Το τρίτο κατά σειρά OVER THE WALL III ήρθε πρώτον να βάλει τη Κρήτη για τα καλά στα συναυλιακά δρώμενα της χώρας (κάνοντας παρέα στο Chania Rock Festival) και δεύτερον να κλείσει αυτή τη χρονιά εξαιρετικά, καθώς τώρα πια έφτασε ο καιρός για φόρτιση μπαταριών και ξεκούραση. Μας περιμένει, όπως όλα δείχνουν, καυτή μεταλλική νέα χρονιά (μετράμε και υπολογίζουμε σαν τα σχολεία, μην ξεχνιόμαστε). Αλλά ας δούμε παρέα τι έγινε…
ΗΜΕΡΑ ΠΡΩΤΗ – CORONER, NEED, ACID DEATH, SPEEDRUSH, BELOW THE BOTTOM
Hardcore ήχοι ανοίγουν το χορό. Οι BELOW THE BOTTOM παίζουν εντός έδρας αφού είναι όχι μόνο Κρητικοί αλλά και Ηρακλειώτες. Κάτω από έναν καυτό ήλιο και δίνοντας το 100% των δυνατοτήτων τους, τηρουμένων των αναλογιών, ανοίγουν ωραία το φεστιβάλ. Παθιασμένοι, δείχνουν να μη μασάνε κι ας έχουν επωμιστεί τον άχαρο ρόλο του πρώτου κατά σειρά γκρουπ. Δεν μπορώ να εκφέρω άποψη εμπεριστατωμένη, καθώς δεν είμαι οπαδός του hardcore ούτε στο ελάχιστο, αλλά αυτό που είδα, μπορώ να πω με βεβαιότητα πως για κάποιον που δηλώνει οπαδός, αποκλείεται να πέρασε απαρατήρητο.
Για τη συνέχεια, SPEEDRUSH. “Thrashdrunk never felt so high before… now it’s time to even up the score!” και μια speed/thrash φρέζα ανοίγει τη σκηνή στα δύο. Η πεντάδα με μπροστάρη έναν τρομερό Nir Beer (μια από τις καλύτερες φωνές της πιάτσας για το είδος) και τέσσερεις μουσικούς που φαντάζουν ταύροι σε υαλοπωλείο (ή μήπως λιοντάρια στο κλουβί;), μας πιάνουν από το λαιμό με έναν ήχο που ενώνει Η.Π.Α και Γηραιά Ήπειρο και μας πετά σαν πάνινα κουκλάκια από τους RAZOR και τους OVERKILL στους KREATOR και πίσω πάλι. Κιθάρες σκέτα ξυράφια, γρέζι στη φωνή και τσιρίδες να εναλλάσσονται, βλέμματα γεμάτα αυτοπεποίθηση και αέρας μεγάλης μπάντας. Οι συνθέσεις από το εξαιρετικό τους ντεμπούτο “Endless War” ήρθαν και έδεσαν απόλυτα με τις τρομερές διασκευές σε “Rotten to the Core” και “C.O.T.L.O.D”, των τεράστιων OVERKILL και TESTAMENT αντίστοιχα, χαρίζοντάς μας ένα thrash show από αυτά που σε ένα κλειστό χώρο, θα δημιουργούσαν πρόβλημα σταθερότητας στο κτίριο. Ο κόσμος εντυπωσιασμένος φώναζε για επιπλέον κομμάτι, αλλά ελέω χρόνου αυτό δυστυχώς δεν γινόταν. Όπως και να’ χει, άξιοι! Φυσικά η πρόταση γάμου του Nir στη κοπέλα του η οποία βρισκόταν στο κοινό και ως φωτογράφος τους (κλασσικά πράγματα, γονάτισμα και δαχτυλίδι) ήταν ένα ακόμη highlight, το οποίο έφερε τις δικαιολογημένες επευφημίες από πλευράς κοινού. Να ζήσουν τα παιδιά, και καλούς απογόνους!
