“The unkillable ones”
Οι SABATON είναι ένα από τα πιο love/hate συγκροτήματα των τελευταίων ετών. Δεν υπάρχει μέση οδός. Είτε τους γουστάρεις, είτε δεν θέλεις να τους βλέπεις/ακούς. Κανείς, όμως, δεν μπορεί να παραβλέψει το πολύ ισχυρό ρεύμα που έχουν, ιδιαίτερα στις πιο νεαρές ηλικίες. Το νέο τους άλμπουμ, “War to end all wars”, μόλις κυκλοφόρησε και η συγκυρία δεν ήταν και η πιο ευχάριστη, αφού βγήκε σχεδόν ταυτόχρονα με την εισβολή των Ρώσων στην Ουκρανία. Η συνέντευξη όμως είχε γίνει αρκετά νωρίτερα, μέσα στο Δεκέμβριο (με πρησμένο δόντι, όπως μπορείτε να δείτε και στο video που ακολουθεί), οπότε δεν είχαμε την ευκαιρία να ρωτήσουμε κάτι σχετικό. Παρόλα αυτά, αξίζει τον κόπο να διαβάσετε και να δείτε και τη συνέντευξη, καθώς ο Joakim είναι πολύ μεγάλος χαβαλές, με πολύ καλή διάθεση, αλλά κυρίως επειδή ακούγονται πολλά πράγματα για θέματα που θεωρούνται γενικώς λίγο “τζιζ” και που ίσως σας αλλάξουν πράγματα που θεωρούσατε ότι γνωρίζετε… Για κοπιάστε παρακαλώ…
“War to end all wars”. Μία από τις πιο γνωστές φράσεις που έχουν ειπωθεί για τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο…
Κι εντελώς λανθασμένη! Χαχαχα!
Αυτό πήγε εντελώς λάθος, όντως. Μάλλον ήταν ο πόλεμος που θα ξεκινούσε κι άλλους!!! Το λέτε με ειρωνικό τρόπο στον τίτλο του δίσκου σας;
Ναι, φυσικά υπάρχει η ειρωνεία στον τίτλο. Από την άλλη, όλοι περίμεναν έναν τέτοιο δίσκο μετά το “The great war”, αλλά να το ονομάζαμε “The great war part II”; Μπα, δεν μου άρεσε καθόλου αυτή η ιδέα. Οπότε σκεφτήκαμε ότι και η ειρωνεία θα ήταν τέλεια και όλοι θα καταλάβαιναν περί τίνος επρόκειτο. Και μπορείς να προσθέσεις ότι την επόμενη περιοδεία, μπορούμε να την πούμε “The tour to end all tours”!!!
Τον τίτλο του δίσκου τον βρήκατε από την περιοδεία ή το αντίστροφο;
Όταν δοκιμάζαμε διάφορα ονόματα για τον δίσκο, έκανα πλάκα με τον Par και λέγαμε ότι θα ονομάσουμε το δίσκο “The greater war” και την επερχόμενη περιοδεία, “The greater tour”. Χαχαχα! Συνεχίζοντας, λοιπόν, την πλάκα, έπεσε στο τραπέζι η ιδέα για το “The war to end all wars” και είδαμε ότι ταίριαζε απόλυτα και το όνομα της περιοδείας, “The tour to end all tours”, οπότε η απόφαση πάρθηκε άμεσα.
Άλλο ένα ψέμα όμως, αφού δεν προβλέπεται να σταματήσετε τις περιοδείες τόσο σύντομα! Θα μπορούσατε να τη λέγατε και “No more tours”, όπως ο Ozzy Osbourne!
Ή οι STATUS QUO, που το 1984 έκαναν την περιοδεία, “End of the road” tour, κάτι που φυσικά δεν συνέβη ποτέ!
Μέτρησα τα διαφορετικά formats που κυκλοφορεί ο δίσκος σας και είναι 27 (ολογράφως, είκοσι εφτά)!!!
Τι;;;;;; (σ.σ. με ολοφάνερη έκπληξη!!!) Χαχαχαχα!
Μη γελάς, μου πήρε τόσην ώρα να τα μετρήσω!
Δεν είχα ιδέα!!! Αλήθεια! Το μόνο που ήξερα μέχρι τώρα, είναι ότι για πρώτη φορά θα βγει κυκλοφορία μας σε κασέτα.
Και μη νομίζεις ότι θα είναι μόνο μία. Αν θυμάμαι καλά, θα είναι 3-4 διαφορετικά format!
