PARADISE LOST – “Icon” – Worst to best

Το 1993 οι PARADISE LOST έκαναν το μεγάλο άλμα με αυτόν τον δίσκο, αφήνοντας πίσω την αφάνεια και την επιδραστικότητα σε underground επίπεδο μέσω της Peaceville και μπαίνοντας στα σαλόνια της Music for Nations. Ο συνδυασμός αυτού του δίσκου και της προώθησης από αυτή την εταιρία ελάχιστες φορές έχει γίνει! Τα death metal στοιχεία είναι πλέον παρελθόν και τα φωνητικά του Nick Holmes αρχίζουν να αποκτούν την μορφή για την οποία έγινε θρύλος στα mid 90s. Οι lead κιθάρες με gloomy ήχο του Greg Mackintosh απλά επηρέασαν τους πάντες έκτοτε και όλοι μα όλοι ενέταξαν τις σαφείς μελωδίες στις συνθέσεις τους! Και τα 13 του μέρη είναι αναπόσπαστα κομμάτια του κολάζ που λέγεται “Icon” και έχει αυτό το πραγματικά εκπληκτικό εξώφυλλο. Ακόμα και η φωτογράφιση έμεινε στην ιστορία και έγινε και αυτή αρχέτυπο για οποιαδήποτε μπάντα θα έβαζε την ταμπέλα ατμοσφαιρικό στον ήχο της πλάι στο heavy metal. Ναι, ο όρος gothic metal δόθηκε κυρίως λόγω του “Gothic” album τους 2 χρόνια πριν! Όμως πιστεύω ακράδαντα ότι ο ευρύτερος όρος ατμοσφαιρικό metal μπήκε με αυτό το album, στο οποίο τα στοιχεία που το συνθέτουν δεν είναι μονοδιάστατα! Τα αργόσυρτα μέρη του χρωστάνε στο doom, οι gloomy κιθάρες στους PINK FLOYD και οι ρυθμικές στη νοοτροπία των SISTERS OF MERCY! Ήχος εκπληκτικός που γονατίζει ακόμα και σήμερα πολλές – και καλά- άψογες παραγωγές! Κι όλα αυτά σε μόλις 50 λεπτά που δεν αιτιολογούν γιατί το πιο καλά κρυμμένο διαμάντι τους κρύφτηκε σε ένα EP τους που κυκλοφόρησαν ένα χρόνο μετά! Όλα αυτά καλούμαι να διαχειριστώ με λέξεις όταν όλα μα όλα τα κομμάτια είναι τόσο άρτια παρουσιασμένα που είναι αδύνατον να τα αξιολογήσεις αντικειμενικά, παρά μόνο με βάσει προτίμησης! Γιατί εχθρός του καλού είναι το καλύτερο! Έτσι δε λένε; Ε στο “Icon” δεν ισχύει γιατί δεν υπάρχουν παρά μόνο 13 άψογα μέρη, γεγονός που δεν έχει ξαναγίνει στη δισκογραφία τους και σε λίγους δίσκους στην ιστορία της σκληρής μουσικής.

The “Icon” countdown:

13. “Deus Misereatur” (1:58)

Η αποφώνηση του δίσκου είναι πραγματικά  μνημειώδης και ποτισμένη από το πνεύμα του “Into the pandemonium” των CELTIC FROST. Το outro που άνοιξε τον δρόμο σε όλα τα συγκροτήματα του ευρύτερου ατμοσφαιρικού ήχου να εντάξουν instrumental μέρη που θα είχαν στοιχεία ορχηστρικής μουσικής να κυριαρχούν πάνω σε γραμμές από την rock ενορχήστρωση. Πόσοι μα πόσοι έπραξαν ανάλογα με τους PARADISE LOST μετά από αυτή την κίνηση που υπογραμμίζει σαν κατακλείδα το πνεύμα αυτού του δίσκου.

12. “Colossal Rains” (4:35)

Αργόσυρτο με ελεγχόμενα ξεσπάσματα και πολλαπλά φωνητικά που είναι πραγματικά για σεμινάριο, όπως και οι lead κιθάρες! Απορώ ακόμα πώς είναι δυνατόν να έβαλα σε τέτοια θέση αυτό το κομμάτι! Άλλη μια απόδειξη ότι δεν υπάρχει αδύναμο σημείο σε αυτό το δίσκο, πόσο μάλλον αδύναμο κομμάτι! Κάπου εδώ η μπάντα φτάνει στο απόγειο της έμπνευσής της όσον αφορά τη δομή ενός κομματιού που θα μπορούσε να είναι απλοϊκό όπως ήταν ανάλογες συνθέσεις τους στους, μέχρι τότε, προηγούμενους δίσκους τους.

