GEOFF TATE: The story behind “Operation: Mindcrime”

The story behind “Operation: Mindcrime”

Ντεμπούτο για τη νέα στήλη του Rock Hard, με τίτλο “Fly on the wall”, όπου μιλάμε με διάφορους καλλιτέχνες για έναν και μόνο δίσκο, ο οποίος έχει γράψει ιστορία. Σαν να ήμασταν μία μύγα στον τοίχο στο στούντιό τους και να ήμασταν παρόντες κατά τη διάρκεια της δημιουργίας του. Ποια θα μπορούσε να είναι καλύτερη αρχή, από το να μιλήσουμε με τον Geoff Tate για το υπερδημιούργημα του “Operation: Mindcrime”. Ενός δίσκου που θα τον ερμηνεύσει σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα στις 13 και 14 Φεβρουαρίου αντίστοιχα. Ο Σάκης Φράγκος, μίλησε για όγδοη φορά με τον καλλιτέχνη, για περισσότερη από μία ώρα, αποκλειστικά για τον δίσκο εκείνο, για το μνημείο της heavy metal μουσικής και νομίζουμε ότι λύθηκαν και οι τελευταίες απορίες που είχαμε σχετικά μ’ αυτό. Βάλτε τον δίσκο να παίζει και πάρτε τον χρόνο σας να διαβάσετε τις παρακάτω σειρές…

Καλησπέρα Geoff. Το θέμα μας απόψε, θα είναι αποκλειστικά το “Operation: Mindcrime”, αποφεύγοντας οποιεσδήποτε αναφορές είναι ενάντιες στο νόμο!!! (γέλια και από τους δύο). Πρώτα απ’ όλα, προτού μπούμε στη διαδικασία να μιλήσουμε για το άλμπουμ εκείνο, να δούμε με ποιους μουσικούς θα έρθεις στην Ελλάδα. Σίγουρα θα είναι στα ντραμς ο Felix Bohnke των AVANTASIA κι EDGUY, απ’ όσο ξέρω. Το ρόλο της Sister Mary θα παίξει η κόρη σου Emily;
Όχι, θα είναι μαζί μας μία εξαιρετική τραγουδίστρια από την Πορτογαλία, η Maria, που έχει τραγουδήσει ξανά μαζί μου κι ερμηνεύει εκπληκτικά τον ρόλο της Sister Mary. Θα έχω δύο Ιταλούς κιθαρίστες και τον Zakk Ross στο μπάσο, που είναι από την Σκωτία.

Πραγματοποιείς λοιπόν αυτό που έλεγες, ότι θέλεις να δουλεύεις κάθε φορά με διαφορετικούς μουσικούς…
Ναι, πράγματι. Έχω μία πολύ μεγάλη γκάμα μουσικών που έχω παίξει μαζί τους τα τελευταία χρόνια. Μου προσφέρει έναν αέρα ανανέωσης, παίζοντας με τόσους πολλούς και καλούς μουσικούς, ακούγοντας τη δική τους ερμηνεία της μουσικής μου, Περνάω καταπληκτικά και με ικανοποιεί πολύ.

Στο “Frequency unknown”, είχες βάλει ως bonus track, μία λίγο πιο διαφορετική εκδοχή του “I don’t believe in love”. Σκοπεύεις στις επερχόμενες συναυλίες να αλλάξεις λίγο τα κομμάτια;
Γενικότερα τα τραγούδια αλλάζουν ανάλογα με το ποιος παίζει τα όργανα, αφού δίνει τη δική του εκδοχή. Για τις επερχόμενες συναυλίες όμως, αποφασίσαμε να παίξουμε τις ενορχηστρώσεις πολύ κοντά σ’ αυτές του δίσκου. Προς το τέλος του άλμπουμ θα υπάρξουν κάποιες μικρές αλλαγές, αφού έχουμε ένα outro το οποίο παίζουμε εκεί, αλλά οι αλλαγές θα είναι ανεπαίσθητες και πολύ δύσκολα το κοινό θα τις παρατηρήσει.

