a
Γεμίζουν αρένες σε κάθε γωνιά του κόσμου. Έχουν ταυτιστεί μαζί τους εκατομύρια άνθρωπι, οι περισσότεροι εκ των οποίων δεν ξέρουν γρι γερμανικά. Ποια είναι τελικά αυτή η μαγική συνταγή που κάνει μια συναυλία των RAMMSTEIN μια μοναδική εμπειρία;
Θέλοντας λοιπόν να ξεφύγουμε από μια απλή παράθεση της δισκογραφίας των αγαπητών Βερολινέζων και έχοντας κατά νου τα πλήθη του κόσμου που θα βρεθούν σε λίγες ημέρες στο ΟΑΚΑ από κάθε γωνιά της Ελλάδας (και όχι μόνο), παρακάτω θα βρείτε επτά καίρια σημεία που κάνουν τους αγαπητούς Γερμανούς τόσο ξεχωριστούς…
- Η ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΟΘΟΝΗΣ
Ο Trent Reznor είναι αδιαμφισβήτητα μια μουσική ιδιοφυΐα, που όμοια της δεν υπάρχει σε αυτόν εδώ τον πλανήτη. Στα μέσα των 90s θα μπορούσε να απολαμβάνει τους καρπούς της επιτυχίας του “The downward spiral” (του καλύτερου άλμπουμ της συγκεκριμένης δεκαετίας ανεξαρτήτου είδους, αν με ρωτάτε), χωρίς να χρειαστεί να κάνει οτιδήποτε άλλο. Όλοι ήθελαν τότε να συνεργαστούν μαζί του, αλλά το 1996 ήταν o σκηνοθέτης των “The Elephant Man”, “Dune” και “Twin Peaks” που του έκανε κλικ να συνεργαστούν.
Το “Lost Highway” είναι μια ταινία που δημιούργησε πολύ κακό για το τίποτα. Οι και καλά σοφιστικέ δήλωναν ενθουσιασμένοι, αλλά αν τους ρωτήσεις ακόμη και σήμερα τι θέλει να πει ο ποιητής Lynch στο τέλος, δεν μπορεί κανείς να σου δώσει πειστική απάντηση. Εκείνο το σημείο που άπαντες συμφωνούν είναι η εξαιρετική δουλειά που έκανε ο Reznor στο soundtrack της συγκεκριμένης “ταινίας”, όπου υπήρχαν και δύο περίεργα, γερμανικά τραγούδια, τα “Heirate mich” και το ομώνυμο από κάποιους άσημους Βερολινέζους ονόματι RAMMSTEIN.
Μέχρι και τότε, η χρήση της γερμανικής γλώσσας στη μουσική θεωρούνταν από αποκρουστική μέχρι και γραφική. Έκτοτε, η μουσική της (ενωμένης πλέον) Γερμανίας μπήκε στα παγκόσμια μουσικά σαλόνια. Ακολούθησε τρία χρόνια μετά και η χρήση του “Du hast” στο “The Matrix” OST και η εκτόξευση στην στρατόσφαιρα, όμως το νερό είχε ήδη μπει στο αυλάκι.
- ΕΝΑ STAGE SHOW-ΦΩΤΙΑ
Με το όνομα των RAMMSTEIN να κάνει buzz πέρα από τον γερμανόφωνο κόσμο, το συγκρότημα έπρεπε να δείξει συνέπεια στον στίχο της μητρικής του γλώσσας, αλλά και να περάσει στο επόμενο της παγκόσμιας αναγνώρισης. Σε εποχές που το internet ήταν μια πολυτέλεια για λίγους, οι συναυλίες ήταν το μέσο που ο κάθε μουσικός έρχονταν σε άμεση επαφή με την οπαδική του βάση. Η εξάδα των Till, Richard, Christian, Paul, Christoph και Oliver επένδυσαν στη θεατρικότητα, αλλά και στη χρήση διαφόρων ειδών φωτιάς, διάσπαρτες σε διάφορα σημεία της σκηνής που εκάστοτε ανέβαιναν.
