Μπορεί εδώ και χρόνια, τα παιδιά του Rock Hard, να μου λένε ότι τους «βασανίζω» κάνοντάς τους να βάλουν σε αξιολογική σειρά τα τραγούδια κάποιων δίσκων, η αλήθεια είναι όμως, ότι αυτό ακριβώς το έχω κάνει σχεδόν για όλους τους αγαπημένους μου δίσκους όλων των εποχών. Αυτά, που για τα προσωπικά γούστα του καθενός, είναι τα πραγματικά δεκάρια (εκτός εισαγωγικών),
Ένας τέτοιος δίσκος, είναι και το “Rage for order” των QUEENSRYCHE για εμένα. Καλό το EP, πολύ καλό το “The warning”, ασύλληπτο το “Operation: mindcrime”, εξαιρετικό το “Empire”, συγνώμη όμως, αυτό που νιώθω κάθε φορά, ύστερα από τόσα χρόνια, κάθε φορά που ακούω το “Rage for order”, δεν μου συμβαίνει με δίσκο… Όταν ήρθε ο Geoff Tate να το παρουσιάσει ολόκληρο, μαζί με το “Empire”, ήταν μία από τις λίγες ενήλικες στιγμές στη ζωή μου, που δεν μπορούσα να κοντρολάρω τα συναισθήματά μου. Ήθελα να κλάψω; Να φωνάξω; Να τραγουδήσω; Να σταθώ ακίνητος και να αφήσω τη μαγεία του δίσκου να με οδηγήσει; Τελικά, νομίζω (όπως μου είπαν οι γύρω μου, δηλαδή), ότι έκανα ένα mix grill των παραπάνω…
Μιλάμε για ένα από εκείνα τα άλμπουμ που είναι τόσο μπροστά από την εποχή τους, που 38 χρόνια μετά την κυκλοφορία του, ακούγονται όχι μόνο επίκαιρα, αλλά και μοντέρνα, up to date. Το ζήτημα της τεχνητής νοημοσύνης, για παράδειγμα, που μας απασχολεί πολύ έντονα σήμερα, είναι πρωτεύουσας σημασίας για τα τραγούδια εκείνου του άλμπουμ. Μπορεί να μην ήταν concept με την έννοια του “Operation: mindcrime”, όπως μας έχει πει όμως ο ίδιος ο Tate, «ήταν ένας θεματικός δίσκος, υπό την μορφή ότι ασχολούνταν με πράγματα που συνέβαιναν εκείνη την εποχή και απασχολούσαν πολύ τον κόσμο. Μην ξεχνάς ότι εκείνα τα χρόνια, ήταν πολύ έντονη η απειλή ενός πυρηνικού πολέμου ανάμεσα στη Σοβιετική Ένωση και τις Ηνωμένες Πολιτείες και αυτό ήταν συνεχώς στο μυαλό των ανθρώπων, κάτι που βγήκε στους στίχους μου τότε». Κάτι του τύπου «η πλύση εγκεφάλου που προκαλεί η τεχνολογία έναντι της ανθρώπινης συναισθηματικής αντίδρασης». Χμμμ… Κάτι που αναπόφευκτα οδηγεί στο “Operation…”, έτσι δεν είναι;
Επειδή, αν με αφήσει κανείς, μπορώ να γράφω ώρες για τα συναισθήματά μου ακούγοντας το δίσκο, νομίζω ότι είναι ώρα να μπω στο ζουμί, λέγοντας τούτο το trivia, μέσα από μία από τις αναρίθμητες συνεντεύξεις που έχω κάνει με τον Geoff Tate: «Το ομώνυμο τραγούδι για το “Rage for order” το γράψαμε, αλλά ποτέ δεν τελείωσε και δεν μπήκε στον δίσκο. Όταν γράφαμε το “Operation…”, το έβγαλα από το συρτάρι μου και το παρουσίασα εκ νέου στο γκρουπ, επειδή μου άρεσε πάρα πολύ ο ρυθμός που υπήρχε στα τύμπανα κι ένιωθα ότι ταίριαζε απόλυτα ως εισαγωγικό κομμάτι στο “Operation: Mindcrime”. Οπότε ναι, το “Rage for order” έγινε το “Anarchy-X’.»
