Τίτλους τέλους στη φετινή έκδοση του Release festival, ρίξαμε το Σάββατο 23 Ιουλίου με τους θεούς SLIPKNOT, τους τιτάνες SEPULTURA, με τους εκπληκτικούς και ραγδαία εξελισσόμενους JINJER, τους VENDED και τα πολύ αξιόλογα εγχώρια σχήματα των MAPLERUN και PROJECT RENEGADE. Τα υπόλοιπα καλύπτονται και με το παραπάνω από τον εκλεκτό συνάδελφο Δημήτρη Μπούκη, οπότε περνάμε κατευθείαν στο ζουμί!
Τη σκηνή στις 17:15 κατά το αναμενόμενο πάτησαν οι δικοί μας PROJECT RENEGADE. Αυτό το support slot, ήταν δίκαιο και έγινε πράξη. Άμα με ρωτούσατε ποιους θα ήθελα να ανοίγουν αυτή τη βραδιά, σίγουρα θα έλεγα αυτούς τους κυρίους (και κυρία). Με μεγάλη χαρά που ανοίγουν την ημέρα για μια από τις επιρροές τους, οι PROJECT RENEGADE με κομμάτια τόσο από το “Order of the minus”, όσο και τα singles “Bloodwitch”, “The fix is in” ζέσταναν το κοινό και αποδείξανε γιατί το όνομα τους ανεβαίνει διαρκώς. Άλλη μια πολύ καλή εμφάνιση στο βιογραφικό τους, που γιατί όχι, θα τους δημιούργησε και νέους οπαδούς. Εύγε και με το καλό το νέο άλμπουμ που έχουν στα σκαριά!
Εν συνεχεία, οι πιο έμπειροι δικοί μας πάλι MAPLERUN που είχαν μια πιο SYSTEM OF A DOWN meets METALLICA προσέγγιση, σαν να συνέχισαν από εκεί που άφησαν οι προκάτοχοί τους στη σκηνή. Όμορφες οι αρμονίες φωνητικά, τους δίνουν ένα δικό τους χαρακτήρα. Ένας χαρακτήρας που αγκαλιάστηκε από το κοινό, το οποίο έδειχνε να ανταποκρίνεται θερμά. Με δισκογραφία από το 2007 παρακαλώ, δεν δυσκολεύτηκαν να κερδίσουν το κοινό με χιουμοριστικές στιγμές όπως το “είμαστε λίγο κουφάλογα, πιο δυνατά: περνάτε καλά;”. Η αλήθεια είναι πως η υπομονή και η επιμονή σε αυτό που κάνεις ανταμείβονται όταν βρίσκεσαι σε τόσο μεγάλες και σημαντικές σκηνές. Κερασάκι η διασκευή στο κλασσικό “Toxicity” των SYSTEM OF A DOWN (βασική τους επιρροή προφανώς) που έκλεισε το σετ τους. Εις το επανιδείν!
Επόμενοι στη σκηνή, οι VENDED από την Iowa. Με τραγουδιστή τον γιο του Corey Taylor. Δεν αποτέλεσε μέγιστη έκπληξη ως εκ τούτου όταν τους άκουσα να παίξουν πολύ μα πολύ κοντά στον ήχο της μπάντας του μπαμπά. Ήταν από τις πλέον άτυχες μπάντες καθώς παίξανε τη πρώτη τους συναυλία μια μόλις βδομάδα πριν κλείσει ο κόσμος όλος το Μάρτιο του 2020. Ωστόσο, υπό τη προστασία των SLIPKNOT, οι SLIPKNOT Jr. βγήκαν στο δρόμο αποδεικνύοντας την αξία πέραν της συγγένειας. Ενέργεια που παρέπεμπε στις πρώτες μέρες των μασκοφόρων της Iowa, μείον (θέλω να ελπίζω) τα αρνητικά παρελκόμενά τους. Πολλές φορές η φρασεολογία του υιού Taylor θύμιζε στεγνά το πατέρα. Σίγουρα, ήταν τσαμπουκαλεμένοι, φιλότιμοι και επικοινωνιακοί, ωστόσο σιγά σιγά θεωρώ πως πρέπει να φύγουν από τη σκιά των SLIPKNOT και να κάνουν το κομμάτι τους. Και γιατί όχι να κάνουν κάτι όσο ιδιαίτερο ήταν αυτό που εκείνοι παρουσίασαν το 1999. Στο χέρι τους είναι, οι προοπτικές υπάρχουν!
