Όταν κάναμε το αφιέρωμα στο 1995 και ήρθε η στιγμή να γράψω για το “Storm of the light’s bane”, είχα αναφέρει μεταξύ σοβαρού και αστείου ότι ο συγκεκριμένος δίσκος δικαιούται ξεχωριστό άρθρο. Αυτό που δεν είχα σκεφτεί τότε, είναι ότι το σαδιστικό καθ… εεε, ο αγαπητός αρχισυντάκτης, θα σκεφτόταν να αναθέσει, άκου τώρα, να το κάνουμε στην στήλη Worst to Best. Ποιο; Το καλύτερο Black Metal άλμπουμ της Ανθρωπότητας;
Ας σοβαρευτούμε όμως και ας γίνει αυτό που πρέπει να γίνει. Ας αποδοθούν οι τιμές που του αξίζουν, ας γραφτούν λίγες (?) γραμμές για το μεγαλείο του κι ας βάλουμε κι εμείς ένα ακόμα μικρό πετράδι στο παντοτινό οικοδόμημα με τον τίτλο “Storm of the light’s bane”.
Μια απαραίτητη διευκρίνιση πριν ξεκινήσει το οπαδικό παραλήρημα: όλοι ξέρουμε ποιος ήταν ο Jon, ξέρουμε τι έκανε, τα πιστεύω και τις αρχές του, ξέρουμε πως και γιατί έφυγε, δεν θα ασχοληθώ περαιτέρω με την προσωπικότητά του ως άνθρωπος. Προφανώς και καταδικάζουμε τις πράξεις, εδώ όμως θα μιλήσουμε αποκλειστικά για μουσική. Γιατί κακά τα ψέματα, ως μουσικός ήταν πραγματικά εξαιρετικός.
17 Νοεμβρίου του 1995 λοιπόν οι DISSECTION κυκλοφορούν τον δεύτερο δίσκο τους, τον διάδοχο του τεράστιου και πολύ σημαντικού ντεμπούτου “The somberlain”. Με αυτό ο Jon κατάφερε να κάνει όλη τη σκηνή να υποκλιθεί στην ολοκληρωτική κυριαρχία των DISSECTION, ποιος όμως περίμενε το δεύτερο χτύπημα να ξεπεράσει το πρώτο αριστούργημα; Κι όμως, το κατάφεραν. Δεν ξέρω αν τους βγήκε εύκολα ή δύσκολα, το αποτέλεσμα όμως είναι αυτό ακριβώς που λέω: ο καλύτερος, πιο ολοκληρωμένος, εμπνευσμένος, καθολικά αποδεκτός και αγαπητός από όλους δίσκος όχι μόνο του Black Metal, γιατί βάζοντας αυτήν την ταμπέλα το περιορίζεις και κόβεις λίγο από τη δόξα του. Μερικοί από τους τίτλους που δόθηκαν από επίσημα περιοδικά και κριτικούς ανά τα έτη; Ένα από τα σημαντικότερα άλμπουμ του ’90, ένα από τα καλύτερα black metal άλμπουμ, στα καλύτερα του 1995 και φυσικά, ένα από τα 10 metal άλμπουμ που πρέπει να ακούσεις πριν κλείσεις τα μάτια σου. Είναι ειλικρινά ένας από τους πιο σημαντικούς δίσκους σε ολόκληρο το Metal γενικά.
Πάμε λίγο να το συζητήσουμε για να δούμε αν ο Μιμάκος υπερβάλλει ή αν όντως έτσι είναι (έτσι είναι, αλλά θα τα πούμε θες δε θες).