The “Rage for order” countdown:
- “Gonna get close to you” (4.37)
Επειδή δεν υπάρχει κάποιο intro ή κάποιο instrumental να με σώσει από το τραγούδι που θα βάλω στην τελευταία θέση, χωρίς αυτό να το αξίζει, τοποθετώ –ουσιαστικά εκτός συναγωνισμού- τη διασκευή στο “Gonna get close to you”. Αρκετά χρόνια μετά κατάφερα να ακούσω το αυθεντικό τραγούδι, που είναι κι αυτό αριστουργηματικό, από την Καναδή τραγουδίστρια Lisa Dalbello (προφανέστατα, μία από τις βασικές επιρροές της Alanis Morissette). Τι έμπνευση, αλήθεια, τι ερμηνεία από τη μία, τι τεράστια διασκευή από την άλλη… Εντελώς μέσα στο κλίμα του δίσκου, από τον «βιομηχανικό» ήχο των τυμπάνων, στο reverb εφέ των φωνητικών και τα απόκοσμα πλήκτρα (που έπαιξε ο ίδιος ο παραγωγός, ο Neil Kernon, που και μόνο αυτόν το δίσκο να είχε κάνει, για εμένα είχε μείνει στην ιστορία). Αυτός ο Tate… Τι κάνεις ρε άνθρωπε; Αλήθεια τώρα… Αν ήμασταν στην εποχή μας, θα μας έμπαιναν ψύλλοι στα αυτιά ότι ήταν AI. Ουπς, πάλι στο “concept” του δίσκου γυρίσαμε…
- “Surgical strike” (3.22)
“A Surgical Strike
We’ve taught them not to feel
performance is their task
A Surgical Strike
Its time is arriving now for you”
Ένα τραγούδι, που ελάχιστα τραγούδια είχαν τότε την ικανότητα να γράψουν, μπαίνει στη θέση #10. Μ’ ένα από τα κορυφαία κουπλέ του δίσκου κι εκπληκτικό κιθαριστικό σόλο, απλά είναι το δέκατο αγαπημένο μου κομμάτι σ’ έναν τέλειο δίσκο (αλήθεια πόσο με κουράζουν τα σχόλια του τύπου «δεν υπάρχει worst», από τη στιγμή που είναι ΑΔΥΝΑΤΟ να μας αρέσουν ΟΛΑ τα τραγούδια ενός δίσκου ΤΟ ΙΔΙΟ). Ακόμα και το –απλοϊκό για τα σημερινά τεχνολογικά δεδομένα- flanger στο τελείωμα του σόλο, είναι τόσο ταιριαστό!
9. “I will remember” (4.38)
“There’s a thought that fills your mind
A vision of time
When knowledge was confined
And then we wonder how machines
Can steal each other’s dreams
From points that are unseen…It’s real”
Βλέποντας μπροστά, θα έλεγα ότι είναι ο προπομπός του “Silent lucidity”, μία από τις αγαπημένες QUEENSRYCHE μπαλάντες, που πάρα πολύ τακτικά αποτελεί το soundtrack του κλεισίματος των μαγαζιών που δουλεύω ως dj όλα αυτά τα χρόνια, οπότε μπορείτε να καταλάβετε και το μέγεθος της αγάπης που του έχω.
8. “Chemical youth (We are rebellion)” 4.05
“Lead me” the leftist cry as the right subsides.
Hear me, the media mouth is open wide.
Save me, success is our hunger we need to feed.
Free me, we will not lose to their anarchy!”
