“Dreaming neon black” ετών 22, κυκλοφόρησε ένα πρωινό σαν το σημερινό το 1999.
Οι NEVERMORE είναι ήδη από τα πιο ζεστά ονόματα της Century Media τότε, οι Έλληνες αναγκάστηκαν να τους μάθουν μετά την επίσκεψή τους ως support των ICED EARTH 2 χρόνια νωρίτερα, έχουν ήδη κυκλοφορήσει 2 δίσκους αρκετά διαφορετικούς μεταξύ τους κι ένα EP ενδιάμεσα και η μουσική βιομηχανία βλέποντας το τι είναι ικανοί να προσφέρουν μελλοντικά, τους αντιμετωπίζει (ευτυχώς) ανάλογα κι ένα τεράστιο μπαμ σκάει με την κυκλοφορία του “Dreaming neon black”. Βασικά, κάθε φορά που οι NEVERMORE κυκλοφορούσαν δίσκο, το μπαμ και ο τίτλος του δίσκου της χρονιάς ήταν αναπόφευκτα.
Πριν 2 χρόνια είχαμε κάνει για το ROCK HARD ένα υπέροχο αφιέρωμα μαζί με τον συνάδελφο και φίλο Άγγελο Κατσούρα, ο οποίος κυμαίνεται στα ίδια επίπεδα hard core NEVERMORE fan με εμένα, και ήταν από τις ελάχιστες φορές που ο αγαπημένος μας αρχισυντάκτης επέτρεψε να ασχοληθούν 2 άτομα με ένα κείμενο. Εκεί λοιπόν υπάρχει εκτεταμένο αφιέρωμα για τον δίσκο, οπότε θα χρησιμοποιήσω αυτή την ευκαιρία για να αναλύσουμε τον αγαπημένο δίσκο του ίδιου του Dane κάπως διαφορετικά τώρα.
Στη συγκεκριμένη στήλη λοιπόν καλούμαστε να επεξεργαστούμε τα κομμάτια ατομικά και να τα βάλουμε σε σειρά από το χειρότερο προς το καλύτερο. Το κόλπο γίνεται ακόμα πιο δύσκολο μιας και μιλάμε για έναν concept δίσκο (σαρδόνιο χαμόγελο Σάκη Φράγκου – σ. Σάκη Φράγκου: το πέτυχες!!!) και ακόμα δυσκολότερο για μένα προσωπικά γιατί το “Dreaming neon black” είναι στην λίστα μου με τα αριστουργήματα, με τους δίσκους μονορούφι που λέω, αυτούς που τους βάζεις και παίζουν ολόκληροι, με τη σειρά, για να μην χαλάσει η ιστορία και γιατί το skip track απαγορεύεται.
Προφανώς και η σειρά είναι υποκειμενική, από το λιγότερο καλό προς το καλύτερο, κι αν τα πρώτα μου βγήκαν σχετικά εύκολα, όσο ανέβαινα τόσο πιο δύσκολο γινόταν.
Υποθέτω όλοι γνωρίζουμε με τι έχει να κάνει ο δίσκος θεματολογικά και τι πέρασε ο ίδιος ο Warrel, οπότε προχωράμε στο countdown (κι ότι γίνει)…
The “Dreaming neon black” countdown:
13. “Cenotaph”
Δυστυχώς, κάποιο έπρεπε να μπει τελευταίο… Το κομμάτι ξεκινάει και τελειώνει με τον ίδιο τρόπο, με ακουστική κιθάρα και δεν έχει να προσφέρει κάποιο τρομερό riff από τα γνωστά του Loomis. Μιλάει για το κενοτάφιο, το μνημείο που πρέπει να στήσει ο ήρωας μας (ο ίδιος ο Warrel δηλαδή) για την μνήμη της αγαπημένης του, την οποία αναζητά στο refrain, “Where are you my love…?”, και καταλήγει με πόνο ψυχής στο συμπέρασμα ότι κρύβεται… “She lies unknown, she hides…”.