Γιάννης Σαββίδης
Θα ξεκινήσω με ένα μπράβο στον αγαπητό Γιάννη Σαββίδη που βρέθηκε από νωρίς στην πλατεία νερού για να σας μεταφέρει ότι έχετε διαβάσει παραπάνω. Ήρωας πραγματικά. Φτάνοντας λοιπόν την ώρα που ξεκινούσαν οι VENDED, ένιωσα από τα πρώτα λεπτά κούραση με την ζέστη που επικρατούσε. Οι συνθήκες που δημιουργήθηκαν από τους 40 βαθμούς και της πολυκοσμίας που θα εντεινόταν ακόμα περισσότερο, δεν δημιουργούσαν και τις καλύτερες προϋποθέσεις για να ευχαριστηθείς ένα festival. Όμως η τελευταία ημέρα του Release festival, παίρνοντας την σκυτάλη από την εξαιρετική βραδιά που μας χάρισαν πριν δύο ημέρες οι EPICA, BLIND GUARDIAN και SABATON, μας επιφύλασσε ισάξιες συγκινήσεις και ισοπεδωτικές εμφανίσεις από τα συγκροτήματα αυτής της ημέρας.
Μετά την βαβούρα των VENDED, πραγματικά υπέφερα, ήρθε η σειρά των JINJER να ανεβάσουν και άλλο την θερμοκρασία. Στην πρώτη τους εμφάνιση στην χώρα μας, πριν λίγα χρόνια είχαν παίξει ως support στους ARCH ENEMY, σε μία εμφάνιση που με είχαν ενθουσιάσει και είχα μεγάλη απορία για το πως θα ανταποκριθούν σε ανοιχτό χώρο. Το μεγάλο πανό με το λογότυπο τους και το σήμα της ειρήνης στα χρώματα της χώρας τους, είχε αναρτηθεί πίσω από τα ντραμς και βάση προγράμματος το συγκρότημα από το Donetsk βγήκε υπό τις επευφημίες 15.000 περίπου κόσμου, ξεκινώντας το πρόγραμμα του με το “Call me a symbol”, από το περυσινό τους άλμπουμ “Wallflower”, συνεχίζοντας με τα “On the top” και “Pit of Consiousness” από το “Macro”
Έχοντας εξαιρετικό ήχο, το συγκρότημα απέδωσε εξαιρετικά αλλά ότι και να πούμε για τους κατά τα άλλα πολύ καλούς μουσικούς τους, όλα τα λεφτά πραγματικά είναι η Tatiana. Κυριολεκτικά δεν μπορούσα να εστιάσω κάπου αλλού. Η Tati εκτός από το χάρισμα της εξαιρετικής φωνής που την έχει προικίσει η φύση, είναι και φανταστική performer. Από λικνίσματα τύπου «τσιφτετέλι» σε headbanging, παιχνίδια με τον φακό και σε δευτερόλεπτα αλλαγή έκφρασης για να βγάλει επιθετικότητα και growls, μέχρι την κίνηση και το τρέξιμό της από την μία πλευρά της σκηνής στην άλλη, η κοπέλα ανεβάζει το επίπεδο των JINJER κατακόρυφα και κάνει πολύ ελκυστική μία όχι και τόσο εμπορική μουσική.
Οι JINJER όμως είχαν να αντιμετωπίσουν έναν πολύ μεγάλο εχθρό που ήταν ο ήλιος. Προς το τέλος του setlist ή Tatiana φαινόταν πραγματικά ταλαιπωρημένη και αστειευόμενη ανέφερε πως κάπως έτσι πρέπει να αισθάνεσαι μέσα σε φούρνο. Βρίσκοντας όμως παρηγοριά στο νερό που κατανάλωνε μετά από κάθε τραγούδι, δεν σταμάτησε να αποδίδει στο μέγιστο και ακόμα όταν χρειάστηκε να τραγουδήσει καθιστή, πάλι ήταν εξαιρετική.
