QUEENSRYCHE – “Empire” – Worst to best

Ξέρω, ξέρω. Θα ακούσω πάλι τις γνώριμες φωνές «τι worst ρε κακομοίρη» σ’ έναν τέτοιο δίσκο… Και πραγματικά, είναι αστείο το ότι θα προσπαθήσω να βάλω σε αξιολογική σειρά έναν δίσκο που θεωρώ σχεδόν όλα τα τραγούδια του πάρα πολύ καλά (αν όχι τέλεια), αλλά έτσι είναι αυτά. Σε κάθε δίσκο, έχει κανείς τραγούδια που του αρέσουν περισσότερο και κάποια άλλα που του αρέσουν λιγότερο. Άσχετα αν αυτά που αρέσουν λιγότερο, μπορεί να είναι αριστουργήματα. Λήγουμε εδώ αυτό το θέμα. Διαβάστε τις παρακάτω γραμμές, λοιπόν, χωρίς να σας ενδιαφέρουν οι επικεφαλίδες και θα ήταν –για μία ακόμη φορά- πολύ ωραίο να αντιπαραθέσετε τη δική σας άποψη για το “Black album” των QUEENSRYCHE!!!

Ναι, έτσι συνηθίζω να ονομάζω το “Empire”. Μιλάμε για ένα δίσκο που βγήκε μετά από μία σειρά αριστουργηματικών δίσκων (όπως οι METALLICA), ένα δίσκο που κάθε νότα του είναι παιγμένη εκεί που πρέπει, όπως πρέπει, ένα δίσκο που η παραγωγή το ανέβασε επίπεδο (δεν είναι τυχαίο ότι το “Empire” και το “Black album” είναι δίσκοι που δοκίμαζε τα ηχοσυστήματά του πάρα πολύς κόσμος, όταν η ποιότητα του ήχου, έπαιζε πολύ σημαντικό ρόλο στην ακρόαση της μουσικής, αλλά και πάρα πολλοί μηχανικοί ήχου τα είχαν ως «οδηγό» φτιάχνοντας κάποιο άλμπουμ ή ρυθμίζοντας το PA σε κάποιες συναυλίες). Επίσης, το “Empire”, όπως και το “Black album”, είναι ένας δίσκος που οι πωλήσεις του σχήματος έπιασαν ταβάνι. 3,5 εκατομμύρια αντίτυπα για ένα γκρουπ όπως οι QUEENSRYCHE, δεν το λέει κανείς και μικρό επίτευγμα, λαμβάνοντας υπόψη ότι έκαναν και headline περιοδεία σε πολύ μεγάλα venues, σε αρένες και στάδια, βγάζοντας έξι single/video clip…

Δεν ξεχνάμε ότι οι ‘RYCHE είχαν βγάλει το “Operation: Mindcrime”, για το οποίο –εκτός των άλλων- είχαν περιοδεύσει με τους… METALLICA του “..and justice for all”, ένα κολοσσιαίο concept άλμπουμ, από τα κορυφαία του είδους, όλων των εποχών, αλλά η επιτυχία δεν τους είχε χτυπήσει την πόρτα. Τους πρώτους μήνες μετά την κυκλοφορία του “Operation…”, θυμίζουμε, ότι το άλμπουμ παρά τις πολύ καλές κριτικές, δεν είχε πουλήσει πολύ παραπάνω από το “Rage for order”, δηλαδή κάτι παραπάνω από 200.000 αντίτυπα παγκοσμίως. Έφτανε η προβολή του video clip του “Eyes of a stranger” από το MTV για να φτάσουν οι πωλήσεις μέσα σ’ ένα μήνα το ένα εκατομμύριο, όπως μας έλεγε ο Geoff Tate στη συνέντευξή του για το άλμπουμ εκείνο, στα πλαίσια της στήλης μας “Fly on the wall”. Πλέον, η πόρτα του MTV είχε ανοίξει κι αυτό δεν το είχε καταλάβει μόνο το γκρουπ, αλλά και η εταιρία, που φρόντισε να ρίξει πάρα πολλά λεφτά στο promotion του “Empire” και να γυριστούν έξι video clip για ισάριθμα single, όπως αναφέραμε και παραπάνω. Εννοείται, ότι όλα έπαιξαν στο MTV…

Στα πλαίσια της περιοδείας “Building empires”, έπαιζαν ολόκληρο το “Operation…” και το “Operation: Livecrime”, βιντεοσκοπήθηκε σε κάποια κενά της. Μέχρι τότε, δεν υπήρχε κανένα τέτοιο ενδιαφέρον, η τρομαχτική επιτυχία του “Empire” όμως, συμπαρέσυρε και το προηγούμενο άλμπουμ τους, οπότε μπορούμε να πούμε ότι «αποδόθηκε δικαιοσύνη».

