SABATON interview (Pär Sundström)

“Pride of a nation, a beast made of steel”

Όποιος δεν αντιλαμβάνεται το μέγεθος των SABATON τη σημερινή εποχή εθελοτυφλεί. Μιλάμε για ένα συγκρότημα που ξεκίνησε από μηδενική βάση, δούλεψε, μόχθησε, λειτουργεί άκρως επαγγελματικά και απολαμβάνει την κορυφή του heavy metal στα χρόνια που ζούμε. Οι SABATON είναι έτοιμοι να κυκλοφορήσουν το νέο τους άλμπουμ που ονομάζεται “The great war” και το Rock Hard είχε την τύχη να μιλήσει με τον μπασίστα Pär Sundström για το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον των SABATON.

Γεια σου Pär είναι μεγάλη μου τιμή να μιλάω μαζί σου καθώς είμαι πολύ μεγάλος οπαδός της μπάντας. Πως πάει η προώθηση του νέου δίσκου;
Είμαι πολύ χαρούμενος που κάποιος θέλεις να μιλήσει μαζί μας και αυτό γιατί πριν αρκετά χρόνια κανείς δεν ήθελε να μιλήσει με τους SABATON. Τώρα έχει αλλάξει αυτό και είμαι πολύ ενθουσιασμένος. Η προώθηση του δίσκου θα διαρκέσει πέντε εβδομάδες μέχρι την κυκλοφορία του, όπου θα δώσουμε περίπου 400 συνεντεύξεις σε αυτό το διάστημα. Για  σήμερα είσαι ο τελευταίος και μετά θα φύγω για Πολωνία όπου θα συνεχίσουμε την προώθηση του δίσκου.

Ο δίσκος ονομάζεται “The great war”. Αν θυμάμαι καλά ξεκινήσατε τις ηχογραφήσεις του δίσκου ακριβώς 100 χρόνια μετά το τέλος του πολέμου. Μίλησε μου για την διαδικασία αυτή.
Σωστά θυμάσαι. Δεν έγινε ακριβώς σκόπιμα όλο αυτό. Έπρεπε να κλείσουμε το στούντιο για τις ηχογραφήσεις σχετικά γρήγορα αλλιώς δεν θα το βρίσκαμε τις ημερομηνίες που το θέλαμε. Το καλοκαίρι, όταν και μάθαμε πότε θα μπούμε στο στούντιο, έπεφτε όλως τυχαία την ημερομηνία που τελείωσε ο πόλεμος. Μιλήσαμε και αποφασίσαμε να κάνουμε κάτι πάνω σε αυτό. Και παλαιότερα είχαμε τραγούδια που μιλούσαν για αυτόν τον πόλεμο αλλά ποτέ έναν ολόκληρο δίσκο. Θεωρήσαμε πως το timing ήταν ιδανικό για κάτι τέτοιο. Ίσως αν το καθυστερούσαμε, μπορεί και να μην το κάναμε ποτέ.

Οπότε μιλάμε για ένα concept album. 
Ναι, είναι ένα concept album. Βασικά δεν είναι το concept album το οποίο μιλάει για ένα και μόνο γεγονός αλλά για πολλά γεγονότα μαζί τα οποία συντέλεσαν στην κεντρική ιδέα του δίσκου που είναι ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος. Τα τραγούδια δεν έχουν απόλυτη χρονολογική σειρά καθώς μιλάμε για έναν heavy metal δίσκο. Αφοσιωθήκαμε στο μουσικό κομμάτι και το πώς θα ηχεί καλύτερα στον ακροατή η σειρά των τραγουδιών παρά να τα βάλουμε ανά χρονική περίοδο. Πρώτα κοιτάξαμε τον δίσκο μουσικά και μετά ιστορικά.