Οι JINJER είναι ένα πολύ ιδιαίτερο σχήμα, από την άποψη ότι η μουσική τους δεν είναι τόσο εύκολη. Παρόλα αυτά το κοινό ανταποκρίθηκε και διασκέδασε κάθε δευτερόλεπτο που το συγκρότημα έπαιζε, όπως επίσης χειροκρότησε θερμά τα λόγια της Tatiana όταν αναφέρθηκε στον πόλεμο που διεξάγεται στην Ουκρανία και το μεγάλο ευχαριστώ για την στήριξη όλων των χωρών που υποδέχονται του πρόσφυγες από την χώρα της.
Το συγκρότημα έκλεισε την εμφάνιση του με το τραγούδι “Colossus” και ακολούθησαν οι αναμνηστικές φωτογραφίες, με τα μέλη να κρατούν την σημαία της Ουκρανίας και την Tatiana να φοράει στο λαιμό ένα κολιέ με το σήμα της ειρήνης, που το πρόσφερε ένας οπαδός τους κατά την διάρκεια του set. Πολύ καλή εμφάνιση, το κοινό τους γούσταρε και χαλάλι η ζέστη για εσένα Tati.
Setlist: “Call me a symbol” / “On the top”/ “Pit of consiousness” / “Disclosure!” / “Judgement (& punishment) / “Teacher, teacher” / “Sleep of the righteous” / “As I boil ice” / “Perennial” / “Pisces” / “Home black” / “Vortex” / “Colossus”
Δημήτρης Μπούκης
Μετά τη σφαγή των JINJER, ήρθε η ώρα για τους τιτάνες του Belo Horizonte, τους λατρεμένους του γράφοντα SEPULTURA. Οι αφιχθέντες χωρίς τον Andreas Kisser, λόγω θανάτου της γυναίκας του Patricia (στη μνήμη της οποίας αφιερώθηκε όχι μόνο η συναυλία, αλλά και η περιοδεία των SEPS αυτή τη περίοδο δια στόματος Derrick Green). Ως ROCK HARD, μεταφέρουμε τα θερμά μας συλλυπητήρια στον Andreas Kisser και στους οικείους της.
Οι SEPULTURA πάτησαν τη σκηνή με το “Isolation” από το εκπληκτικό “Quadra” (2020), αποδεικνύοντας εμφατικά ορισμένα πράγματα. Πρώτον, η φανέλα SEPULTURA είναι υπεράνω προσώπων και είναι ιδέα. Δεύτερον, ο Casagrande είναι ένα κτήνος της φύσης που κοιτάζει στα μάτια και για πολλούς ξεπερνάει σε πολλά τον μεγάλο Igor Cavalera. Τρίτον, ο κιθαρίστας των KORZUS που αντικατέστησε τον Kisser, τα έπαιξε όλα αλφάδι. Τέταρτον και σημαντικότερο, ο Derrick Green ΣΑΡΩΝΕΙ σαν frontman. 25 και βάλε χρόνια στο συγκρότημα, έπρεπε να φτάσουμε τη τελευταία δεκαετία για να σταματήσουν οι χλευασμοί προς το πρόσωπο του.
Η απόδοση του σε ύμνους όπως το “Slave new world”, το “Refuse/resist”, ακόμα και τα “Arise” και “Troops of doom” ήταν εφάμιλλη του ονόματος που εκπροσωπεί και βγάζει ασπροπρόσωπο τον Andreas και τον Paulo που επί σειρά ετών έβαλαν πλάτη για τη πάρτη του. 90 λεπτά όπου ακούστηκαν το “Kairos”, το “Convicted in life”, και το φανταστικό “Μeans to an end” πάλι από το τελευταίο άλμπουμ από την τωρινή εποχή, αποτελούσαν ικανό χρονικό διάστημα για να δείξουν από που ξεκίνησε μια επανάσταση στη Βραζιλία πριν χρόνια και πως αυτή, καλά κρατεί. Το φινάλε με τα “Ratamahatta”/”Roots bloody roots” απλά το πιστοποιεί. SEPULTURA DO BRASIL PARA SIEMPRE!
