PART 1 : THE SAHARA YEARS (1993-2003)
Εδώ έχουμε να κάνουμε με ένα συγκρότημα που απλά στέκεται μόνο του στο σύμπαν της μεταλλικής κοινότητας, μιας και είναι και το μόνο με την ταμπέλα του “oriental prog metal”. Μιλάμε φυσικά για τους ORPHANED LAND, ένα από τα πιο ιδιαίτερα συγκροτήματα της μουσικής μας το οποίο θα επισκεφτεί την χώρα μας το Σάββατο 12 Οκτωβρίου στο Gagarin. Η ιστορία τους έμελλε να είναι τόσο ανατρεπτική όσο και η ίδια η μουσική τους.
Πίσω στο σωτήριο έτος 1991, o Kobi Farhi (φωνητικά) συναντά τον Uri Zelcha (Μπάσο). Και οι δυο ήταν μέλη σε extreme metal μπάντες. Ο Uri είχε τους INQUISITOR και ο Κobi τους MASTURBATION (αν είναι δυνατόν!). Όπως έχει πει και ο Uri και οι δυο μπάντες ήταν άθλιες γι’ αυτό και αποφάσισαν να κάνουν κάτι μαζί. Επικοινώνησαν με τον κιθαρίστα Yossi Sassi, ο οποίος με τη σειρά του έφερε στην μπάντα τον έτερο κιθαρίστα Matti Svatizky. Έτσι δημιουργήθηκαν οι RESURRECTION, ένα συγκρότημα επηρεασμένο από το πρώιμο death metal και είδωλα τους ENTOMBED και τους NAPALM DEATH. Σύμφωνα με δηλώσεις του Kobi, ήταν ότι πιο χαζό είχε κάνει στην ζωή του, αναγκαζόμενος να γρυλίζει στο μικρόφωνο για θέματα όπως ο θάνατος από ραδιενέργεια! Μετά από κάποια show στην πατρίδα τους, αποφάσισαν να αλλάξουν μουσική κατεύθυνση και να μπολιάσουν στη μουσική τους πολλά και διαφορετικά στοιχεία. Αντιλήφτηκαν ότι δεν υπάρχει λόγος να παίζουν όπως οι Ευρωπαίοι και οι Αμερικανοί μιας και είχαν κάτι που θα έκανε τον ήχο τους ιδιαίτερο και μοναδικό. Την παράδοση και την κουλτούρα τους. Η αλλαγή του ονόματος ήταν επιβεβλημένη και το 1993, ο Uri άκουσε σ’ ένα τραγούδι των YEHUDA POLIKER (“Winds of War”) το στίχο ORPHANED LAND και φάνηκε ως η σωστότερη επιλογή. Όπως έχουν αναφέρει και οι ίδιοι, το όνομα αυτό εκφράζει τα συναισθήματα που νιώθουν μιας και το Ισραήλ η αλλιώς, η γη της επαγγελίας (“Holy land”) από την οποία κατάγεται και η μπάντα είναι περισσότερο ορφανή γι’ αυτούς με τόσο πόλεμο μίσος και βιαιοπραγίες ανά τους αιώνες μέχρι και σήμερα. Ο Uri σαν καλλιτέχνης του γκρουπ, ζωγράφισε το λογότυπο της μπάντας, μόνο που δεν υπήρχε κάποια κοπέλα για να ποζάρει, οπότε έβαλε τον Kobi να κάνει την pole dancer! Η σύνθεση της μπάντας ολοκληρώθηκε με τον Sami Bachar στα ντραμς.
Με συνοπτικές διαδικασίες η μπάντα κατέβασε ταχύτητες αποκτώντας έναν doom ήχο, κρατώντας φυσικά τον death metal προσανατολισμό της αλλά και προσθέτοντας τα, ελάχιστα τότε, oriental/folk στοιχεία της πατρίδας τους. Αποτέλεσμα ήταν και το demo τους “The Beloved’s Cry” το οποίο ξεχωρίζει για την ποιότητα του και θεωρείται από πολλούς από τα καλύτερα και πιο δουλεμένα demo που έχουν δημιουργηθεί ποτέ. Το 2011 επανακυκλοφόρησε σε remastered έκδοση. Τραχύ, αργό, βασανιστικό αλλά και συνάμα αρκετά μελωδικό με κάποια πιο uptempo και γρήγορα σημεία ενώ τα γρυλίσματα σπέρνουν τον θάνατο και την απελπισία. Σίγουρα οι οπαδοί των πρώιμων PARADISE LOST , MY DYING BRIDE και ANATHEMA, θα το βρουν αρκετά ενδιαφέρον, εάν δεν το έχουν ήδη στη δισκοθήκη τους.