Ας πάμε να τα πούμε για το “Operation: Mindcrime” λοιπόν, ξεκινώντας λίγο πιο πριν. Από το “Rage for order”, που ίσως είναι ο αγαπημένος μου δίσκος των QUEENSRYCHE. Το άλμπουμ αυτό, ήταν μπροστά από τον καιρό του, αλλά είχε και αρκετή πίεση από την εταιρία σας να φαίνεστε (οπτικά) σαν μία glam rock μπάντα, κρίνοντας και από τις φωτογραφίες της εποχής. Σίγουρα όμως είχε αρκετά κοινά σημεία με το “Operation…”. Στίχους για παρέμβαση πολιτικών, για παράδειγμα, κάτι που θα συναντούσαμε δύο χρόνια αργότερα στον απόλυτο βαθμό… Ποια είναι τα κοινά στοιχεία των δύο αυτών δίσκων, λοιπόν;
Από μουσικής άποψης, είναι και οι δύο πολύ πειραματικοί δίσκοι. Πάντα με τους QUEENSRYCHE, προσπαθούσαμε να σπρώξουμε τα όρια που προσπαθούσαν να μας στραγγαλίσουν (γέλια) και να κάνουμε κάτι διαφορετικό από δίσκο σε δίσκο. Το “Rage for order” ήταν ένα βήμα προς τον ολοκληρωμένο concept δίσκο που ήθελα να κάνω και το οποίο βγήκε λίγο αργότερα στη μορφή του “Operation: Mindcrime”. Το “Rage for order” ήταν ένας θεματικός δίσκος, υπό την μορφή ότι ασχολούνταν με πράγματα που συνέβαιναν εκείνη την εποχή και απασχολούσαν πολύ τον κόσμο. Μην ξεχνάς ότι εκείνα τα χρόνια, ήταν πολύ έντονη η απειλή ενός πυρηνικού πολέμου ανάμεσα στη Σοβιετική Ένωση και τις Ηνωμένες Πολιτείες και αυτό ήταν συνεχώς στο μυαλό των ανθρώπων, κάτι που βγήκε στους στίχους μου τότε. Και τα δύο αυτά άλμπουμ τα χρειαζόμασταν. Το “Rage for order” χρειαζόμασταν να το κάνουμε και το “…mindcrime” ήταν η λογική ακολουθία του.

Είναι αλήθεια ότι είχατε το τραγούδι “Rage for order”, το οποίο δεν χρησιμοποιήθηκε ποτέ και μέρη του τα βάλατε στο “Anarchy-X”;
Ναι, εκείνο το τραγούδι το γράψαμε για το “Rage…”, αλλά ποτέ δεν τελείωσε και δεν μπήκε στον δίσκο. Όταν γράφαμε το “Operation…”, το έβγαλα από το συρτάρι μου και το παρουσίασα εκ νέου στο γκρουπ, επειδή μου άρεσε πάρα πολύ ο ρυθμός που υπήρχε στα τύμπανα κι ένιωθα ότι ταίριαζε απόλυτα ως εισαγωγικό κομμάτι στο “Operation: Mindcrime”. Οπότε ναι, το “Rage for order” έγινε το “Anarchy-X’.

Στο “Rage for order” υπήρχαν επίσης τραγούδια όπως το “From the darkside” και το “The dream”, τα οποία δεν χρησιμοποιήθηκαν ποτέ, επίσης… Μήπως βάλατε κάποια μέρη τους σε κάποια άλλα τραγούδια στο “Operation…”;
Χμμμ… Καλή ερώτηση και να σου πω την αλήθεια, δεν θυμάμαι!!! Δεν πρέπει να χρησιμοποιήσαμε κάποια μέρη τους αυτούσια, αλλά ξέρεις κάτι; Οι μελωδίες και οι εναλλαγές συγχορδιών που γράφει κάποιος, ξεπετάγονται συνεχώς μπροστά του καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του και αναρωτιέσαι: «Ως, αυτό δεν το είχα γράψει κάποια στιγμή παλιότερα;»

Μετά από το “Rage for order”, περιοδεύσατε με ονόματα όπως οι AC/DC, ο Ozzy Osbourne ή οι BON JOVI. Σίγουρα πολύ πιο δημοφιλείς καλλιτέχνες, αλλά όχι στο είδος της μουσικής που παίζατε. Τι σας έκανε να προχωρήσετε και να δημιουργήσετε έναν concept δίσκο; Έναν δίσκο που θα σας άφηνε στην ιστορία ως “Thinking man’s metal”;
Πάντα ήθελα να γράψω έναν concept δίσκο. Μεγάλωσα λατρεύοντας το “Dark side of the moon”, το “Wish you were here” και το “The wall” των PINK FLOYD. Τότε, οι concept δίσκοι είχαν χώρο στη μουσική, όπως το “Tommy” ή το “Quadrophenia” των WHO, το “Aqualung” των JETHRO TULL και το “Thick as a brick”, που τους θεωρώ concept. Όλοι αυτοί οι δίσκοι είχαν ξεχωριστή θέση στην καρδιά μου και ήθελα να δημιουργήσω κάτι σ’ αυτό το ύφος και από την αρχή που μπήκα στους QUEENSRYCHE, ωθούσα τους υπόλοιπους προς αυτήν την κατεύθυνση. Αυτό μπορείς να το διαπιστώσεις εύκολα, αφού οι πρώτοι μας δύο δίσκοι ήταν θεματικοί και ασχολούνταν με συγκεκριμένα, μεγάλα θέματα. Τελικά, έφτασα στο σημείο να έχω έτοιμη την ιστορία και μερικά τραγούδια για το “Operation: Mindcrime” και αυτό που παρουσίασα, άρεσε και στα υπόλοιπα μέλη αρκετά, ώστε να συνεισφέρουν σ’ αυτό και τελικά …συνέβη! Ήταν θέμα του να είσαι στον κατάλληλο τόπο την κατάλληλη στιγμή, με τον κατάλληλο τρόπο, αφού τους είχα φτιάξει ένα λεπτομερές σχέδιο. Ξέρεις, πολλές φορές, υπάρχουν άνθρωποι που δεν μπορούν να καταλάβουν αυτό που έχεις στο μυαλό σου όταν τους το εξηγείς ή κάνεις brainstorming και λειτουργούν καλύτερα όταν τους δίνεις παραδείγματα. Εγώ έδωσα στα υπόλοιπα μέλη την ιστορία γραπτώς, μαζί με κάποια τραγούδια ώστε να καταλάβουν ακριβώς για ποιο πράγμα μιλούσα. Από τη στιγμή που όλοι κατανόησαν κι ενέκριναν αυτό το concept, συμμετείχαν ενεργά κι έδωσαν τον καλύτερο εαυτό τους.