Στα χέρια μου έφτασε η history edition του δίσκου όπου πριν από κάθε τραγούδι μία ηθοποιός απαγγέλει κάτι σαν πρόλογο που έχει σαν θέμα το εκάστοτε τραγούδι. Πως καταλήξατε σε αυτήν την επιλογή; 
Στην ουσία θελήσαμε να κάνουμε ότι και πριν δέκα χρόνια όταν και ηχογραφούσαμε το “Art of war”. Από την πρώτη στιγμή που αποφασίσαμε τη θεματολογία του δίσκου, είχα στο μυαλό μου αυτή την εναλλακτική έκδοση για το “The great war”. Βέβαια, πολύς κόσμος την εποχή που ζούμε δεν ακούει μουσική όπως άκουγε παλαιότερα. Στις μέρες μας, ο μέσος ακροατής βάζει δύο – τρία τραγούδια στην αγαπημένη του λίστα, που περιλαμβάνει πολλές μπάντες φυσικά. Αν αυτό επιθυμεί όλα καλά. Αν κάποιος το κάνει αυτό σίγουρα δεν θα μπορεί να παίξει την λίστα του σε κάποιο πάρτι ή ένα μαγαζί καθώς κανένας δε θέλει πριν το τραγούδι μία γυναίκα να μιλάει. Σε αυτή την περίπτωση μπορεί να αγοράσει την κανονική έκδοση του δίσκου όπου μπορεί να ακούσει μόνο το μουσικό κομμάτι. Στην ουσία η history version απευθύνεται στους ακροατές που ακούνε έναν δίσκο από την αρχή, που θέλουν να έχουν κάτι παραπάνω από ένα απλό άλμπουμ. Επίσης υπάρχει και μία τρίτη έκδοση του άλμπουμ που ονομάζεται “The sound check to the great war”. Αυτή η έκδοση είναι εντελώς διαφορετική καθώς περιέχει instrumental και orchestral εκδόσεις των τραγουδιών και είναι ένα μπόνους για τον κόσμο που θέλει κάτι εντελώς διαφορετικό. Δεν είμαι αυτός που θα πει πως θα ακούσει ο άλλος μουσική. Αν θέλει να ακούσει ένα τραγούδι ας ακούσει ένα τραγούδι. Αλλά αν θέλει να έχει μία πολύ όμορφη εμπειρία τότε του προτείνω την history edition του δίσκου.

Στο μουσικό κομμάτι του δίσκου, αυτό που εγώ καταλαβαίνω, είναι ότι δουλέψατε αρκετά σαν συγκρότημα. Βρήκα κάποιες ισχνές επιρροές από progressive μουσική, κάποιες από κλασσικά συγκροτήματα όπως οι URIAH HEEP και σε κάποια άλλα σημεία έχετε βάλει και ηλεκτρονικά μέρη. Πως καταφέρατε να εντάξετε όλα αυτά τα στοιχεία και να τα ενώσετε ώστε να ακούγονται τόσο αρμονικά στον δίσκο; 
Χαχαχαχα! Μας αρέσει να κάνουμε μικρά βήματα προόδου αλλά χωρίς να ξεφύγουμε από αυτό που είναι και μπορούν να κάνουν οι SABATON. Το είδαμε σαν πρόκληση όλο αυτό. Για αυτό υπάρχουν πολλά στοιχεία από κλασσική μουσική μέσα στον δίσκο. Υπάρχουν πολλοί που συμμετέχουν στην γραφή ενός τραγουδιού χωρίς απαραίτητα όλες οι γνώμες να είναι αποδεκτές. Όταν τελείωσε ο δίσκος και τον ακούσαμε όλοι μαζί, καταλήξαμε πως έχει όλα αυτά τα στοιχεία που ανέφερες και μας άρεσε αρκετά. Δε νομίζω ότι υπάρχει περίπτωση οι SABATON να αλλάξουν τον ήχο τους δραματικά. Αν αγοράσει κάποιος το νέο άλμπουμ και είναι ήδη οπαδός της μπάντας και του άρεσε για παράδειγμα το “The last stand” σίγουρα θα του αρέσει και το “The great war” καθώς έχουν πολλά κοινά σημεία, όπως επίσης πολλά κοινά σημεία έχει και με το “Art of war”.