Σοβαρά;
Αυτούς τους κακόμοιρους τους συλλέκτες, που θέλουν να τα έχουν όλα, δεν τους σκέφτεστε;
Αν συλλέγεις βινύλια, τότε θα πάρεις τα βινύλια. Αν συλλέγεις CD, θα πάρεις τα CD. Αισθάνομαι πολύ άσχημα όμως, για όσους προσπαθούν να συλλέξουν όλες τις διαφορετικές κυκλοφορίες μας… Σοβαρά όμως, λυπάμαι πολύ! Έχουμε διαπιστώσει ότι δεν είναι στο χέρι μας το πώς οι άνθρωποι απολαμβάνουν τη μουσική. Άλλοι γουστάρουν το streaming, άλλοι το βινύλιο, άλλοι θέλουν picture disc να το κρεμάνε στον τοίχο, αλλά όχι να το ακούν. Άλλοι θέλουν minimum 180 gr βινύλιο επειδή έχουν καλό πικάπ. Έχω παρατήσει κάθε προσπάθεια να εξηγήσω πώς θέλει να ακούει κάποιος μουσική. Από τη στιγμή που το άλμπουμ έχει γραφτεί, ηχογραφηθεί κι έχει γίνει η μίξη και το mastering, το μόνο πράγμα που με ενδιαφέρει, είναι να μπορεί να το βρει κάποιος εύκολα.
Βέβαια, είστε ένα γκρουπ καθιερωμένο πλέον, που η εταιρία με μεγάλη της χαρά, βγάζει πολλά και διαφορετικά format του νέου σας άλμπουμ.
Είναι αλήθεια αυτό. Όταν βγάζαμε το πρώτο μας άλμπουμ, ήμουν πάρα πολύ χαρούμενος μόνο και μόνο που βγάζαμε το jewel case και το digipack CD.
Τους προηγούμενους μήνες (σ.σ. η συνέντευξη έγινε το Δεκέμβριο), είχατε κυκλοφορήσει κάποια standalone singles, κανένα εκ των οποίων δεν μπήκε στο δίσκο!!! Ήταν αυτό το πλάνο από την αρχή;
Ναι, αυτό ήταν το πλάνο. Θέλαμε, πχ, να γράψουμε ένα τραγούδι για να γιορτάσουμε τα 500 χρόνια από τη Βασιλική Φρουρά της Σουηδίας (Livgartet), κάναμε επίσης και μία διασκευή στον Radio Tapok, ο οποίος διασκεύαζε δικά μας τραγούδια και αποφασίσαμε να του κάνουμε μία πλάκα. Μάλιστα, όταν παίζαμε στη Ρωσία, ανέβηκε στη σκηνή μαζί μας και τραγουδήσαμε το “Attack of the dead men”. Ωραίος τύπος! Επίσης, το “Steel commander” γράφτηκε για το video game “War of tanks” και ποτέ δεν σκοπεύαμε να το βάλουμε σε δίσκο. Να το θέσω αλλιώς: Δεν κάναμε περιοδείες, οπότε είπαμε να δώσουμε στους οπαδούς μας κάτι παραπάνω.
Τι έγινε τελικά με το τραγούδι “Livgartet” και δεν δουλέψατε με τις Ένοπλες Δυνάμεις της Σουηδίας;
Όλη η ιδέα προερχόταν από εκείνους και σκεφτόμασταν να κάνουμε τους εορτασμούς μαζί με το τραγούδι αυτό, να είναι το επίσημο της Βασιλικής Φρουράς. Είχε φτάσει μέχρι πολύ υψηλά ιστάμενα πρόσωπα, αλλά σταμάτησε εξαιτίας πολιτικών λόγων. Δεν θέλω να τους κακολογήσω όμως. Όταν είδαν ότι τραγουδούσαμε γι’ αυτά τα θέματα, ήθελαν να δουν την πολιτική μας ατζέντα, να το πω έτσι. Τους είπαμε πολύ απλά, ότι είμαστε ένα από τα γκρουπ που δεν έχουν καμία πολιτική ατζέντα. Για την ακρίβεια δεν έχουμε καμία ατζέντα. Δεν θέλουμε να λέμε στον κόσμο τι να ψηφίζει, τι να τρώει, σε ποιον Θεό να πιστεύει ή κάτι τέτοιο. Είδαν όμως ότι πηγαίναμε πολύ τακτικά στη Ρωσία και υπάρχει μία «φοβία» απέναντι σ’ αυτή τη χώρα, στη Σουηδία. Έχουμε παίξει πολλές συναυλίες εκεί, έχουμε πάει σε αμφιλεγόμενα μέρη, οπότε δεν είχε να κάνει με το ότι μας μισούσαν, αλλά με το ότι δεν ήθελαν να μπλεχτούν με τους SABATON και όλα τα αμφιλεγόμενα πράγματα που κάνουμε, οπότε αποφάσισαν να τραβηχτούν από αυτή τη συνεργασία. Ο Par μου είχε πει να μην κάνουμε το τραγούδι, εγώ όμως επέμενα ότι έπρεπε να το βγάλουμε και να πούμε την αλήθεια, όπως ακριβώς ήταν. Αυτό είναι καλό όταν ζεις σε μία χώρα με ελευθερία λόγου. Ας το κάνουμε κι ας είμαστε ειλικρινής με ό,τι έγινε. Έγινε θέμα στη Σουηδία, αλλά σε καμία περίπτωση δεν τους κακολογούμε. Δεν είναι στο χέρι μας να εξηγούμε τον τρόπο με τον οποίο θα χειριστούν οι Ένοπλες Δυνάμεις της Σουηδίας αυτό το ζήτημα. Είχε πλάκα όμως, που μερικούς μήνες πριν, λάβαμε ένα email από μία περίπολο της Βασιλικής Φρουράς, που ήθελαν να χρησιμοποιήσουν το τραγούδι σ’ ένα promo video τους! Χαχαχαχα! Και όλοι σκεφτόμασταν: «Οκ, τώρα το θέλετε, έτσι;» Χαχαχα!
