SEPULTURA – “Roots” – Worst to best

Ευκαιρίες ψάχνει ο Γιαννάκης να μιλήσει ΞΑΝΑ για τους λατρεμένους του SEPULTURA. Και να που αυτές παρουσιάζονται. Σήμερα σβήνει 27 κεράκια το “Roots”. Ένας δίσκος – σταθμός, ένα τιτάνιο άλμπουμ για ένα επιπλέον παρακλάδι του metal, είτε αρέσει, είτε δεν αρέσει. Πως φτάσαμε εκεί; Εφόσον η αμιγώς thrash λογική σταμάτησε στο “Arise”, το groove μπήκε στο παιχνίδι στο “Chaos A.D.”, με τον όγκο να γίνεται πρωταγωνιστής, αλλά και το hardcore στοιχείο (μια από τις έντονες ρίζες των SEPULTURA) να βγαίνει κι αυτό μπροστά. Αποτέλεσμα ένα από τα πιο πλούσια άλμπουμ που έχουν βγάλει ποτέ. 

Και έγινε “ζευγαράκι” στα δικά μου αυτιά με το “Roots”, όπου ο παραγωγός των σπουδαίων KORN, Ross Robinson (και κιθαρίστας των thrash ηρώων DETENTE της εκρηκτικής Dawn Crosby – “Recognize no authority” και τα μυαλά στα κάγκελα!) τους έδωσε την έξτρα φρεσκάδα για να τους φέρει στο σήμερα εκείνου του ήχου. Ένα άλμπουμ που είχε φτιαχτεί, με συνδρομή από την φυλή των ιθαγενών στη Βραζιλία επ’ ονόματι Xavante σε δύο κομμάτια, τους οποίους επισκέφτηκε το ίδιο το συγκρότημα (δείτε το “Chaos DVD” που τα έχει μαζεμένα όλα τα video, συν τα παρασκήνια αυτού – είχε βγει σε βιντεοκασέτα τότε “We are what we are”) ενισχύοντας τον πιο tribal χαρακτήρα των SEPULTURA (κάτι που ο Max Cavalera θα έπαιρνε αργότερα μαζί του στους SOULFLY). 

Ωραία. Και τώρα που είπαμε τα όμορφα, πάμε στα πολύ δύσκολα. 

The “Roots” countdown

16) “Canyon jam” (13.20):
Μα ποτέ να μη κατάλαβα τι προσέθεταν αυτά τα λεπτά στο δίσκο ρε παιδιά. Ποτέ όμως. ΟΚ, τα tribal ιντερλούδια έχουν μια σημασία σε τέτοιους δίσκους, αλλά τα 12 λεπτά που διαρκεί στο φινάλε κιόλας, εμένα με πετάνε έξω. Νομίζω είναι η πιο εύκολη τελευταία θέση σε κατάταξη που έχω κάνει ποτέ σε αυτή τη στήλη. Αχρείαστα μεγάλο, δεν πάει πουθενά, ευτυχώς όσοι έχετε το βινύλιο δεν το τρώτε στη μάπα.

15) “Jasco” (1.58):
Ώρα δεν ήταν για ένα ιντερλούδιο μετά από τόσο ξύλο μέσα στο δίσκο; Οι αλλιώτικες ρίζες του Andreas Kisser βγαίνουν στην επιφάνεια σε ένα ακουστικό διαμαντάκι που μάλλον μας προϊδέαζε ιδανικά για τα solo άλμπουμ του μια δεκαετία μετά περίπου (“Hubris I & II”). Συνδέεται ξεκάθαρα με το “Itsári” που ακολουθεί, και είναι ιδανική ανάπαυλα σε ένα δίσκο με τόση ένταση.

14) “Itsári” (4.49): H τελετή γιατρειάς των Xavante, μπήκε σε αυτό το δίσκο, και έκανε το στοιχείο της φυλής της χώρας τους κομμάτι της ταυτότητας των SEPULTURA από τούδε και στο εξής. Οι Βραζιλιάνοι συνδέθηκαν άρρηκτα με το αρχέγονο της πατρίδας τους, ενώ εύσημα πρέπει να δοθούν στο πόσο το έχουν σεβαστεί προσθέτοντας μόνο μια ακουστική να συνοδεύει τη ψαλμωδία αυτή, που φέρει τον τίτλο “Datar Wawere”.