Γιάννης Σαββίδης
Η μεγάλη στιγμή έφτασε. Μετά από έντεκα χρόνια οι εννιά μασκοφόροι επέστρεψαν για να μας κάνουν να παραμιλάμε για μια ολόκληρη ζωή. Όλα τα μηνύματα έδειχναν ότι θα ζήσουμε κάτι αξέχαστο και πραγματικά αυτό έγινε. Να αναφέρω σε αυτό το σημείο ότι αρκετές ώρες πριν την εμφάνιση των SLIPKNOT, είδα την μεγαλύτερη ουρά που έχω δει στην ζωή μου σε merchandise μπάντας. Μία ουρά η οποία σταμάτησε να υπάρχει όταν ξεκίνησαν να παίζουν οι SLIPKNOT και μετά το τέλος της συναυλίας λίγα άτομα στάθηκαν να δουν αν έμεινε κάτι για αγορά, από ένα εξαντλημένο merch κατά 95%.
Αυτό το δείγμα αγάπης και πώρωσης νομίζω είναι αρκετό για να δείξει την ανυπομονησία που είχε ο κόσμος να τους δει. Αν σκεφτούμε ότι 11 χρόνια πριν υπήρχαν παιδιά που τους άκουγαν και ήταν δεκατεσσάρων και τώρα είναι 25, είναι απόλυτα λογικό να υπάρχει ένα τεράστιο κύμα ανθρώπων που περίμενε αυτή την συναυλία εδώ και πολλά χρόνια. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα, λίγο πριν ηχήσει το “For those about to rock”, να έχουν μαζευτεί –όπως υπολογίσαμε- 25.000 μανιασμένοι οπαδοί παρακαλώ, γεμίζοντας την πλατεία νερού και έτοιμοι να αφήσουν τον εαυτό τους στην τρέλα και την παράνοια των SLIPKNOT, ταυτόχρονα όμως να γίνει ο καθένας ξεχωριστά και μέλος της οικογένειας, όπως αρέσει να αποκαλεί όλους τους maggots ο Corey Taylor.
Μετά το “For those about to rock” ήρθε στιγμή τα φώτα να σβήσουν τελείως, το λογότυπο των SLIPKNOT επάνω στην κουρτίνα, ή οποία έκρυβε τα πάντα από πίσω της, ήταν φωτεινό με ένα απειλητικό κόκκινο χρώμα, κάνοντας τους χτύπους της καρδιάς μας να ανεβαίνουν. Η εισαγωγή του country τραγουδιού “Get behind me Satan and push” έπαιξε το δικό του αρρωστημένο ρόλο και όταν άρχιζε να κολλάει η βελόνα, τότε ξέραμε όλοι ότι η στιγμή που θα ξεσπάσει η κόλαση είναι κοντά. Το “Disasterpiece” είναι το πρώτο τραγούδι που παίζει το συγκρότημα και την στιγμή που σκάει το κεντρικό riff του τραγουδιού, η κουρτίνα πέφτει και αμέσως μαζεύεται προς τα επάνω, για να αποκαλύψει ένα σκηνικό βγαλμένο από τα όνειρά μας. Ένα σκηνικό με τρία επίπεδα, όπου στο πρώτο είναι ο Corey Taylor, μαζί με τους Jim Root και Mick Thomson στις κιθάρες και τον Alessandro Venturella στο μπάσο. Στο δεύτερο επίπεδο ο Jay Weinberg στα ντραμς και στο τρίτο επίπεδο ο Craig Jones με τον Sid Wilson, ενώ δεξιά και αριστερά της σκηνής υπήρχαν οι δύο κολώνες με τα κρουστά στην κορυφή, με τον Michael Pfaff (Tortilla man) και τον Shawn Crahan να είναι σκαρφαλωμένοι επάνω. Οι Αμερικάνοι έχοντας ένα τέτοιο σκηνικό επιπέδου Hollywood, με φώτα παντού, παραλληλόγραμμές οθόνες που άλλοτε έπαιζαν ρόλο φωτορυθμικού και άλλοτε παρουσίαζαν εικόνες ή στίχους, δίνουν πόνο κυριολεκτικά, σε ένα show που δεν έχει προηγούμενο, πιστοποιώντας ότι οι SLIPKNOT συγκαταλέγονται μέσα στα μεγαλύτερα ονόματα της σκηνής αυτής παγκοσμίως, από τις γενιές συγκροτημάτων που βγήκαν από τα τέλη των 90s και έπειτα.