Όπως είναι φυσικό, υπήρξαν κάποιοι παλαιότεροι οπαδοί τους, που θεώρησαν το “Empire” ως ένα «ξεπούλημα». Φυσικά δεν μπορούσαν να δουν πέρα από τη μύτη τους, αφού μπορεί ο Rockenfield να έπαιζε σε πιο χαμηλές ταχύτητες από παλαιότερα, κρατώντας αριστουργηματικά το tempo των κομματιών χωρίς να χρειάζεται να παίξει «παπάδες», αλλά οι ερμηνείες του Tate είναι και πάλι σεμιναριακού επιπέδου, χωρίς να χρειάζεται να τσιρίζει δίχως αύριο, οι στίχοι απίστευτοι, ακόμα κι όταν μιλούσαν για θέματα σχέσεων, το κιθαριστικό δίδυμο των Wilton-DeGarmo στη στρατόσφαιρα, με μία ελαφρά prog ατμόσφαιρα να υποβόσκει. Κάποιους πείραξε το “Silent lucidity”, λες και δεν υπήρχε, για παράδειγμα, το ‘I will remember” στο “Rage for order”…

Το “Empire”, δεν είναι ο αγαπημένος μου δίσκος των QUEENSRYCHE (αυτή τη θέση την έχει καπαρώσει εδώ και χρόνια το “Rage for order”). Είναι όμως ένας τέλειος δίσκος από την αρχή μέχρι το τέλος, σε όλα τα επίπεδα. Ένας δίσκος που είναι πιο πολύ DeGarmo, παρά Tate, όπως ήταν το “Operation: Mindcrime” και αυτό δείχνει πόσο έλειψε ο κιθαρίστας αυτός μετά το “Hear in the now frontiers”… Ας ξεκινήσουμε όμως με το…

The “Empire” countdown:

11. “One and only” 5:52 (DeGarmo, Wilton)

Κλασικά, ένα τραγούδι που σε άλλο δίσκο θα βρίσκονταν σε πολύ ψηλότερη θέση, αλλά τι να κάνουμε; Για το “Empire” μιλάμε… Θεωρώ ότι το ρεφρέν του είναι ίσως το πιο αδύναμο του δίσκου, όμως το σημείο στο σόλο στο 2:56 που ακούγεται το κιθαριστικό δίδυμο των DeGarmo / Wilton να παράγει μελωδίες που μόνο εκείνοι μπορούσαν και τα δεύτερα φωνητικά που είναι βγαλμένα μέσα από το “Hysteria” των DEF LEPPARD (άλλο ένα σχήμα με το οποίο είχαν περιοδεύσει προηγουμένως, οπότε η αναφορά μόνο τυχαία δεν είναι), ανεβάζουν το επίπεδο. Στα συν, ότι δεν έχει υπάρξει φορά που να έχω ακούσει το κομμάτι και όταν μπαίνουν οι στίχοι να σιγοτραγουδώ “Back in ’86, February and a special number…”. Ρε, μήπως να μην το έβαζα τόσο χαμηλά;

10. “Hand on heart” 5:30 (DeGarmo, Tate, Wilton)

Η γκρούβα του μπάσου στο κουπλέ, είναι σεμιναριακού επιπέδου. Λίγοι μπασίστες μπορούν να κάνουν αυτό που κάνει ο Eddie Jackson. Αυτό οφείλουμε να το αναφέρουμε. Πρέπει να αναφέρουμε ότι ο Geoff Tate σ’ αυτό το τραγούδι, δεν τραγουδά στο Θεό, όπως μας συνήθιζε παλαιότερα, όμως τα «βαθιά» του φωνητικά είναι ΕΚΠΛΗΚΤΙΚΑ, όπως και τα backing vocals, για μία ακόμη φορά. Πρέπει να πω, ότι η φωνή του Tate όταν μιλά, είναι απλά η ΚΑΛΥΤΕΡΗ φωνή που έχω ακούσει ποτέ στη ζωή μου από το τηλέφωνο ή δια ζώσης. Κι έχουμε κάνει πάνω από 7-8 συνεντεύξεις όλα αυτά τα χρόνια. Αυτό ακριβώς δείχνει με αυτό το κομμάτι. Θα γούσταρα απίστευτα να τον άκουγα να βγάλει ένα δίσκο, τώρα που έχουν περάσει και τα χρόνια, με αυτή τη βαθιά, αισθαντική φωνή, που του ταιριάζει φοβερά, πέρα από την αδιανόητη ικανότητά του στα ψιλά. Το “Hand on heart” βρίσκεται μία θέση πάνω από το “One and only”, εξαιτίας του πολύ ωραίου pre-chorus και του ξεσπάσματος του Rockenfield στα μέσα του κομματιού.