Ο λόγος που σου έκανα αυτή την ερώτηση ήταν ο εξής. Θυμάμαι πως διαβάζοντας τις συνεντεύξεις σας για την κυκλοφορία του “The last stand”, είχατε αναφέρει πως ο δίσκος θα είχε κάποια νέα στοιχεία στη μουσική. Αυτό στην ουσία δεν έγινε τότε αλλά τώρα. Η γνώμη σου ποια είναι;
Καταρχήν σε ευχαριστώ πολύ που μας παρακολουθείς και θυμάσαι τι είχαμε πει χαχαχαχαχα! Υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι παραπονιούνται και λένε «Α, οι SABATON παίζουν συνέχεια τα ίδια και τα ίδια». Αν αλλάζαμε κατά πολύ τη μουσική μας, οι ίδιοι άνθρωποι θα έλεγαν πως αλλάξαμε τη μουσική μας και πως δεν είμαστε πιστοί στον ήχο μας. Δεν βγάζεις άκρη. Αν έπρεπε να αποφασίσω ανάμεσα στα δύο, του να παραμείνω πιστός στον ήχο μας ή του να ανοίξω την ψαλίδα στο κοινό παίζοντας και κάτι διαφορετικό, τότε θα αποφάσιζα το πρώτο. Είμαστε μουσικοί. Είναι στην ανθρώπινη φύση μας αυτό που κάνουμε, μας εκφράζει και το κάνουμε με πολλή αγάπη. Προσπαθούμε να δοκιμάζουμε πράγματα χωρίς να ξεφεύγουμε. Είμαστε και λίγο περίεργοι για το πώς θα ηχεί ένα τραγούδι που θα έχει διαφορετικά στοιχεία από τη μουσική μας χαχαχαχα!
Πριν από περίπου ένα μήνα (η συνέντευξη έγινε στα τέλη Μαΐου) κυκλοφορήσατε ένα καινούργιο τραγούδι, το “Bismark”. Καταπληκτικό τραγούδι και ακόμα πιο εντυπωσιακό βίντεο. Ποιος είναι ο λόγος που δεν βρίσκεται μέσα στον δίσκο;
Θα σου πω. Κλείνουμε 20 χρόνια σαν συγκρότημα και πολύς κόσμος μας ρωτούσε τι θα κάναμε για γιορτάσουμε αυτά τα 20 χρόνια. Κάποιοι μας είπαν να βγούμε σε περιοδεία και να παίξουμε μόνο τα παλιά μας τραγούδια και κάποιοι άλλοι να κυκλοφορήσουμε ένα best of άλμπουμ. Δεν ήθελα να αφοσιωθώ στο παρελθόν αλλά στο να κάνω κάτι εντελώς καινούργιο. Εδώ θέλω να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ στους οπαδούς μας που είναι μαζί μας αυτά τα 20 χρόνια. Σκέφτηκα τι θα μπορούσαμε να κάνουμε για να είναι όλοι οι οπαδοί μας ευχαριστημένοι. Σκεφτήκαμε πως οι περισσότεροι θα ήθελαν κάτι καινούργιο και αυτό ήταν μια καλή αρχή. Μετά έπρεπε να βρούμε το θέμα για το οποίο θα γράψουμε μουσική. Κοιτάζοντας τα χιλιάδες e-mail μου παρατηρούσα για ποιο θέμα ήθελαν οι οπαδοί μας να τραγουδήσουμε. Συγκέντρωσα αυτά τα e-mail και είδα ότι το δημοφιλέστερο θέμα ήταν να γράψουμε ένα τραγούδι για το STAR WARS (γελάει μέχρι θανάτου!). Δεν θα μπορούσαν οι SABATON να κάνουν κάτι τέτοιο, οπότε προχώρησα στο νούμερο δύο που ήταν το πολεμικό πλοίο Bismark. Γράψαμε το τραγούδι και καθώς έχουμε μία συνεργασία με μία εταιρεία παιχνιδιών που ονομάζεται War Gaming, τους είπα τι έχω μέσα στο μυαλό μου, το βρήκαν φανταστικό και ανέλαβαν το βίντεο. Έχουν καταπληκτικό προσωπικό και εξαιρετικά στούντιο στα οποία εργάζονται και μας βοήθησαν να κάνουμε το βίντεο. Δε θέλαμε να το κυκλοφορήσουμε σε μορφή CD ή βινυλίου γιατί θα έλεγαν πως οι SABATON το κάνουν για τα λεφτά και τέτοια. Οπότε το ανεβάσαμε στο YouTube και είναι ένα μικρό δώρο από εμάς για όλους μας του οπαδούς εκεί έξω. Αυτή είναι η ιστορία του “Bismark” και ο λόγος που δεν μπήκε στον δίσκο.