Η περιοδεία προώθησης του “Sehnsucht” κράτησε τρία ολόκληρα χρόνια, όπου οι RAMMSTEIN δεν άφησαν festival για festival, κάνοντας μεγάλα headline shows, αλλά και μερικές, προσεκτικά επιλεγμένες support εμφανίσεις. Είτε γιατί επρόκειτο να είναι μέρος της Family Values tour, μέσω της οποίας οι KORN και οι LIMP BIZKIT όργωναν κάθε γωνιά των Ηνωμένων Πολιτειών, είτε γιατί ήθελαν να πάρουν τεχνογνωσία από τους KISS όταν αυτοί έκαναν το πέρασμά τους στη Νότια Αμερική, ώστε να προσλάβουν καλύτερους πυροτεχνουργούς. Σε κάθε περίπτωση όμως, σε όποιο γεωγραφικό πλάτος και μήκος κι αν βρίσκονταν, κάθε βράδυ ο Till και η παρέα του έβγαιναν νικητές.
Η επένδυση στις συναυλίες ήταν και είναι ένας πολύ σημαντικός λόγος για τον οποίο η δισκογραφική συνέπεια των RAMM είναι αντιστρόφως ανάλογη με τα χρόνια που υφίστανται ως ομάδα μουσικών. Όταν έχουν να διαχειριστούν τόσες πολλές, μεγάλες παραγωγές που στην πλειοψηφία των περιπτώσεων είναι sold out και μπροστά σε κόσμο που γνωρίζει από ελάχιστα ως καθόλου Γερμανικά, το σερί πάει περίπατο…
- MIND THE VIDEO
Ο χορός της Salma Hayek στο “After dark” των Tito & Tarantula είναι το πρώτο πράγμα που μπορεί να θυμηθεί κανείς, όταν η συζήτηση φτάνει στο ποια είναι η πιο αισθησιακή σκηνή στην ιστορία του κινηματογράφου. Οι κακές γλώσσες λένε ότι ο Quentin Tarantino έγραψε το σενάριο και πρωταγωνίστησε στο “From Dusk Till Down” του κολλητού του Robert Rodriguez, μόνο και μόνο για αυτή τη σκηνή. Αυτός ο αριστουργηματικός συνδυασμός εικόνας και ήχου αποτέλεσε την ιδανική έμπνευση για τους RAMMSTEIN για να μπουν στον χορό των σοβαρών video clips, προκειμένου να οπτικοποιήσουν το “Engel”, το πρώτο single μέσα από το “Sehnsucht”.
Το “Engel” ήταν και η πρώτη chart επιτυχία των Βερολινέζων, μαζί βεβαίως με το “Du hast”, όμως μια διασκευή, προερχόμενη από τα studio sessions του “Sehnsucht” ήταν αυτή που προκάλεσε θόρυβο για τους εντελώς λάθος λόγους. Μια διασκευή που μέχρι και ο ίδιος ο Dave Gahan, ο frontman των DEPECHE MODE δήλωσε ότι ήταν η αγαπημένη του μέσα από το “From the masses” tribute album του 1999.
Το “Stripped” από ένα μελαγχολικό τραγούδι του “Black celebration” μεταλλάχθηκε σε έναν industrial metal δυναμίτη, στο οποίο κόπηκε κι ένας στίχος από το chorus για αισθητικούς λόγους. Μέσα σε ένα τετραήμερο στα τέλη Γενάρη του ‘98, ανάμεσα στη support tour στους KMFDM στις Δυτικές ΗΠΑ και στη headline tour στη Νότια Αμερική, οι RAMMSTEIN μπήκαν στο Hamburger Vox Klangstudio για να ηχογραφήσουν αυτή την (ομολογουμένως) εξαιρετική διασκευή. Κι επειδή ο χρόνος ήταν περιορισμένος για να γυριστεί ένα video clip από την αρχή, ανέθεσαν στους Philipp Stölzl και Sven Budelmann ένα λευκό καμβά.