9. “Resistance” 4:47 (Tate, Wilton)

Μην πιστέψει κανείς ότι μπήκε το “Operation: Mindcrime” μέσα τους και γράφουν κάτι ανάλογο με το “Revolution calling”. Το “Resistance” είναι ένα τραγούδι που αναφέρεται στην ανάγκη για την προστασία του περιβάλλοντος. Εξ ου και η σπαραχτική κραυγή στο “Listen to the call of the wild”. Μουσικά, ένα από τα πιο ευθεία τραγούδια του “Empire”, ξανά με μαγική γκρούβα, courtesy of Scott Rockenfield αυτή τη φορά, οι QUEENSRYCHE βγάζουν για μία ακόμη φορά την αγάπη τους για τους IRON MAIDEN. Ένα τραγούδι που δεν το είχα δει με καλό μάτι για πολλά χρόνια, έχει ανέβει όμως σημαντικά στη συνείδησή μου.

8. “Della Brown” 7:04 (DeGarmo, Rockenfield, Tate)

“oh you’re still crying”. Ακούς αυτόν το στίχο, σηκώνεται κάθε τρίχα του κορμιού σου και αναρωτιέσαι: «Μα καλά ρε μεγάλε, όγδοο στην κατάταξη του “Della Brown”; Έλα μου ντε. Τέτχοιος είμαι όμως! Ένα τραγούδι που καθοδηγείται μαεστρικά από το μπάσο του Jackson, με σαφείς funk προσανατολισμούς, ένα από τα πιο πειραματικά τραγούδια που είχαν γράψει μέχρι τότε οι QUEENSRYCHE (αυτό για όσους δεν θεωρούν prog δίσκο το “Empire”). Στιχουργικά μιλά για την ιστορία μίας κοπέλας που όλοι ζήλευαν την ομορφιά της, αλλά έμεινε άστεγη, ένα πρόβλημα που υπήρχε πάρα πολύ έντονα στο Seattle εκείνα τα χρόνια, ακόμη και σήμερα. Ο λόγος που δεν είναι ψηλότερα, εντοπίζεται στο instrumental section που κλείνει το κομμάτι, που θεωρώ πως θα μπορούσε να είναι μικρότερο…

7. “The thin line” 5:42 (DeGarmo, Tate, Wilton)

Πρόκειται για ένα από τα χαρακτηριστικά τραγούδια του “Empire” που φανερώνουν τη στιχουργική αλλαγή σε σχέση με το “Operation: Mindcrime”. Πέρα από τον concept χαρακτήρα του, αφηγούνταν μία ιστορία σε τρίτο πρόσωπο, ενώ τώρα όλα τα τραγούδια, μιλούν σε πρώτο πρόσωπο. “I walk the thin line for you”. Φοβερό κουπλέ, πολύ ωραία γέφυρα και η κραυγή “Are you happy now?” πριν το ρεφρέν, όλα τα λεφτά. Ακούστε και τη demo εκδοχή του κομματιού αυτού, για να δείτε πως εξελίχθηκε στην πορεία και προφανώς ποιο ρόλο έπαιξαν οι παραγωγοί Peter Collins και “Jimbo” Burton, με την τεράστια εμπειρία τους. Πάλι, σε καθαρά προσωπικό επίπεδο, ίσως κρατούσα το μέρος με το σαξόφωνο που έπαιζε ο Tate, καθώς δίνει το κάτι παραπάνω στο τραγούδι. Από την άλλη όμως, δεν είμαι ούτε Collins, ούτε Burton…

6. “Jet city woman” 5:20 (DeGarmo, Tate)