12. “All play dead”
Σε αυτό το τραγούδι ο Warrel μιλάει για τη δειλία που υπάρχει στην κοινωνία, που ενώ γνωρίζει για αυτά που συμβαίνουν, αντί να βοηθήσει προτιμά να “το παίξει πεθαμένη”. Δεν μιλάει κανείς, απλώς μεταθέτουν τις ευθύνες, “I’ll just sit here quietly and watch them feed, all play dead”. Άσχετα από τη συγκεκριμένη ιστορία εδώ, ο Warrel με τους στίχους του πάντα ήθελε να επισημαίνει τα κακώς κείμενα της κοινωνίας γενικότερα. Μουσικά το τραγούδι κυμαίνεται στο ίδιο τεχνικό επίπεδο με τα υπόλοιπα, διαφοροποιημένα αρκετά από όλη την υπόλοιπη δισκογραφία των NEVERMORE, και αυτό είναι που κάνει και τον ίδιο το δίσκο τόσο ξεχωριστό συγκριτικά. Μόνο εδώ έπαιξαν και ακούστηκαν έτσι οι NEVERMORE, και θεωρώ αυτό πιστώνεται κατά μεγάλο ποσοστό στον ίδιο τον Warrel.
11. “The lotus eaters”
Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις οι NEVERMORE αποφάσισαν να παίξουν κανονικό doom metal. Αυτό το τραγούδι είναι μια από αυτές. Η συνθετική του τεχνοτροπία θυμίζει αρκετά αυτή του “The passenger” από τον προηγούμενο δίσκο, το “The politics of ecstasy”. Από τα ελάχιστα low tempo τραγούδια των NEVERMORE, βαρύ rhythm section και ατμόσφαιρα απ’ όλους, με τον Warrel στην ουσία να απευθύνεται στον ίδιο το Θεό. Αναρωτιέται αν μας ακούει, γιατί πρέπει να τον φοβόμαστε, αν ήμαστε ακόμα “παιδιά του” και τέλος, γιατί έπρεπε να πάρει την αγαπημένη του από κοντά του, “Please God, why did you take her away…?”
Κατά κάποιον τρόπο τον κατηγορεί, ότι ενώ μας πετάει σε αυτόν τον κόσμο και μας εγκαταλείπει, ωστόσο με κάποιον τρόπο επηρεάζει τη μοίρα μας αλλά εμείς ως “λωτοφάγοι” έχουμε ξεχάσει, κι έχουμε χαθεί. Δυνατή ερμηνεία από τον Warrel, να αλλάζει ρόλους συνέχεια, βγάζοντας φόβο και απορία, και μετά απογοήτευση και θυμό.
10. “The death of passion”
Λοιποοοόν… Από δω και πέρα τα πράγματα αρχίζουν και ζορίζουν και ήδη νιώθω ότι αυτό αδικείται τώρα.
Έχουμε και λέμε:
“I feel so hollow”.
Θυμάμαι πολύ έντονα την επίσκεψη των NEVERMORE για την περιοδεία αυτού του δίσκου. Ίσως ήταν και η καλύτερή τους εμφάνιση εδώ. Θυμάμαι αυτό το κομμάτι, που μας έβαλε ο Warrel να φωνάζουμε αυτούς τους στίχους. Και στην αρχή είναι εύκολο και στρωτό, στο τέλος όμως που αλλάζουν το μέτρημα, ήξερε ότι θα το κάνει ο κόσμος “μπου….λο”, κι όμως εγώ τον θυμάμαι να χαμογελάει άσχετα αν τα σκατώσαμε!
Το σημείο στη μέση θυμίζει λίγο (σε πολύ μικρότερο ποσοστό βέβαια) τον πανικό που επικρατεί στη μέση του ομώνυμου τραγουδιού από τo “Politics of ecstasy”, ενώ ήρθε η ώρα να αναφερθούμε στον ανώμαλο τρελό παιχταρά που κάθεται στο σκαμπό του drummer.
Πάντα είχα στο μυαλό μου, και πολύ περισσότερο κατά την σύνθεση αυτού του δίσκου, το εξής σκηνικό, το μεταφέρω στα αγγλικά για να γίνει παρανοϊκά αντιληπτό:
Jeff: hey man, check this riff I came up,
(παίζει το παρανοϊκό riff από το “Death of passion),
I know it sounds a bit weird but you’ll figure out what to do.
Van: (ακούει το riff, 5” μετά), Don’t worry bro, I got you.
Και απλά παίζει αυτά τα τύμπανα! Τόσο απλά.
Κάπως έτσι έχω την εντύπωση ότι γράφονταν τα κομμάτια. Jeff και Van, από τις πιο πετυχημένες χημείες στο heavy metal.