Διαβάζοντας τα liner notes της επανακυκλοφορίας του δίσκου, βλέπει κανείς ότι το concept το εμπνεύστηκες ενώ καθόσουν σ’ ένα ξύλινο παγκάκι στο πίσω μέρος μίας Καθολικής Εκκλησίας στο Montreal του Καναδά. Σ’ ένα μπαρ, συνάντησες τον άνθρωπο που αργότερα έγινε ο Dr. X. Τι θυμάσαι από εκείνη τη συγκεκριμένη εμπειρία;
Εκείνη την περίοδο ζούσα στο Montreal και συναναστρεφόμουν με ανθρώπους που είχαν φίλους που είχαν σχέσεις μ’ ένα κίνημα που ήθελε να αποσχιστεί το Quebec από τον υπόλοιπο Καναδά. Τους ονομάζουμε separatists. Θα έλεγα ότι ήταν αρκούντως τρομακτικοί!!! Εκβίαζαν, έβαζαν βόμβες σε αυτοκίνητα, αλλά με πολιτική ατζέντα. Ήθελαν να κρατήσουν το Quebec αυστηρά γαλλόφωνο και να διώξουν όλους όσους μιλούσαν αγγλικά. Αυτοί, έγιναν η έμπνευσή μου για την πολιτική πλευρά του δίσκου.

Ποιο πιστεύεις ότι ήταν το συστατικό που έκανε το “Operation: Mindcrime” να αντέξει το τεστ του χρόνου και να μνημονεύεται ως μία από τις κορυφαίες rock ή metal όπερες και concept άλμπουμ όλων των εποχών; Μήπως έχει να κάνει με το γεγονός πως πέρα από το εξαιρετικό concept, στέκεται αυτόνομα κι ως ένα εξαιρετικό άλμπουμ μιλώντας για τη μουσική του αυστηρά;
Νομίζω πως ήταν ένας συνδυασμός διαφορετικών παραγόντων. Αρχικά, ήταν πολύ διαφορετικό για εκείνα τα χρόνια και ξεχώρισε. Ο κόσμος μιλούσε για το πόσο διαφορετικός ήταν εκείνος ο δίσκος. Εκείνα τα χρόνια ο ορισμός “genre” δεν υπήρχε, απλά όλοι προσπαθούσαν να περιγράψουν τι ήταν αυτό που άκουγαν. Υπήρχε το είδος (“genre”) metal, αλλά αυτό δεν ήταν ένα τυπικό metal άλμπουμ. Από εκεί και πέρα, έχουμε το concept που έχει όλα τα κλασικά συστατικά: το καλό ενάντια στο κακό, τη ρομαντική σχέση ανάμεσα στον άντρα και τη γυναίκα, τους πλούσιους ενάντια στους φτωχούς. Όλα αυτά είναι κλασικά συστατικά που συναντά κανείς στη λογοτεχνία. Έπειτα, είχες πιασάρικα και μελωδικά τραγούδια που ο κόσμος μπορούσε να τα τραγουδήσει και να αποκτήσει μία κοντινή σχέση μαζί τους. Στην κορυφή όλων, όμως, είχες μία πολύ δυνατή δισκογραφική εταιρία, την EMI, η οποία είχε εκατομμύρια δολάρια που μπορούσε να διαθέσει για να διαφημίσει τον δίσκο, αλλά κι ένα συγκρότημα με δίψα για επιτυχία, που δούλευε σκληρά, δεν φοβόταν να περιοδεύσει, που είχε καλούς μουσικούς. Οπότε είχαμε καλύψει ότι μπορούσαμε για να κάνουμε ένα επιτυχημένο άλμπουμ.

Θα μου επιτρέψεις να προσθέσω ότι ήσασταν κι ένα γκρουπ που τα μέλη του ήταν σαφώς εμφανίσιμα, όχι με την hair metal έννοια της εποχής, κάτι που βοήθησε πάρα πολύ όταν αποφασίσατε να οπτικοποιήσετε τα τραγούδια σας σε μορφή video clip, αλλά αυτό θα το πούμε παρακάτω…
(κοντεύοντας να πνιγεί από τα γέλια) Εσύ το είπες αυτό! Χαχαχαχα! Εγώ το άφησα απ’ έξω!