Ο ορισμός του groove, τι να λέμε τώρα… “I see her face everywhere, can’t get her out of my mind”. Τι ερωτικοί στίχοι, αλήθεια. Ο Geoff Tate, τους έγραψε για την πρώτη γυναίκα του που ήταν αεροσυνοδός και γενικότερα μιλά για την επιστροφή στο σπίτι ύστερα από μεγάλο διάστημα που λείπει κάποιος, προφανώς επηρεασμένος από την τεράστια περιοδεία που έκαναν για το “Operation: Mindcrime”, όπου έλεγαν πως επέστρεψαν στο σπίτι τους στο Seattle και δεν αναγνώριζαν τις γειτονιές τους, τόσο που είχαν αλλάξει στον ενάμιση χρόνο που ήταν μακριά. Πολύ έξυπνο και χαρακτηριστικό, το εφέ του αεροπλάνου στο τέλος (είπαμε, για αεροσυνοδό μιλά). Για την ιστορία “Jet City”, λένε στην αργκό την πόλη του Seattle από την οποία κατάγονται.

5. “The best I can” 5:30 (DeGarmo)

Ο δίσκος ανοίγει μ’ ένα τραγούδι που είναι αποκλειστικά γραμμένο από τον Chris DeGarmo. Εισαγωγή – μαγεία, μ’ έναν ήχο σαν από όπλο (έρχεται σε  πλήρη αντιδιαστολή με την πόρτα που κλείνει στο “Anybody listening?”, με το οποίο τελειώνει ο δίσκος), τα πλήκτρα και την παιδική χορωδία να τραγουδά και μετά να μπαίνει ο Tate με τους στίχους: “A young man now in a private chair, I’ve seen the world through a bitter stare, but my dream is still alive, I’m going to be the best I can”. Στιγμές και συναισθήματα που οι QUEENSRYCHE εκείνη την περίοδο και ελάχιστα άλλα συγκροτήματα μπορούν να δημιουργήσουν. Απλά και ξεκάθαρα. Δεν είναι τυχαίο ότι επιλέχθηκε να είναι το δεύτερο single του δίσκου. Στιχουργικά μιλά για το πολύ μεγάλο πρόβλημα της οπλοκατοχής (εξ ου και ο ήχος του όπλου στο ξεκίνημα) και δεν είναι απλά ένα τραγούδι με στίχους για ανθρώπους που έχουν κινητικά προβλήματα. Ο πρωταγωνιστής, τραυματίστηκε από όπλο κι έμεινε παράλυτος και μετά προσπαθεί να γίνει όσο το δυνατόν καλύτερος. “A child alone in daddy’s room, the gun was hidden here. No one home to catch me when I fall”.

4. “Silent lucidity” 5:45 (DeGarmo)

Άλλη μία σύνθεση αποκλειστικά γραμμένη από τον DeGarmo, ήταν αυτή που απογείωσε τους QUEENSRYCHE. Μία μπαλάντα στο ύφος των PINK FLOYD, με πολλά “Comfortably numb” στοιχεία, για την οποία υπάρχουν δύο αντικρουόμενες απόψεις. Από τη μία το συγκρότημα λέει ότι πίστευε σ’ αυτό το κομμάτι από την πρώτη στιγμή που το έγραψε στην ακουστική κιθάρα ο DeGarmo και προσπαθούσαν να «ψήσουν» τον παραγωγό τους, τον Peter Collins, να μπει στο δίσκο, από την άλλη ο Collins, δηλώνει ότι κι εκείνος πίστευε ότι θα γινόταν επιτυχία και ότι ο DeGarmo δίσταζε να τους το παρουσιάσει επειδή θεωρούσε πως δεν κόλλαγε με το όλο κλίμα του δίσκου. Όπως και να έχει, η κίνηση «ματ» που έκανε το σχήμα, ήταν να το δώσει στον τεράστιο Michael Kamen, να προσθέσει ορχήστρα και να γίνει η απόλυτη rock μπαλάντα των 90s. Δεν είναι τυχαία η ομοιότητα του “Silent lucidity”, λοιπόν, με το “Comfortably numb”, αφού ο Michael Kamen είχε κάνει την ενορχήστρωση και στο συγκεκριμένο τραγούδι των PINK FLOYD μέσα από το “The wall”. Ήταν το τρίτο single και η απόλυτα, μεγαλύτερη επιτυχία των QUEENSRYCHE όλων των εποχών. #9 στο Billboard Hot 100, #1 στο Billboard Album Rock Charts, κέρδισε και υποψηφιότητα για βραβείο Grammy στην κατηγορία “Best rock performance by a duo or a group with vocal”. Το video clip του έπαιζε συνεχώς στο MTV, σε σημείο που βραβεύτηκε ως αγαπημένο από τους ακροατές του καναλιού στα 1991 MTV Video Music Awards και ήταν η βασική αιτία για την οποία το “Empire” έμεινε στα charts για 129 εβδομάδες, κάτι μέχρι πρότινος αδιανόητο για την “Thinking man’s metal band”. Κι ένα μικρό hint: αν προσέξετε στο τέλος του τραγουδιού, γύρω στο 5:26, ακούγεται το νανούρισμα του Brahms, το “Wiegenlied”, ίσως το πιο κλασικό νανούρισμα ever.