11. “Poison” (2:59)

Ίσως το πιο μεστό κομμάτι του δίσκου που σε μια μεταγενέστερη εποχή μπορεί και να ήταν το απόλυτο hit του δίσκου τους. Έχει όλα τα χαρακτηριστικά ενός hit: Κολλητική απλοϊκή μελωδία που σιγοτραγουδάς, φωνητικές γραμμές που σιγοτραγουδάς τους στίχους και δομή σήμα κατατεθέν της νέας εποχής που άνοιγαν μπροστά στα μάτια μιας ολόκληρης σκηνής που ξεκινούσε με αφετηρία τέτοια κομμάτια. Και τι να πεις για το ευφάνταστο solo στην κιθάρα του Mackintosh; Ίσως να μην έχει ξανατολμήσει να σολάρει έτσι ποτέ ξανά!

10. “Weeping Words” (3:50)

Μια ξεκάθαρη lead κιθάρα που αντί να φτιάχνει riffs δημιουργεί γέφυρες αλλεπάλληλες για να επαναληφθεί η μελωδία της κιθάρας! Τα εμβόλιμα καθαρά φωνητικά του Holmes είναι υποδειγματικά και το αποτέλεσμα είναι καθηλωτικό με τις lead κιθάρες να διαφωνούν και να σε ξαφνιάζουν όσες φορές κι αν το έχεις ξανακούσει! Ίσως το μοναδικό κομμάτι της δισκογραφίας των PARADISE LOST που η ροή του είναι τόσο αρμονική, εντάσσοντας πολλές ιδέες ρυθμών και μελωδικών περασμάτων σε κάτι λιγότερο από 4 λεπτά!

9. “Joys of the Emptiness” (3:29)

Η αύρα του “Gothic” album είναι παρούσα σε αυτό το κομμάτι! Κάπως έτσι θα ακούγονταν αν συνέχιζαν στο μονοπάτι αυτού του δίσκου που εκκίνησε έναν ολόκληρο μικρόκοσμο στον χώρο του death metal. Μόνο που εδώ η βαρύτητα έχει υποχωρήσει, τα φωνητικά έχουν άρθρωση και δεν είναι βρυχηθμοί και η ατμόσφαιρα είναι υποβλητική και αλλόκοτη λόγω και των εμβόλιμων παραμορφωμένων φωνητικών. Σε όσους αρέσουν τα τελευταία τους album που είναι επιστροφή στις πρώτες τους μέρες, θαρρώ πως θα βρείτε σε αυτό το κομμάτι τον οδηγό της συνθετικής τους κατεύθυνσης.

8. “Shallow Seasons” (4:55)

Και κάπου εδώ ο Nick Holmes κλέβει την παράσταση με τα υποβλητικά καθαρά φωνητικά του, τα οποία διαδέχονται τα αντίστοιχα με γρέτζο και απόγνωση. Οι φωνητικές γραμμές του κομματιού είναι λεωφόρος στην οποία ακόμα και οι ίδιοι δεν τόλμησαν να ξαναπερπατήσουν! Γιατί πραγματικά εδώ ο Nick Holmes οδηγεί όλο το κομμάτι, κάτι που είναι σπάνιο στη δισκογραφία του. Όσο φτωχό κι αν σας ακούγεται μουσικά, άλλο τόσο πρέπει να το θαυμάσετε στο επίπεδο των φωνητικών τοποθετήσεων! Χωρίς τα φωνητικά είναι ένα φτωχό κομμάτι! Με τον Nick Holmes όμως αποκτά μια μαγική μορφή που κανένα άλλο κομμάτι της δισκογραφίας του δεν έχει αυτά τα χαρακτηριστικά.

7. “Forging Sympathy” (4:43)

Βασικοί ρυθμοί στο rhythm section διαπλέκονται με κιθαριστικές γραμμές, τις οποίες διαδέχονται ρυθμικές και εμβόλιμες lead κιθάρες ως περάσματα: Η καινοτομία που έφεραν οι PARADISE LOST και όλα τα ευρωπαϊκά σχήματα τους ακολούθησαν τυφλά. Δεν είναι απλά ένα κομμάτι! Είναι κατάθεση- πρόταση του πώς να παρουσιάσεις τις ιδέες σου ολοκληρωμένα χωρίς να κουράσεις με διάρκεια κάτω από 5 λεπτά. Και φωνητικά που να αλλάζουν ανάλογα με το σημείο που θέλουν να χρωματίσουν χωρίς να έχουν τραχύτητα, αλλά άψογες τοποθετήσεις με φωνητικές γραμμές.

