαμε να δουλεύουμε επάνω σε νέο υλικό από καιρό σε καιρό. Τα τελευταία χρόνια είχαμε μπει για τα καλά στην διαδικασία να γράφουμε τραγούδια και για να γράψεις έναν καλό και μοναδικό δίσκο για τον οποίο θα είσαι σίγουρος 110%, θέλει τον χρόνο του. Εμείς ακολουθήσαμε τον δικό μας ρυθμό και αυτό έχει σημασία. Βέβαια είναι άσχημο για τους οπαδούς μας να περιμένουν νέο υλικό για τόσο μεγάλο διάστημα αλλά είναι πιο άσχημο για εμάς, επειδή ξέρουμε πως όταν γράφουμε νέο υλικό υπάρχει αυτή η αναμονή.
Ναι και εσείς χρειάζεστε την αυτοπεποίθηση πως αυτό που θα κυκλοφορήσετε θα είναι καλό.
Ναι, ακριβώς αυτό!
Απλά μου έκανε εντύπωση γιατί συνήθως κυκλοφορούσατε τα album σας ανά δύο χρόνια και υπάρχει ένα θέμα για το πως θα μπορούσατε σε αυτήν την περίπτωση να κρατήσετε τους οπαδούς σας “ζεστούς” με το συγκρότημα όσο αυτοί περιμένουν το νέο σας υλικό.
Ναι αυτό είναι πάντα ένα ρίσκο στο οποίο πολλές φορές ένας οπαδός μπορείς να πει, οκ γ**ησέ το τώρα αυτό, θα ακούσω κάτι άλλο. Αλλά πιστεύω πως οι οπαδοί πάντα γυρίζουν όταν είναι να κυκλοφορήσει ένα νέο album.
Ο οπαδός που του αρέσει πολύ ένα συγκρότημα, θα έχει σίγουρα την απορία να ακούσει το νέο υλικό.
Ακριβώς! Είναι σαν τους οπαδούς του ποδοσφαίρου! Ακόμα και όταν ο αγαπημένος σου παίχτης φύγει από την ομάδα εσύ δεν την εγκαταλείπεις!
Αλήθεια ποια ομάδα υποστηρίζεις από την Νορβηγία;
Είμαι οπαδός της Λίλεστρομ! Πάντα ήμουν, πάντα θα είμαι (γέλια).
Ωραία, μια χαρά! Ας συνεχίσουμε λοιπόν λίγο ακόμα με το νέο σας DVD και θα ήθελα να σε ρωτήσω… Είναι διαφορετικό να βρίσκεσαι επάνω στην σκηνή με μία ολόκληρη συμφωνική ορχήστρα αλλά και χορωδία;
Το θέμα ήταν αν θα ήμουν λιγότερο ή περισσότερο αγχωμένος απ’ ότι θα ήμουν αν δεν προετοιμαζόμασταν τόσο καλό όσο τελικά προετοιμαστήκαμε. Ότι προετοιμασία γίνει πριν, κάνει την διαφορά. Οπότε όταν προσεγγίζεις κάτι τόσο τεράστιο, πρέπει να δώσεις πολύ έμφαση στις λεπτομέρειες και δεν πρέπει να αφήσεις τίποτα στην τύχη. Αυτός είναι και ο λόγος που και τα δύο show ήταν επιτυχημένα. Φυσικά η συναυλία στο Oslo ήταν ακόμα πιο ξεχωριστή από την στιγμή που η ορχήστρα από μόνη της μας προσέγγισε και αυτό ήταν μεγάλη τιμή. Βέβαια και η συναυλία στο Wacken έχει την δική της αξία. Στα φεστιβάλ η κατάσταση είναι διαφορετική όπως και η προετοιμασία και από τεχνικής άποψης πολλά μπορούν να πάνε στραβά. Αλλά και οι δύο συναυλίες ήταν εξαιρετικές.
Το DVD θα περιέχει και ένα μικρό ντοκιμαντέρ. Τι θα περιέχει αυτό;
Περισσότερο αφορά το πως χτίσαμε το πρώτο μας show και πως ήρθαν τα πράγματα γύρω από την διαδικασία αυτού του live. Ήταν σημαντικό για εμάς να το έχουμε σαν bonus και ας μην είναι ενδιαφέρον για πολύ κόσμο, ξέραμε πως είναι κάτι που οι πιστοί οπαδοί μας θα αγαπήσουν.