13) “Ambush” (4.39):
Το αντίστοιχο μιας ενέδρας από ιθαγενείς που μπήκες στη περιοχή τους! Και κάπως έτσι καταλαβαίνουμε για τι πράγμα μιλάει το κομμάτι: 
Screaming
For more justice
Amazonia burns
Can you hear them?

Η εκμετάλλευση του δάσους του Αμαζονίου, καθώς και ο φόνος των τοπικών φυλών, που στη τελική δεν ενοχλούσαν και κανέναν. Θυμήσου το “Kaiowas” στο προηγούμενο δίσκο και αναλογίσου που ανήκουν οι SEPULTURA σε αυτή την ιστορία. Ναι, σωστά μάντεψες. Έχει και κάτι ωραία Βραζιλιάνικα “Γαλλικά” στο φινάλε, που προσθέτουν το κατιτίς παραπάνω όταν λέγονται από ανθρώπους που το ζουν από κοντά.

12) “Endangered species” (5.21):
Είδη υπό εξαφάνιση. Άλλοι το λένε “φυσική εξέλιξη/επιλογή” όταν αυτή προέρχεται από φυσικούς παράγοντες. Ό,τι δεν εξελίσσεται, παρακμάζει και πεθαίνει. Τι γίνεται όμως όταν ένας παράγοντας εξωφυσικός απειλεί την ύπαρξη σου; Στο υπέροχα γκρουβάτο κομμάτι αυτό, έχουμε ξανά συμβολισμό, παρουσιάζοντας μια πραγματικότητα με μίσος και πόλεμο και με τον μπροστάρη των SEPULTURA να αναρωτιέται δικαίως:
Are we going to see another day?
Are we going to make it all the way?
Are we going to see the light of day?
Are we going to make it till the end?
Endangered species, is that what we’ve become?

11) “Lookaway” (5.26): Εδώ έχουμε κάτι που παραδόξως δεν αποτέλεσε πέτρα σκανδάλου. Ο DJ Lethal από τους HOUSE OF PAIN (μετά θα γινόταν γνωστός στους LIMP BIZKIT), ο μέγας Mike Patton των FAITH NO MORE και ο Jonathan Davis των KORN επίτιμοι καλεσμένοι σε ένα πολύ ιδιαίτερο κομμάτι. Υπνωτικό groove, με τη μίξη των φωνών να δίνουν ένα εντελώς περίεργο αποτέλεσμα αλλά όμορφα περίεργο. Αυτό το κομμάτι αποδεικνύει τα εξής πράγματα. Πρώτον πόσο σημαντικοί είναι οι KORN στην περαιτέρω εξέλιξη του σκληρού ήχου. Δεύτερον, πόσο αγαπητοί είχαν γίνει για την σχιζοφρένεια τους οι FAITH NO MORE.

10) “Spit” (2.46): Η hardcore-άδικη μπασογραμμή του Paulo οδηγεί αυτό εδώ το σφηνάκι mid-tempo βίας που σύντομα σπάει σε μια γκρούβα που διαλύει σβέρκους και στέλνει πολύ κόσμο στα επείγοντα. Κάλλιστα το φανταζόμουν στο “Chaos A.D.”, ενώ δε θα μου έκανε εντύπωση αν είχε γραφτεί για εκείνο το δίσκο και δεν είχε μπορέσει να μπει. Στιχουργικά, μανούρας το ανάγνωσμα (“Ask me no questions and I tell no lies, ask me again and I spit in your eyes”) με μια αρχηγική χλέπα από τον Max στο τέλος επειδή έτσι που λέγεται το κομμάτι πως αλλιώς θα μπορούσε να λήξει.

9) “Breed apart” (4.02):
 Ένα κομμάτι που εύκολα θα μπορούσε να βρίσκεται στο προκάτοχο του “Roots” με τις πιο βιομηχανικές αναφορές και τα θέματα στα τύμπανα. Η αγάπη των SEPULTURA για τους GODFLESH και άλλες συναφείς μπάντες είχε αχνοφανεί στα δύο προηγούμενα άλμπουμ σε σημεία κομματιών, αλλά εδώ φαίνεται καθαρότερα από ποτέ. Με ένα σύνθημα να επαναλαμβάνεται σαν να προσπαθεί να περάσει στα μυαλά των οπαδών και των εν γένει μουσικόφιλων (“Open up your mind and go your own way”).