Εκείνα τα χρόνια, ο κόσμος και ο Τύπος, θεωρούσαν ότι ο Neil Kernon, που είχε κάνει την παραγωγή στο “Rage for order” ήταν κάτι σαν το «ανεπίσημο έκτο μέλος» των QUEENSRYCHE. Τι συνέβη κι επιλέξατε τον Peter Collins να κάνει την παραγωγή του δίσκου; Τι θέλατε να αλλάξετε και τι ήταν διαφορετικό σε ότι αφορά την προσέγγισή του απέναντι στο γκρουπ;
Ο Peter Collins ήταν μία πρόταση του management μας, του Q Prime (σ.σ. μιλάμε για πανίσχυρο management, που είχε κι έχει ακόμα τους METALLICA και πολλά άλλα κορυφαία σχήματα). Ο Collins είχε κάνει τα πιο πρόσφατα άλμπουμ των RUSH τότε κι έφερε τη δική του οπτική γωνία σε ότι έχει να κάνει με την παραγωγή, η οποία λειτούργησε πάρα πολύ καλά μαζί μας. Είναι σπουδαίος στο να οργανώνει και να σχεδιάζει, κάτι το οποίο ήταν το πιο βασικό για έναν δίσκο όπως το “Operation: Mindcrime”. Έπρεπε να οργανώσει τους διαφορετικούς μουσικούς, τα sessions, τους ηθοποιούς που έκαναν τα voiceovers, ενώ μην ξεχνάς ότι οι ηχογραφήσεις έγιναν σε τρεις διαφορετικές χώρες του κόσμου. Το να οργανώσει κάποιος όλο αυτό, δεν είναι καθόλου εύκολη δουλειά, σε διαβεβαιώνω, ιδιαίτερα εκείνα τα χρόνια με εκείνες τις ανέσεις… Από μουσικής πλευρά μιλώντας, ο Peter ήταν απίστευτος στο να ακούει προσεχτικά τη μουσική και να κρίνει ποιο μέρος του τραγουδιού είναι ενδιαφέρον και πάντα έκανε τις παρεμβάσεις του ώστε να δούμε αν θα έπρεπε να το τονίσουμε λίγο περισσότερο, να το επαναλάβουμε κτλ. Μας βοήθησε πάρα πολύ στο να επικεντρωθούμε στη μουσική μας μ’ έναν εντελώς διαφορετικό τρόπο κι αυτός ήταν ότι συνειδητοποιούσαμε ποια ήταν τα δυνατά σημεία των τραγουδιών και να «χτίζουμε» πάνω σ’ αυτά ώστε να γίνεται ακόμα καλύτερο το τελικό αποτέλεσμα. Μαζί του είχε και μία ομάδα ανθρώπων, αποτελούμενη από τον James “Jimbo” Burton και τον Paul Northfield, με τους οποίους είχε δουλέψει πολλές φορές στο παρελθόν. Οι δυο τους είναι ασύλληπτοι μηχανικοί ήχου και μας βοήθησαν τα μέγιστα να διαμορφώσουμε τον ήχο μας. Δεν είναι τυχαίο ότι το “Operation…” αλλά και το “Empire”, θεωρούνται σημεία αναφοράς για τους μηχανικούς ήχου που τα χρησιμοποιούν όταν κάνουν άλλους δίσκους ή σε κάποιο live ρυθμίζοντας το PA.

Δεν είναι τυχαίο ότι αυτοί οι δύο δίσκοι, έχουν αφήσει το σημάδι τους στην ιστορία της μουσικής…
Όχι βέβαια… Είναι πολύ συγκινητικό να ακούω τόσα χρόνια, πόσο μεγάλη επιρροή υπήρξε το “Operation: Mindcrime”, για παράδειγμα, όχι μόνο σε μουσικούς, που είναι και το πιο προφανές, αλλά ακόμα και σε ανθρώπους που ασχολούνται με την πολιτική, από διάφορες ιδεολογίες, οι οποίοι έχουν επικοινωνήσει μαζί μου από διάφορες χώρες, που έχουν γράψει γράμμα, έχουν έρθει στις συναυλίες κι έχουμε συναναστραφεί, λέγοντάς μου πόσο τους επηρέασε ο συγκεκριμένος δίσκος στα νιάτα τους. Πραγματικά πολύ περίεργο.