Σουηδία, τέλη ’80-αρχές ’90. Εκεί παίζεται heavy metal υψηλών προδιαγραφών, με μπάντες όπως οι CANDLEMASS, οι BATHORY, οι ENTOMBED, οι AT THE GATES, οι DARK TRANQUILLITY, οι THERION, μερικά από τα ονόματα που κάνουν κουμάντο. Η σκηνή βγάζει αβέρτα και άκοπα το ένα διαμάντι πίσω από το άλλο, ανθεί το doom, το death, το μελωδικό death έπειτα, το black, ατμοσφαιρικό black death, γενικά συμβαίνουν κοσμοϊστορικά γεγονότα. Με το “The somberlain” οι DISSECTION πήραν μερικά από τα καλύτερα στοιχεία της σκηνής, τα πέρασαν από τις δικές τους κονσόλες, έβαλαν και δικά τους πράγματα και παρέδωσαν ένα διαμάντι. Οι ιδέες, οι μελωδίες και η τεχνική του Jon υποχρεώνουν τους πάντες να υποκλιθούν στο ταλέντο του. Το “Storm of the light’s bane” ηχογραφήθηκε και με τη βοήθεια του υπερμάστορα Dan Swano σε λιγότερο από 2 εβδομάδες (!!!). Είχα πει και παλιότερα ότι δεν είναι δυνατόν να μάζεψε τους υπόλοιπους στο στούντιο ο Jon και να τους είπε “λοιπόν παιδιά, ακούστε τι σκέφτηκα”, και να τους έπαιξε τις μελωδίες του “Where dead angels lie”, του “Night’s blood” ή του “Thorns of crimson death”. Δεν τα σκέφτεται ανθρώπινος νους αυτά, όχι υπό κανονικές συνθήκες τουλάχιστον. Για μένα, είναι μελωδίες ζωής. Σαν να ήρθε στον κόσμο για να παίξει αυτά, και να φύγει. Δυστυχώς, είπαμε, τα λάθη οδηγούν τον Jon στη φυλακή και η πορεία των DISSECTION φρενάρεται απότομα. Αρκετά χρόνια μετά θα μας δώσουν τον τρίτο και τελευταίο δίσκο, λίγο διαφορετικό, αλλά εξίσου τέλειο.
Θυμάμαι σαν παιδί να βλέπω μπλουζάκια με το εμβληματικό εξώφυλλο του μεγάλου Necrolord και να σκέφτομαι “φίλε, αυτό δείχνει πραγματικά επικίνδυνο”. Θυμάμαι επίσης την πρώτη φορά που το άκουσα, αφού διαλύθηκε η μπάντα με την φυλάκιση του Jon. Στο υπόγειο των Riff studio, στην Τούμπα, το έβαλε να παίξει ο Στέργιος. Θυμάμαι να πέφτει η θερμοκρασία στο δωμάτιο, να παγώνει η ραχοκοκαλιά μου, να αισθάνομαι ρίγη από την απόκοσμη ατμόσφαιρα. Και όλα αυτά, από το ενάμιση λεπτό του intro, πριν καν ξεκινήσει να παίζει κανονικό track δηλαδή. Δεν το είχα καταλάβει τότε, όλα αυτά που αναφέρω παραπάνω. Το μυαλό μου και οι γνώσεις μου δεν ήταν αρκετές για να το συλλάβουν. Πέρασαν χρόνια. Αλλά είδα το φως. Μπήκα στη καταιγίδα και δεν κατάφερα να βγω έκτοτε.
Προφανώς η σειρά που ακολουθεί είναι ενδεικτική και απλώς για να δικαιολογηθεί ο τίτλος της στήλης. Δεν έχει worst. Εδώ μέσα, μόνο best. Ωστόσο, έτσι για τον τζόγο, θα το παλέψουμε να βγάλουμε μια σειρά.
Αναφέρω απλώς ότι το άρθρο γράφεται με τον γράφοντα να φοράει το αντίστοιχο μπλουζάκι, την ασορτί ζακέτα και το κινητό μου έχει φόντο το εξώφυλλο του δίσκου. Αληθινή ιστορία, θα επιβεβαιώσουν οι γνώστες.
