“Back to the future”
Το Σουηδικό AOR/Hard Rock σχήμα των H.E.A.T. ήταν να μας επισκεφθεί για συναυλία, για την προώθηση του “H.E.A.T. II” και τελικά εξαιτίας του κορονοϊού, μας επισκέφθηκε λίγο πριν την κυκλοφορία του πρόσφατου “Force majeure”. Με νέο/παλιό τραγουδιστή τον Kenny Leckremo, που ήταν πίσω από το μικρόφωνο στα πρώτα δύο άλμπουμ τους, το “Force majeure”, είναι ένας hard rock δυναμίτης, οπότε ο Σάκης Φράγκος δεν έχασε την ευκαιρία να συνομιλήσει μέσω video με τον πληκτρά τους, Jona Tee, παρότι βρισκόταν εν μέσω καραντίνας, νοσώντας από Covid. Δείτε την κουβέντα, λοιπόν και διαβάστε ό,τι ειπώθηκε. Νομίζουμε ότι θα σας λυθούν όλες οι απορίες!
Για ποιον λόγο ονομάσατε το άλμπουμ “Force majeure”; Υπήρχε κάποια υπερδύναμη μαζί σας;
Η λέξη “force” υπήρχε παντού τον τελευταίο καιρό σε μας. Αποκαλούμε “force” τον Kenny (σ.σ. Leckremo, τον τραγουδιστή τους), επειδή έχει τόση πολλή ενέργεια. Σκεφτόμασταν να ονομάσουμε το άλμπουμ μας “Force”, μέχρι που έπεσε η ιδέα για το “Force majeure”, που έχει σχέση και με όλη τη φάση της πανδημίας. Δεν θέλαμε να κάνουμε ένα λογοπαίγνιο, αλλά να δείξουμε την ανωτέρα βία.
Εντάξει, νομίζω ότι αυτήν την ερώτηση θα την περίμενες, αφού όλοι θα σας ρωτάνε για την αλλαγή τραγουδιστή. Είναι όμως αναπόφευκτο. Πως και πήρατε και πάλι τον Kenny, όταν έφυγε ο Erik Gronwall;
Για εμένα, ήταν η μόνη βιώσιμη λύση. Ο Kenny με τη σειρά του, έστελνε μερικά «σήματα» ότι ήθελε να επιστρέψει. Ο κιθαρίστας μας, Dave Dalone, ο οποίος είχε γράψει πολλή μουσική με τον Kenny, άφησε υπονοούμενα ότι εκείνος ήθελε να επιστρέψει, οπότε κάναμε demos, τον ακούσαμε και τον πήραμε. Δεν ψάξαμε αλλού, παρά πήγαμε στη …δύναμη (force).
Τραγουδούσε κάπου ο Kenny αφότου είχε φύγει από τους H.E.A.T.;
Είχε βγάλει ένα A.O.R. δίσκο με το solo project του, με τίτλο “Spektra”, αλλά και κάποιες συναυλίες στη Μαδρίτη σε φάση tribute στους QUEEN ή Rock Of Ages και τραγουδούσε διασκευές επαγγελματικά για ένα-δύο χρόνια.
Με αυτόν τον τρόπο, λοιπόν, γνωρίζατε ότι η φωνή του ήταν σε φάση να περιοδεύσει κι όχι απλά να τραγουδήσει στο δίσκο.
Εκτός των άλλων, του ζητήσαμε να κάνει τα φωνητικά στο “One by one” και στο “Rise” που κυκλοφορήσαμε, επίσης και μείναμε απόλυτα ικανοποιημένοι. Επιπλέον ήταν σε πολύ καλή σωματική κατάσταση και απόλυτα έτοιμος απ’ όλες τις απόψεις να επιστρέψει.