Παρατηρώντας την λίστα τραγουδιών του live DVD θεώρησα λογικό να υπάρχουν πολλά τραγούδια από το “Abrahadabra” καθώς όταν πραγματοποιήθηκαν οι δύο συναυλίες που εμπεριέχονται στο DVD, ήταν για την προώθηση αυτού του album. Η επιλογή των τραγουδιών πως προέκυψε; Συμφωνείς με το αν θα έπρεπε να συμπεριληφθούν και πιο κλασικά τραγούδια των DIMMU BORGIR όπως τα “Spellbound”, “The insight and the catharsis” or “Succubus in rupture” τα οποία θα παιζόντουσαν και αυτά με συμφωνική ορχήστρα;
Έχεις δίκιο και θα ήταν τέλειο να είχαμε προσαρμόσει δύο διαφορετικά setlist, αλλά όπως είπες ήταν φυσικό εκείνη την περίοδο να δώσουμε έμφαση στο “Abrahadabra” ειδικά στην συναυλία του Oslo. Θα μπορούσαμε να αλλάξουμε λίγο το setlist της εμφάνισης μας στο Wacken, αλλά αποφασίσαμε να προχωρήσουμε με το ίδιο setlist με το σκεπτικό πως κάποια στιγμή στο μέλλον, αν οι συνθήκες το επιτρέπουν, θα επιχειρήσουμε κάτι παρόμοιο και τότε θα παίξουμε και άλλα τραγούδια που δεν παίχτηκαν τώρα, όπως τα τραγούδια που ανέφερες αλλά και άλλα πολλά παλαιότερα. Είναι πολύ ασφαλές να πω, πως τα πηγαίνουμε πολύ καλά με τις ετοιμασίες όσον αφορά τις ορχήστρες και επίσης είναι πρόβλημα πολυτελείας όταν έχεις κυκλοφορήσει πολλά album και έχεις πολλά τραγούδια να επιλέξεις.
Συμφωνώ αλλά για παράδειγμα έχετε συμπεριλάβει το τραγούδι “Dimmu borgir” δύο φορές, μία έκδοση instrumental και μία κανονική. Πως και αποφασίσατε να το κάνετε αυτό;
Επειδή σε κάποιες ειδικές κυκλοφορίες του “Abrahadabra” το κομμάτι υπήρχε και στην κανονική του μορφή αλλά και instrumental. Οπότε βασικά προσθέσαμε και τις δύο εκτελέσεις του τραγουδιού για να ακούσει και ο περισσότερος κόσμος πως ακούγεται ορχηστρικά το τραγούδι και πως μπορεί να σταθεί και μόνο του.
Το νέο σας album αναμένεται αργότερα μέσα στο έτος. Σε τι κατάσταση βρίσκεστε τώρα με αυτό;
Σε αυτήν την φάση έχουμε τελειώσει βασικά με την μίξη του album. Αυτό που μας έχει μείνει είναι να ολοκληρώσουμε το artwork του δίσκου, να οργανώσουμε τις εμφανίσεις μας πριν προχωρήσουμε στον προγραμματισμό των βίντεο που πρόκειται να κυκλοφορήσουν και φυσικά αργότερα μέσα στο έτος, όπως υπολογίζω, προς το τέλος του καλοκαιριού με αρχές του φθινοπώρου το album θα κυκλοφορήσει. Μετά από αυτό θα ξεκινήσει η παγκόσμια περιοδεία και από ότι φαίνεται αυτή την χρονιά θα είμαστε αρκετά απασχολημένοι. Καιρός ήταν (γέλια)
Υπάρχει κάποια νέα μουσική κατεύθυνση που θα ακολουθήσετε σε αυτό το album ή ο ήχος σας θα είναι κοντά στον ήχο με κάποιο από τα προηγούμενα σας album;
Νιώθω, τουλάχιστον σε αυτό το σημείο που είμαστε τώρα, ακούγοντας τα τραγούδια που έχουμε γράψει, πως υπάρχει πολύ old school DIMMU BORGIR μέσα στην κυκλοφορία αυτή. Επίσης έχουμε προσθέσει αρκετά επικά συμφωνικά μέρη, πιθανών δεν έχουμε ξανά ακουστεί τόσο ακραίοι με πολλούς τρόπους στο παρελθόν. Υπάρχει αρκετό υλικό που θυμίζει τις αρχές μας και νιώθω πως γενικά είναι ένα album που έχει επηρεαστεί από όλα τα προηγούμενα μας. Στο τέλος θα αποφασίσουν οι οπαδοί μας αν τους αρέσει ή όχι αλλά πιστεύουμε πως είναι το πιο δυνατό μας album μέχρι σήμερα και όσο κλισέ και αν ακούγεται είναι σημαντικό να του δίνουμε τέτοια έμφαση, γιατί αν δεν πιστεύουμε πως μπορούμε να βγάλουμε καλύτερο ablum από ότι το προηγούμενο δεν έχει νόημα να προχωρήσουμε σε καινούργιο δίσκο.