Όπως και να έχει όμως, όλο το μιλιταριστικό look, οι στίχοι σας για τους πολέμους, έχουν κάνει πολλούς ανθρώπους να σας αποκαλούν φασίστες, πολεμοκάπηλους, φιλοπόλεμους κι ένα σωρό άλλα τέτοια ωραία. Τι έχετε να πείτε σ’ αυτούς τους ανθρώπους, αλλά και στους υπόλοιπους που μπορεί να μην το πιστεύουν, αλλά μερικές φορές, παρασυρμένοι από τα στρατιωτικά ρούχα που φοράτε, από τα concept των δίσκων σας, μπορεί να έχουν δεύτερες σκέψεις πάνω σ’ αυτό; Με την ίδια λογική που κάποιοι πιστεύουν ότι μερικές black metal μπάντες, είναι η μετενσάρκωση του Αντίχριστου ή του Σατανά, έτσι μπορεί να πιστεύουν ότι εσείς είστε φασίστες ή κάτι τέτοιο…
Καταλαβαίνω απόλυτα για ποιον λόγο γίνεται αυτή η σύνδεση. Στο παρελθόν, πολλές φορές η μουσική έχει χρησιμοποιηθεί για να μεταφέρει κάποιο πολιτικό ή θρησκευτικό μήνυμα. Μπορώ λοιπόν να καταλάβω, για ποιον λόγο μπορεί κάποιος να κατανοήσει με λάθος τρόπο τη δική μας μουσική. Όμως, είναι πάρα πολύ σημαντικό να καταλάβουν όλοι πως εμείς είμαστε αφηγητές. Ας πούμε να μας λένε δημιουργούς ταινιών, επειδή οι ταινίες, σε πολλές περιπτώσεις είναι αποδεκτό κοινωνικά, πως απλά αφηγούνται μία ιστορία. Το γεγονός ότι μιλάμε, δηλαδή, για τους Ναζί δεν κάνει κι εμάς Ναζί, όπως και το ότι μιλάμε για Κομμουνιστές, δεν μας κάνει αυτόματα Κομμουνιστές. Στη μουσική, όμως, αυτό είναι λίγο tricky… Ας το πάμε λοιπόν στον κινηματογράφο: Θα ρωτούσε κανείς στον Steven Spielberg αν είναι Ναζί, επειδή έκανε την ταινία «Η λίστα του Σίντλερ»; Κανείς! Πολύ απλά επειδή καταλαβαίνουν ότι θέλει να πει απλά την ιστορία κάποιων που έκαναν εγκλήματα ή κάποιου που έκανε κάτι καλό σε μία κακή περίοδο. Είναι φυσιολογικό και θα έπρεπε να είναι έτσι. Απλά εύχομαι οι άνθρωποι να το έβλεπαν με τον ίδιο τρόπο και για εμάς και να κατανοούσαν ότι απλά είμαστε αφηγητές μιας ιστορίας. Κάποιες φορές θα πάρουμε το μέρος του κακού, κάποιες φορές θα μιλήσουμε για γενοκτονίες, κάποιες φορές απλά μας αρέσει να ανακατεύουμε ανθρώπους, έτσι για να κάνουμε πανικό! Χαχαχαχα!
Θεωρείς ότι το “Christmas truce” είναι το πιο απαιτητικό τραγούδι που έχετε γράψει;
Εννοείς συνθετικά ή εκτελεστικά;
Συνθετικά.
Ναι, 100% είναι από τα πιο απαιτητικά μας τραγούδια. Υπάρχουν κάποια τραγούδια που τα ξεκίνησα το 2004 και τα τελείωσα το 2008, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι τα δούλευα συνεχώς. Μάλλον τα είχα αφήσει στην άκρη για αρκετό καιρό. Σίγουρα το “Bismark” και το “Christmas truce”, όμως, είναι τα δύο τραγούδια που έχω αφιερώσει τις περισσότερες ώρες δουλεύοντας πάνω σ’ αυτά.
Είναι σαν οι SABATON να συναντούν τους TRANS–SIBERIAN ORCHESTRA. Κι όχι μόνο λόγω του Χριστουγεννιάτικου concept, αλλά και μουσικά.
Ναι, σίγουρα. Μου αρέσουν πάρα πολύ οι SAVATAGE. Άλλωστε μπορείς να το ακούσεις ξεκάθαρα στο “Cliffs of Gallipoli” (σ.σ. το “Gutter ballet” παιγμένο από τους SABATON, δηλαδή)!!! Χαχαχαχα!