Πόσο πιο κλασικοί Geoff Tate στίχοι από αυτούς εδώ, αλήθεια; Τα είχε με τα Media από τότε και του έδωσε και κατάλαβε στο “Operation: mindcrime”. Ενώ το τραγούδι ξεκινά μ’ ένα «συμβατικό» metal riff, στη συνέχεια γίνεται περιπετειώδες, «ανορθόδοξο», απρόβλεπτο και γεμάτο απρόοπτα, με αποκορύφωμα τη γέφυρα (“If we don’t stand together, we stand to lose the future”) που και μόνο απ’ αυτό το σημείο, σκαρφαλώνει θέσεις στην τελική κατάταξη. Οι στίχοι του έμπαιναν βαθιά μέσα στην ψυχολογία της νεολαίας των mid-80s, με τον φόβο του πυρηνικού πολέμου και τα νέα –τότε- τεχνολογικά δεδομένα, αλλά και το επαναστατικό πνεύμα που πρέπει να έχουν οι νέοι.
7. “The whisper” (3.36)
“Time is the promise
delivered with stunning consistency
line after line, time after time
the innocent victim awaits…”
Πάντα, στα αυτιά μου τουλάχιστον, το “The whisper” ήταν το πιο MAIDEN τραγούδι του δίσκου. Ο δε Tate βρισκόταν σε απίστευτη κατάσταση, με τα φωνητικά να πιάνουν ταβάνια που δεν μπορούσαμε να φανταστούμε. Το ρεφρέν, όπου ακούγονται στα δεύτερα φωνητικά οι «ψίθυροι», είναι ανατριχιαστικό, πραγματικά και κάθε φορά που το ακούω, συνειδητοποιώ πόσο πολύ έχουν λείψει τα δεύτερα του Chris DeGarmo, πέρα από τα μνημειώδη κιθαριστικά του σόλο…
6. “I dream in infra red” (4.18)
“You’ve gathered all my secrets
and I don’t know who I am
I even feel alone when you’re near
’cause you’ll never understand”
Όπως όλοι γνωρίζουμε και καταλαβαίνουμε, τούτο εδώ το άσμα, ίσως να δικαιούται μίας πιο υψηλής θέσης. Όμως, ο λόγος που βρίσκεται στο #6, έχει να κάνει καθαρά με το ότι όταν βγήκε η ακουστική του version (τη βρίσκετε σε επανεκδόσεις, best of, κτλ) έδειξε ότι το τραγούδι είχε περιθώρια βελτίωσης, παρότι αρχικά φαινόταν ανέγγιχτο απ’ οτιδήποτε. Μικροαφαιρέσεις μερών, σημαντικές όμως, έδειξαν ότι ίσως η ακουστική εκτέλεση, με την ελάχιστα διαφοροποιημένη δομή της, να έπρεπε να μπει στο κανονικό tracklisting του άλμπουμ. Ναι, είμαι λεπτολόγος και σπασίκλας, αλλά όταν μιλάς για ένα από τα πέντε αγαπημένα σου άλμπουμ όλων των εποχών και καλείσαι να τα βάλεις σε αξιολογική σειρά, αυτές οι λεπτομέρειες, κάνουν τη διαφορά. Κατά τα υπόλοιπα, ΑΝΥΠΕΡΒΛΗΤΟ ΕΠΟΣ.
5. “The killing words” (3.56)
“Do you remember the dreams,
the nightmares we shared?