3. “Another rainy night (without you)” 4:44 (DeGarmo, Jackson, Tate)

Ξεκινώντας, πρέπει να πω, είναι πως πρόκειται για την πρώτη συνθετική συμμετοχή του Eddie Jackson. Σαφώς και είναι σημαντικό γεγονός. Από την άλλη, πείτε μου εσείς, γνωρίζετε πολλά τραγούδια που έχουν παρένθεση με τόση σημασία; Έχετε ακούσει αυτό το τραγούδι, με βροχή, αναπολώντας υπαρκτούς ή ανύπαρκτους έρωτες και δεν έκανε κλικ μέσα σας; Αν όχι, απλά είστε αναίσθητοι και με το συμπάθιο κιόλας. Ή μάλλον, χωρίς το συμπάθιο. Είστε απλά αναίσθητοι. Το πιο μικρό σε διάρκεια τραγούδι του δίσκου, ίσως και το πιο απλό όλων, όμως με το ΑΠΟΛΥΤΟ ρεφρέν και την ΑΠΟΛΥΤΗ κιθαριστική μελωδία. Συν τοις άλλοις, έχετε διαβάσει πολλές φορές στίχους όπως αυτούς; “Strange how laughter looks like crying with no sound, raindrops taste like tears without the pain”. Ελάτε τώρα. Μιλάμε για τεράστιο ερωτικό τραγούδι…

2. “Empire” 5:07 (Tate, Wilton)

Ξεκινάμε με την «άχρηστη» πληροφορία της ημέρας. Στην εισαγωγή του τραγουδιού που ακούγεται μια φωνή στον τηλεφωνητή, είναι ο Randy Gane, που έπαιζε πλήκτρα στην περιοδεία του “Rage for order” και παίζει τώρα στους OPERATION: MINDCRIME του Geoff Tate. Από τότε, έχει γραφτεί στην ιστορία για όλους τους οπαδούς των ‘RYCHE ως ο άνθρωπος “it sort of hit me like a …two ton, heavy thing”. Εκτός του ότι ήταν το πρώτο single και το τραγούδι που έδωσε το όνομα στο δίσκο (όχι για κάποιον φοβερό και τρομερό λόγο, απλά επειδή ήθελαν να είναι μονολεκτικός ο τίτλος του άλμπουμ), είναι και το πρώτο τραγούδι που γράφτηκε για το “Empire”. Προφανέστατα, αυτός είναι και ο λόγος που μοιάζει με το “Operation: mindcrime”, περισσότερο από τα υπόλοιπα τραγούδια. Επίσης, είναι το μοναδικό που ηχογραφήθηκε στο Seattle, ενώ όλος ο υπόλοιπος δίσκος, ηχογραφήθηκε στο Vancouver. Mid tempo ύμνος, είχα σοκαριστεί όταν το είχα πρωτακούσει. Δεν πίστευα ότι μπορούσε ποτέ να μου αρέσει τέτοιο τραγούδι από τους QUEENSRYCHE. Με τους στίχους να μιλάνε για το οξύ πρόβλημα που αντιμετώπιζε η Αμερική με τα ναρκωτικά (και φυσικά συνεχίζει να έχει και όχι μόνο η Αμερική), είναι αγαπημένο τραγούδι των οπαδών και δεύτερο πιο πολυπαιγμένο τραγούδι live, μόνο πίσω από το “Eyes of a stranger”!!! Highlight; Ο τρόπος με τον οποίο «φτύνει» τους στίχους ο Geoff Tate: “Brother killing brother for the profit of another, game point, nobody wins. Decline, right on time. What happened to the dream sublime? Tear it all down, we’ll put it up again. Another Empire?”.