Σίγουρα σου αρέσουν και οι CRIMSON GLORY, όπως μπορούμε να ακούσουμε στο “Dreadnought”…
ΝΑΙΑΙΑΙΑΙΑΙ!!! Είσαι ο πρώτος που το βρήκες! Σ’ ευχαριστώ πολύ!!! (σ.σ. πρέπει να δείτε το video για την αντίδρασή του!)
Νομίζω ότι είναι προφανέστατο πως το εισαγωγικό riff είναι ένα tribute στο “In dark places”.
Ακριβώς. Το riff είναι εμπνευσμένο από αυτό το τραγούδι. Σ’ ευχαριστώ πολύ που το παρατήρησες. Είσαι ο πρώτος που το κατάλαβε, φίλε μου! Και αν παρατηρήσεις, τραγουδώ με τον τρόπο που τραγουδούσε και ο Midnight, που τόνιζε πολύ κάποιες λέξεις (σ.σ. άρχισε να τραγουδά με αυτόν τον τρόπο για να μου εξηγήσει τι εννοούσε). Πωπω! Τώρα είμαι πάρα πολύ χαρούμενος!
Ξέρεις, άκουγα το δίσκο και φώναξα τη γυναίκα μου, μόλις έφτασε στο “Dreadnought” και τη ρώτησα: «Τι σου θυμίζει αυτό το τραγούδι;» και μου απάντησε αμέσως: “CRIMSON GLORY, από το “Transcendence”, αλλά δεν θυμάμαι το τραγούδι»!!!
Χαχαχαχα! “Transcendence”… Ένας από τους αγαπημένους μου δίσκους όλων των εποχών.
Πραγματικά χαίρομαι πάρα πολύ που δεν ντρέπεσαι να αναφέρεις τις επιρροές σου και να λες ότι αυτή είναι η SAVATAGE στιγμή μου, εκείνη η CRIMSON GLORY στιγμή μου κ.ο.κ.
Γιατί να το κρύψω; Δεν κλέβουμε το τραγούδι. Θα χαρώ πολύ αν κάποιοι ανακαλύψουν τους CRIMSON GLORY, οι οποίοι είναι μία απίστευτα υποτιμημένη μπάντα. Αν τους ακούσουν περισσότεροι, ακόμα καλύτερα.
Οι SABATON σίγουρα έχουν εγκαθιδρύσει το δικό τους στυλ. Μουσικά, στιχουργικά, στυλιστικά. Νιώθετε ότι έχετε εγκλωβιστεί σ’ αυτό το ύφος ή ήταν αυτό που ψάχνατε από το ξεκίνημα της καριέρας σας; Επειδή τώρα δεν μπορείτε να κάνετε τίποτα διαφορετικό πλέον!
Χαχαχαχα! Μα δεν θέλω να κάνω κάτι άλλο! Όπως λέει ένας φίλος, όταν ακούσει κανείς τη μουσική μας, θα ανακαλύψει πάρα πολλά πράγματα από τα μεγάλα συγκροτήματα των 80s, αλλά έχουμε βάλει τόσα δικά μας πράγματα, που στο τέλος, κανείς δεν ακούγεται σαν τους SABATON. Κι αυτό είναι κάτι που με κάνει περήφανο και χαρούμενο. Δεν ντρέπομαι να πω ότι έχουμε επηρεαστεί πάρα πολύ από τους CRIMSON GLORY, τους ACCEPT, που υπάρχουν πάρα πολλά στοιχεία τους στη μουσική μας, τους JUDAS PRIEST. Όλα αυτά τα συγκροτήματα που μεγαλώσαμε ακούγοντάς τα και πίνοντας μπύρες. Νομίζω πως είναι θετικό. Και τώρα που ασχολούμαστε με την στρατιωτική ιστορία, όσο περισσότερα πράγματα μαθαίνω, τόσο πιο παθιασμένος γίνομαι σ’ αυτόν τον τομέα. Και πρέπει να σου πω πως δεν αισθάνομαι καθόλου περιορισμένος. Δεν είμαστε επαναστατικοί, δεν κάνουμε εντελώς διαφορετικά πράγματα ανάμεσα στους δίσκους. Αν ακούσεις όμως το ντεμπούτο μας και το “War to end all wars”, δεν μοιάζουν καθόλου. Υπάρχει διαρκής εξέλιξη. Όταν ξεκινήσαμε ήμασταν πάρα πολύ μικροί και με κάθε δίσκο μεγαλώνουμε. Κοίτα το “Christmas truce”, για παράδειγμα. Είναι βαλς! Χαχαχα! Κι όμως τα καταφέραμε και το κάναμε να ακούγεται σαν SABATON.
Σας παρακολουθώ από το ξεκίνημα της καριέρας σας και θυμάμαι όταν είχατε παίξει στην Αθήνα για πρώτη φορά το 2009 μπροστά σε 100 περίπου ανθρώπους.