Η αλληλουχία εικόνων που υπήρξε από την ταινία “Olympia-Fest der Völker” της Leni Riefenstahl προκάλεσε αρκετές αντιδράσεις, κατόπιν εορτής όμως, αφού ήδη έπαιξε για μία εβδομάδα στις heavy playlists όλων των μεγάλων μουσικών δικτύων, MTV included. Οι λόγοι για τους οποίους το video clip του “Stripped” προκάλεσε τεράστια συζήτηση έχουν αναλυθεί πολλάκις, οπότε δεν χρειάζεται να γίνει επανάληψη κι από εδώ. Το μάθημα όμως που πήραν από αυτόν τον σάλο οι RAMMSTEIN ήταν να βρίσκονται τα videos τους στα όρια της πρόκλησης μεν, με τεταμένη προσοχή στον πολιτικό πολιτισμό δε.
- Η ΠΡΟΚΛΗΤΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ ΩΣ ΔΕΔΟΜΕΝΟ
Το μάθημα-πάθημα του “Stripped” δεν επαναλήφθηκε και, αφού μπήκαν τα πάντα σε μια σειρά στη δήλωση φρονημάτων “Links 2-3-4”, η πίστα της οπτικοποίησης έπρεπε να αλλάξει με το δεύτερο single του “Mutter”. Οι RAMMSTEIN συρρικνώθηκαν προσωρινά και ήταν οι πιστοί νάνοι της Χιονάτης, οι οποίοι δούλευαν σκληρά για να της εξασφαλίσουν τη snow white δόση της. Από το σημείο εκείνο και μετά, τα video clips υπήρξαν κάτι σαν θεσμός για την υπόσταση των Γερμανών.
Τι να πρωτοθυμηθούμε; Την οργανωμένη ληστεία στο “Ich will”; Τον καννιβαλισμό του “Mein teil”; Την ωμή πορνογραφία του “Pussy”; Ή μήπως τη γυμνή αλήθεια για την ιστορία της Γερμανίας μέσα από τη μικρού μήκους ταινία του “Deutschland”;
Όποιο video clip κι αν επιλέξουμε από τη “Mutter” era μέχρι και σήμερα, αποτελεί μια ξεχωριστή οντότητα, δημιουργημένο να προκαλέσει θόρυβο και τα έξι μέλη των RAMMSTEIN, ως γνήσιοι προβοκάτορες, να απολαμβάνουν τους καρπούς από τα πολύωρα στησίματα μπροστά από κάποιο green screen και την ταλαιπωρία από τα διαφορετικά (και πολλές φορές βαριά) κουστούμια.
- ΣΤΙΧΟΙ ΑΠΛΟΙ, ΒΓΑΛΜΕΝΟΙ ΑΠΟ ΤΗ ΖΩΗ
Είπαμε και πιο πάνω, ότι η χρήση της γερμανικής γλώσσας, πέρα από συνειδητή επιλογή των μελών, προσέδιδε και έναν άγριο χαρακτήρα στο τελικό αποτέλεσμα του κάθε τραγουδιού. Γι’ αυτό άλλωστε ο μέσος ακροατής των RAMM δεν ξέρει τη γλώσσα, ή αναγκάζεται να μάθει τα στοιχειώδη για να ξέρει τουλάχιστον τι σημαίνουν οι τίτλοι. Με την πάροδο των χρόνων, ο Till Lindemann, frontman και αποκλειστικός υπεύθυνος για τη συγγραφή των στίχων, φρόντισε μέσα από την άγνοια, να περάσει μέσα από τους στίχους τα μηνύματα που ήθελε.
Πάρε σαν παράδειγμα τον Armin Meiwes, τον καννίβαλο του Rotenburg, στην άρρωστη ιστορία του οποίου βασίστηκε το “Mein teil” σε ήχο πρωτίστως και σε εικόνα δευτερευόντως. Ενός τύπου που αρέσκονταν να χορταίνει με τους εθελοντές του. Ή το “Ich tu dir weh”, το οποίο αφαιρέθηκε σε όλες τις γερμανόφωνες χώρες από το tracklist του “Liebe ist fur alle da”, καθώς προήγαγε την BDSM κουλτούρα. Ή ακόμη και το “Puppe”, που οι ανατριχιαστικοί στίχοι του περιγράφουν την παιδική κακοποίηση, όπως και στο “Wiener blut”, όπου μεταδίδεται όλη η αρρώστια του infamous Josef Fritzl.