Μπορεί να έφυγε ο Erik από τους H.E.A.T., εσύ όμως έχεις ένα συγκρότημα μαζί του, τους NEW HORIZON, που είναι βέβαια σε μία πιο power metal φάση. Μήπως είναι κάποιες φορές άβολο να είσαι σ’ ένα συγκρότημα με τον τραγουδιστή που έφυγε από το βασικό σου σχήμα;
Από τη μέρα που έφυγε ο Erik από το συγκρότημα, μιλάμε σχεδόν κάθε μέρα. Είμαστε πάρα πολύ καλοί φίλοι και δεν υπάρχει κάτι άσχημο να πούμε για εκείνον ή το αντίστροφο. Μπορούσες να καταλάβεις ότι δεν ήθελε να είναι στην μπάντα και όταν του το υποδείξαμε εμείς, τότε το συνειδητοποίησε κι εκείνος (γέλια). Μιλήσαμε ως ενήλικες, έφυγε από το συγκρότημα και δεν υπάρχει καθόλου κακή σχέση μεταξύ μας. Είμαστε μια χαρά. Καταλαβαίνω ότι το να συνεργάζομαι μαζί του, μπορεί να φαίνεται λίγο περίεργο σε κάποιον τρίτο, για εμάς όμως, απλά, σημαίνει ότι διασκεδάζουμε παίζοντας μουσική μαζί. Δεν ήταν αυτό το αρχικό πλάνο, αφού ήταν να τραγουδήσει μόνο δύο τραγούδια. Από τη στιγμή όμως που έφυγε, είχε και την επιλογή και τη διαθεσιμότητα να κάνει ολόκληρο το δίσκο και για εμένα είχε πολύ μεγαλύτερο νόημα να έχω έναν μόνο τραγουδιστή κι όχι περισσότερους, όπως ήταν το αρχικό μου πλάνο.
Φαντάζομαι ότι είχε και πολύ περισσότερο νόημα για σένα που εξερευνούσες ένα ιδίωμα που δεν παίζεις με τους H.E.A.T., το power metal.
Νομίζω ότι ο Erik φέρνει φρεσκάδα στο power metal και δεν νομίζω ότι ακούγεται σαν ένας ακόμη, τυπικός power metal τραγουδιστής, κάτι που είναι cool.
Και η πλάκα είναι, πως τα έφερε έτσι η ζωή, που ο Erik πήγε στους SKID ROW, οι οποίοι υπέγραψαν συμβόλαιο με την earMUSIC, την εταιρία σας. Φοβερή σύμπτωση, έτσι;
(γέλια) Ναι, είναι φοβερή σύμπτωση. Όταν, τον προηγούμενο χρόνο ήταν στο νοσοκομείο (σ.σ. να θυμίσουμε ότι ο Erik Gronwall, λίγο καιρό αφότου έφυγε από τους H.E.A.T. ανακοίνωσε ότι έπασχε από μία μορφή λευχαιμίας, πλέον τα πράγματα δείχνουν όμως να πάνε καλά γι’ αυτόν κι ας ευχηθούμε να συνεχίσει έτσι), μου έλεγε ότι δεν ήθελε να σταματήσει να τραγουδά ποτέ, κάναμε το άλμπουμ των NEW HORIZON και αμέσως μετά πήρε τη θέση του τραγουδιστή σ’ ένα συγκρότημα που ήταν οι παιδικοί του ήρωες! Όταν είχε κερδίσει το Swedish Idol το 2009, είχε τραγουδήσει, μεταξύ άλλων, και το “18 & life”, το video του οποίου είχε γίνει ένα από τα πρώτα viral videos σχετικά με τον διαγωνισμό. Είναι κάτι σαν να γίνεται ένας πλήρης κύκλος.