Οπότε το πρώτο τραγούδι που κυκλοφόρησε από τον δίσκο ήταν το “Fields of Verdun”. Μία μέρα πριν κυκλοφόρησε μία ορχηστρική εκτέλεση παιγμένη από τους APOCALYPTICA. Υπάρχει περίπτωση να βρεθούν οι δύο μπάντες μαζί στη σκηνή προκειμένου να δώσετε μία συναυλία για τους οπαδούς σας; 
Θα ήταν φανταστικό! Μου αρέσουν πάρα πολύ οι APOCALYPTICA και ήταν δική μου ιδέα να κυκλοφορήσουμε το πρώτο μας single με αυτή τη μορφή μία μέρα πριν την επίσημη κυκλοφορία των SABATON. Πήγα στη Μαδρίτη και τους συνάντησα, τους εξήγησα τι θέλω να κάνουμε και συμφώνησαν αμέσως. Ήταν πολύ ενθουσιασμένοι. Πολύ μου είπαν πως δε γίνεται να κυκλοφορήσουμε μία ορχηστρική διασκευή μία μέρα πριν. Προφανώς και μπορούμε να το κάνουμε και το κάναμε. Θα ήθελα να κάνω και άλλα πράγματα με τους APOCALYPTICA, τους έχουμε ήδη στο festival μας και που ξέρεις μπορεί να παίξουμε το τραγούδι μαζί στη συναυλία μας!

Ας πάμε σε ένα άλλο θέμα. Στην προηγούμενη ευρωπαϊκή σας περιοδεία είχατε σαν special guests τους ACCEPT. Απ’ όσα γνωρίζω τους συμπεριφερθήκατε σαν να είναι headliners και η πληρωμή τους ήταν σαν να είναι headliners. Οι ACCEPT αποφάσισαν να ενεργήσουν καθαρά σαν support μπάντα. Αυτό ήταν αρκετά ζημιογόνο για εσάς. Η ερώτησή μου είναι εξής. Κερδίσατε κάτι από όλο αυτό και είναι κάτι το οποίο δε θα ξανακάνατε;   
(Ξεφυσάει)… Υπήρχε πολύς κόσμος που ήταν αναστατωμένος καθώς έλεγαν πως μία μπάντα σαν τους ACCEPT δεν μπορεί να παίξει κάτω από τους SABATON καθώς μιλάμε για μία μπάντα με το δικό της μύθο στο heavy metal. Ναι είναι και έχουν όλο μου τον σεβασμό.  Αλλά το 2017 ήταν μικρότερο μέγεθος από τους SABATON και αυτό είναι γεγονός. Είναι πολύ σημαντική μπάντα και έπαιξαν ρόλο σε αυτό που είμαστε εμείς σήμερα. Γεγονός και αυτό. Αλλά είναι και γεγονός πως τώρα είμαστε μεγαλύτερη μπάντα από τους ACCEPT. Του χρόνου μπορεί και να μην είμαστε. Αυτό όμως ο κόσμος το αγνοεί και λέει πως δε μπορούμε να κάνουμε κάτι τέτοιο. Αν θες να επιβιώσεις στη μουσική όπως είναι σήμερα, θα πρέπει να είσαι ρεαλιστής. Οι ACCEPT είναι αυτοί που κέρδισαν από εμάς σε αυτήν την περιοδεία και όποιος δε το καταλαβαίνει, απλά δε γνωρίζει τι γίνεται στον κόσμο. Είχαν την ευκαιρία να παίξουν σε καινούργιο κοινό, σε χώρες που ενδεχομένως δεν είχαν παίξει ποτέ. Μας ευχαρίστησαν καθώς έπαιξαν την πρώτη συναυλία της καριέρας τους στη Σερβία για παράδειγμα. Αλλά και σε μέρη που δεν πηγαίνουν συχνά γιατί δεν έχουν αρκετούς οπαδούς. Εμείς πήγαμε παντού, τους πήραμε μαζί μας. Δεν θα έλεγαν όχι σε καμία περίπτωση. Δεν είναι χαζοί. Μπορεί και να έκανα ξανά κάτι τέτοιο. Δεν είμαι αρνητικός. Αλλά καλό είναι να μιλάμε με γεγονότα και μόνο με αυτά. Oι ACCEPT κέρδισαν από εμάς όχι εμείς από αυτούς.