8) “Dusted” (4.04): Τι εισαγωγάρα με τύμπανα είναι αυτή που να με πάρει; Άμα ψάχνετε από που πήραν ορισμένες τέτοιες εισαγωγές οι SLIPKNOT, ορίστε! Αυτό εδώ θα μπορούσε να βρίσκεται στον ομώνυμο δίσκο των μασκοφόρων της Iowa, 3 χρόνια πριν αυτός κυκλοφορήσει. Φυσικά, τη γκρούβα των SEPULTURA κανείς δεν τη πιάνει, αλλά άλλη ιστορία αυτή. Να εξομολογηθώ κάτι εδώ: δεδομένου ότι είμαι μεγάλος οπαδός και των δύο μπαντών, αλλά και ότι οι δύο αυτές μπάντες είναι αδελφικοί φίλοι, δεν θα ήταν υπέροχο οι SLIPKNOT να το διασκεύαζαν με ή χωρίς τη παρουσία μελών των SEPULTURA; Δεν ξέρω, απλά μια σκέψη, είναι που τους είδα και παρέα στο Release και γούσταρα…

7) “Ratamahatta” (3.21):
Πάντα λάτρευα τις μπάντες που χρησιμοποιούσαν τη μητρική τους γλώσσα στους στίχους τους. Ο πρώτος λόγος είναι διότι δίνει στίγμα της Κυρίως γιατί εκεί η γλώσσα τρέχει ροδάνι και είναι απελευθερωμένοι. Κι ας χρειάζομαι λεξικό για να καταλάβω τι στο διάολο λένε, χαλάλι! Ο ορισμός της γκρούβας, του κομματιού που πόσα χρόνια μετά τα κάνει ΌΛΑ ίσωμα, με το πρωτότυπο video clip για την εποχή. PORRA!

6) “Dictatorshit” (1.25):
Το μικρότερο κομμάτι του δίσκου, το αντίστοιχο “Biotech is Godzilla”. Το ζήτημα του πραξικοπήματος του 1964 από τους στρατιωτικούς στη Βραζιλία (η αντίστοιχη δική τους χούντα) που είχε αποτέλεσμα μια δικτατορία η οποία έληξε το 1985. Ο προβληματισμός του Max Cavalera για το ζήτημα, ξεκινάει από το γεγονός ότι κάποιοι υπάνθρωποι ακόμα νοσταλγούν αυτές τις μέρες. Άμα υπάρχει ένα κομμάτι που συνοψίζει τις hardcore punk αρετές των SEPULTURA είναι αυτό. IGOR, ΡΙΧΤΟ!
1995
Spirit still alive
We still hear the cry
From the one that survived!

5) “Roots bloody roots” (3.46): To κομμάτι-ναυαρχίδα. Ξέρετε, riff που όλους τους έπιασε με τη μια και τους κόλλησε στο τοίχο. Εδώ οι κρετίνοι πιουρίστες διαμαρτύρονται γιατί παραείναι χοροπηδηχτό για τα αυτιά τους. Αχ, να χαρείτε δεν θα εκφραστώ, είμαι στις καλές μου και μόλις έφτιαξα καφέ! Θα πω απλά ότι παρόλη την απλότητα του, είναι από τα πιο γουστόζικα ογκώδη κομμάτια που έχουν γραφτεί ποτέ που ένωσαν thrashers, hardcore-άδες και τους έκαναν όλους μαζί μια καταστροφική καταιγίδα που διέλυσε όλα τα “πρέπει”, απλά επειδή μπορούσε.

4) “Born stubborn” (4.08):
Φόρος τιμής σε ένα συμμαθητή μου που είχε κόλλημα με αυτό το κομμάτι, και φυσικά μου είχε κολλήσει ως έφηβου ο τίτλος μα και το κομμάτι, όταν και ανακάλυπτα τους SEPULTURA. Ακόμα θυμάμαι το κεφάλι να κοντεύει να βρει στο μπροστινό κάθισμα του σχολικού από τη πώρωση. Τώρα που το σκέφτομαι, σε σχολικό να με έβαζες τώρα και πάλι, πάλι θα αντιδρούσα έτσι…. Κάποια πράγματα δεν αλλάζουν ποτέ! 
We live without orders
We live without rules
Tearing down the wall
That try to hold us in
BORN IN PAIN, BORN STUBBORN