Επόμενοι στη σειρά, δεν ήταν οι AZHIROCK όπως ξέραμε ως τότε, αφού δεν μπόρεσαν να πετάξουν λόγω προβλήματος με τη πρεσβεία τους. Από πλευράς διοργάνωσης έγιναν όλες οι απαραίτητες κινήσεις και δόθηκαν όλες οι εγγυήσεις, αλλά δυστυχώς αυτά συμβαίνουν όταν έχεις να κάνεις με μια μπάντα που προέρχεται από χώρα υπό πραγματικά απολυταρχικό καθεστώς. Τροφή για σκέψη κύριοι. Οι ACID DEATH λοιπόν πήραν τη σκυτάλη και έκαναν αυτό που ξέρουν τόσο καλά, μετά από τόσα χρόνια και τόσα παράσημα στο πέτο. Να παίξουν τεχνικό, προοδευτικό death metal. Και να το κάνουν με «αέρα». Ο αρχηγός Σάββας Μπετίνης παίζει και αυτός εντός έδρας, καθότι Κρητικός, η υπόλοιπη μπάντα είναι δεμένη και καλοπροβαρισμένη (εξαιρετικοί μουσικοί όλοι τους) ενώ οι περιοδείες και εμφανίσεις ως support των headliners μαρτυρούν και αυτές πράγματα για την αξία των ACID DEATH. Μαζί με παλαιές τους σημαντικές στιγμές όπως τα ‘Supreme Act of Heroism’, ‘Truth Revealed’, ‘Dragon Queen’ και ‘Hall of Mirrors’, έπαιξαν και δύο (αν δεν κάνω λάθος) νέες συνθέσεις που θα βρίσκονται στον επερχόμενό τους δίσκο και πιστοποίησαν και στον πιο «ξένο» με το υλικό τους πως είναι αδιαμφισβήτητα μια μπάντα όχι απλά ιστορική, αλλά με παρόν και με μέλλον. Μεγάλη υπόθεση, έστω και αν το progressive και «περίεργο» κάποιες φορές μουσικό τους στίγμα, δεν είναι ιδιαίτερα «εύκολο» για μερίδα ακροατών. Από την άλλη όμως, έτσι δεν δημιουργούνται οι ταυτότητες;
NEED. Μάλιστα. Εδώ τώρα τι να πεις; Μεγάλο στοίχημα από πλευράς διοργανωτών, να βάλουν αυτό το συγκρότημα στη θέση του δεύτερου τη τάξει ονόματος. Και όμως, τους «βγήκε» πανηγυρικά. Και ξέρετε γιατί; Για δύο λόγους. Ο πρώτος, είναι πως υπήρξε κόσμος που κατέβηκε στη Κρήτη κυρίως για NEED. Ναι, κι όμως. Ο δεύτερος είναι πως όλοι, ΜΑ ΟΛΟΙ, οι υπόλοιποι, μείναμε με ανοικτό το στόμα μπροστά στην απόδοσή τους και στο τεράστιο ταλέντο που έχουν ώστε να αναμειγνύουν ύστερους FATES WARNING και DREAM THEATER, με το ογκώδες σύγχρονο metal των NEVERMORE. Άπαντες παικταράδες, αλλά δεν μπορώ να μη ξεχωρίσω τον κιθαρίστα Γιώργο Τζαβάρα ο οποίος εκτός από άψογος τεχνικά, ήταν εκείνη τη στιγμή στα μάτια μου η ελληνική εκδοχή του Jack Black, όσον αφορά την επαφή με το κοινό. Ένας δεύτερος frontman. Μας κέρδισαν οι NEED. Και όπως του είπα σε προσωπική μας σύντομη συζήτηση, μπορεί ο ήχος τους να μην είναι στις προτιμήσεις μου (θέλω το progressive πιο επιθετικό και «σπαστικό»), αλλά ειλικρινά, τους έβγαλα το καπέλο. Το τελευταίο τους, 22 λεπτών παρακαλώ, κομμάτι, έριξε την αυλαία και ναι, είμαι βέβαιος πως έστειλε αρκετό κόσμο στον πάγκο του merch και αύξησε την ανυπομονησία για την επόμενή τους εμφάνιση.
