Το δωδέκατο full length άλμπουμ των ROTTING CHRIST, σήκωσε πολύ μεγάλη συζήτηση στους οπαδούς του group. Κι αυτό γιατί ήταν η πρώτη φορά στην ύστερη εποχή τους που τα στοιχεία που συνθέτουν τον ήχο τους μετά το “Theogonia” (2007) άρχισαν να εκλείπουν, δημιουργώντας την εντύπωση ότι η αστείρευτη έμπνευση άρχισε να χάνεται. Πολλοί τους κατηγόρησαν για ανεπάρκεια εμπνευσμένων riffs και συνεχή χρήση της κοφτής ρυθμικής κιθάρας σε όλα τα κομμάτια του δίσκου. Η παρουσία των διασκευών έδωσε επίσης μεγάλη τροφή για δυσμενή σχόλια. Όμως ο δίσκος είχε έναν προσανατολισμό που είχε εμπνευσμένη ατμόσφαιρα κυρίως με τη χρήση πολύπλευρων πολυγλωσσικών φωνητικών. Στο τελικό αποτέλεσμα έπαιξε ρόλο και η παρουσία πολλών συμμετεχόντων τόσο σε επίπεδο φωνητικών όσο και στην ενορχήστρωση. Μάλιστα δεύτερα φωνητικά κάνουν ο Βαγγέλης Καρζής – μπασίστας τους στα live – και ο Γιώργος Εμμανουήλ. Η ηχογράφηση έγινε στα Devasoundz studios από τον, τότε κιθαρίστα τους, Γιώργο Εμμανουήλ (LUCIFER’S CHILD) και η μίξη από τον Jens Borgen στα Fascination street studios, όπως και στο προηγούμενο τους άλμπουμ, “Κατά τον δαίμονα εαυτού”.
Προσωπικά θεωρώ ότι με το “Rituals” έκλεισε ο κύκλος δημιουργικότητας που ξεκίνησε με το “Theogonia” (2007), συνεχίστηκε ιδανικά με το “Aealo” (2010) και κορυφώθηκε στο “Κατά τον δαίμονα εαυτού” (2013) το οποίο δείχνει ο ηγέτης τους, Σάκης Τόλης, να εκτιμά περισσότερο απ’ όλα τα νεότερα άλμπουμ. Αυτό το γεγονός φαίνεται από τις επιλογές που κάνει στα setlist των συναυλιών τους με πιο τρανταχτό παράδειγμα την περσινή μεγάλη συναυλία τους στο Λυκαβηττό, που θα κυκλοφορήσει την προσεχή άνοιξη σε live άλμπουμ. Σε αυτό το δίσκο η ατμόσφαιρα στηρίζεται στα φωνητικά περισσότερο από ποτέ και τη μουσική να ακολουθεί τελετουργικά κάθε σημείο του δίσκου. Η συνέχεια με το “The heretics” (2019) και το περσινό “Pro Xristou” έδειξε ότι οι προεκτάσεις στον ήχο τους είναι ελάχιστες, ακολουθώντας τα «ασφαλή» συνθετικά μονοπάτια που είχαν στους τέσσερις προηγούμενους δίσκους τους. Και ναι, το “Rituals” είναι διαφορετικό, μιας και ακολουθεί μια κατεύθυνση αυτόνομη και ιδιότυπη που τους έφερε ακόμα και στο νούμερο 18 του hard rock μέρους του Billboard.
Κάθε μέρος του δίσκου λειτουργεί αυτόνομα και συνδιαμορφώνει τελετουργικά ένα σύνολο ακουσμάτων, θεματικών και ήχων που αποδίδουν πλήρως τον τίτλο του δίσκου.