3) “Cut-throat” (2.45):
Μετά τα δύο video clip του δίσκου, κάπως πρέπει να συνεχίσεις τη ροή του δεν νομίζετε; Μα με ένα ούτε 3 λεπτών οδοστρωτήρα που έρχεται με φόρα, διατηρώντας αμείωτο το ενδιαφέρον του ακροατή. Εξωτερικά φαίνεται λες και μιλάει για μαχαιροβγάλτες σε συμμορίες, αλλά όχι, μιλάει μεταφορικά και συμβολικά ο Max της καρδιάς μας. Για όλους εκείνους που μας τρώνε σιγά-σιγά ψυχολογικά (“Waiting for the moment to strike, to take possession, to take your heart. Turn your part into a farce without respect and without regret”). Απορίες;

2) “Attitude” (4.30): Video clip με ring, και τους SEPULTURA σε μια μεριά να κοπανιούνται, σε ένα κομμάτι που μιλάει για ύφος και θράσος. Τι μπορεί να πάει στραβά, αλήθεια; Τίποτα, απλά ένα riff και ένα rhythm section που σε περνάει πριονοκορδέλα, απλά γιατί μπορεί! Πάρε και Igor Cavalera με μπλουζάκι NEUROSIS (κατ’ αντιστοιχία με το μπλουζάκι AMEBIX στο “Slave new world”) και έγινες! Οι δε στίχοι, για να γκρεμίσεις τοίχο με το κεφάλι. Ένας άνθρωπος που παλεύει με όλα σε έναν κόσμο χειρότερο από αυτόν που του υποσχέθηκαν και δίνει συμβουλές ζωής (“Live your life not the way they taught you, do what you feel. Survive this jungle, give me blood, give me pain, these scars won’t heal.”).

1) “Straighthate” (5.22): Προσωπικό βίτσιο εδώ, κυρίως με την καταστροφική riff-άρα που διαλύει τα πάντα, σε έναν ύμνο περί εκδίκησης (“Criticize and call me negative, you never face life or reality. Separate myself from the rest, what the fuck do you expect? What goes around comes around, you’re going down, Straight hate”) όπου κάστανα όπως καταλάβατε δεν χαρίζονται ούτε για ζήτω. Νομίζω συνεχίζει το μοτίβο του “Propaganda” από το “Chaos A.D.” στιχουργικά, με περισσότερη οργή αυτή τη φορά. Χώρια που, γέννησε μια φοβερή δική μας death/grind μπάντα, με το όνομα STRAIGHTHATE (ακούστε το – μοναδικό, δυστυχώς – άλμπουμ τους “Indigenous” του 2007).

Ο δίσκος γιγάντωσε έτι περαιτέρω τους SEPULTURA, αλλά και τα μεταξύ τους εγώ, με πρώτο τον Max Cavalera. Ο μύθος θέλει να έρχεται στις συναυλίες χώρια ο Max από το υπόλοιπο συγκρότημα, ενώ παρόλη την επιτυχία του δίσκου, έρχεται το τέλος εποχής, στη συναυλία στο Λονδίνο στις 16 Δεκεμβρίου 1996, όπου σύμφωνα με τις φήμες, η μπάντα έπαιξε μπουνιές πριν ανέβουν στο σανίδι. Η συναυλία 27 κομματιών αποτυπώθηκε στο “Under a pale grey sky” live άλμπουμ, που βγήκε το 2002.

Κάπως έτσι, ο Max αποχωρεί από τη μπάντα, μαζί με το management, μαζί με τα πάντα, αφήνοντας τους SEPULTURA να ψάχνονται, με τον αδερφό του Igor να ακολουθεί μια δεκαετία μετά. Πόσα χρόνια μετά πολλά άλλαξαν, ενώ αρκετά έμειναν ίδια, όπως η αγάπη μας για την ιδέα που λέγεται SEPULTURA. Μια ιδέα που ο Andreas Kisser διατηρεί ως και σήμερα ζωντανή, μια φλόγα που καίει και δε χαμπαριάζει από reunion, από εύκολα και γρήγορα λεφτά, από τίποτα. Μια ιδέα, που έχει όπως είδατε τις ρίζες της σε κυκλοφορίες σαν αυτή εδώ, τέτοια μνημεία και σημεία αναφοράς για το ίδιο το συγκρότημα μα και τον σκληρό ήχο εν γένει. Ελπίζω να το απολαύσατε όσο εγώ που το έγραφα. 

SEPULTURA PARA SEMPRE!

Γιάννης Σαββίδης