Λένε ότι στις φουρτούνες μετά το πρώτο κύμα, ακολουθεί αμέσως ένα δεύτερο. Έτσι λοιπόν και χωρίς να πάρουμε ανάσα έρχεται το “Wait and bleed” με τον κόσμο να τραγουδά κάθε λέξη με όλη του την δύναμη, χρησιμοποιώντας κάθε ψήγμα ψυχικού αποθέματος. Όλα κυλούσαν ιδανικά, με τον ήχο να είναι εξαιρετικός και τους Αμερικάνους μασκοφόρους, έχοντας βαθιά μέσα στο DNA τους την έννοια του show, σπέρνουν τον όλεθρο με το εξαιρετικό single “All out life” να ακολουθεί και τον κόσμο να φωνάζει μανιασμένος “We are not your kind”. Η συνέχεια ανήκει στο “Sulfur” από το “All hope is gone” που τιμήθηκε με τρία τραγούδια, βλέποντας σε μια στιγμή τον Tortilla man να κάνει ανάποδη τούμπα στα σκαλιά μπροστά από τα ντραμς και να προσγειώνεται στο πρώτο επίπεδο για να πάει να χτυπήσει με το ρόπαλο τον γνωστό ντενεκέ. Δίχως έλεος το “Before I forget” παρακινεί αυτόματα τον κόσμο σε χοροπηδητό ενώ το “The chapeltown ring” είναι η έκπληξη της βραδιάς καθώς ακούσαμε ζωντανά τραγούδι από το επερχόμενο τους άλμπουμ. Τα “Dead memories” και “Unsainted” έδωσαν ακόμα μία ευκαιρία στον κόσμο να τραγουδήσει, με το δεύτερο να δείχνει πως το “We are not your kind” χαίρει άκρας εκτίμησης από τους οπαδούς.
Ο Corey Taylor δεν χωρά αμφιβολία ότι είναι ένας κορυφαίος frontman. Η απόδοσή του αυτό το βράδυ ήταν συγκλονιστική. Αλλά ένας performer πρέπει να έχει και άριστη επικοινωνία με το κοινό και σε αυτό το κομμάτι, ο άνθρωπος κεντάει. Μετά από κάθε τραγούδι πάντα είχε πράγματα να πει, μετρημένα όμως και χωρίς να κουράζει και σε αυτό το σημείο ανέφερε το θέμα της οικογένειας των SLIPKNOT, την δύναμη της μουσικής και ότι κανείς δεν είναι μόνος του. Για όλους τους υπόλοιπους υπάρχει το τραγούδι “The heretic anthem” και το ξύλο έρεε άφθονο. Δίχως παύση, το “Psychosocial” παίρνει την σκυτάλη για να συνεχιστεί ο πανικός και το “Duality” δημιουργεί την ατμόσφαιρα του video clip του, με χιλιάδες κόσμου να ζει με κάθε του αίσθηση την απόλυτη συναυλία του καλοκαιριού.