Ο Warrel εδώ μιλάει για τον θάνατο του πάθους του, το οποίο χάθηκε μαζί με την αγαπημένη του, αφήνοντας τον κενό, μια σκιά του εαυτού του.
9. “The fault of the flesh”
Ακόμα ένα υπέροχα παρανοϊκό riff από τον Jeff. Κι όμως, αυτό ξεχωρίζει ως προς τη δομή και την τεχνική του σαν ένα κλασικό NEVERMORE κομμάτι. Στιχουργικά ο Warrel λέει αυτό που δείχνει ξεκάθαρα ο τίτλος, ότι δηλαδή ο άνθρωπος είναι σάρκα, και η σάρκα είναι αδύναμη. Ο κυριότερος παράγοντας που ευθύνεται για τα προβλήματα της ανθρωπότητας είναι η επιθυμία, και οι άνθρωποι είναι γεμάτοι από αυτήν.
Προσωπικό αγαπημένο σημείο εδώ η αρχή, με τον Warrel σχεδόν να ψιθυρίζει τονίζοντας το ψεγάδι του ανανταπόδοτου έρωτα, “To see the fault of unrequited love, there is no truth, there is no purity, there is no love…”.
8. “I am the dog”
Αυτό το κομμάτι σαν δομή έχει έντονη μυρωδιά “C.B.F.” από τον πρώτο δίσκο των NEVERMORE. Κλασικό Loomis τραγούδι, up tempo, με τα κοψίματα του και με τα όλα του.
Ο Warrel εδώ είναι ξεκάθαρα θυμωμένος στην ερμηνεία του, μιας και η εξαφάνιση της κοπέλας του έχει μετατρέψει τις νύχτες του σε έναν ατελείωτο εφιάλτη, τόσο κυριολεκτικά όσο και μεταφορικά.
Κανονική ανατριχίλα σε όλη τη πλάτη όταν ο Warrel λέει “the dark wave comes, sanity slips away, She screams from the alcove, I am the dog!”.
Στην ερώτηση τι σημαίνει ο τίτλος, ο ίδιος ο Dane απαντάει με απόλυτη φυσικότητα “spell GOD backwards, it gives you DOG”.
7. “No more will”
Αυτό το κομμάτι κανονικά θα έπρεπε να είναι ψηλότερα λόγω τεράστιας προσωπικής αδυναμίας μιας και είναι από τα αγαπημένα μου, θα ήταν άδικο για τα υπόλοιπα όμως, ίσως άλλη μέρα η σειρά να ήταν αλλιώς.
Μπορεί εκ πρώτης ακρόασης να μην δείχνει κάτι εντυπωσιακό, για κάποιο λόγο όμως ότι έχει παίξει ο Jeff, ειδικά το main riff, είναι από αυτά που λέω ότι θα ήθελα να έχω σκεφτεί και γράψει εγώ. Κουπλέ, γέφυρα, ρεφρέν και το σόλο έχουν ξεχωριστή θέση στην καρδιά μου, όχι τόσο λόγω τεχνικής ή πολυπλοκότητας, απλώς για κάποιο λόγο τα θεωρώ από τις κορυφαίες στιγμές των NEVERMORE γενικά. Δεν έχω καλύτερη εξήγηση, sorry.
Είμαστε ένα βήμα πριν το φινάλε, με τον Warrel να έχει χάσει τη θέληση για ζωή, να έχει χάσει κάθε ελπίδα, η απώλεια έχει γίνει κομμάτι του εαυτού του, κι όμως τελειώνοντας αφήνει ένα μικρό παράθυρο λύτρωσης, “I still feel you now, you are the falling rain, the voice that stills the pain, I am the lover gone insane, I must be strong for love burns ever long…”.
6. “Deconstruction”
Αυτή η εισαγωγή… Αυτή η ατμόσφαιρα… Αποπνικτική, ψυχοπλακωτική, με τον Warrel γεμάτο λυρισμό, σε μία από τις καλύτερες στιγμές του. Συγνώμη, αλλά πρέπει να δοθεί αυτούσιο:
“The fallen that dreams suicide
Takes the needle, instead of the gun
The victim who self crucifies can’t realize
Christ is a weapon that chisels at our lives
Deconstruction
The martyr takes his aim and wounds the holy man
And on the eighth day God made the art of war
And laughing planned the end…”
Πλέον ο Warrel είναι ειρωνικός, αναφέρεται σαφώς στην αποσύνθεση της κοινωνίας, πως δηλαδή ο άνθρωπος θέλει να κάνει κακό στους άλλους, και πως όλη αυτή η κατάσταση οδηγεί στο να αποσυντεθεί η ίδια του η πραγματικότητα. Υπέροχο σημείο επίσης το ακουστικό solo του Loomis στη μέση, από αυτά που αγαπάει, ευχαριστιέται κι ο ίδιος και πάντα ψάχνει κάπου να προσθέσει ένα τέτοιο.