Όταν επέστρεψε, λοιπόν, ο Kenny, είχατε στο πλάνο σας να επιστρέψετε στον ήχο των δύο πρώτων δίσκων όπου τραγουδούσε εκείνος; Θέλατε να διορθώσετε κάποια πράγματα που δεν σας άρεσαν στις προηγούμενες δουλειές σας; Είχατε κάποιο πλάνο, γενικά;
Με το “H.E.A.T. II”, βρήκαμε το «σπίτι» μας, για πρώτη φορά. Ήταν ο πρώτος δίσκος που κάναμε οι ίδιοι παραγωγή, από την εποχή του ντεμπούτου μας και θέλαμε να χτίσουμε πάνω σ’ αυτόν τον δυναμικό ήχο. Όταν ήρθε ο Kenny, ο καλύτερος τρόπος για να ενσωματωθεί εκ νέου, ήταν να γράψουμε νέα μουσική κι επενδύσαμε πάνω στον ήχο του “H.E.A.T. II”. Μάλλον, επειδή ο Kenny είναι κι αυτός συνθέτης, αλλά ασχολήθηκε και με τη μίξη, θα έλεγα ότι ασυναίσθητα ακουγόμαστε και σαν τον πρώτο μας δίσκο, επίσης. Προφανώς και λόγω της φωνής του, αλλά και λόγω των συνθέσεών του.
Για ποιον λόγο επιλέξατε να κάνετε την παραγωγή μόνοι σας, όπως και στο προηγούμενο άλμπουμ και να μην πάτε σε κάποιον εξωτερικό παραγωγό που πιθανώς να μπορούσε να σας συμβουλεύσει λίγο διαφορετικά πάνω στη μουσική σας; Θεωρείτε ότι έχετε κυκλοφορήσει ήδη αρκετούς δίσκους, ώστε ξέρετε τι χρειάζεται να κάνετε με τη μουσική σας;
Ο Tobias Lindell έκανε παραγωγή σε τρεις δίσκους μας, απ’ όταν ήρθε ο Erik. Είναι σπουδαίος παραγωγός, περάσαμε πάρα πολύ καλά και μάθαμε πολλά πράγματα από εκείνον. Λίγα χρόνια πριν, μετακόμισε στην Ταϊλάνδη και η απόσταση έκανε πολύ δύσκολη τη συνεργασία μας. Το “H.E.A.T. II”, είχε πολύ καλή ανταπόκριση κι εμείς φάνηκε ότι είχαμε τις γνώσεις για να κάνουμε την παραγωγή. Μας βοηθάει όμως στη μίξη, οπότε έχουμε ακόμα τον ήχο και το «άγγιγμά» του, κάτι που είναι πολύ σημαντικό για εμάς.
Ποια ήταν η ιδέα πίσω από το artwork εικονικής πραγματικότητας και τα video clip με το σκηνικό τύπου H.E.A.T. city;
Υπήρχε αυτή η ιδέα για φωτογράφηση σε σκηνικό εικονικής πραγματικότητας, που πήγε πάρα πολύ ωραία, μετά έπεσε η ιδέα να γυρίσουμε κι ένα video έτσι και αρχίσαμε να χτίζουμε πάνω σ’ αυτό το concept. Δεν υπήρχε κάποια τρομερή ιδέα. Απλώς προχωρούσαν τα πράγματα και πήγαιναν πολύ ωραία. Είναι ακριβώς όπως και με τη μουσική. Απλά σου έρχεται μία ωραία ιδέα και χτίζεις πάνω σ’ αυτήν. Νομίζω ότι θα φτιάξουμε και σχετικά backdrops για τις συναυλίες σ’ αυτή τη φάση, την H.E.A.T. City.
Τέτοιου είδους σκηνικά, χρησιμοποιούν πολύ τα synth wave σχήματα. Σκεφτήκατε ποτέ ότι μπορεί κάποιοι να σας περάσουν για τέτοιου είδους σχήμα ή να υποθέσουν ότι αλλάξατε μουσικό ύφος;
Όχι, όχι (γέλια). Δεν έχει να κάνει με το synth wave, δεν το προχωράμε με τους ιστούς, τα τρίγωνα κι όλα αυτά. Έχει να κάνει με τα 80s. Νομίζω ότι είναι κάπου ανάμεσα στο synth wave και στον δυστοπικό χαρακτήρα του “Tearing down the walls”.
