“A covenant of lunacy”
Οι SOEN έρχονται για δύο συναυλίες σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα στις 4 και 5 Σεπτεμβρίου αντίστοιχα κι ο Σάκης Φράγκος είχε την ευκαιρία να συνομιλήσει ένα Αυγουστιάτικο πρωινό, με τον αγουροξυπνημένο Martin Lopez, τον ντράμερ και ηγέτη του prog σχήματος που κυκλοφόρησε έναν από τους κορυφαίους δίσκους του 2019 μέχρι τώρα, το “Lotus”. Διαβάστε τα όσα, πολύ ενδιαφέροντα, ειπώθηκαν.
Μην ξεχνάτε και τον διαγωνισμό για τα δύο βινύλια των SOEN μέχρι και την Κυριακή 1η Σεπτεμβρίου.
Πρώτα απ’ όλα θα ήθελα να σου πω ότι θεωρώ πως μέχρι τώρα, το “Lotus” είναι για μένα ο δίσκος της χρονιάς, παρότι έχουν βγει δουλειές από πολύ μεγάλα συγκροτήματα.
Ευχαριστώ πολύ. Όλοι μας πιστεύουμε ότι είναι ένας πολύ καλός δίσκος και η ανταπόκριση που έχουμε λάβει μέχρι τώρα είναι φανταστική. Πλέον, γράφουμε το επόμενο άλμπουμ.
Σε ποια φάση είστε;
Γράφουμε μουσική συνέχεια. Μόλις τελειώσαμε το “Lotus” ξεκινήσαμε να γράφουμε και το επόμενο. Δεν υπάρχει ακόμα κάτι συγκεκριμένο, απλά γράφω μουσική, με τον ίδιο τρόπο που κάποιος μπορεί να παίζει video games ή να διαβάζει βιβλία. Αυτό με γεμίζει κι αυτό κάνω συνεχώς.
Ο προηγούμενος δίσκος σας, το “Lykaia” (πάλι ελληνική λέξη), είχε την ατυχία να κυκλοφορήσει λίγο πριν ουσιαστικά διαλυθεί η τότε εταιρία σας, η UDR και παρότι επανακυκλοφόρησε από τη Silver Lining, ποτέ δεν είχε την ευκαιρία ενός κανονικού promotion και στα μάτια μου είναι σαν να «χάσατε» μία κυκλοφορία. Το βλέπετε κι εσείς με αυτόν τον τρόπο;
Μπα, όχι, καθόλου. Νομίζω ότι το λάθος το κάναμε εμείς οι ίδιοι, σαν συγκρότημα, επειδή η παραγωγή δεν ήταν όσο καλή θα έπρεπε. Σίγουρα δεν βοήθησαν και τα γεγονότα με τη διάλυση της UDR, παρόλα αυτά όμως, πήγε αρκετά καλύτερα από τους προηγούμενους δίσκους μας, όπως το “Telurian” για παράδειγμα.
Το πρόβλημα με την παραγωγή ήταν πως είχε γίνει αναλογικά;
Ναι και αυτό. Είχαμε φτάσει σ’ ένα σημείο που συζητούσαμε πάρα πολύ πως έπρεπε να ακουγόμαστε. Ο κιθαρίστας μας (σ.σ. Markus Jidell, εκτός των άλλων και στους AVATARIUM) είχε αναλάβει την παραγωγή, αλλά δεν μπορούσαμε να συμφωνήσουμε πως έπρεπε να ακουγόταν ο δίσκος. Τελικά καταλήξαμε να συμβιβαστούμε με κάτι που δεν ήταν ούτε το δικό μας, ούτε το δικό του όραμα… Ο Markus ήθελε έναν εντελώς αναλογικό ήχο κι εγώ με τον Joel, τον τραγουδιστή μας, κάτι πιο heavy, επειδή τα τραγούδια ήταν προορισμένα για τέτοιου είδους ήχο. Το τελικό αποτέλεσμα, σε καμία περίπτωση δεν προσέγγιζε αυτό που οραματιζόμασταν για το “Lykaia”. Πιστεύω ότι είναι πολύ καλός δίσκος, αλλά στο τέλος δεν βγήκε έτσι όπως ήθελα.