The “Storm of the light’s bane” countdown:
- “No dreams breed in breathless sleep” (1:26)
Το μοναδικό κομμάτι του δίσκου που δεν φέρει την υπογραφή του Jon. Ένα instrumental outro, διάρκειας 1μιση λεπτού, μόνο ένα πιάνο, και μια μελωδία που σε στοιχειώνει. Υπεύθυνη για αυτό η (κυρία πλέον) Alexandra Balogh, πιανίστρια, κάτοικος Στοκχόλμης. Συνεργάστηκε και με τον μικρό αδερφό του Jon, Emil στους OPTHALAMIA, ήταν η κοπέλα του τραγουδιστή It εκείνη την περίοδο. Το έχω βάλει στο repeat και έχω νανουρίσει τα παιδιά μου με αυτό. Αναγκαστικά μπαίνει τελευταίο για να μην αδικήσω τα υπόλοιπα.
- “Soulreaper” (6:56)
Είπαμε, δεν πρόκειται να βγει σειρά που να συμφωνούν όλοι. Αυτό είναι το πιο “black metal” κομμάτι του δίσκου. Υψηλή ταχύτητα σχεδόν καθ’ όλη τη διάρκεια του, με ένα υπέροχο θέμα να ντύνει το riff του ρεφρέν, ενώ ο τίτλος του παραπέμπει στη φιγούρα που κοσμεί το εξώφυλλο του δίσκου. Ο Θεριστής των Ψυχών, έτοιμος να μαζέψει ό,τι βρει στο δρόμο του.
“Woeful one of endless sight beyond the veil of time
Of grand darkness you are the keeper
My soul is black and black as night are the ways of thine
Wield the scythe of the Soulreaper”
- “Retribution – Storm of the light’s bane” (4:51)
Το ομώνυμο του δίσκου. Κι αυτό up tempo, με έντονα black metal στοιχεία και με ένα riff αξιοζήλευτο στη μέση του κομματιού, προπομπό για να μπει αρμονικά το solo του Jon. Δεν ήταν φλύαρος σαν κιθαρίστας ο Nodtveidt, πάντα τα solo του ήταν τόσο/όσο, για να έχει νόημα και να προσφέρει στην ουσία του τραγουδιού.
“I have come to challenge your ways
Light’s bane – The Last of your days
Oh broken wings – My darkness enslaves
Will you allow me to erase your feeble race?”
- “Unhallowed” (7:28)
Λιγοστεύουν τα κομμάτια, σοβαρεύει η κατάσταση. Τρομερή σύνθεση και έμπνευση της μπάντας εδώ, με συνεχόμενα riff, εναλλαγές και ξεδίπλωμα θεμάτων για σεμινάριο. Απίστευτο το κατέβασμα στη μέση του κομματιού, με μελωδιάρα από άλλο πλανήτη. Υπέροχη δομή, θα μπορούσε ίσως να ήταν λίγο μικρότερο σε διάρκεια, έχει αρκετές επαναλήψεις στο τελευταίο riff, αλλά για να το έκανε έτσι ο Jon, κάποιος λόγος θα υπήρχε και κάτι παραπάνω ήξερε από εμάς.
“With liftened dreadful swords we swear allegiance to our lord
We’re the unhallowed usurpers of the throne”
- “Thorns of crimson death” (8:06)
Το πιο ιδιαίτερο κομμάτι του δίσκου. Λιγότερο “black metal” από τα υπόλοιπα, το έχει βέβαια κι αυτό το σημείο του εκεί στη μέση μετά το break, για να φτάσει στο επικό σημείο της παύσης, εκεί που ξεσπά η καταιγίδα, εκεί που οι DISSECTION παθαίνουν BATHORY (το ίδιο και στην εισαγωγή του συγκεκριμένου κομματιού βέβαια) και ο Quorthon αισθάνεται περήφανος για αυτό που ακούει.
“Hear the choirs
Is it the wind that brought back their cries?