Ο Covid, δυστυχώς κατέστρεψε εντελώς τα πλάνα σας για το εξαιρετικό “H.E.A.T. II”, για το οποίο δεν καταφέρατε να περιοδεύσετε καθόλου. Μήπως όμως σας βοήθησε να επικεντρωθείτε στην καινούργια σας μουσική, έχοντας και νέο τραγουδιστή;
Όλα θα ήταν διαφορετικά αν ήταν ανοιχτά τα πάντα το 2020, οπότε τώρα είχαμε πάρα πολύ χρόνο να δουλέψουμε πάνω στα τραγούδια. Άρα, με αυτή τη λογική, ήταν κάτι καλό και καταφέραμε να κάνουμε έναν πάρα πολύ ωραίο δίσκο. Οι αντιδράσεις που παίρνουμε μέχρι στιγμής, είναι πολύ καλές. Εκτός των άλλων, κάναμε κι ένα νέο συμβόλαιο με την earMUSIC, οπότε είχαμε χρόνο να επενδύσουμε και πάνω σ’ αυτήν τη σχέση.
Παίζετε ένα είδος μουσικής που ήταν πάρα πολύ δημοφιλές στα μέσα και τέλη της δεκαετίας του ’80, αλλά όχι πια. Πιστεύεις ότι μπορεί να αλλάξει η κατάσταση και το rock να είναι δημοφιλές ξανά; Τι πιστεύεις για σειρές όπως το “Stranger things”, που έγινε τεράστιος χαμός με το σόλο του “Master of puppets”
Είναι φοβερό. Λίγο πριν μιλήσουμε, τελείωσα και τον τελευταίο κύκλο του “Stranger things” και μόλις είδα αυτό το σκηνικό που μου περιγράφεις. Πιστεύω ότι είναι πολύ καλό. Με αυτόν τον χαρακτήρα, τον Eddie, έφεραν το metal στην επιφάνεια. Θέλω να πιστεύω ότι θα συμβεί μία αναβίωση της hard rock μουσικής ανάμεσα στη νεολαία. Το hard rock, ήταν φτιαγμένο να είναι επαναστατική μουσική, αυτό που αναζητά η νεολαία. Αυτόν τον καιρό, παρουσιάζεται το φαινόμενο, οι μεγαλύτεροι άνθρωποι να ξαναζούν την εφηβεία τους στα 80s και θα ήταν καλό για την τωρινή νεολαία, να ξαναρχίσει να την εκτιμά. Εμείς είμαστε σε μία περίεργη φάση, επειδή δεν έχουμε ζήσει αυτήν την εποχή, παρά μόνο στις αρχές των 00s, είδαμε τι γινόταν και θέλαμε να παίζουμε όπως τότε. Το κοινό είναι παρόν για το hard rock και το heavy metal. Κοίτα τι έγινε σε όλα τα καλοκαιρινά φεστιβάλ, για παράδειγμα. Υπάρχουν γκρουπ από τη Σουηδία, όπως οι SABATON και οι GHOST που γεμίζουν μεγάλες αρένες παντού. Το hard rock και το heavy metal είναι ζωντανά, απλά όχι όπως στα τέλη των 80s.
Τι είδους κόσμο βλέπετε στις συναυλίες σας; Υπάρχουν νεαροί ή πιο πολλοί άνθρωποι στην ηλικία μου, που θέλουν να αναβιώσουν τον μύθο των 80s;
Στη Μαδρίτη και γενικά στην Ισπανία, έχουμε πολύ κόσμο νεαρής ηλικίας που έρχεται στις συναυλίες μας και γενικότερα βλέπουμε αρκετό νεαρό κόσμο. Όλοι όμως είναι καλεσμένοι σε μία συναυλία των H.E.A.T. ανεξάρτητα από την ηλικία τους (γέλια). Είναι πολύ ωραίο όμως να βλέπεις πιτσιρικάδες να γουστάρουν τη μουσική σου και να την κρατούν ζωντανή.