Είναι αλήθεια ότι οι άνθρωποι της EMI, δεν είχαν εντυπωσιαστεί ιδιαίτερα από τον ήχο του δίσκου; Τι κάνατε για να τους αλλάξετε γνώμη;
Προσπάθησε να βάλεις τον εαυτό σου στα μέσα της δεκαετίας του ’80… Εκείνα τα χρόνια, όλες οι ηχογραφήσεις γίνονταν χρησιμοποιώντας αναλογικά μηχανήματα. Καταλαβαίνεις λοιπόν, ότι υπήρχε ένας ήχος που επικρατούσε έναντι όλων των άλλων. Το “Operation: Mindcrime”, αν δεν κάνω λάθος, ήταν η τρίτη ή τέταρτη μεγάλη κυκλοφορία που ηχογραφήθηκε ψηφιακά. Αυτή ήταν μία εντελώς καινούργια τεχνολογία, την οποία δεν είχαν συνηθίσει οι άνθρωποι. Ο ψηφιακός ήχος έχει μία σκληρότητα στον ήχο, την οποία οι άνθρωποι της EMI δεν τη γούσταραν με τίποτα και ήθελαν να κάνουμε remaster στον δίσκο ώστε να είναι πιο ευχάριστος στο άκουσμα (γέλια). Αυτό κάναμε λοιπόν κι εμείς, για να τους ικανοποιήσουμε. Ξέρεις, όταν βγάζεις έναν δίσκο και θέλεις να πουλήσει, πρέπει μέχρι ενός σημείου να προσφέρεις στην εταιρία σου τα εργαλεία που θέλει για να τον προωθήσει και να πουλήσει. Θέλαμε λοιπόν να κάνουμε τον δίσκο πιο θελκτικό γι’ αυτούς, ώστε να προσπαθήσουν όσο περισσότερο γινόταν για να τον προωθήσουν. Έτσι όπως το βλέπω τώρα, ήταν μία σωστή απόφαση, γιατί τα μηχανήματα εκείνης της εποχής, δεν μπορούσαν να μετατρέψουν τον αναλογικό ήχο σε ψηφιακό με την ίδια επιτυχία όπως σήμερα. Η αρχική μορφή του δίσκου ήταν πολύ high-end, με πολύ «σκληρό» ήχο και σίγουρα ήταν μία διαφορετική πρόταση (γέλια ξανά).

Πιστεύεις ότι θα είχε νόημα να δημοσιοποιούσατε την πρώιμη μορφή του άλμπουμ, με το αρχικό mastering;
Όντως, θα είχε πολύ μεγάλο ενδιαφέρον να έβγαιναν στη δημοσιότητα, όμως δεν έχω στην κατοχή μου κανένα κομμάτι με το αρχικό mastering, δυστυχώς.

Είχατε στο μυαλό σας, όταν γράφατε τον δίσκο, να βγείτε περιοδεία παίζοντας το άλμπουμ από την αρχή μέχρι το τέλος;
Ναι, θέλαμε πάρα πολύ να το κάνουμε αυτό. Δυστυχώς όμως, δεν ήμασταν σε θέση να παίζουμε headline shows, παρά μόνο ανοίγαμε για άλλα σχήματα, κάτι που μας έδινε μόνο 30-45’ στη διάθεσή μας. Όταν όμως, με το “Empire”, είχαμε την ευκαιρία να το κάνουμε, παίζαμε ολόκληρο το “Operation: Mindcrime” στο μέσο των συναυλιών μας.

Όταν κυκλοφόρησε ο δίσκος, αντίθετα με όσα διαβάζω στο internet τώρα, επειδή ζούσα και παρακολουθούσα τι γινόταν, ο δίσκος είχε πάρει κάποιες πολύ καλές κριτικές, αλλά καμία σχέση με τον χαμό που γίνεται τώρα. Εκτός αυτού, πρέπει να πούλησε ελάχιστα περισσότερο από το “Rage for order”. Χρειάστηκε να σας ζητηθεί από το MTV να φτιάξετε ένα video, να πάρει airplay για δύο εβδομάδες και να εκτοξευτεί ο δίσκος. Είναι αλήθεια ότι ο άνθρωπος που σας το ζήτησε, ήταν οπαδός των QUEENSRYCHE;
Αυτό ΑΚΡΙΒΩΣ συνέβη, Σάκη. Έχεις απόλυτο δίκιο. Όταν βγήκε ο δίσκος, άρεσε πολύ σε ορισμένους κριτικούς δίσκων. Εκείνα τα χρόνια, υπήρχε πολύ περισσότερη μουσική δημοσιογραφία. Έβγαζες δίσκο και για πολλούς μήνες έκανες συνεντεύξεις, press conferences σε όλον τον κόσμο, γενικότερα ασχολούνταν μαζί σου πολύ περισσότερο χρόνο απ’ ότι τώρα. Τότε, λοιπόν, πολλοί άνθρωποι της μουσικής βιομηχανίας δεν είχαν εντυπωσιαστεί ιδιαίτερα από εμάς και μεγάλο ρόλο έπαιζαν οι πωλήσεις δίσκων. Υπήρχε μία νοοτροπία ότι «είσαι τόσο καλός, όσο πουλάει το άλμπουμ σου». Εμείς, πουλούσαμε γύρω στις 200.000 αντίτυπα παγκοσμίως, που ήταν ένα μικρό νούμερο και όταν βγήκε το “Operation: Mindcrime”, πούλησε περίπου το ίδιο, όπως και τα προηγούμενα άλμπουμ μας, οπότε δεν θα έλεγα ότι έκανε κάποια τρομερή εντύπωση, παρότι στην Αμερική είχαμε και κάποιο, έστω και μικρό ραδιοφωνικό airplay. Χρειάστηκε, λοιπόν, το ενδιαφέρον ενός υψηλά ιστάμενου ανθρώπου στο MTV, ο οποίος ήταν οπαδός των QUEENSRYCHE κι ο οποίος μας πλησίασε και μας πρότεινε να κάνουμε ένα video, διότι πέρα του ότι αγόρασε τον δίσκο και του άρεσε, πίστευε ότι μπορούσε να οπτικοποιηθεί με πάρα πολύ ωραίο τρόπο. Και είχε δίκιο. Τα video clips που φτιάξαμε, ήταν αρκετά διαφορετικά απ’ όσα έβγαιναν μέχρι τότε. Ρίξαμε όσα λεφτά μπορούσαμε να διαθέσουμε, για να φτιάξουμε ένα video για το “Eyes of a stranger”. Με δύο εβδομάδες airplay από το MTV, οι πωλήσεις μας έφτασαν στο μισό εκατομμύριο και ύστερα από άλλες δύο εβδομάδες, πήγαμε στο ένα εκατομμύριο και συνέχιζαν να ανεβαίνουν!!! Πλέον, το “Operation: Mindcrime” ακουγόταν με «διαφορετικά αυτιά» και ξέρεις γιατί; Επειδή είχε επιτυχία κι ο κόσμος αγαπάει την επιτυχία. Αυτή θεωρώ ότι είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα πτυχή σχετικά με το πώς λειτουργούν οι άνθρωποι!