5. “Poison godmachine”
Αυτό είναι κατά τη γνώμη μου ένα από τα πιο σημαντικά τραγούδια όσον αφορά την ιστορία και το concept του δίσκου. Αρχικά, να πούμε ότι είναι από τα πιο γρήγορα κομμάτια των NEVERMORE. Το κουπλέ είναι ξεκάθαρα αποτέλεσμα της υπέροχης χημείας μεταξύ Jeff και Van που αναφέραμε παραπάνω. Σε ατομικό επίπεδο και ο Warrel επίσης δίνει ρέστα, θυμίζοντας λίγο τον παλιό του εαυτό όταν ήταν στους SANCTUARY, πρέπει να σκεφτώ πολύ και να ψάξω αν μετά από το συγκεκριμένο υπάρχει σημείο που να μπορούμε να το ξαναπούμε αυτό.
Όσο για το νόημα του τραγουδιού, κατά τη γνώμη μου είναι κάπως διφορούμενο. Μέρος αυτού αναφέρεται ξεκάθαρα στα μέσα μαζικής ενημέρωσης και κυρίως στην τηλεόραση (που σιχαίνονταν ο Warrel, αλησμόνητο το μπλουζάκι “ΤV LIES”) και στο πως ξέρουν ακριβώς τι δηλητήριο και άχρηστες πληροφορίες να σε ταΐσουν για να σε έχουν υποχείριο τους, ενώ η άλλη ερμηνεία αφορά τον θεό και τη θρησκεία γενικότερα, και το πως αυτή μπορεί να δηλητηριάσει το μυαλό ενός ανθρώπου, τόσο βαθιά ώστε να φτάσει στο σημείο που έφτασε η αγαπημένη του Warrel. “Poison is a word, God is a word used for fear”.
4. “Dreaming neon black”
Ίσως για τους περισσότερους αυτό να ήταν φαβορί για την πρώτη θέση, αποφάσισα όμως να κρατήσω 1-2 εκπλήξεις για το φινάλε.
Τι να πρωτοπείς για αυτό το έπος… Δεν θα μπορούσε να γραφτεί καλύτερο κομμάτι που να φέρει τον τίτλο του δίσκου. Έχω πει στο παρελθόν ότι βάλε μου 10 άγνωστα άτιτλα τραγούδια, αυτό θα διάλεγα για ομώνυμο με κλειστά τα μάτια. Από τα πιο γνωστά και αγαπητά κομμάτια των NEVERMORE, πάντα φορτισμένη ατμόσφαιρα όταν έφτανε η σειρά του στο playlist, πάντα δυσκόλευε τον Warrel όχι για να το αποδώσει σωστά, αλλά επειδή ακριβώς του ρήμαζε τη ψυχή του. Κι αυτό γιατί απευθύνεται άμεσα στην αγαπημένη του, είναι ένας από τους πιο τραγικούς μονολόγους που έκανε ο Warrel, κάθε στίχος μια εικόνα που προκαλεί ολοκληρωτική ανατριχίλα. Πραγματικά το ακούω και το διαβάζω τώρα αυτή τη στιγμή και δεν μπορώ να ξεχωρίσω κάποιες λέξεις να βάλω εδώ συνοδεία… Επίσης, για κάποιο μυστήριο λόγο, το συγκεκριμένο καταφέρνει να με κάνει να νιώθω πάντα όπως ένιωσα την πρώτη φορά που το άκουσα, μακάρι να μπορούσατε να το νιώσετε όπως εγώ… Εδώ κάνει και τη μοναδική της “εμφάνιση” η αγαπημένη του Warrel (Christine Rhoads, έχει συνεργαστεί και με τον Loomis στις προσωπικές του δουλειές, κι αν δεν κάνω τραγικό λάθος, είναι αδερφή της προσφάτως μακαρίτισσας γυναίκας του Van…), η οποία με 3 σειρές στίχους καταφέρνει πανεύκολα να μας διαλύσει τη ψυχοσύνθεση ακόμα περισσότερο…
Απίστευτη ατμόσφαιρα, μια οποιαδήποτε άλλη μέρα θα το είχα πρώτο σε αυτή τη λίστα.