Forged in blood by tragedy
Dark were the thorns of crimson death”
3-2. “At the fathomless depths”/”Night’s blood” (1:56)/(6:41)
Το intro. Η αρχή του κακού. Ο φόβος ο ίδιος, με μουσικές νότες. Αν υποθέσουμε ότι βρίσκεσαι στο εξώφυλλο του δίσκου και ο Θεριστής έρχεται για σένα, αυτό το τραγούδι παίζει. Με το ξεκίνημα έχεις βρεθεί χωρίς να το ξέρεις στα απύθμενα βάθη. Δοκίμασε να το ακούσεις οποιαδήποτε στιγμή, ό,τι καιρό και να έχει, σου υπόσχομαι πως η θερμοκρασία θα είναι πάντα περίπου -27 βαθμοί Κελσίου. Τρομερή ατμόσφαιρα για ενάμιση μόλις λεπτό για να δώσει χωρίς καθυστέρηση τη θέση του στο “Night’s blood”. Και εδώ έχουμε τον ορισμό του Black/Death Metal. Ναι, αυτό είναι. Τα riff και οι αλλαγές διαδέχονται η μια την άλλη και πραγματικά δεν έχεις από που να κρατηθείς για να σωθείς. Ρεσιτάλ συνθετικών ικανοτήτων και ξεδίπλωμα του κομματιού. Κι αυτή η παύση στη μέση… Αυτό το σημείο… Όχι για πολύ, γιατί ο όλεθρος συνεχίζεται….
“Those who never was born
but whose darkness eternally
devastated the goodness built up through milleniums
No time passed, our victory is eternal
Our scorn, our silence…
A heart dies drowning in the night’s blood…”
- “Where dead angels lie” (5:53)
Αρνούμαι. Αρνούμαι να πιστέψω ότι αυτό το πράγμα το σκέφτηκε κοινός ανθρώπινος νους. Τουλάχιστον, όχι χωρίς βοήθεια. Και όταν λέω βοήθεια, δεν εννοώ από τους φίλους του. Αλλά από κάποια ανώτερη δύναμη, ίσως και από τον ίδιο τον Εωσφόρο. Όταν λέμε black metal, ο καθένας το έχει στο μυαλό του διαφορετικά. Αν ζητήσεις αντιπροσωπευτικό δείγμα, άλλοι θα πούνε “Freezing moon”, άλλοι “Mourning palace”, άλλοι “Mother north” κτλ κτλ. Όλοι έχουν δίκιο. Όλες οι απαντήσεις σωστές. Για εμένα όμως, η απάντησή μου είναι αυτό. Εκεί που κείτονται νεκροί οι Άγγελοι. Και πραγματικά, ακούγοντάς το, βρίσκεσαι εκεί ακριβώς. Σε αυτό το τοπίο. Με νεκρούς Αγγέλους τριγύρω σου, μ’ έναν κόκκινο ουρανό πάνω από το κεφάλι σου. Κι αν δεν ανατριχιάσεις εκεί που το κομμάτι πέφτει και ακούγεται το κορίτσι να ουρλιάζει, μη φοβάσαι τίποτα μετά.
“A spell was cast an the sky turned red,
The angel’s heart froze to ice,
In the gloomy sky – The silence where dead angels lie…”
Για αρκετό χρονικό διάστημα, κυκλοφορούσε στην Τούμπα ένα ασημένιο Fabia και έπαιζε στην υψηλότερη δυνατή ένταση αυτό το τραγούδι (αυτό, και το “Flight of the warrior” από RIOT). Ό,τι ώρα και να ήταν. Όχι γιατί ο οδηγός ήταν κάποιος κάγκουρας, απλώς όσο δυνατά και να έπαιζε, αισθανόμουν ότι ποτέ δεν μου έφτανε η ένταση. Μέχρι που έσκασαν τα ηχεία μου και ησύχασα. Κι εγώ, και η γειτονιά. Δεν έχω πάρει καινούρια ακόμα, γιορτές πλησιάζουν, απλώς το αναφέρω.
Μίμης Καναβιτσάδος