6. “Embers Fire” (4:44)

Το κομμάτι που ανοίγει το δίσκο και πίστεψαν όσο κανένα άλλο ως κράχτη για τον δίσκο. Οπτικοποιήθηκε ιδανικά σ’ ένα video clip που παραμένει ιδιότυπο όσο και η γενικότερη παρουσία τους τότε!  Η έναρξη του λειτουργεί άψογα σαν intro και το riff του αρχέτυπο για ό,τι ήταν οι PARADISE LOST σε αυτόν τον δίσκο. Ομολογώ ότι όποτε βάζω τον δίσκο στο πικάπ περιμένω με αγωνία να τελειώσει! Όχι γιατί το έχω βαρεθεί, όσο γιατί η απλοϊκότητα του είναι τόσο έκδηλη που αιτιολογεί γιατί έγινε το πρώτο video clip του δίσκου! Όλοι με το που το είδαν κατάλαβαν τότε ότι το “Icon” θα ήταν κομβικός δίσκος για μια ολόκληρη σκηνή και όχι μόνο για τους Άγγλους.

5. “Dying Freedom” (3:43)

Είναι κομμάτι-σεμινάριο του πως γκαζώνεις πάνω σε mid tempo ρυθμούς πάνω σε lead κιθάρες, δημιουργώντας μια wave δομή που δεν είναι βαρετή και προβλέψιμη! Η εναλλαγή ήρεμων και έντονων μερών είναι η πιο αρμονική σε όλο τον δίσκο και οι μελωδίες στην κιθάρα καθηλωτικές.

4. “Remembrance” (3:26)

Δεύτερο κομμάτι του δίσκου και σε κάνει να ξεχάσεις τον κράχτη του δίσκου μονομιάς! Ε, μόνο στο “Icon” συμβαίνει αυτό! Τί να πρωτοπείς για την ατμόσφαιρα του στα ήρεμα μέρη, τα οποία προοδευτικά με ευφάνταστες γέφυρες οδηγούν σε ξέσπασμα και τρομερές μελωδικές γραμμές και lead κιθάρες! Και κάπου εδώ ο Greg Mackintosh κάνει το, μεγαλύτερο σε διάρκεια, solo της καριέρας του περνώντας από την ταστιέρα του όλες τις τεχνοτροπίες του με gloomy ήχο! Remember life now?

3. “Widow” (3:04)

Ίσως από τα καλύτερα σε ένταση και αλληλουχία εικόνων στην ιστορία του σκληρού ήχου! Εδώ έχουμε να κάνουμε με το πιο straight forward κομμάτι του δίσκου και έναν ύμνο που δεν χάνουν την ευκαιρία να παίζουν στα live τους, προκαλώντας ντελίριο ενθουσιασμού! Η ένταση του «σπάει» πάνω στις lead κιθάρες και η ολοκλήρωση του με το, ηχητικά, εκπληκτικό solo του Greg Mackintosh έδειξε ότι είναι ικανοί να γράψουν ακόμα και ευθύβολα τραγούδια.

2. “Christendom” (4:30)

Το κομμάτι που με κάνει ακόμα να δακρύζω από τα πρώτα του δευτερόλεπτα… που με κάνει να ανατριχιάζω ακούγοντας την αγγελική φωνή της Denise Bernard! Το κομμάτι που σύστησε σε mainstream επίπεδο ό,τι πρότειναν πρώτοι 6 χρόνια πριν οι πρωτοπόροι CELTIC FROST στον πιο κομβικό δίσκο της σκληρής μουσικής, το “Into the pandemonium”. Με αυτό το κομμάτι επιβεβαιώνεται η κοσμογονία που επέφερε αυτός ο δίσκος και πόσο επηρέασε τους νέους μουσικούς με την πειραματική και avant garde λογική του. Τίποτα δεν πήγε χαμένο λοιπόν και πλέον τα mainstream σαλόνια της Ευρώπης αντιλήφθηκαν ότι κάπου εδώ οι PARADISE LOST δεν αστειεύονται όταν βάζουν την μελαγχολική διάθεση και την ατμόσφαιρα να πρωταγωνιστήσει! Και η απόδειξη ότι πρέπει να έχεις γραμμές και όχι κοφτές ρυθμικές κιθάρες όταν παίζεις ατμοσφαιρικό metal! Αυτό δίδαξαν οι CELTIC FROST και όποιος το παράβλεψε είτε έχασε τον προσανατολισμό του, είτε έπαψε να έχει τον όρο ατμόσφαιρα ως απαραίτητο στοιχείο του ήχου του! Όσοι δεν του έχετε δώσει τη δέουσα σημασία, σας προτείνω να μην το προσπεράσετε! Τέτοιο κομμάτι δεν έχουν ξαναγράψει γιατί απλά αν το ξανακάνουν θα είναι κακέκτυπο αυτού εδώ! Πιο “Into the pandemonium” δεν γίνεται!