Στον αντίποδα βεβαίως, υπάρχει και η κοινωνική ευαισθησία. Το σχετικά πρόσφατο δίπτυχο των “Ausalander” και “Zeit” που θίγουν με κοφτερό τρόπο το προσφυγικό ζήτημα στην Ευρώπη. Όπως βεβαίως και το γεμάτο στοργή “Mutter”, που έρχεται σε πλήρη αντιδιαστολή με το εξώφυλλο του ομώνυμου album.
- CONTROVERSY IS MY ALTER EGO
Τα περί “Stripped” τα αναφέραμε και πιο πάνω. Έκτοτε όμως, ήταν πολλά τα πεπραγμένα που σήκωσαν από λίγη έως πολλή σκόνη. Όπως το προαναφερθέν “Mutter” cover, που απεικονίζει με κάθε λεπτομέρεια ένα νεκρό βρέφος. Μπορεί οι ίδιοι οι RAMMSTEIN να έκαναν διαχρονικά διάσπαρτες, μικρές προβοκάτσιες, αλλά υπήρξαν και περιστατικά που δεν ήταν πάντα υπό τον έλεγχό τους.
Σε μικρό (ευτυχώς) αριθμό περιστατικών με μαζικές δολοφονίες οι διαταραγμένες προσωπικότητες των δραστών χρησιμοποιούσε μεταξύ άλλων και τη μουσική των RAMM ως πηγή έμπνευσης. Το ίδιο το συγκρότημα φρόντιζε από την πρώτη στιγμή να δηλώσει την απέχθειά του για τις πράξεις αυτές, αλλά τα αδηφάγα των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης έβρισκαν πρόσφορο έδαφος για να γράψουν νούμερα.
Ακόμη και αυτή η αρνητική δημοσιότητα, πάντοτε υπήρξε ευκαιρία για τον Till και την παρέα του για να τους μάθει όλο και περισσότερος κόσμος. Και ίσως όλη αυτή η υπερβολική ζήτηση, αποτελεί και την αιτία που το κοινό των RAMMSTEIN τους εμποδίζει να κρεμάσουν τα μουσικά τους παπούτσια και να απολαμβάνουν αμέριμνοι τη βόλτα τους στο πολυπολιτισμικό Βερολίνο.
-
Photo by Joachim Gern THE INDUSTRIAL TRADITION
Η Γερμανία υπήρξε ένας τόπος που ήταν πάντα φιλόξενος στην ηλεκτρονική μουσική. Από τις πρωτόλειες ημέρες των KRAFTWERK, κατά τις οποίες η πλειοψηφία αυτών που διαβάζουν το κείμενο δεν είχε γεννηθεί, μέχρι και τη διοργάνωση πολλών μεγάλων και μικρότερων goth festivals, o κρύος, γερμανικός Βορράς αποτελεί μοναδική πηγή έμπνευσης για σκοτεινή μουσική.
Από τότε που ξεπήδησαν δισκογραφικά, οι RAMMSTEIN πάντα συγκρίνονταν με κάτι αντίστοιχου βεληνεκούς από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Μέχρι να εδραιωθούν στις συνειδήσεις του μουσικού κοινού ως κάτι μοναδικό και ως αιτία δημιουργίας της Neue Deutsche Harte σκηνής, οι συγκρίσεις έδιναν και έπαιρναν, είτε με τους γίγαντες MINISTRY, είτε με τον Brian Warner, πάλαι ποτέ προστατευόμενο του Trent Reznor.
Η αλήθεια εννοείται βρίσκεται κάπου στη μέση. Όσο κι αν θύμιζαν στην αρχή (έστω και λίγο) τους προαναφερθέντες, είτε αν υπήρξαν η σκληρή εκδοχή των (Σλοβένων) LAIBACH, από το “Sehnsucht” και μέχρι και σήμερα, αυτή η μοναδική ομάδα μουσικών απέκτησε μοναδική οντότητα, γιγαντιαία προσωπικότητα, ξεχωριστή ήχο και μια απίστευτη σκηνική παρουσία που άπειροι έχουν προσπαθήσει, αλλά κανείς δεν κατάφερε να αντιγράψει χωρίς να εκτεθεί πλήρως.
Γιώργος Κόης