Συνεργαστήκατε ξανά με συμφωνική ορχήστρα για τις ανάγκες του νέου album;
Δεν χρησιμοποιήσαμε μία ορχήστρα να παίξει ζωντανά για τον δίσκο μας παρά μόνο ηχογραφήσαμε συμφωνικά μέρη. Χρησιμοποιήσαμε όμως την ίδια χορωδία που είχαμε στα live του νέου μας DVD αλλά και στο album “Abrahadabra”.
Το συγκρότημα έχει αρκετά τραγούδια που μάλιστα θεωρούνται και hit, όπως το “Kings of the carnival creation” και το “Serpentine offering”, στα οποία υπάρχουν καθαρά φωνητικά. Σκοπεύετε στο μέλλον να εντάξετε ένα μέλος στο συγκρότημα για να αναλάβει αυτά τα φωνητικά, όπως έκανε παλαιότερα ο Vortex ή θα χρησιμοποιείτε προ ηχογραφημένες χορωδίες;
Για την ώρα θα συνεχίσουμε να χρησιμοποιούμε χορωδία. Θα δούμε τι θα συμβεί στο μέλλον αλλά σε αυτό το σημείο θεωρώ πως είναι το σωστό αυτό που κάνουμε για τους εαυτούς μας τουλάχιστον. Το καταλαβαίνω πλήρως πως κάποιοι οπαδοί μας μπορεί να απογοητευτούν με αυτό αλλά όπως είπα και πριν είναι σαν το ποδόσφαιρο. Έφυγε ένας παίχτης αλλά η ομάδα μένει. Δεν μπορούμε να ζούμε στο παρελθόν και δεν μπορούμε να προβλέψουμε τι θα γίνει στο μέλλον.
Κατανοητό αν και πιστεύω πως αλλιώς ακούγεται ένα τραγούδι με έναν τραγουδιστή και αλλιώς με την χορωδία αλλά έχουν αλλάξει τα πράγματα τώρα.
Αλήθεια είναι αυτό και πιστεύω πως οι περισσότεροι οπαδοί μας το καταλαβαίνουν αυτό και το βλέπουν από την δική μας οπτική. Μπορεί να μην τους αρέσει αλλά το καταλαβαίνουν.
Ας αλλάξουμε θέμα όμως και ας δούμε κάτι διαφορετικό. Είκοσι τρία χρόνια έχουν περάσει από την γέννηση των DIMMU BORGIR και εσύ μαζί με τον Shagrath είστε τα μέλη που έχουν φτάσει ως εδώ από το ξεκίνημα. Σίγουρα υπάρχουν καλές και κακές στιγμές όλα αυτά τα χρόνια στο συγκρότημα, θυμάσαι όμως ιδιαίτερα περισσότερο κάποια από αυτές;
Δεν θα ξεχωρίσω κάποια συγκεκριμένη αν και φυσικά υπάρχουν πολλές κακές στιγμές αλλά υπάρχουν και πολλές θετικές που έχουν σκεπάσει όλα τα αρνητικά που μας έχουν συμβεί. Νομίζω πως όταν δουλεύεις με κάποιον τόσο στενά για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα είναι λογικό να υπάρχουν καβγάδες και διαφωνίες αλλά την ίδια στιγμή, χωρίς να θέλω να μας παρομοιάσω με τους KISS, υπάρχουν λόγοι που ακόμα ο Paul Stanley και o Gene Simmons είναι στο ίδιο συγκρότημα. Νομίζω πως δεν θα πρέπει να συνεχίσω με τις ομοιότητες μαζί τους (γέλια)
Αν θυμάμαι καλά η τελευταία φορά που παίξατε στην Ελλάδα ήταν το 2003 στο club ΡΟΔΟΝ. Αναφέρω την τελευταία φορά που παίξατε και όχι που μας επισκεφτήκατε διότι την τελευταία φορά που βρεθήκατε στην χώρα μας ήταν για ένα φεστιβάλ που εξελίχθηκε σε φιάσκο. Τι είναι αυτό που θυμάσαι από αυτές τις επισκέψεις και υπάρχει πιθανότητα να σας δούμε σύντομα;