Πιθανώς ο Markus εγκλωβίστηκε στον ήχο που ήθελε να αναπαράγει στους AVATARIUM και τις άλλες μπάντες που παίζει, αλλά δεν ταίριαζε με τους SOEN. Τελικά αυτός ήταν ο λόγος που έφυγε; Επειδή αναγκαστήκατε να συμβιβαστείτε;
Ναι, κατά κάποιον τρόπο. Εγώ κι ο Joel, έχουμε ξεκάθαρο όραμα για την μπάντα μας. Θέλουμε να ακουγόμαστε μοντέρνοι. Μας αρέσει να χρησιμοποιούμε vintage υλικό και όργανα που να ακούγονται όπως στα 70’s, αλλά το τελικό αποτέλεσμα θέλουμε να ακούγεται μοντέρνο και heavy. Παρότι του άρεσε πραγματικά η μουσική μας, δεν μπορούσε με τίποτα να γίνει μοντέρνος. Είναι ένας πολύ ρετρό τύπος. Αποφασίσαμε λοιπόν, ότι θα ήταν καλύτερο για όλους να μην συνέχιζε μαζί μας. Έφυγε πολύ φιλικά όμως, θα πρέπει να το πω αυτό. Η ζωή είναι πολύ μικρή για να κάνεις πράγματα που δεν σου αρέσουν.
Συνεχίζουν να σας αποκαλούν “progressive metal supergroup”, Συμφωνείς με αυτόν τον χαρακτηρισμό; Πιστεύεις ότι τώρα είστε κάτι τέτοιο;
Ποτέ δεν το ενστερνίστηκα. Το θέμα είναι «τι είναι το supergroup»; Είναι μουσικοί από γνωστά συγκροτήματα που παίζουν μαζί; Γιατί τις περισσότερες φορές που συνέβη κάτι τέτοιο, το αποτέλεσμα δεν ήταν ιδιαίτερα καλό. Έτσι ήθελε να μας προμοτάρει η προηγούμενη εταιρία μας, αλλά στην πραγματικότητα είμαστε ένα κανονικό συγκρότημα.
Φαίνεται πως έχετε μια εμμονή με τους μονολεκτικούς τίτλους, όχι μόνο για τους δίσκους σας, αλλά και για τα τραγούδια σας. Για ποιον λόγο το κάνετε αυτό;
Δεν μου βγάζει κανένα νόημα να προσπαθώ να εξηγήσω περιφραστικά τι περιγράφεται στους στίχους ενός κομματιού, έτσι προτιμώ να δίνω έναν τίτλο στον ήχο του τραγουδιού αντί γι’ αυτό. Νιώθουμε, για παράδειγμα, ότι αυτό το τραγούδι ακούγεται σαν… “Lucidity”. Αυτός θα είναι ο τίτλος. Και οι στίχοι μπορεί να μην έχουν σε τίποτα να κάνουν με τον τίτλο. Για εμάς, δεν βγάζει νόημα να γράφεις ένα σωρό στίχους και μετά να ψάχνεις με 3-4 λέξεις να επεξηγήσεις τι είναι αυτό που έγραψες…
Ναι, αλλά με αυτόν τον τρόπο, μπορείτε να μπερδέψετε και τους ακροατές. Αν κάποιος δεν είναι οπαδός σας, σιγά μην μπορεί να θυμηθεί καμία 40ρια μονολεκτικούς τίτλους. Μοναδικές εξαιρέσεις είναι το “Tabula rasa” και το “The other’s fall”.