Έχει πλάκα, αλλά εκείνη τη βραδιά, είχα μία από τις πιο «βαθυστόχαστες» στιγμές της επαγγελματικής μου καριέρας. Θυμάμαι καθαρά, ότι παίζαμε το “Ghost division” και ότι στη μέση του κομματιού, όλα πάγωσαν και σκεφτόμουν: «κοίτα, είμαι στην Αθήνα για πρώτη φορά, περνάμε ωραία κι έχει έρθει αρκετός κόσμος». Όχι πάρα πολύς, βέβαια, αφού έχουμε δώσει πολύ μεγαλύτερες συναυλίες, αλλά περισσότερος απ’ όσον υπολογίζαμε από τη στιγμή που παίζαμε πρώτη φορά σε μία χώρα. «Έχει έρθει κόσμος», λοιπόν, «κι έχει περάσει ενάμισης χρόνος που δεν κάναμε άλλη δουλειά, εκτός από το να παίζουμε μουσική». Εννοώ, δεν βγάζαμε πολλά λεφτά, μας έφταναν ίσα ίσα για noodles, χαχαχαχα, αλλά τότε συνειδητοποίησα ότι είχα γίνει επαγγελματίας μουσικός.
Πρέπει να σου πω ότι ήμουν μέρος της ομάδας που σας έφερε στην Ελλάδα τις 4 τελευταίες φορές κι έζησα από πρώτο χέρι τη βελτίωσή σας σε όλα τα επίπεδα, που σας έφτασε να παίζετε από τους 100 ανθρώπους, στους 1800!!! Είδα πως δουλεύετε πριν και μετά τη συναυλία και κατέληξα στο συμπέρασμα ότι δεν είναι απλά η σκληρή δουλειά που σας έφτασε σ’ αυτό το επίπεδο. Μπορείς να μου πεις ποια άλλα πράγματα σας οδήγησαν εδώ; Μήπως όλα ήταν μέρος ενός masterplan, όπου πετύχατε να πραγματοποιήσετε όλα του τα στάδια;
Πρώτα, πρέπει να σου πω ότι δεν υπήρχε κάποιο masterplan. Όταν ξεκινήσαμε δεν είχαμε ιδέα ότι θα τραγουδούσαμε για πολεμικά θέματα και θα ντυνόμασταν σαν τους VILLAGE PEOPLE σε καμουφλάζ! Χαχαχα! Όλα ήρθαν φυσιολογικά. Ξέρεις όμως κάτι; Δεν ξανακάναμε τις κακές μας ιδέες. Κρατούσαμε μόνο τα καλά. Κατανοώ απόλυτα την ερώτησή σου. Αν κάποιος δει τους SABATON σήμερα, δεν είναι παράλογο να σκεφτεί πως υπήρχε κάποιο μεγάλο πλάνο πίσω από το συγκρότημα. Όλα όσα συνέβησαν όμως, έγιναν με φυσιολογικό, οργανικό τρόπο. Όταν μπορούσαμε να το αντέξουμε οικονομικά, για παράδειγμα, βάλαμε ένα τανκ στη σκηνή. Ας πάμε και στο άλλο μέρος του ερωτήματος. Όντως, ένα μεγάλο μέρος των όσων έχουν γίνει, οφείλονται στη σκληρή δουλειά. Όχι όμως όλα. Πρέπει να κοιτάξεις την ποιότητα της μουσικής και των συναυλιών. Δεν χρειάζεται να είσαι το καλύτερο σχήμα του κόσμου. Δεν λέω ότι είμαστε οι καλύτεροι στον κόσμο. Λέω ότι πρέπει να είσαι καλός, σ’ ένα συγκεκριμένο επίπεδο. Πρέπει να δουλεύεις σκληρά για να γίνεσαι καλύτερος. Όλοι όταν ξεκινάνε είναι σκατά. Το ίδιο κι εμείς και μάλιστα για πολλά χρόνια. Τότε είναι που έρχεται ο τρίτος, βασικός παράγοντας. Η τύχη. Να είσαι στο σωστό μέρος την κατάλληλη στιγμή. Όταν ξεκινήσαμε, τα πράγματα ήταν άσχημα για το heavy metal, οπότε μάθαμε στα δύσκολα. Το melodic metal δεν πήγαινε καλά, αλλά είχαμε τους HAMMERFALL και τους BLIND GUARDIAN, που άρχιζαν να ανοίγουν νέες πόρτες. Όταν εμείς αρχίσαμε να παίζουμε πιο αξιοπρεπώς, το μελωδικό metal είχε γίνει ήδη πιο αποδεκτό. Αν είχαμε ξεκινήσει 10 χρόνια νωρίτερα, θα την είχαμε πατήσει. Δεν θα βρισκόμασταν καθόλου κοντά στο επίπεδο που βρισκόμαστε σήμερα. Ακόμα κι αν κάναμε ακριβώς τα ίδια πράγματα.