Η μπάντα κατάφερε να αποκτήσει ένα καλό όνομα στην χώρα της, ειδικά μετά από κάποιες συγκλονιστικές support εμφανίσεις στους TIAMAT και στους CATHEDRAL. Σύντομα το demo τους έφτασε στα αυτιά της Γαλλικής Holy Records, η οποία τότε μάζευε όλα τα σκοτεινά και πρωτοποριακά death συγκροτήματα της εποχής. Την επόμενη χρονιά, το Νοέμβριο του 1994, ήταν που ο γράφων μαζί με το “Mystic Places of Dawn” των SEPTIC FLESH, αγόρασε και το ντεμπούτο των Ισραηλινών. Με τον τίτλο “Sahara” πραγματικά με εξέπληξε από τα πρώτα λεπτά με την μοναδικότητα του. Δυνατό death/doom metal με ολοφάνερα στοιχεία από την folk μουσική της Μέσης Ανατολής, αλλά και με αρκετές prog στιγμές. Είναι σίγουρο ότι η μπάντα ακόμα βρισκόταν σε ένα πρώιμο στάδιο και εάν έχετε ακούσει μονό τις τελευταίες δουλειές θα βρείτε λίγα πράγματα να συνδέουν την τωρινή της μορφή σε σχέση με τότε. Τέσσερα κομμάτια από το demo επανηχογραφήθηκαν εδώ, ένα από αυτά το φανταστικό “The Beloved Cry” που το έχει παρουσιάσει ζωντανά ακόμα και ο Steven Wilson!
Ακόμα όμως και εάν η μπάντα βρισκόταν ακόμα σε αυτό το «παιδικό» στάδιο δημιουργίας, το “Sahara” είναι κάτι παραπάνω από ένα αξιοπρεπές άλμπουμ. Αν έβρισκα κάποιο μειονέκτημα, θα ήταν σίγουρα η παραγωγή που αν και ταιριάζει με το μουσικό ύφος του death/doom θα έλεγα ότι παραείναι μουντή και άχρωμη σε κάποια σημεία με τον ήχο στα ντραμς να είναι πάρα πολύ αδύναμος. Τα φωνητικά όμως του Kobi, όπου σε σχέση με το demo πρόσθεσε και κάποια καθαρά σημεία, και η κιθαριστική δουλειά των Matti και Yossi, πραγματικά σε αποζημιώνουν. Έτσι εδώ έχουμε death/doom κομμάτια με αρκετά prog στοιχεία όπως τα “Blessed Be Thy Hate” και “Ornament of Gold”, εντελώς μεσογειακά όπως το “Aldiar Al Mukadisa” (Άγια Γη) και το “The Beloved’s Cry” oπως και κλασικά doom/death όπως το “My Requiem”. Ακόμα και μετά από τόσα χρόνια, το “Sahara” παραμένει ένα από τα καλά κρυμμένα μυστικά του death/doom.