Αυτό που έγινε με το “Cobra Kai” και το “Stranger things”, δεν έχουν προηγούμενο τα τελευταία χρόνια. Λόγω αυτών των σειρών, μπήκε νέο αίμα στη μουσική που ακούμε.
Ακριβώς. Μου φαίνεται θα στείλουμε κι εμείς τις συνεισφορές μας για τον επόμενο κύκλο τους!
Συνεργάστηκες με τον John Leven, τον μπασίστα των EUROPE, στους CROWNE. Τι σχεδιάζεις με αυτούς για το μέλλον; Θα πρέπει να σου πω ότι και το “Not for sale” από το δίσκο σας, μου ακούγεται πάρα πολύ EUROPE!!!
Μας αρέσουν οι EUROPE πάρα πολύ και πρέπει να σου πω ότι τη στιγμή που μιλάμε, δουλεύουμε πάνω στο επόμενο άλμπουμ των CROWNE (σ.σ. γύρισε την κάμερα κι έδειξε τον υπολογιστή!!!). Είναι σχεδόν τελειωμένο και μας αρέσει πάρα μα πάρα πολύ! Προφανώς είμαστε πολύ επηρεασμένοι από τους EUROPE. Καταγόμαστε και από το ίδιο μέρος έξω από τη Στοκχόλμη. Είναι κάτι σαν τους τοπικούς μας ήρωες!
Και το προηγούμενο όνομά τους ήταν FORCE!!!
FUCK YES!!! Χαχαχαχα! Οι κύκλοι που λέγαμε πριν!!! Χαχαχαχα! Αν δεν κάνω λάθος ο Yngwie Malmsteen ήθελε να πει το γκρουπ του FORCE, αλλά δεν μπορούσε επειδή υπήρχαν εκείνοι, οπότε το έκανε RISING FORCE.
Νομίζω ότι εκείνη την περίοδο υπήρχε ένας σχετικός ανταγωνισμός ανάμεσα στα τοπικά σχήματα στην περιοχή. Λίγες μέρες πριν, είχα μία σχετική κουβέντα με Σκανδιναβούς μουσικούς και ντόπιους της περιοχής, που μου έλεγαν και για ένα σχήμα που ονομάστηκε UNIVERSE, επειδή πίστευαν ότι ήταν καλύτεροι από τους EUROPE. Άλλαξαν λοιπόν οι FORCE το όνομά τους σε EUROPE κι εκείνοι επειδή ήθελαν να «πλειοδοτήσουν», έβαλαν κάτι μεγαλύτερο από την Ευρώπη, έβαλαν τον κόσμο όλο κι ονομάστηκαν UNIVERSE!
Ναι, οι UNIVERSE! Είναι κι αυτοί από το Vasby, όπως όλοι μας. Πριν 15 ή 17 χρόνια είχα ηχογραφήσει τύμπανα γι’ αυτούς!!!
Τι θυμάσαι από τις επισκέψεις σας στην Ελλάδα; Όχι μόνο από την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, αλλά και από το Chania Rock Festival μερικά χρόνια πριν;
Τι ωραία είχαμε περάσει στα Χανιά, αλήθεια. Φοβερή πόλη, απίστευτη θέα και σκηνικό, μείναμε και μερικές μέρες μετά, ως τουρίστες που περάσαμε υπέροχα. Στην Αθήνα ήταν φανταστικά, αλλά δυστυχώς ο Kenny έχασε τη φωνή του δύο μέρες πριν, αλλά επέμενε να βγει να τραγουδήσει. Ελπίζω ο κόσμος να τον δικαιολογήσει, αφού δεν μπορούσε καν να μιλήσει… Παρόλα αυτά, βγήκε και τραγούδησε, αλλά δεν είχε και την καλύτερη απόδοση. Θέλουμε να επιστρέψουμε στην Ελλάδα το συντομότερο δυνατόν!
Σάκης Φράγκος
Photos: Nils Sjöholm