Και φτάνουμε στη στιγμή που περιμέναμε περισσότερο απ’ όλες όσες προηγήθηκαν και συγγνώμη, αλλά από δω και κάτω δεν θα διαβάσετε μια τυπική παρουσίαση συναυλίας. Από την Ελβετία ερχόμενοι, με έναν ήχο απίστευτο, ένα light show ιδανικό, λιτοί, δωρικοί, απέριττοι, αγέρωχοι. Πατέρες του τεχνικού thrash, προοδευτικοί όσο 50 progressive metal σχήματα μαζί, επιθετικοί όσο 50 thrash metal συγκροτήματα αποτελούμενα από λυσσασμένα για δόξα, φήμη και μουσική πιτσιρίκια, χαοτικοί, ανυπέρβλητοι…
… με μια λέξη, οι CORONER. Ο Ron Royce. Μπάσο που ακούγεται σαν ερπύστριες άρματος, φωνή μοχθηρή, evil, επιβλητική. Ο Tommy T. Baron. Κιθάρα βιρτουόζικη. Που σε ταξιδεύει (ή σωστότερα σε παρασύρει) σε διάφορα ηχοτόπια. Ο Vai συναντά το thrash και οι δυο μαζί το neoclassical; Το λες και έτσι. Ο Diego Rapacchietti. Τύμπανα που κρατούν σταθερή μια από τις πλέον κλασσικές, μυθικές θα έλεγα «γκρούβες» της ιστορίας μας. Που σε χτυπούν κατευθείαν κάτω από το διάφραγμα. Ο Daniel Stossel. Ιδανικά γεμίσματα στον ήχο, ambient μελωδίες, progressive τόνος, εξαιρετικά δεύτερα φωνητικά. Η μπάντα… Οι ύμνοι που διαδέχονται ο ένας τον άλλον.
Αρχή με το “Golden Cashmere Sleeper” για να μπει το “Divine Step (Cospectu Mortis)”. Το σαγόνι στο πάτωμα. “Serpent Moves”, η πρώτη στιγμή του “Grin” είναι ισάξια του μνημείου στο οποίο ανήκει. “Internal Conflicts”, το σαγόνι πλέον το πατάω κανονικά… Αλλάζω συνεχώς θέσεις, για να πάρω από κάθε σημείο του χώρου το vibe ενός live CORONER. Για CORONER, το ξαναλέω. Και παντού, γίνεται χαλασμός Κυρίου. “D.O.A”. Ανεβαίνω σε μια ταρατσούλα, για να βλέπω κάτω την αρένα και το timing ήταν το καλύτερο: “Son of Lilith”, χαμός από κάτω. Ο Ron με χαμόγελο ear to ear, δεν τον έχω ξαναδεί έτσι. Ποτέ. “Semtex Revolution”, “Tunnel of Pain”, ο ορυμαγδός συνεχίζεται. “Status: Still Thinking” και να σου η καταληκτική πεντάδα, που μας έδωσε τα μυαλά ανά χείρας σε μια “take no prisoners” φάση. First in line, “Metamorphosis”. “See me become a snake, wrapped around your neck, see me become a spike, pushed deep in your flesh…” Μέσα στο προσωπικό top – 5 του γράφοντος, ο οποίος έχει χαθεί πια σε άλλα επίπεδα, επαφή με το περιβάλλον καμία. To thrash ΠΑΝΤΑ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΩΣ MID TEMPO, είπα και ελάλησα. “Masked Jackal”. Θυμάμαι νιάτα και ακμαίες εποχές, μπαίνω μέσα στο pit. Καπνογόνα ανάβουν. “Grin”. Ένα Πολιτιστικό Κέντρο να πάλλεται από τον πρώτο παρευρισκόμενο ως τη τελευταία πρόκα στο ρυθμό ενός απίστευτου groove. “Reborn Through Hate”, το εναρκτήριο ΕΠΟΣ του αγαπημένου μου ντεμπούτου, ξανά μπροστά ο Δημήτρης, σπρώχνει και σπρώχνεται, τις ρίχνει και τις τρώει, αλλά δεν τον νοιάζει, βλέπει CORONER. Την επόμενη φορά θέλω και “When Angels Die”, κάντε μου τη χάρη. Τέλος του live με “Die By My Hand”… τι άλλο να ζητήσει κανείς;
Έχω δει σε εποχές ακμής (το τονίζω) πολλά ομόσταυλα σχήματα. SLAYER, KREATOR, DESTRUCTION, SODOM, OVERKILL, ANTHRAX και, και, και… Τους CORONER δεν είχα τη τύχη να τους δω το 2011. Είχα ακούσει μόνο τα αποθεωτικά σχόλια όλων όσων ήταν εκεί. Τώρα, με βάση αυτό που είδα με τα ίδια μου τα μάτια, δηλώνω πως αυτή ήταν Η ΚΑΛΥΤΕΡΗ THRASH συναυλία που έχω παρακολουθήσει, όλα αυτά τα χρόνια που ασχολούμαι με το sport. Απλά, λιτά, κατανοητά. Και δεν ήταν απλά thrash. Ήταν ΚΑΛΗ ΜΟΥΣΙΚΗ. Και το κατάλαβα αυτό, όταν μίλησα με παιδιά που δεν είναι και τόσο στη φάση και που «προσκύνησαν» αυτό το μεγαλείο. Δεν πιστεύω να υπάρχει κάποιο άλλο ισχυρότερο επιχείρημα…
Ας δούμε τώρα και τη δεύτερη μέρα, και επανερχόμαστε.