Θα μου επιτρέψεις, όμως, να πω ότι κάνατε κάποια πράγματα που –τουλάχιστον σε εμένα- έδειχναν ότι το γκρουπ θα κρατήσει πολλά χρόνια. Πρώτα απ’ όλα, δεν κάνατε το λάθος να πάτε για τα γρήγορα λεφτά. Θα μου επιτρέψεις να ξέρω από πρώτο χέρι, πως ενδιαφέρεστε πρωτίστως να χτίσετε ένα κοινό σε κάποια χώρα κι όχι για το πώς θα βγάλετε περισσότερα χρήματα. Έχετε μάλιστα και μία αξιοθαύμαστη εμπιστοσύνη στους εαυτούς σας, ότι την επόμενη φορά, θα έρθει περισσότερος κόσμος και τη μεθεπόμενη ακόμα περισσότερος και τότε θα μπορέσετε να πάρετε και τα χρήματα που θέλετε. Αν μου επιτρέπεις, αυτός είναι ένας πολύ υγιής τρόπος σκέψης.
Σ’ ευχαριστώ πάρα πολύ που το παρατήρησες αυτό και το έβαλες σε μία συνέντευξη, επειδή αυτό που λες είναι απολύτως σωστό. Αυτό που μας ενδιαφέρει, είναι να παίζουμε heavy metal. Είμαστε ένα γκρουπ που το ενδιαφέρει αν θα παίξουμε καλά ή άσχημα. Δεν υπάρχει κάτι κακό στα λεφτά, αλλά είναι η συνέπεια της επιτυχίας. Δεν πρέπει να κυνηγάς ούτε τα χρήματα, ούτε την επιτυχία. Ας μην το περιορίζουμε στο heavy metal. Αν κατασκευάζεις κινητά τηλέφωνα και στόχος σου είναι να φτιάξεις το καλύτερο κινητό, θα γίνεις επιτυχημένος και θα βγάλεις και πολλά λεφτά. Είναι πάντα δύσκολο όταν ξεκινάς, να συναγωνίζεσαι γκρουπ με τα οποία έχεις μεγαλώσει. Τους IRON MAIDEN, για παράδειγμα. Ποτέ δεν θα μπορούσαμε να φανταστούμε κάτι τέτοιο. Ποτέ δεν θα μπορούσαμε να φανταστούμε ότι θα παίζαμε στο Wacken, πόσο μάλλον να ήμασταν και headliners.
…και να παίζετε ταυτόχρονα και σε δύο σκηνές!!!
Αν μας ρωτούσες όταν ήμασταν 18 χρονών, θα γελούσαμε και θα λέγαμε ότι αυτά είναι βλακείες. Αντί να μετράς τα πράγματα με την επιτυχία και τα χρήματα, γιατί να μην τα μετράς με το πώς θα γίνεις καλύτερος; Πως θα κάνεις πράγματα με τα οποία διασκεδάζεις, γιατί αυτό σημαίνει ότι θα θέλεις να παίζεις μουσική περισσότερο; Ειλικρινά, πιστεύω ότι ακόμα και από την επαγγελματική πλευρά των πραγμάτων αυτό είναι πιο έξυπνο.
Πριν μερικά χρόνια, περάσατε από την Ελλάδα στην περιοδεία σας που είχατε support τους ACCEPT και για αρκετό κόσμο φάνηκε σαν προσβολή αυτό το γεγονός. Μπορείς να μας εξηγήσεις, σε παρακαλώ, τι συνέβη σ’ αυτήν την περιοδεία; Όχι σε μένα, εγώ ξέρω!
Χαχαχα! Να σου πω και σε μένα φάνηκε κακό αυτό! Οι ACCEPT είναι από τα αγαπημένα μου συγκροτήματα όλων των εποχών. Αυτό συνέβη και πριν λίγα χρόνια με τους TWISTED SISTER, που είναι ένα πολύ δημοφιλές σχήμα στη Σουηδία, αλλά σε κάποιο διάστημα, τους ξεπεράσαμε. Δεν έχω ξανανιώσει μεγαλύτερη ντροπή, απ’ όταν κλήθηκα να παίξω το “Ghost division”, αφότου είχαν παίξει πριν από εμάς, οι SISTER, το “We ‘re not gonna take it”, το τραγούδι που με έκανε μεταλλά! Ήταν λάθος! Κάθε ίνα του σώματός μου, έλεγε ότι δεν έπρεπε να συμβεί αυτό. Με τους ACCEPT, είχαμε παίξει support σε εκείνους στην Αμερική 5-6 χρόνια πριν έρθουν να παίξουν εκείνοι support σε μας. Η αλήθεια είναι ότι σε κάποιες περιοχές ήμασταν το ίδιο μεγάλοι με αυτούς, σε κάποιες άλλες όμως, λίγο ή πολύ πιο μεγάλοι από εκείνους. Αυτός θα ήταν, λοιπόν, ο πιο αποτελεσματικός τρόπος να γίνει το billing της περιοδείας. Και αυτό, κάτι λέει για τους ACCEPT, ότι ήταν πρόθυμοι να το κάνουν (σ.σ. δηλαδή να παίξουν support στους SABATON).
Σε μένα, τουλάχιστον, αυτό λέει ότι θέλουν να χτίσουν ένα κοινό που να αποτελείται από νεότερους ανθρώπους, που δεν ξέρουν τους ACCEPT. Και ποιος είναι ο πιο σωστός τρόπος να έρθει νεαρό κοινό να σε ακούσει; Μα φυσικά, να παίξεις μ’ ένα συγκρότημα που μαζεύει πιτσιρικάδες στις συναυλίες του.