Ας τα ακούσουν όλα μέχρι να βρουν αυτό που θέλουν (γέλια). Πολλές φορές, να ξέρεις, χρησιμοποιούμε ως τελικό τίτλο το working title, αφού δουλεύουμε πάνω στα τραγούδια περίπου δύο χρόνια. Μπορεί να αλλάξουμε μοτίβο στο επόμενο άλμπουμ, δεν ξέρω, αλλά μέχρι τώρα, μας φαίνεται σωστό αυτό που κάνουμε.
Είχατε δουλέψει με τον David Botrill στους δύο πρώτους δίσκους σας, ο οποίος σας έκανε την μίξη. Γιατί σταματήσατε τη συνεργασία σας; Θέλατε να ξεφορτωθείτε τις αναφορές στους TOOL, με δεδομένο ότι κι εκείνος έχει συνεργαστεί μαζί τους;
Όχι, όχι. Ο λόγος είναι ακόμα πιο απλός. Θέλαμε να είμαστε παρόντες στη διαδικασία και να μην στέλνουμε αρχεία στο εξωτερικό. Το κάναμε στο “Lykaia” με τον παραγωγό που δεν θυμάμαι το όνομά του και τώρα με τον David Castillo, ο οποίος είναι πολύ έμπειρος και μας μετέδωσε τις σπουδαίες ικανότητές του. Μάλλον και στον επόμενο δίσκο θα δουλέψουμε μαζί του και με τον Inaki Marconi.
Υπήρχαν, λοιπόν, πολλές αλλαγές ανάμεσα στους δύο τελευταίους δίσκους σας. Ποιο ήταν όμως αυτό το στοιχείο που σας έκανε να μας προσφέρετε μία πιο μοντέρνα προσέγγιση της μουσικής που ήδη γνωρίζαμε; Πάντα υπάρχουν οι επιρροές από TOOL, από PINK FLOYD ή από OPETH, αλλά αυτή τη φορά νομίζω ότι ακούμε τους SOEN πιο πολύ από ποτέ.
Μάλλον αυτή είναι η φυσική εξέλιξη των πραγμάτων. Όσα περισσότερα τραγούδια γράφεις, όσο περισσότερους δίσκους κυκλοφορείς και όσα περισσότερα πεδία ανακαλύπτεις, βλέπεις τι σου ταιριάζει καλύτερα. Όταν ξεκινάς ένα συγκρότημα αλλά έχεις πολλές υποχρεώσεις και την οικογένειά σου, δεν έχεις χρόνο να τζαμάρεις, να γνωρίσεις πιο πολύ τους υπόλοιπους και να πειραματιστείς. Απλά παίζεις το υλικό που ξέρεις και γνωρίζεις ότι λειτουργεί σωστά. Όσο όμως γράφεις τραγούδια, περιοδεύεις και βρίσκεσαι πιο κοντά με τους υπόλοιπους, τότε είναι που βρίσκεις και την ταυτότητα στον ήχο σου.
Πριν ξεκινήσει ο δίσκος, βγάλατε ένα video clip για το “Martyrs”, που δίχασε. Τι σας έκανε να κυκλοφορήσετε κάτι τέτοιο; Θέλατε να ταρακουνήσετε την κοινωνία και να γνωστοποιήσετε στον κόσμο το νόημα του τραγουδιού; Γενικώς, τι μηνύματα λάβατε γι’ αυτό το video;
Υπήρχαν άνθρωποι που το λάτρεψαν και άλλοι που το μίσησαν. Υπήρχαν κάποιοι που μας έγραψαν ότι ήταν οπαδοί μας, αλλά μετά απ’ αυτό το video clip, δεν θα αγοράσουν κανένα δίσκο μας, ξανά. Επιστρέφαμε από το Wacken που είχαμε παίξει πέρσι το καλοκαίρι και συζητούσαμε στο αεροπλάνο για το video clip, μέχρι που έπεσε αυτή η ιδέα και μας άρεσε, γιατί θα μπορούσε να αφυπνίσει τον κόσμο και ήταν κάτι διαφορετικό.