Η συνέχεια του “Custer” ήταν καλοδεχούμενη αλλά όπως σε κάθε live των SLIPKNOT, ήρθε η στιγμή να γραφτεί ιστορία για ακόμα μία φορά. “Spit it out” φώναξε ο Taylor και η παράνοια έφτασε στο απόγειο όταν έκατσαν όλοι κάτω, περιμένοντας το έναυσμα από τον Taylor, όπου εκείνη την στιγμή κρατούσε μία κάμερα, η οποία μετέδιδε στις οθόνες της σκηνής το κοινό μπροστά τους. Το jump the fuck up ακούστηκε και το μακελειό δεν περιγράφεται με λόγια. Κάπου εκεί συνέβη κάτι, που μέσα στον πανικό δεν κατάλαβα τι έγινε, στον Taylor, καθώς από εκείνο το σημείο μέχρι το τέλος κούτσαινε, ξυπνώντας μνήμες από το live τους στον Λυκαβηττό. Το συγκρότημα αποχώρησε για το encore και επέστρεψε για να μας αποτελειώσει με τον δυναμίτη “People=shit” και το “Surfacing”. To “Till we die” ξεκίνησε να παίζει από τα ηχεία και στον γράφοντα άρχιζαν να κυλούν δάκρυα καθώς εικόνες άρχισαν να ανασύρονται στην επιφάνεια. Εικόνες του Joey Jordison να αγκαλιάζει κλαίγοντας την στολή του Paul Gray, στην πρώτη περιοδεία μετά τον θάνατό του, εικόνες του ίδιου του Joey που δεν είναι και αυτός πλέον εδώ, το αγαπημένο μου μέλος τους και ο αγαπημένος μου drummer από τις νεότερες γενιές και φυσικά εικόνες από έναν άνθρωπο που εδώ και ένα χρόνο δεν είναι μαζί μας.
Τα συναισθήματα στην συναυλία των SLIPKNOT ήταν αυτά που έπρεπε. Νιώσαμε, είδαμε, ακούσαμε και ζήσαμε μία καταπληκτική συναυλία με τα όλα της. Κάθε μέλος της μπάντας έκανε αυτό που ξέρει καλύτερα. Το ότι ο “Clown” δεν κατέβηκε από τα κρουστά του, παρά μόνον στο “Duality” είναι δικαιολογημένο, αν σκεφτούμε ότι πριν από λίγα χρόνια έχασε το παιδί του. Τα νέα μέλη έχουν ενταχθεί εδώ και αρκετά χρόνια στην οικογένεια και πιο συγκεκριμένα ο Jay είναι ένας φανταστικός drummer. Δεν θα μπω σε διαδικασία σύγκρισης γιατί θα αδικηθεί και δεν του αξίζει. Ο Sid εύχομαι να παραμείνει το ίδιο τρελός μέχρι το τέλος και οι Jim και Mick επίσης να συνεχίζουν να μας αφήνουν μόνο με την παρουσία τους με το στόμα ανοιχτό. Για τον Corey Taylor τα είπα προηγουμένως. Υπολογίζοντας δε ότι τα growls του έχουν έρθει στα επίπεδα του “Vol. 3 (The subliminal verses)”, μπορώ να πω ότι ίσως είναι στην πιο ώριμή του φάση ως frontman και τραγουδιτής. Για να αναφέρω επίσης τον τεράστιο σεβασμό μου, όταν είναι ο μοναδικός που άκουσα σε festival να ευχαριστεί τα συγκροτήματα που ήταν support. Αν πρέπει να γκρινιάξω για κάτι είναι ότι θα ήθελα δύο τραγούδια ακόμα. To “Sic” μου έλειψε για παράδειγμα, αλλά έφυγα τόσο γεμάτος που το μόνο που μπορώ να περιμένω είναι η επόμενη φορά. Till we die φίλοι μου και maggots for life.
Υ.Γ : Έχει σαράντα βαθμούς ζέστη και γνωρίζεις ότι θα έχεις 25.000 κόσμο. Το να σου τελειώσουν τα νερά, ενώ ο κόσμος έχει ήδη προμηθευτεί μάρκες που τις έχει πληρώσει και τον στέλνεις να πιει νερό από την βρύση, δεν είναι ωραίο πράγμα. Για να μην αναφέρω τους μικροπωλητές έξω από τον χώρο της συναυλίας, που εκμεταλλευόμενοι την έλλειψη νερού και τους ημιλιπόθυμους οπαδούς, πουλούσαν τα μπουκαλάκια ένα ευρώ. Αυτά για την επόμενη φορά, ώστε να γίνουμε ακόμα καλύτεροι. Μία εξαιρετική διοργάνωση όπως αυτή, πρέπει να έχει ως στόχο το καλύτερο.
Δημήτρης Μπούκης
Φωτογραφίες: Λευτέρης Τσούρεας