Ακριβώς.
Και, σε παρακαλώ, θα μου επιτρέψεις να πω, γνωρίζω δίχως περιθώριο αμφισβήτησης αυτών που λέω, από πρώτο χέρι, πόσο καλά συμπεριφερθήκατε στους ACCEPT, με κάθε δυνατό τρόπο, σε οποιοδήποτε στάδιο της συνεργασίας σας, κατά τη διάρκεια της περιοδείας. Τους συμπεριφερθήκατε σαν πραγματικούς headliners, σε όλα τα επίπεδα (σ.σ. και καταλαβαίνετε τι εννοώ ΚΑΙ οικονομικά). Αυτό είναι πάρα πολύ τιμητικό για εσάς. Έχετε χτίσει ένα τόσο καλό όνομα στη σκηνή, που σας σέβονται, σε σημείο που ακόμα και να μην αρέσει σε κάποιον η μουσική σας, να μην μπορεί να πει κάτι για την ακεραιότητά σας και τον σεβασμό που δείχνετε. Ήθελα να διευκρινιστούν κάποια στιγμή αυτά τα πράγματα, γιατί ακόμα και τώρα, τόσα χρόνια μετά, διαβάζω ανακρίβειες. Διότι δεν πήγατε εσείς στους ACCEPT να τους ζητήσετε να παίξουν support σε σας. Οι ACCEPT ήρθαν και σας το ζήτησαν. Έτσι δεν είναι;
Οι συζητήσεις είχαν γίνει αμέσως μετά το τέλος της αμερικάνικης περιοδείας μας, μαζί τους. Μιλούσαμε με τη Gaby (σ.σ. τη manager των ACCEPT και σύζυγο του Wolf Hoffmann) και τον Wolf για αρκετό καιρό, αλλά αυτό τελικά μπορούσε να γίνει δύο χρόνια αργότερα. Στο μεταξύ, εμείς μεγαλώναμε συνεχώς και είχαμε γίνει μεγαλύτερο όνομα στην Ευρώπη, απ’ ότι ήμασταν στην Αμερική. Ποτέ δεν τους ζητήσαμε να ανοίγουν τις συναυλίες μας. Συζητούσαμε για αρκετά χρόνια να περιοδεύαμε μαζί. Ποτέ, μέχρι τότε, δεν είχαμε συζητήσει ποιος θα κάνει support σε ποιον. Υπήρχαν όμως αντιδράσεις και θυμάμαι ότι στην Ισπανία ήταν έντονες. Χαίρομαι πολύ, όμως, που και ο ίδιος περιέγραψες πολύ σωστά, ότι οι ACCEPT ήταν αρκετά έξυπνοι ώστε να ψάξουν να βρουν ένα καινούργιο και νεαρότερο κοινό. Αυτό σημαίνει ότι το αγαπημένο σου συγκρότημα, θα μπορέσει να μείνει ζωντανό περισσότερο καιρό.
Είναι υγιές γι’ αυτούς. Σημαίνει ότι θέλουν να γράψουν περισσότερη μουσική και δεν στηρίζονται σε ανθρώπους σαν εμένα, γύρω στα 50, που δεν θα έχουν τη διάθεση να πάνε και σε πολλές συναυλίες όσο μεγαλώνουν. Μιλώντας γι’ αυτό, έχουμε εσάς, τους POWERWOLF, τους ARCH ENEMY, τους AMON AMARTH, τους JINJER, που είναι από τα ελάχιστα σχήματα που φέρνετε νεαρό κόσμο στο heavy metal. Πως σας φαίνεται που οι παλαιότεροι μεταλλάδες, μιλούν άσχημα για εσάς;
Κάθε παππούς λέει στα εγγόνια του ότι η νέα μουσική είναι σκατά, έτσι δεν είναι; Χαχαχαχα! Κάθε γενιά χρειάζεται τους ήρωές της. Για εμένα, κανείς δεν θα ξεπεράσει τον Ritchie Blackmore. Η κατάσταση είναι ένα σπαθί με δύο κόψεις. Παιδιά 15 χρονών, που ακούνε IRON MAIDEN, είναι πολύ πιο εύκολο να ταυτιστούν με τον κιθαρίστα μας, τον Tommy παρά με τον Adrian Smith. Είναι πιο κοντά στην ηλικία τους. Και φαντάσου ότι ο Tommy είχε βγάλει φωτογραφία μαζί μας σαν οπαδός, το 2005 και τώρα είναι στο συγκρότημα. Φυσικά και είναι πιο εύκολο να ταυτιστείς μ’ έναν καλλιτέχνη που είναι 5-10 χρόνια μεγαλύτερός σου, παρά με κάποιον που είναι 30-40 χρόνια μεγαλύτερος. Οι νέοι θέλουν να ανακαλύψουν τη δική τους μουσική και οι παλιότεροι ξεχνούν όταν ήθελαν κι εκείνοι να κάνουν το ίδιο, όταν ήταν πιο μικροί.