Ειλικρινά το ελπίζω. Γνωρίζω πως οι οπαδοί μας στην Ελλάδα μας περιμένουν εδώ και πολλά χρόνια. Φυσικά θέλουμε να επιστρέψουμε στην χώρα σας με το που βρούμε έναν αξιόπιστο διοργανωτή, ώστε να στήσουμε ένα αξιόλογο show. Από αυτό το φεστιβάλ θυμάμαι πως θέλαμε να παίξουμε αλλά μας ενημέρωσαν πως η σκηνή δεν ήταν ασφαλής και πως είχε αρκετό αέρα και αυτό την έκανε ακόμα πιο επικίνδυνη. Μοιραζόμασταν όμως το ίδιο ξενοδοχείο με τους MOTORHEAD και θυμάμαι πως μόλις μας ενημέρωσε ο tour manager μας πως η συναυλία μας ακυρώθηκε, κατέβηκα στο μπαρ του ξενοδοχείου για να πιω ένα ποτό. Για να επιστρέψω στο δωμάτιο μου έπρεπε να πάρω το ασανσέρ και όπως το περίμενα, ανοίγει η πόρτα και βγαίνει ο Lemmy, ο οποίος σε κάθε του χέρι είχε αγκαλιά από μία τεράστια ξανθιά γυναικάρα και στο ένα χέρι κρατούσε το αγαπημένο του ουίσκι. Εγώ έχω μείνει με το στόμα ανοιχτό και το πρώτο πράγμα που του είπα είναι, “γεια σου Lemmy, μπορώ να σου σφίξω το χέρι”, και ο Lemmy μου απάντησε, “δεν βλέπεις πως τα χέρια μου είναι λίγο απασχολημένα; Πως στο διάολο θα σου πιάσω το χέρι”; (γέλια)
(γέλια) Είχε και τα καλά της αυτή η επίσκεψη τελικά!
Προφανώς! Αλλά μία τέτοια κατάσταση μας δείχνει πως μία μπάντα όπως οι MOTORHEAD, πήγαιναν κάπου και έκαναν την δουλειά τους ανεξάρτητα με τις συνθήκες, ακόμα και με την σκηνή που ήταν επικίνδυνη, που φυσούσε και η άμμος μαστίγωνε τα πάντα, οι MOTORHEAD βγήκαν και έπαιξαν και αυτό δείχνει πολλά.
Τεράστια μπάντα. Πραγματικοί θρύλοι.
Αυτό ακριβώς ήταν.
Silenoz δυστυχώς ο χρόνος μας τελειώνει και ήρθε η ώρα για την κλισέ ερώτηση. Έχεις κάποιο μήνυμα για τους Έλληνες οπαδούς σας;
Έχει περάσει αρκετός καιρός από την τελευταία φορά που ήρθαμε. Θυμάμαι πως μας είχαν υποδεχτεί πολύ καλά, υπήρχε μια τρομερή ενέργεια και στις δύο εμφανίσεις μας. Έχουμε οπαδούς στην Ελλάδα από όταν ιδρύσαμε την μπάντα και έχουμε επαφή με τους ROTTING CHRIST οπότε ανυπομονούμε να επιστρέψουμε.
Silenoz σε ευχαριστώ πολύ για τον χρόνο σου, το εκτιμώ πολύ.
Και εγώ το ίδιο φίλε μου.
Εύχομαι ότι καλύτερο και για τις δύο κυκλοφορίες σας.
Ευχαριστώ πάρα πολύ Δημήτρη. Θα τα ξαναπούμε.
Δημήτρης Μπούκης
www.facebook.com/dimmuborgir
Line-up:
Silenoz – ρυθμική κιθάρα
Shagrath – φωνητικά
Galder – lead κιθάρα
Discography:
“For all tid” (1995)
“Stormblast” (1996)
“Enthrone darkness triumphant” (1997)
“Spiritual black dimensions” (1999)
“Puritanical euphoric misanthropia” (2001)
“Death cult Armageddon” (2003)
“Stormblast MMV” (2005)
“In sorte diaboli” (2007)
“Abrahadabra” (2010)