The poison of love so pure it’s deceiving
And deceit is all we have it’s got to be over”
Φτάνουμε στα πάρα πολύ δύσκολα… Στην πρώτη πεντάδα. Καλά τα όποια cheats κάναμε για τον οποιονδήποτε λόγο, δεν πιάνουν όμως τώρα… Κατά την αγαπημένη μου συνήθεια, όταν γράφω για κάποιον δίσκο, φροντίζω να είναι και το soundtrack. Ιδιαίτερα στα worst to best, αυτό γίνεται πιο συγκεκριμένο, δηλαδή τώρα που γράφω για το “The killing words”, ακούω και το τραγούδι… Και με πιάνει ένα τρέμουλο… Κοντεύω να δακρύσω για πολλοστή φορά. Κρατιέμαι όμως και αρκούμαι σε μία παρατεταμένη ανατριχίλα. Αν ακούσεις το τραγούδι αυτό, όταν έχεις χωρίσει, δεν σε βλέπω καλά φίλε μου… Ουφ. Αγχώθηκα. Πάω στο επόμενο…
4. “Screaming in digital” (3.38)
“Your mind is open for me
Open for intake of all propaganda
Your Eyes see now what to see
My eyes see only the programs you give me”
Ξεκινάω με τα “industrial” τύμπανα και τα εφέ των πλήκτρων που μας μεταδίδουν μία «ρομποτική» ατμόσφαιρα, όπως και τα εφέ στα φωνητικά, βάζοντάς μας έτσι στην ιστορία του τραγουδιού, το αποκορύφωμα του οποίου είναι ο συγκλονιστικός στίχος “No one can hear when you’re Screaming in Digital”… Αυτό όμως που συμβαίνει με τα φωνητικά του Tate, για μία ακόμη φορά, είναι απλά αδιανόητο. Για πρώτη φορά, το συγκεκριμένο κομμάτι το άκουσα ζωντανά με τον Todd LaTorre στα φωνητικά. Ο Γιώργος ο Κόης, που βρισκόμασταν μαζί, έχει να λέει για τα μπινελίκια που είχα ρίξει στον «ντράμερ» (όπως λέω τον νέο τραγουδιστή των ‘RYCHE, διότι ήταν ντράμερ πριν πάρει το μικρόφωνο στα χέρια του) αφού δεν πίστευα ότι υπήρχε ανθρώπινο ον που να μπορεί να αναπαράγει με τόση πιστότητα αυτό που ακούμε στο “Rage for order”. Και μετά ήρθε και ο μεγάλος Geoff, να μας δώσει κι εκείνος τα μυαλά στο χέρι. Η επιτομή της τελειότητας, με έμφαση στη λεπτομέρεια και ακόμα δεν είμαστε στην τριάδα!
3. “London” (5.05)
“Oh there’s some things in life I could never face
The worst is being alone”
Σ-Υ-Γ-Κ-Λ-Ο-Ν-Ι-Σ-Τ-Ι-Κ-Ο-Σ ύμνος. Αυτή η δεύτερη πλευρά του βινυλίου του “Rage for order” αποτελεί ίσως την πιο πειραματική και μπροστά από την εποχή της, που έχω ακούσει ποτέ μου. Αλήθεια, τι να πρωτοπεί κανείς γι’ αυτό το κομμάτι; Τόσο συναίσθημα, λυγίζει ακόμα και η βελόνα στο πλατό του πικάπ… Από που να το πιάσεις και που να το αφήσεις; Από την απόκοσμη ερμηνεία του Tate ή το κιθαριστικό σόλο (που κάτι παρόμοιο ακούμε και στο επόμενο άλμπουμ, επί τη ευκαιρία), την τσιρίδα στο κουπλέ αμέσως μετά το σόλο (οι στίχοι είναι στο ξεκίνημα) ή την ωραιότερη γέφυρα του δίσκου πριν το ρεφρέν; Έλα τώρα. Τι στο καλό είχατε στο μυαλό σας όταν γράφατε αυτό το τραγούδι; Θέλετε να μας διαλύσετε, έστω και 38 χρόνια μετά;
2. “Neue Regel” (5.04)
“I will light the way for us to find