Πως ήταν που παίξατε στην Αμερική με τους JUDAS PRIEST, όταν συνέβη το φοβερό αυτό θέμα με την υγεία του Richie Faulkner;
“Fuck me”!!! Συγνώμη για τη γλώσσα!!! Μόλις είχαμε αρχίσει να ρολάρουμε και ήμασταν πολύ χαρούμενοι που περιοδεύαμε ξανά. Ήμασταν, παρέα με τους JUDAS PRIEST, ένα εξαιρετικό πακέτο. Μεικτά κοινά και οι δύο είχαμε μεγάλο κέρδος. Υπήρχαν πολλοί οπαδοί των SABATON που δεν είχαν δει live τους JUDAS PRIEST και αντίστοιχα πολλοί οπαδοί των PRIEST που δεν μας είχαν ξανακούσει. Ήμασταν πάρα πολύ προσεχτικοί. Κάναμε όλα τα τεστ μας, δεν βάζαμε κόσμο στα λεωφορεία ή backstage, φορούσαμε τις μάσκες μας. Ήμασταν προετοιμασμένοι για κάποιες αλλαγές στο πρόγραμμα εξαιτίας της πανδημίας. Εκείνο το βράδυ, είχαμε πιεί πολύ, γιατί το διασκεδάζαμε που ήμασταν και πάλι σε περιοδεία και είχαμε και δύο μέρες κενό, αμέσως μετά. Γνωρίζαμε κόσμο και από παλιότερα, αφού ο stage manager των PRIEST, είχε δουλέψει ως stage manager και για εμάς. Εμείς τα πίναμε, ακούγοντας VAN HALEN και αυτό που γνωρίζαμε ήταν πως ο Richie Faulkner θα πήγαινε για check-up επειδή δεν αισθανόταν και πολύ καλά. Νιώσαμε δύο φορές άσχημα όταν μάθαμε, ότι τελικά έκανε εγχείρηση που κράτησε 10,5 ώρες και βρέθηκε ένα βήμα πριν το θάνατο. Νιώσαμε πολύ βλάκες, αλλά τελικά αυτό που κρατάω είναι ότι είμαστε όλοι χαρούμενοι που ξεπέρασε αυτό το σοβαρότατο πρόβλημα υγείας.
Έχετε κάνει αρκετά πράγματα μπροστά από την εποχή σας. Δικό σας φεστιβάλ, δική σας κρουαζιέρα, κομμάτι για video game, επιτραπέζιο παιχνίδι, το “Battle through history”. Ποιο είναι το επόμενο βήμα που σχεδιάζετε για να είστε και πάλι ένα βήμα μπροστά;
Μην ξεχνάς και το History Channel μας! Μόλις βγάλαμε κι ένα περιοδικό για τους οπαδούς μας, το “Sabotage”. Εεεε!!! “Camouflage”, συγνώμη! Χαχαχα! Όλα αυτά τα χρόνια, έχουμε δει πως οι οπαδοί μας, θέλουν να ρωτήσουν διαφορετικά πράγματα από αυτά που μας ρωτάνε οι δημοσιογράφοι. Όχι απαραίτητα πιο περίεργα πράγματα, αλλά διαφορετικά. Άσε που μου αρέσει το format του περιοδικού, για να έχω να διαβάζω στην τουαλέτα! Χαχαχα! Έχουμε μία στήλη, που ονομάζεται “Far from the fame” από το τραγούδι μας, όπου παίρνουμε συνέντευξη από τον παραγωγό μας. Υπάρχει πολύς κόσμος που θέλει να μάθει κάποια τεχνικά πράγματα, κάποια πράγματα που έχουν να κάνουν με την παραγωγή ενός άλμπουμ. Στο πρώτο τεύχος τις ερωτήσεις τις έκανα εγώ, αλλά πολλές από αυτές τις πήραμε από τους οπαδούς που μας ρωτούσαν όλον αυτόν τον καιρό.
Ποιο είναι το όνειρο που μένει να γίνει πραγματικότητα για τους SABATON;
Ξέρω ότι είναι πολύ δύσκολο να γίνει αυτό που έχω στο μυαλό μου, αλλά θα παλέψω με όλες μου τις δυνάμεις να γίνει μία “Battlefield Europe tour”. Να παίξουμε δηλαδή στην παραλία της Νορμανδίας και να ξεκινήσουμε με το “Primo Victoria”. Να έχουμε πυροτεχνήματα στην παραλία και ο κόσμος να είναι οι συμμαχικές δυνάμεις, που κάνουν απόβαση με αμφίβια μέσα, την ώρα που εμείς ξεκινάμε τη συναυλία!!! Ή να παίξουμε στην περιοχή της Φλάνδρας το “Price of a mile”. Να τραγουδήσουμε το κομμάτι “Hearts of iron” στο Βερολίνο. Είναι τόσα πολλά μέρη στην Ευρώπη όπου έχουν γίνει σημαντικές μάχες. Αυτό θα ήταν το όνειρό μου.
Σάκης Φράγκος
Photos by Tim Tronckoe