Άντε τώρα να εξηγήσεις σ’ έναν άνθρωπο 25-30 ετών, ότι με 15-20 μέρες airplay στο MTV, έφτανες να πουλήσεις ένα εκατομμύριο αντίτυπα από τη δουλειά σου. Θα νομίζει ότι τον κοροϊδεύεις!
(γέλια) Φυσικά. Τότε, αυτό που συνέβαινε ήταν κάτι ασύλληπτο. Όλοι παρακολουθούσαν το κανάλι αυτό και άκουγαν οτιδήποτε έπαιζε κι όχι μόνο αυτό, το αγόραζαν κιόλας! Μην ξεχνάμε ότι το 1988 που βγήκε το “Operation…”, το MTV υπήρχε μόλις πέντε χρόνια, οπότε ήταν πραγματικά καινούργιο. Ξεκίνησε ως κάτι μικρό, αλλά βρήκε το momentum κι έγινε ο μεγαλύτερος μουσικός σταθμός όλων των εποχών.

Χρειάστηκε να μικρύνετε την περιοδεία σας για να μπείτε στο στούντιο και να γράψετε το “Empire”;
Όχι, είχαμε περιοδεύσει ήδη πάρα πολύ τότε, σχεδόν 18 μήνες και το γκρουπ με το management, αποφασίσαμε συλλογικά, να μπούμε στο στούντιο για να γράψουμε τον επόμενο δίσκο μας, για τον οποίο ήδη γράφαμε υλικό όσο ήμασταν στην περιοδεία, χωρίς βέβαια να έχουμε ηχογραφήσει τίποτα. Δεν είχε να κάνει λοιπόν με το γεγονός ότι αποφασίσαμε να σταματήσουμε τις συναυλίες για το “Operation…”, αλλά με το ότι αποφασίσαμε ότι έπρεπε να γράψουμε καινούργιο υλικό.

Το “I don’t believe in love”, είχε προταθεί για βραβείο Grammy το 1990, αλλά έχασε από το “One” των METALLICA. Πως σου φαίνεται που είχατε ένα άλμπουμ που δεν πήγε καλά εμπορικά, αλλά τραγούδι του είχε προταθεί για Grammy;
(γέλια)

Και για να συνεχίσω το σκεπτικό μου, αυτό σας βοήθησε να συνεχίσετε να δημιουργείτε σπουδαία μουσική κι εκτός από μουσικά επιτυχημένοι να γίνεται και εμπορικά επιτυχημένοι με το “Empire”;
Το “Empire” απομακρύνθηκε πάρα πολύ απ’ ότι είχαμε κάνει μέχρι τότε. Δεν ήταν κάτι εντελώς διαφορετικό βέβαια, αφού είχαμε τον χαρακτήρα των QUEENSRYCHE που μας ακολουθούσε από δίσκο σε δίσκο. Εκείνη την περίοδο είχε ανοίξει για εμάς η πόρτα του MTV και θα ήμασταν εκτός τόπου και χρόνου αν δεν το εκμεταλλευόμασταν για να κάνουμε κι άλλα video clip και να έχουμε περισσότερο airplay. Κι αυτό κάναμε, αφού δημιουργήσαμε έξι video clips για το άλμπουμ εκείνο.