ΗΜΕΡΑ ΔΕΥΤΕΡΗ – DIAMOND HEAD, SPITFIRE, KEEPERS OF JERICHO, BANDEMONIC, PROJECT RENEGADE, SKANDAL
Η δεύτερη μέρα ξεκίνησε πιο εναλλακτικά. Οι SKANDAL είναι ένα doom-stoner-rock trio, που ακούγεται αρκούντως «βρώμικο» και πιστό στις επιταγές των μεγάλων της σκηνής. Δυστυχώς ο καυτός ήλιος δεν ήταν σύμμαχός τους, αλλά τα παιδιά έδωσαν τον καλύτερό τους εαυτό και θεωρώ πως κέρδισαν επάξια το χειροκρότημα του λιγοστού ακόμη κόσμου. Τσεκάρετε το υλικό τους οι fans του είδους. Το ότι αποχώρησαν ένας-ένας με μικρό solo και fade out, το βρήκα δίχως άλλο έξυπνο και ταιριαστό με τη φιλοσοφία τους. Οι PROJECT RENEGADE για μένα έχουν να αντιμετωπίσουν ένα θέμα: το επηρεασμένο από τους EVANESCENCE nu-metal τους, δυστυχώς δεν γνωρίζει πια ημέρες δόξης. Η Μαριάννα στη φωνή είναι αξιοπρεπέστατη, ο drummer με τη μάσκα Bane χτυπάει γερά, οι υπόλοιποι σωστοί στο ρόλο τους, αλλά το κλασσικομεταλλάδικο κοινό σίγουρα δεν ευαισθητοποιείται με τέτοιους ήχους. Όσοι όμως αρέσκεστε σε αυτό το στυλ μουσικής, να τους ακούσετε. Έχουν να πουν πράγματα.
Οι BANDEMONIC κατέβηκαν από τα Ιωάννινα με σκοπό να αποτελέσουν μια δυνατή προσθήκη στο billing, και το κατάφεραν. Με αρωγό λοιπόν το πολύ καλό δίδυμο δίσκων τους (“Fires Of Redemption” και “Against All Odds”) και τη καλή τους σκηνική παρουσία, μας έδωσαν ένα show που προσωπικά θεώρησα την ουσιαστική αρχή της δεύτερης μέρας. Δυναμικό heavy/power από Αμερική μεριά, με πολύ όμορφα φωνητικά (τα οποία ακούγονταν ΙΔΙΑ με αυτά του cd!), μελωδικές και ογκώδεις κιθάρες, τεχνικό όσο χρειάζεται rhythm section… Ένα μεγάλο μπράβο και σέβας στον τραγουδιστή της μπάντας, ο οποίος τραγούδησε μετά από ηλίαση (!) και αν εξαιρέσεις το εμφανώς ταλαιπωρημένο πρόσωπό του, κατά τ’ άλλα δεν καταλάβαινες πως πριν λίγες στιγμές αντιμετώπιζε σοβαρό πρόβλημα! Ανυπομονώ να τους ξαναδώ. Όπως ανυπομονώ να ξαναδώ και τους…