1.”True Belief” (4:30)

Δεν θα τόλμαγα σε καμία περίπτωση να το παίξω ψαγμένος και ξύπνιος βάζοντας το “Christendom” ή άλλο κομμάτι στην πρώτη θέση! Κακά τα ψέματα οι PARADISE LOST του 1993 βάσισαν την φήμη τους σε αυτό το ηχητικό οργασμό τόσο στιχουργικά όσο και συνθετικά που οπτικοποιήθηκε αποκαλύπτοντας αριστοτεχνικά την παρουσία τους στο σανίδι. Δεν υπάρχει οπαδός τους σκληρού ήχου που να μην το έχει ακούσει και να μην προσκυνήσει στο μεγαλείο του! Με ανατριχιάζει ακόμα η πομπώδης έναρξή του, οι αργόσυρτες υπνωτικές ρυθμικές κιθάρες του που τις διαδέχονται εξωπραγματικές lead κιθάρες! Κι όλα αυτά με τα καλύτερα φωνητικά σε κομμάτι του Nick Holmes: Μεστά και τοποθετημένα σε φωνητικές γραμμές με διαδοχικές εναλλαγές ερμηνείας και χρώματος. Και η ολοκλήρωση του με το ελεγχόμενο ξέσπασμα! Τι να λέμε τώρα; All I want is…A true belief! Μην μου πείτε ότι κι εσείς δεν προσδοκάτε κάτι ανάλογο;

ΕΚΤΟΣ ΣΥΝΑΓΩΝΙΣΜΟΎ: “Sweetness”

Και μόνο που όλοι συζητούσαν γι’ αυτό το κρυμμένο διαμάντι που το στρίμωξαν στο “Seals the sense” EP, το οποίο κυκλοφόρησε ένα χρόνο μετά για να προωθήσει τα δύο κομμάτια – κράχτες του δίσκου (“True Belief”, “Embers Fire”)! Απορώ πραγματικά για ποιο λόγο άφησαν πίσω το κομμάτι που θα έκλεβε τις εντυπώσεις και θα φιγουράριζε στην πρώτη θέση αυτής της δύσκολης δοκιμασίας που χάρηκα στο τέλος. Γιατί; Γιατί πολύ απλά σε περίπου 50 λεπτά αυτά τα 13+1 μέρη του τι είναι οι PARADISE LOST του 1993 αποδεικνύεται ο πλουραλισμός που είχε αυτός ο δίσκος σε όλα τα επίπεδα! Όταν έχεις την πολυτέλεια να θάβεις το “Sweetness” που όποτε παρουσιάζουν στα live τους γίνεται πανικός, αποδεικνύεται ότι η έμπνευση τους ξεχείλισε και δεν ήξεραν τι να προτιμήσουν και τι να αφήσουν σε δεύτερη μοίρα!

Αφήστε λοιπόν αυτή την ιεράρχηση που αξιολογικά δεν έχει καμία σημασία αν βυθιστείτε στον μαγικό κόσμο του “Icon”, ενός δίσκου που θα σας αποκαλύπτεται ολοένα κάθε φορά που θα τον ξανακούτε! Μας χρωστάνε μια επετειακή περιοδεία, παρουσιάζοντας το ολόκληρο για να αφήσουμε τα κόκκαλα μας και να βουλώσουν τα στόματα όσων υποστηρίζουν ότι το “Draconian times” είναι ανώτερο, όταν όλο το Fuzz χασμουριόταν με το που τελείωσαν τα πρώτα 6 φοβερά τραγούδια! Το υπόλοιπο μισό “Draconian times” είναι κλάσεις κατώτερο κάτι που δεν ισχύει στο απειροελάχιστο με το “Icon”!

Λευτέρης Τσουρέας