The “Rituals” countdown:
- “Lok’tar Ogar” (4:25)
Είναι το bonus track του δίσκου και το πιο αδύναμο του δίσκου κυρίως λόγω της μονότονης επανάληψης του βασικού μουσικού θέματος του. Είναι εμπνευσμένο από τον κόσμο του Warcraft χωρίς πολύπλευρα φωνητικά όπως τα υπόλοιπα μέρη του δίσκου
- “Του θάνατου” (3:37)
Παράτολμο εγχείρημα η διασκευή στο κατάμαυρο τραγούδι του Νίκου Ξυλούρη με την εκτεταμένη χρήση χορωδιακών φωνητικών και γκάιντας. Κάπου εδώ φαίνεται ότι η ελληνικότητα τους μπορεί να συμπορευτεί με τον ήχο τους όσο κι αν φαίνεται αυτό αδύνατο.
- “The four horsemen” (5:24)
Το εμβληματικό τραγούδι των APHRODITE’S CHILD αποκτά μια απόκοσμη και τελετουργική υπόσταση που μπορεί κάποιος να ισχυριστεί ότι είναι ένας από τους ορισμούς του πως είναι οι διασκευές. Σε επίπεδο ατμόσφαιρας ίσως είναι η κορύφωση του δίσκου.
- “Konx om pax” (6:21)
Το δάνειο από το “Innocence and wrath” από το “To megatherion” των CELTIC FROST είναι προφανές στο μουσικό μέρος του κομματιού με τη μεγαλύτερη διάρκεια. Πολύπλευρο σε επίπεδο φωνητικών με τα χορωδιακά να εντείνουν την ατμόσφαιρά του.
- “Les litanies de satan” (3:55)
Η παρουσία του Vorph των SAMAEL με τα χαρακτηριστικά φωνητικά του σε ύφος απαγγελίας μεταμορφώνουν ένα κατά τα άλλα τυπικό κομμάτι του δίσκου σε αντιπροσωπευτικό δείγμα του άλμπουμ
- “देवदेवं (Devadevam)” (5:18)
Απόλυτα ατμοσφαιρικό mid tempo κομμάτι με τα φωνητικά του Kathir (RUDRA) να διαπλέκονται αριστοτεχνικά με τα ακραία του Σάκη Τόλη.
- “For a voice like thunder” (6:11)
Χαρακτηριστικό και ξεχωριστό mid tempo κομμάτι με τις κιθαριστικές γραμμές να οδηγούν τις φωνητικές μελωδίες. Εδώ συμμετέχει με τα φωνητικά του ο Nick Holmes των PARADISE LOST.
- “Άπαγε σατανά” (3:50)
Ίσως το κομμάτι που δεν θα περίμενε κανείς να υπάρχει σε δίσκο τους, με την χριστιανική προσευχή στην αρχή και την τελετή του εξορκισμού να ακολουθεί. Ένα από τα τραγούδια που επιλέγουν να έχουν στα setlists των συναυλιών τους.
- “Ελθέ κύριε” (4:49)
Η Δανάη Κατσαμένη με την εκπληκτική της ερμηνεία απογειώνει αυτό το κομμάτι με τις φοβερές δυναμικές του και ένταση που συνεπαίρνει. Η χρήση της γκάιντας εντείνει την ατμόσφαιρα του και το κιθαριστικό solo είναι του Γιώργου Εμμανουήλ. Ένα ακόμα κομμάτι που επιλέγουν να έχουν στα setlist των συναυλιών τους
- “In nomine dei nostri” (4:57)
Ίσως το πιο χαρακτηριστικό κομμάτι του δίσκου με τα φωνητικά του The Magus να δένουν άρρηκτα με του Σάκη Τόλη, φέρνοντας την αύρα της πρώτης εποχής των ROTTING CHRIST είκοσι και πλέον χρόνια μετά.
- “זה נגמר (Ze Nigmar)” (4:43)
Ό,τι καινούριο φέρνει το “Rituals” είναι συμπυκνωμένο σε αυτό το τραγούδι με τον τελετουργικό του ρυθμό και τα φοβερά υμνικά φωνητικά. Χωρίς αμφιβολία καταφέρνουν κάπου εδώ να χτίσουν έναν ξεχωριστό τρόπο σύνθεσης που στους επόμενους δίσκους χρησιμοποιούν κατά κόρον.
Λευτέρης Τσουρέας