…KEEPERS OF JERICHO, οι οποίοι με ξετίναξαν. Δεν κάνω πλάκα, αυτό που είδα πάνω στη σκηνή, ισοδυναμούσε με ένα tribute το οποίο αν ήταν σουηδικό ή γερμανικό, θα έπαιζε στο Wacken. Τόσο απλά. Μπάσιμο με “Victim of Fate” και το κοινό να περνά εξαιρετικά. Ύμνοι, ύμνοι, ύμνοι… μόνο. “Eagle Fly Free”, “Halloween”, “I Want Out”, “Future World”, “Ride the Sky” (η κορυφαία στιγμή του σετ από τον ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΚΟΛΟΚΥΘΟΔΙΣΚΟ, το ξαναλέω), “Heavy Metal is the Law”… Φωνή που σε κάποιες φάσεις «έπιανε κόκκινο» με τον Kiske (ναι), κιθάρες άπιαστες, μπάσο – τύμπανα μπετόν, έξι άνθρωποι που έχουν μελετήσει όσο δεν πάει τη μπάντα την οποία τιμούν. Μέχρι και τις χορογραφίες των αυθεντικών HELLOWEEN βλέπαμε στη σκηνή, ο δε μπασίστας πρέπει να παίξει έστω μια φορά μαζί με τον Markus ζωντανά, και να κάνουν τα ίδια πράγματα ταυτόχρονα. Δηλαδή τι άλλο να πω; Ο κόσμος αποθέωσε και δικαίως, μιλάμε για ένα show που με τίποτα δεν περίμενα να παρακολουθήσω, και ας τους έχω ξαναδεί. Αν έπαιζαν και το “Judas”, όπως είχε αρχικά προγραμματιστεί, αντίο ζωή.
Οι SPITFIRE πάλι, δεν χρειάζονται συστάσεις, και δεν έχουν τίποτα να αποδείξουν. Η ζωντανή ιστορία της ελληνικής metal σκηνής, μαζί με 3(;) – 4(;) ακόμη σύγχρονούς τους. Από το “Street Fighter” στο “Back to Zero”, από το “Lady of the Night” (καπνογόνα και δέος και εδώ) στο “Macedonia” και από εκεί στο “Lead Me On”, μόνο σεβασμός. Δύο νέα κομμάτια από το επερχόμενό τους πόνημα παρουσιάστηκαν στο ενδιάμεσο, αλλά δεν μπορώ να εκφέρω άποψη, πρέπει να τα ακούσω με την ησυχία μου όταν έρθει η ώρα. Μου φάνηκαν πάντως πιο… εκσυγχρονισμένα σε σχέση με όσα μας είχε συνηθίσει η μπάντα. Ο Ηλίας Λογγινίδης είναι ένα μεγάλο κομμάτι του ελληνικού μετάλλου, δεν γίνεται να μην τον σεβαστείς για όσα κουβαλά στη πλάτη του. Το ίδιο και οι Πάνος Χατζηιωαννίδης και Νίκος Μιχαλακάκος, πολλά τα παράσημα… Μια εμφάνιση λοιπόν που εν κατακλείδι κρίνεται ως ένα τυπικό SPITFIRE show, με τους οπαδούς να ικανοποιούνται στο έπακρο και τους «ξενομερίτες» (αυτούς που δεν ακούν classic heavy ήχο ντε!) να παρακολουθούν χωρίς να δυσανασχετούν. Θετικό αυτό!