1. “Anybody listening?” 7:40 (DeGarmo, Tate)

Μπορείτε να σκεφτείτε πιο ιδανικό τελείωμα για το δίσκο, από το “Anybody listening?” Νομίζω ότι το συγκεκριμένο και το “Someone else?” που κλείνει το “Promised land”, κονταροχτυπιούνται ποιο είναι το αγαπημένο μου τραγούδι από τους QUEENSRYCHE. Καταλαβαίνετε λοιπόν, ότι η πρωτιά ήταν κάτι αδιαπραγμάτευτο. Υπάρχει κόσμος που πιστεύει ότι θα έπρεπε να είναι μικρότερο σε διάρκεια, αναρωτιέμαι εγώ όμως: Υπάρχει λόγος να κόψεις την τελειότητα; Ότι ακούγεται στο τραγούδι, είναι απλά ΤΕΛΕΙΟ. Δεν μπορώ να πω πολλά παραπάνω. Τους αγαπώ λίγο παραπάνω, διότι έκαναν τραγούδι ένα αγαπημένο topic, αυτό του να σε ακούνε όταν μιλάς κι όχι απλά να περιμένουν τη δική τους σειρά για να μιλήσουν, χωρίς να δίνουν σημασία στο τι ειπώθηκε πριν…

“Is there anybody listening? Is there anyone that sees what’s going on? Read between the lines, criticize the words they’re selling. Think for yourself and feel the walls become sand beneath your feet.

Is there anybody listening? Is there someone who smiles without a mask? What’s behind the words, images they know will please us? I’ll take what’s real. Bring up the lights”.

Ιδιαίτερη μνεία, όμως, αξίζει να δοθεί και σε δύο τραγούδια που δεν υπάρχουν στο δίσκο, αλλά έχουν τη δική τους, ξεχωριστή ιστορία. Πρώτο και καλύτερο, είναι το “Last time in Paris”. Ένα από τα διαμάντια των QUEENSRYCHE, που ποτέ δεν μπήκε σε δίσκο, αλλά παιζόταν live και σ’ ένα μέρος της περιοδείας του “Empire” και ήταν μέρος του soundtrack “The adventures of Ford Fairlane”. Για την ακρίβεια, είχαν ζητήσει δύο τραγούδια από το γκρουπ, ώστε να επιλέξουν το ένα. Το δεύτερο που έδωσαν ήταν το “Empire”, αλλά θεωρήθηκε πολύ «σοβαρό» για να μπει στην ταινία. Είναι πολύ δημοφιλές στις τάξεις των «καμένων» οπαδών των ‘RYCHE, που τελικά μπήκε ως b’ side στο single του “Another rainy night (without you)” και βρήκε το δρόμο και στις επανακυκλοφορίες του 2003 και του 2010.

Το δεύτερο bonus track, από εκείνη την περίοδο, είναι η διασκευή στο “Scarborough fair”. Κλασική βρετανική μπαλάντα, παραδοσιακό τραγούδι, που γνώρισε πολύ μεγάλη επιτυχία από το δίδυμο των SIMON & GARFUNKEL που το διασκεύασαν και αποτέλεσε μία από τις μεγάλες τους επιτυχίες. Η διασκευή των QUEENSRYCHE, έχει προσωπικότητα, είναι πραγματική διασκευή, έβαλαν τις ηλεκτρικές κιθάρες εκεί που έπρεπε και για όσο έπρεπε και θα ήταν κρίμα να έμενε μία ηχογράφηση από την περίοδο του “Rage for order”, που θα έμενε στο ράφι και δεν θα κυκλοφορούσε ποτέ. Τη βρίσκουμε b’ side στο single του “Empire”, αλλά και στις επανεκδόσεις του 2003 και του 2010, όπως και το “Last time in Paris”.

Στις επανεκδόσεις που αναφέραμε, υπάρχει και το “Dirty lil secret”, ένα σχετικά αδιάφορο τραγούδι, με το οποίο όμως, δεν θα ασχοληθούμε, διότι απορώ πως συμπεριλήφθηκε στο tracklisting της επανακυκλοφορίας του “Empire”, αφού ήταν b’ side στο “I am I” του “Promised land”.

Πάλι λακωνικός ήμουν… Κι έλεγα να γράψω λιγότερα… Τι να κάνω όμως, “Empire” είναι αυτό; Γράφονται λιγότερα για τόσο ιστορικούς δίσκους;

Σάκης Φράγκος