Με την αποδοχή του “Sahara”, συνέχισαν ακάθεκτοι αποφασισμένοι πλέον να πάνε το μουσικό τους όραμα ένα βήμα παραπέρα. Η ενασχόληση του Kobi και του Yossi με τα θρησκευτικά μυστήρια της χώρας τους, πηγαίνοντας σε μυστήρια και στις συναγωγές όπου κάποιες φορές συμμετείχαν και οι ίδιοι, έφερε στην μπάντα ένα πιο folk/oriental αλλά και συνάμα πιο μυστηριακό και τελετουργικό ύφος. Το καλοκαίρι του 1996 η δεύτερή τους δουλειά ήταν πλέον γεγονός. Με τον τίτλο “El Norra Alila” μια παράφραση του “El Nora Alila” ενός ιουδαϊκού ποιήματος που διαβάζεται στην Yom Kippur την ιερότερη μέρα για τον εβραϊκό λαό, όπου περνούν την περισσότερη μέρα μέσα στις συναγωγές και φτάνουν μέχρι και 25 ώρες ασταμάτητης προσευχής! Η μετάφραση της παράφρασης θα μπορούσε να αποδοθεί σαν “God of Light- Evil of the Night”, κάτι που ταιριάζει στο γενικότερο συναίσθημα του άλμπουμ, την αντίθεση μεταξύ καλού και κακού, φως και σκότους αλλά και τα κοινά σημεία των τριών μονοθεϊστικών θρησκειών που προέρχονται από τις διδαχές του Αβραάμ (Χριστιανισμό, Ιουδαϊσμό και Ισλαμισμό). Το συγκεκριμένο άλμπουμ παρουσιάζει την μπάντα να χώνεται βαθιά στην παράδοση της χώρας της, κρατώντας το death/doom παρελθόν, αλλά ο ήχος είναι πλέον εντελώς προσωπικός κα μοναδικός. Σαφώς ανώτερο από το ντεμπούτο, με μεγάλη ποικιλία στα κομμάτια. Τα φωνητικά του Kobi παραμένουν σκληρά και άγρια, μόνο που τα καθαρά αρχίζουν και παίρνουν τα πάνω τους μιας και το απαιτεί περισσότερο η μουσική. Η καθαριστική δουλειά είναι για μια ακόμη φορά αρκετά καλή με τα lead του Yossi να κλέβουν την παράσταση. Μεγάλη ποικιλία και στα όργανα που χρησιμοποιούν (π.χ. zil, bendir, tar, dumbek, darbuka, tambourine – αλλά μη με ρωτήσετε τι είναι όλα αυτά!) τα οποία προσφέρουν έναν πιο γεμάτο και χαρακτηριστικό ήχο. Δεν είναι τυχαίο ότι για πολλούς θεωρείται ένα από τα καλύτερα folk metal άλμπουμ που έχουν γραφτεί ποτέ και την καλύτερη δουλειά του συγκροτήματος μέχρι στιγμής. Η πικρή αλήθεια είναι όμως, ότι το συγκεκριμένο άλμπουμ εκτιμήθηκε αρκετά πιο μετά από το μεταλλικό κοινό. Για μένα το άλμπουμ αυτό είναι το δικό τους “Irreligious”.
Από το 1997 ξεκινά και η σκοτεινή περίοδος της μπάντας. Εσωτερικά προβλήματα, μουσικές διαφωνίες, ναρκωτικά οδηγούν το γκρουπ σε μια χειμερία νάρκη η οποία δεν σταμάτησε μέχρι το 2001. Σε αυτό το διάστημα το μόνο μουσικό δείγμα ζωής από την μπάντα ήταν το 1998 στην συλλογή-αφιέρωμα στους PARADISE LOST, “As We Die For Paradise Lost”, με την πολύ καλή διασκευή τους στο “Mercy” (όπου στα κουπλέ ο Kobi τραγουδά τους στίχους του “Gothic”!).
Ο Kobi και ο Uri κρατάνε επαφές μεταξύ τους και μέσα στην καθημερινότητά τους, τους λείπει το συγκρότημα όσο τίποτα. Ο Yossi έχει πλέον δημιουργήσει οικογένεια ενώ ο Matti είναι χαμένος στην Ινδία προσπαθώντας να βρει τον εαυτό του. Το 2002 ο Kobi λαμβάνει ένα e-mail από έναν Ιορδανό για το πόσο σημαντική είναι για αυτόν η μπάντα και έχει κάνει μάλιστα τατουάζ το logo της μπάντας στο μπράτσο του. Ο Kobi αναρωτιέται μέσα του… «Μα καλά δεν έχουν πόλεμο οι Ισραηλίτες με τους Άραβες, οι Εβραίοι με τους Μουσουλμάνους;». Τότε είναι που κατάλαβε ότι η μπάντα δημιουργήθηκε για έναν μεγαλύτερο και σπουδαιότερο σκοπό. Κατάλαβε ότι η μπάντα αυτή έχει την δύναμη να ενώνει τους ανθρώπους ακόμα και αν το μίσος μεταξύ των συγκεκριμένων πολιτισμών καλά κρατεί εδώ και αιώνες. Μετά από ένα συμβούλιο που όλα τα μέλη μαζεύτηκαν ξανά στον ίδιο χώρο και κάποια αναγνωριστικά live και άλλη μια ακουστική συναυλία το 2003 η οποία αργότερα κυκλοφόρησε ως bonus CD στην πρώτη έκδοση της επόμενης τους δουλειάς, η μπάντα ήταν πλέον έτοιμη να επαναφέρει το όνομα της για τα καλά στον κόσμο του metal.
(τέλος πρώτου μέρους)
Γιώργος Καραγιάννης