Order of a new kind
Join us on the stay the road is mine
Poets line in a rhyme of silence”
Μιλώντας για πειραματισμό, βάζεις τη βελόνα στο βινύλιο για τη δεύτερη πλευρά και ξεκινά με αυτό το τραγούδι, που μιλά για το «Νέο Κανόνα». Στίχοι και μουσική, πόσο μπροστά, αλήθεια. Πώς να πουλήσει αυτός ο δίσκος όταν είχε κυκλοφορήσει, όταν ιδιαίτερα η δεύτερη πλευρά του (και ο δίσκος γενικότερα) βρισκόταν δεκαετίες μπροστά και μουσικά και στιχουργικά; Το “Rage for order” είχε θεωρηθεί εμπορική αποτυχία (έχοντας πουλήσει γύρω στα 200.000 αντίτυπα!!!) για την ιστορία. Όπως το σκέφτομαι τώρα, ήταν πάρα πολλά για την εποχή, άσχετα αν οι πωλήσεις του εκτοξεύτηκαν μετά την επιτυχία των δύο επόμενων δίσκων. Πώς να εξηγήσει κανείς αυτά που συμβαίνουν; Το σοκ που είχα πάθει όταν πρωτοάκουσα αυτό το κομμάτι ήταν κάτι που νιώθω κάθε φορά που το ακούω ακόμα και σήμερα, αρκετές εκατοντάδες φορές μετά. Κι όμως, είναι #2.
1. “Walk in the shadows” (3.34)
“What? You say you’re through with me
I’m not through with you
We’ve had what others might call love
You say it’s over now,
What’s done, what’s through?
You can‘t stay away, you need me
I need you”
Το τραγούδι που έκανε πολύ κόσμο να αναρωτηθεί αν το concept του δίσκου είχε να κάνει με βρικόλακες. Όντως το σχήμα διάβαζε πολύ τα “Vampire chronicles” εκείνη την περίοδο και το τραγούδι ήταν λίγο… «δρακουλιάρικο», αλλά ο Tate είχε διαψεύσει ότι υπήρχαν τέτοια στοιχεία στον υπόλοιπο δίσκο. Λοιπόν, τα πράγματα εδώ είναι απλά. Σιχαίνομαι να το παίζω ψαγμένος και να βάζω τίποτα obscure τραγούδια σε τρομερά υψηλές θέσεις προσπαθώντας να δείξω τη γαματοσύνη μου. “Walk in the shadows” ρε! Ναι! Το πρώτο τραγούδι του δίσκου. Αυτό που άκουσα και μου έφυγαν τα τσισάκια. Ευθύ, χεβιμεταλλικό, ένας από τους απόλυτους ύμνους του συγκροτήματος κι ένα από τα τραγούδια που δεν θα βαρεθώ ποτέ να ακούω στη ζωή μου. Γιατί καλά τα avant garde, προοδευτικά και πειραματικά τραγούδια, εδώ όμως είναι μία κλασική περίπτωση opener, που σου λέει: «γεια σας, ήρθαμε να σας κονιορτοποιήσουμε το μυαλό».
Είναι τόσα τα πράγματα που θέλω να γράψω για το δίσκο. Για τη φωτογράφηση του οπισθοφύλλου, που το γκρουπ είναι κάτι σαν glam metal Βικτωριανής εποχής (προϊόν πίεσης της εταιρίας τους, γιατί ήταν και ομορφόπαιδα, τρομάρα τους), για την πρώτη εμφάνιση του triryche στο εξώφυλλο, για τις περιοδείες με BON JOVI, RATT κι AC/DC, αλλά σε δύο χρόνια, είναι η 40η επέτειος. Τι θα γράψουμε;
(για την ιστορία, υπάρχουν δύο πιθανές ημερομηνίες κυκλοφορίες. Μία σήμερα και μία τον Δεκέμβριο. Διαλέξαμε τη σημερινή, για κανέναν άλλο λόγο, παρά το ότι ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΓΡΑΨΩ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΓΑΠΗΜΕΝΟ ΜΟΥ ΔΙΣΚΟ!)
Σάκης Φράγκος