Η ιστορία του “Operation: Mindcrime”, άφηνε μερικά ερωτηματικά, που απασχολούσαν τους οπαδούς για πολλά χρόνια, μέχρι που βγήκε το δεύτερο μέρος του δίσκου, το οποίο τα απάντησε όλα, ιδιαίτερα με τις ζωντανές του εμφανίσεις. Ήταν αυτό μέρος του αρχικού σας σχεδίου, να αφήσετε δηλαδή αναπάντητα κάποια ερωτήματα;
Πάντα υπήρχε η ιδέα να έχουμε και δεύτερο μέρος. Αυτό ήταν το αρχικό σχέδιο, απλά μας πήρε πάρα πολύ χρόνο. Εγώ είχα για πολλά χρόνια έτοιμα κάποια τραγούδια, αλλά ποτέ δεν μπορούσαμε να καθίσουμε και να ασχοληθούμε σοβαρά με αυτό, γι’ αυτό και χρειάστηκαν περισσότερα από 15 χρόνια για να ολοκληρωθεί το δεύτερο μέρος.

Διαβάζοντας όσους συμμετείχαν στον δίσκο, βλέπουμε ότι η χορωδία έγινε από τους: The Moronic Monks of Morin Heights. Προφανώς πρόκειται για εσάς τους ίδιους, αφού αν δεν κάνω λάθος, δεύτερα φωνητικά έκανε και η receptionist του στούντιο! Ήσασταν εσείς τελικά; Γιατί ονομάσατε έτσι τη χορωδία;
Χμμμ… Θα έλεγα ότι ήταν ένας έξυπνος τρόπος για να περιγράψουμε τους εαυτούς μας! (γέλια)

Εδώ υπάρχουν γκρουπ που γράφουν ψεύτικα ονόματα για να δείχνουν ότι είχαν χορωδία, ενώ στην ουσία τα φωνητικά αυτά τα ηχογράφησαν οι ίδιοι!!!
Σοβαρά; Χαχαχαχαχα!

Πιστεύεις πως θα μπορούσαμε να πούμε ότι αν δεν ήταν το MTV να πάρει από το χέρι το “Operation: Mindcrime”, θα μιλούσαμε για ένα ακόμη υποτιμημένο διαμάντι της rock και metal μουσικής;
Σίγουρα θα το έλεγα αυτό. Κάνοντας τα video clip και δείχνοντάς τα στο MTV, εξέθεσε το γκρουπ στα μάτια πολλών εκατομμυρίων θεατών. Μέχρι τότε, μπορούσε να μας δει και να μας ακούσει πολύ λιγότερος κόσμος. Εκεί, ήταν το ξεπέταγμά μας.

Το να ερμηνεύεις ένα τόσο απαιτητικό άλμπουμ ζωντανά, πρέπει να είναι μία συναισθηματικά και σωματικά επίπονη εμπειρία. Ήταν 30 χρόνια πριν που ήσουν και 30 χρονών, πόσο μάλλον τώρα που είσαι πλέον 60… Τι κάνεις για να ανταποκριθείς στις υψηλές προσδοκίες;
Θα περιέγραφα ότι το να παίζεις αυτόν το δίσκο ζωντανά, είναι σαν να κάνεις ένα άθλημα. Απαιτεί πολύ προετοιμασία και πολύ εξάσκηση, αφού πρέπει να είσαι σε πολύ καλή φόρμα για να μπορείς να τον ερμηνεύσεις όπως πρέπει. Παρόλα αυτά, πέρυσι που έπαιξα τον δίσκο σε πολλές χώρες του κόσμου, το διασκέδασα όσο δεν πάει κι ο κόσμος με ρωτούσε αν θα έχω το κουράγιο να περιοδεύσω και για τα 40 χρόνια του δίσκου, όταν θα είμαι 70 χρονών!!! Χαχαχαχα! Μου αρέσει πάρα πολύ να τραγουδάω, να παίζω μουσική και μακάρι να είμαι τριγύρω και να το κάνουμε. Ποτέ δεν ξέρεις με μας τους μουσικούς. Δεν κρατάμε και πάρα πολύ (γέλια). Πάντως, πιστεύω πως αν προσέχεις τον εαυτό σου και ζεις με μετριοπάθεια, μπορείς να έχεις καριέρα που διαρκεί πολλά χρόνια. Αυτό τουλάχιστον κάνω εγώ τόσα χρόνια.

Καταλαβαίνω ότι είναι η δουλειά σου και το αποτέλεσμα της πνευματικής σου εργασίας, αλλά πως είναι, ως μουσικός, να είσαι υποχρεωμένος από τους οπαδούς να παίζεις τα ίδια τραγούδια κάθε βράδυ; Έχεις παίξει ολόκληρο το “Operation: Mindcrime” αρκετές φορές και σίγουρα θα το ξανακάνεις τα επόμενα χρόνια.
Θα είμαι ειλικρινής μαζί σου. Το συναίσθημα είναι υπέροχο. Νιώθω πολύ τυχερός που υπάρχει τόσος κόσμος, ο οποίος θέλει να ακούσει μουσική από εμένα. Ποτέ δεν το θεωρώ αυτό δεδομένο, επειδή είναι υπέροχη αυτή η θέση στην οποία βρίσκομαι. Κάθε φορά που παίζω ολόκληρο αυτό το εξαιρετικό άλμπουμ, ανυπομονώ σαν να είναι η πρώτη φορά. Η επόμενη μεγάλη περιοδεία μου, υπολογίζω πως θα γίνει το 2020 και θα παίζω ολόκληρο το “Empire”. Δεν το έχω ερμηνεύσει ποτέ ολόκληρο και ανυπομονώ ιδιαίτερα γι’ αυτό.