Για μένα αλλά και για πολύ κόσμο εκεί έξω, οι SABATON θεωρούνται τεράστιο συγκρότημα, ίσως το μεγαλύτερο των καιρών μας. Όταν έρθει η στιγμή και αποσυρθούν οι IRON MAIDEN, οι METALLICA και τα άλλα μεγαθήρια, έχεις σκεφτεί ότι οι SABATON θα είναι η μεγαλύτερη μπάντα του πλανήτη; 
Αυτός είναι ο στόχος μας. Από τότε που άρχισα να παίζω μουσική, το όνειρό μου ήταν να βρεθώ στην μεγαλύτερη μπάντα του κόσμου, δεν αποτελεί μυστικό κάτι τέτοιο. Κοιτάω μπροστά. Πιέζω τον εαυτό μου για να φτάσω κάθε φορά σε μεγαλύτερο επίπεδο από αυτό που είμαι τώρα. Αν ήμουν ευχαριστημένος φτάνοντας σε ένα επίπεδο δε θα έφτανα στο σημείο που είμαι τώρα. Ο κόσμος χρειάζεται καινούργιες heavy metal μπάντες να βγουν στο προσκήνιο. Δεν επιβιώνουν όλες στη μουσική βιομηχανία. Για αυτόν τον λόγο πρέπει συνέχεια να βγαίνουν καινούργια πράγματα. Και είναι κάτι που το χρειαζόμαστε όλοι, και οι μπάντες και οι οπαδοί. Εάν δεν υπάρχουν νέες μπάντες, τι θα απογίνουν τα περιοδικά; Αν κλείσουν τα περιοδικά, ποιος θα προωθεί τις νέες μπάντες, τη δική μου μουσική, τη δική σου; Πρέπει να βοηθάει ο ένας τον άλλον και να κρατήσουμε το heavy metal δυνατό. Οι άνθρωποι που ασχολούνται με το heavy metal έχουν τον απόλυτο σεβασμό μας γι’ αυτό που κάνουν. Το heavy metal έχει μπάντες που βγάζουν καλούς δίσκους στις μέρες μας και αυτό δεν πρέπει να περάσει σαν αμελητέα ποσότητα. Οι SABATON θα συνεχίσουν να γράφουν μουσική και να στοχεύουν στο να γίνουν οι μεγαλύτερη μπάντα του πλανήτη μόλις αποσυρθούν τα μεγαθήρια. Και αυτός είναι και ο λόγος που κάναμε το SABATON OPEN AIR. Να έρχονται οι μπάντες και να παρουσιάζουν τις δουλειές τους. Θα προσπαθήσουμε να βοηθήσουμε όσο μπορούμε τις νέες μπάντες έστω και μέσα από το φεστιβάλ μας.