Οι DIAMOND HEAD ήταν κάποτε οι επόμενοι LED ZEPPELIN. Κακώς αν με ρωτάτε τους είχε δοθεί αυτός ο τίτλος τότε. Είναι η μπάντα που στην ουσία «γέννησε» το ΤΙΤΑΝΙΟ “Kill ‘Em All”, και ξέρετε όλοι που το στηρίζω αυτό. Είναι η μπάντα που κυκλοφόρησε 2-3 από τους καλύτερους δίσκους που «βγήκαν» από το Νησί, στις ημέρες δόξης του NWOBHM, εκεί στις αρχές του ‘80. Είναι η μπάντα ενός τόσο υποτιμημένου guitar hero (αυτός ο τίτλος έφτασε να δίνεται σε κάθε πυροβολημένο ψώνιο που παίζει 548 νότες/sec και όχι, εγώ αυτά δεν τα μπορώ), όπως ο Brian Tatler. Είναι οι δημιουργοί του “In the Heat of the Night” και του “Am I Evil?” που να πάρει! Και όλα τα παραπάνω, μας τα έκαναν πενηνταράκια. To επικό αριστούργημα “Sucking My Love” ακόμη ανασηκώνει το τριχωτό. “Helpless”, “Borrowed Time”, “Play It Loud”, “Set My Soul On Fire”… Συγκλονιστικές στιγμές. Πόσο «έδωσε» στον ήχο της μπάντας η δεύτερη κιθάρα, πόσο χρειαζόταν… πιο THIN LIZZY τώρα παρά LED ZEPPELIN, και μας άρεσε. Ο νέος στη φωνή (Rasmus Andersen) είχε πολύ δύσκολο έργο, και το έβγαλε εις πέρας ΕΥΚΟΛΑ. Ναι, ο Harris ακόμη μας στιγματίζει, αλλά η ζωή προχωρά για τη μπάντα και όποιος θέλει ακολουθεί. Όταν δε, ακούς τους DIAMOND HEAD τόσο ανανεωμένους, πραγματικά δεν υπάρχει χώρος για παρελθοντολαγνεία. Η μπάντα περνά δεύτερη εφηβεία, ακόμη και τα «παλιοσείρια» της βάζουν κάτω 20άρηδες όσον αφορά το performing. Στο “In the Heat of the Night” βουρκώσαμε, στο “Am I Evil?” αν ήσουν από μια μεριά φίλε αναγνώστη και έβλεπες το ΨΥΧΙΚΟ αλισβερίσι μεταξύ μπάντας – κοινού, θα νόμιζες πως βλέπεις Maiden στο Castle Donington το 1988. Ένα show – πεμπτουσία του όρου “Heavy Metal” από τη καρδιά της Γηραιάς Αλβιώνας, με δόξα και τιμή.
Κλείνω με λίγα λόγια ακόμη… ο κόσμος τίμησε το φεστιβάλ κι αυτό τον κόσμο. Η οργάνωση άριστη. Ο χώρος πολύ καλός. Ο ήχος, με κάποιες (λίγες) διακυμάνσεις, εξαιρετικός. Κυρίως τη πρώτη μέρα. Τα φώτα εντυπωσιακά καλά, ειδικά στους CORONER που πάθαμε πολιτισμικό σοκ. Όλες οι μπάντες ανταπέδωσαν στο κόσμο τη κατάθεση του πολύτιμου οβολού του, δίνοντας τον καλύτερό τους εαυτό. Νικητές ανά ημέρα; Τη πρώτη οι Ελβετοί δεν είχαν αντίπαλο. Δώστε τους επιτέλους μια μεγάλη σκηνή στη Μαλακάσα, να λυγίζουν τα πεύκα από το δέος. Το απόλυτο show. Δεύτεροι οι NEED μαζί με τους SPEEDRUSH. Τη δεύτερη μέρα, θα σας ξαφνιάσω, αλλά οι KEEPERS OF JERICHO ως το απόλυτο placebo για εμάς τους άρρωστους κολοκυθοπαδούς, σάρωσαν και πήραν τη πρωτιά από τους headliners, και ας ήταν και αυτοί εξαιρετικοί. Έστω και στο νήμα. Έξω από τα όρια του venue, η γιορτή (γιατί τέτοια ήταν), ξεκίνησε και συνεχίστηκε σε γνωστό σημείο της πόλης (Route 66), όπου μπάντες και οπαδοί έγιναν ένα, με γεμάτα ποτήρια και συναισθήματα. Μοιραία λοιπόν, το «θα τα ξαναπούμε σύντομα» που έβγαινε αβίαστα από τα χείλη όλων μας, ήταν πέρα για πέρα αληθινό. Όπως αληθινές ήταν και οι από καρδιάς ευχαριστίες όλων των μουσικών, με κάποιους εξ αυτών να δηλώνουν πως ένιωσαν πρωτόγνωρα συναισθήματα, ακόμη και μετά από 30+ χρόνια στις επάλξεις… Υπό τους ήχους του “Metamorphosis” λοιπόν, σας αποχαιρετώ προς το παρόν. Και του χρόνου με υγεία!
Κείμενο – οπαδιλίκι: Δημήτρης Τσέλλος
Φωτογραφίες Diamond Head: Μανόλης Βάρδας
Λοιπές φωτογραφίες: Μπάμπης Μανουσάκης