Καταλαβαίνω πως νιώθεις, γιατί υπάρχουν κάποια τραγούδια που μπορεί να μην έχουν παιχτεί και ποτέ ζωντανά, έτσι δεν είναι;
Ακριβώς έτσι. Δεν φαντάζεσαι πως νιώθω γι’ αυτό.

Αν ήταν να δώσεις μία συναυλία μπροστά σε λίγους καλούς φίλους και να παίξεις 10 τραγούδια από την καριέρα σου, χωρίς όμως να είσαι αναγκασμένος να παίξεις κάποια που «πρέπει» επειδή είναι δημοφιλή, όπως το “I don’t believe in love”, το “Eyes of a stranger”, το “Breaking the silence”, το “Queen of the reich”, το “Silent lucidity” ή το “Empire”, ποια τραγούδια θα αποτελούσαν το ιδανικό setlist σου;
Ω, Θεέ μου!!! Τι ερώτηση κι αυτή!!! Ουφ… Υπάρχουν πολλά τραγούδια που έχω ερμηνεύσει σε δίσκους και δεν έχω παίξει ποτέ σε συναυλίες, οπότε μάλλον θα πήγαινα σε κάποια απ’ αυτά τα τραγούδια. Αυστηρά για το γεγονός ότι δεν τα έχω παίξει live όμως (γέλια). Για παράδειγμα, δεν έχω παίξει ζωντανά, ούτε ένα τραγούδι από την τριλογία που έβγαλα με τους OPERATION: MINDCRIME και πάντα ονειρευόμουν να κάνω μία συναυλία και να τα παίξω όλα μαζί. Ω, Θεέ μου!!! Πόσα και πόσα τραγούδια θα μπορούσα να έπαιζα. Έχω κυκλοφορήσει 19 άλμπουμ!

Σχεδόν 200 τραγούδια, χωρίς να υπολογίζουμε τις διασκευές!
Αυτό που το βάζεις; Είναι χωρίς τις διασκευές, που έχω κάνει αρκετές. Μάλλον έχω υπάρξει αρκετά απασχολημένος στην καριέρα μου (γέλια).

Θα ήθελα επίσης να σου πω ότι η συμμετοχή σου στο νέο άλμπουμ των AVANTASIA, “Moonglow”, είναι εκπληκτική. Όλα τα τραγούδια που ερμηνεύεις είναι υπέροχα, πραγματικά και συνολικά ο δίσκος είναι πολύ υψηλού επιπέδου. Λες και ακούω QUEENSRYCHE στις αρχές των 90’s…
Είμαι πολύ περίεργος να το ακούσω. Δεν έχω ακούσει το τελικό αποτέλεσμα ακόμα, παρά μόνο τα σημεία που έχω τραγουδήσει!!! Εσύ το έχεις ακούσει;

Ναι, ένα μήνα πριν;
ΕΝΑ ΜΗΝΑ ΠΡΙΝ; Θα σκοτώσω τον Tobi!!! (γέλια)

Για το τέλος, αν σου ζητούσα να ξεχωρίσεις κάποιους στίχους από το “Operation: Mindcrime”, κάτι σαν motto, ποιους θα ξεχώριζες; Κάτι σαν το “I don’t believe in love, I never have, I never will”;
Να σου πω κάτι ειλικρινά; Πραγματικά, πιστεύω στην αγάπη!!! (γέλια) Εγώ, την έχω βρει κι έχουμε παντρευτεί κιόλας. Κάθε βράδυ που τραγουδάω αυτό το κομμάτι και χιλιάδες κόσμου φωνάζει τους στίχους δυνατά “I don’t believe in love…”, υπάρχει μία περίεργη αρνητικότητα σ’ αυτό. Είναι όμως πιασάρικο και υποθέτω ότι πάρα πολλοί άνθρωποι έχουν βρεθεί σ’ αυτήν τη θέση…

Από την άλλη, αν τραγουδούσες “I believe in love”, θα σε αποκαλούσαν “cheesy”, οπότε, άστο έτσι καλύτερα!
Δεν έχεις και άδικο (γέλια).

Βέβαια, θέλω να σε δω να το τραγουδάς την ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου, που παίζεις στην Αθήνα!!! Χαχαχαχα!
Ωχ, ναι! Είναι κι εκείνη ημέρα! Χαχαχαχα!

Αυτά από εμένα. Ελπίζω να μην σε κούρασα την προηγούμενη ώρα που μιλούσαμε…
Αντιθέτως. Απόλαυσα την λεπτομέρεια στις ερωτήσεις. Να είσαι καλά. Περιμένω να σε δω στην Αθήνα, αλλά προτού γίνει αυτό, θα πρέπει να πάρω ένα τηλέφωνο τον Tobi από τους AVANTASIA, να μου στείλει τον δίσκο!!! Χαχαχαχα!

Σάκης Φράγκος