20 χρόνια SABATON. 20 χρόνια αφοσίωσης στο συγκρότημα και στον στόχο που έχετε θέσει σαν μπάντα. Μπορείς να μου πεις ποιες είναι οι πιο δυνατές σου αναμνήσεις από την αρχή έως και σήμερα;
Υπάρχουν πολλές ιστορίες που μπορώ να σου πω. Τόσες πολλές αναμνήσεις, είτε καλές είτε κακές. Αλλά θα σου πω ποια είναι η αγαπημένη μου. Το 2012 μείναμε δύο άτομα καθώς τα υπόλοιπα μέλη της μπάντας αποφάσισαν πως ήθελαν να κάνουν κάτι άλλο και έτσι δημιούργησαν τους CIVIL WAR. Ο λόγος που χωρίσαμε εκείνο το διάστημα ήταν γιατί εμείς θέλαμε να κάνουμε τους SABATON ακόμα πιο μεγάλους ενώ εκείνη ήθελαν να έχουν περισσότερο προσωπικό χρόνο με δικά τους άτομα. Ήταν πολύ σημαντική στιγμή γιατί ήμασταν μαζί για 13 ολόκληρα χρόνια, καταλαβαίνεις; Μιλάμε για το original line up της μπάντας. Δεν ξέραμε αν θα μπορέσουμε να λειτουργήσουμε σαν συγκρότημα με τρία νέα μέλη να μας πλαισιώνουν. Ξέραμε πως ο Robban ήταν καλός drummer, όπως επίσης ξέραμε πως ο Tommy και ο Chris ήταν καλοί κιθαρίστες. Αλλά θα μπορούσαμε να παίξουμε όλοι μαζί; Αυτό ήταν το ζητούμενο. Δεν το ξέραμε. Κλείσαμε έναν χώρο και καλέσαμε εκεί μερικούς ανθρώπους να μας δουν. Βέβαια πριν από αυτό, πρέπει να σου πω, ότι οι δύο κιθαρίστες δεν πέρασαν από κάποια audition. Βρεθήκαμε, μιλήσαμε, ήπιαμε μερικές μπύρες και έφυγαν. Μετά από μερικές μέρες τους καλέσαμε και τους είπαμε να παρατήσουν τις δουλειές τους, να έρθουν στην Στοκχόλμη, να προβάρουμε και να βγούμε σε περιοδεία. Και επιστρέφω σε αυτό που θέλω να σου πω. Μόλις κλείσαμε τον χώρο, ήταν η πρώτη φορά που θα βρισκόταν η νέα σύνθεση πάνω στη σκηνή. Παίξαμε ένα κανονικό show και ο κόσμος από κάτω ήταν το crew της μπάντας. Τους ζητήσαμε να μας πουν τη γνώμη τους για αυτό που θα έβλεπαν και δε σου κρύβω πως αν δεν ήταν καλό αυτό που θα έβλεπαν μπορεί να ήταν και το τέλος των SABATON. Αφού τελειώσαμε το πρώτο τραγούδι δεν υπήρχε καμία αντίδραση από τον κόσμο κάτω. Τότε, βγήκε ένα μέλος από το crew και μας είπε ότι αυτό που είδε ήταν καταπληκτικό και πως πάνω στη σκηνή ήταν σα να παίζαμε για χρόνια μαζί. Οπότε, κατέβηκα και αμέσως πήρα τηλέφωνο το γραφείο που είναι υπεύθυνο για τις συναυλίες και τους ανακοίνωσα πως οι SABATON είναι έτοιμοι να περιοδεύσουν ξανά! Και για μένα αυτή ήταν η πιο μαγική στιγμή μέχρι σήμερα!

Μπορείς να φανταστείς τη ζωή σου χωρίς τους SABATON;
Τι;;;!! Ω Θεέ μου! Όχι με τίποτα. Δεν μπορώ με τίποτα.

Τι θα έκανες αν δεν είχε δημιουργηθεί ποτέ το συγκρότημα τότε, να το θέσω καλύτερα.
Δεν ξέρω. Ίσως να είχα ασχοληθεί με τα βίντεο παιχνίδια. Αλλά είναι κάτι που δεν το έχω σκεφτεί ποτέ. Δεν κάνω τέτοιες σκέψεις, δεν μου αρέσει αυτό. Θέλω να κοιτάω το σήμερα και το μέλλον και αυτό έχει να κάνει μόνο με τους SABATON και τίποτα άλλο (γελάει)!

Ο χρόνος μας τελειώνει Pär. Έχεις κάποιο μήνυμα για τους Έλληνες οπαδούς; 
Νιώθω πολύ χαρούμενος για τους οπαδούς που έχουμε στην Ελλάδα! Από τις πρώτες φορές που ήρθαμε και παίξαμε στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη και δέχτηκα την ελληνική φιλοξενία και την αγάπη προς το συγκρότημα. Μέχρι και πέρυσι που παίξαμε στο Rockwave άκουγα τον κόσμο να φωνάζει για εμάς παρόλο που δεν μπορούσα να δω τίποτα από τη σκόνη! Σας ευχαριστώ μέσα από την καρδιά μου που είστε πιστοί προς τους SABATON και εύχομαι να σας ξαναδώ όσο πιο σύντομα γίνεται!
Ντίνος “Benjamin Breeg” Γανίτης