3-2. “Ophidian/Beyond within”
Αυτά τα δύο πάνε πακέτο. Και πάντα όταν τα έβαζα σε κάποιο από τα dj sets μου, έτσι, κολλητά, όπως τους πρέπει.
Το σοκ της πρώτης ακρόασης όταν είχα βάλει τον δίσκο να παίζει… Απαπαπαπα… Σε αρπάζει από το λαιμό και σε αγχώνει με τη μια. Κλασική NEVERMOREική παράνοια, με countdown που καταλήγει σαν death tone από μηχάνημα υποστήριξης ζωής και samples παρμένα από την ταινία “Lord of Illusions” του Clive Barker.
“Touch the darkness…
It’s been waiting for you!”
Ζωντανή ανάμνηση επίσης και το σοκ από το μπάσιμο με αυτά στο live που προαναφέραμε, πριν προλάβει ο Warrel να πει τις πρώτες του λέξεις, όσοι ήμασταν μπροστά είχαμε κάνει ήδη 7 φορές τον κύκλο από τη μία ως την άλλη άκρη του stage της παλιάς Υδρογείου τότε. Party like it’s 6661 ήταν το moto εκείνης της περιοδείας.
“WELCOME! MILLENNIUM!” φωνάξαμε όλοι με όλη μας τη δύναμη και καλύψαμε όλο το συγκρότημα! Σήμα κατατεθέν των NEVERMORE αυτό το κομμάτι, πρακτικά αναφέρεται στη αρχή της πτώσης του κόσμου από όλα αυτά που ξετυλίγονται στην πορεία του δίσκου. Και φυσικά και στην πτώση του ίδιου του Warrel, την πτώση της λογικής του.
Είχε φανέλα βασικού σπίτι του όσον αφορά τα playlists της μπάντας και δεν θα έλειπε ποτέ από οποιοδήποτε ενδεχόμενο best of των NEVERMORE.
Μαζί με το “Ophidian”.
Γιατί έτσι. Γιατί δεν γίνεται αλλιώς.
“Welcome to the fall”
(of one man’s sanity…)
1. “Forever”
Κράτησα επίτηδες τελευταίο (πρώτο δηλαδή) το συγκεκριμένο για διάφορους λόγους.
Αρχικά επειδή ξεκινάει εδώ σαν αουτσάιντερ, και πάντα έχω ιδιαίτερη συμπάθεια σε όλα τα underdogs.
Στα σοβαρά όμως τώρα, πραγματικά, είναι ένα απλό κομμάτι 2μιση λεπτών, με μια απλή ακουστική, με ελάχιστους στίχους, ΑΛΛΑ!
Είναι αδύνατον να ακούσεις τι λέει και κυρίως πως το λέει ο Warrel και να μην καταστραφεί η ψυχούλα σου! Είναι ο επίλογος της ιστορίας, είναι τα τελευταία λόγια που λέει στην αγαπημένη του, είναι η όποια λύτρωση μπορεί να βρει ο πρωταγωνιστής μας.
Επίσης, επειδή ακριβώς ο θάνατος του Warrel Dane εμένα προσωπικά μου κόστισε πάρα πολύ, μου ήταν πολύ δύσκολο να συνειδητοποιήσω (βασικά, ακόμα δυσκολεύομαι) ότι αυτός ο τύπος δεν ζει πια, και αυτό ακριβώς το τραγούδι του είχα αφιερώσει τότε, αυτό θα του αφιερώνω πάντα, αυτά τα λόγια που προσπαθούσε να πει αυτός στην χαμένη αγαπημένη του, τα ίδια ακριβώς λόγια λέω εγώ σε αυτόν. Και είναι τόσο σημαντικό για μένα, που πραγματικά η απώλεια του δεν θα μου άφηνε κανένα περιθώριο στο να διαλέξω τι θα έβαζα στην κορυφή της λίστας…
“I know you’re dreaming, I know you’re at peace
I’ll meet you in the dreamtime
Whenever you call me I’ll go under, I’ll swim through you
You are forever in my heart you never died
You are forever I still wonder where you are
I know you’re dreaming neon black…”
Μίμης Καναβιτσάδος