Θέλατε να αφυπνίσετε τον κόσμο ή να προκαλέσετε;
Όπως είναι λογικό, γνωρίζαμε ότι θα προκαλούσαμε πολύ κόσμο, από την άλλη όμως θεωρούμε ότι αυτοί οι άνθρωποι ΠΡΕΠΕΙ να προκληθούν. Ακούω metal απ’ όταν γεννήθηκα κι ενώ η κοινωνία πηγαίνει μπροστά, νομίζω ότι το heavy metal είναι πολύ συντηρητικό και μάλιστα σε ηλίθια πράγματα. Με λυπεί αυτό, γιατί το metal υποτίθεται ότι είναι η μουσική των περιθωριακών αλλά φαίνεται ότι τελικά δεν είναι έτσι τα πράγματα. Φαίνεται ότι μερικές πόρτες παραμένουν ερμητικά κλειστές. Απορώ πραγματικά με το γεγονός ότι υπάρχουν video clip από γκρουπ που μου αρέσουν πολύ, τα οποία δείχνουν σκοτωμούς, μάχες κτλ και περνούν απαρατήρητα και ο ίδιος κόσμος, βλέπει έναν άντρα να ντύνεται γυναίκα και φρικάρει!!! Φίλε, αυτό είναι λάθος και πρέπει να αλλάξει. Και θα αλλάξει. Δεν μπορώ να δεχτώ ότι όλη μου τη ζωή ακούω μία μουσική και υπηρετώ ένα κίνημα που είναι τόσο κλειστόμυαλο και συντηρητικό. Θέλω να είμαι υπερήφανος που είμαι metalhead.
Είναι φοβερό το γεγονός ότι οι ίδιοι που αυτοαποκαλούνται προοδευτικοί, ακούγοντας την μουσική σας, είναι στην πραγματικότητα τόσο οπισθοδρομικοί και περιχαρακωμένοι στη δική τους πραγματικότητα. Ούτε την μουσική που ακούνε δεν θέλουν να προοδεύει.
Έχεις απόλυτο δίκιο…
Μετά απ’ αυτό, κυκλοφορήσατε άλλο ένα πολύ «δυνατό» video, που επίσης προκάλεσε αντιδράσεις, για το τραγούδι “Covenant”. Να σου πω την αλήθεια, το θεωρώ ως ένα από τα καλύτερα που έχω δει. Πρώτα απ’ όλα, με ξάφνιασε που δεν απαγορεύτηκε και δεν μπήκε η ταμπέλα “explicit”. Σίγουρα θέλει πολλά κότσια για να μιλήσεις για την εκκλησία και τα ένοχα μυστικά που υπάρχουν στους κόλπους της…
Πραγματικά κι εγώ απορώ που δεν απαγορεύτηκε. Καλό αυτό! Οι στίχοι του τραγουδιού μιλάνε για την ιστορία, οπότε μας φάνηκε απόλυτα φυσιολογικό να απεικονιστεί μ’ αυτόν τον τρόπο. Τέτοιες ιστορίες όπως αυτή που περιγράφεται, συμβαίνουν σε όλες τις εκκλησίες του κόσμου, αυτά τα καθάρματα έχουν πλήρη προστασία και τα μυστικά τους μένουν ανάμεσα στους τέσσερις τοίχους.
Το επόμενο video σας, για το “Lotus”, είναι εντελώς διαφορετικό απ’ τα άλλα δύο και μάλιστα έχει ήδη προταθεί για «καλύτερο video». Μπορείς να μας πεις τι δείχνει;
Σκεφτόμασταν τι να κάνουμε για video με το περιεχόμενο του τραγουδιού και πέσαμε πάνω στη δουλειά του Ρουμάνου Constin Chioreanu. Επικοινώνησα μαζί του, του έστειλα το κομμάτι και του ζήτησα να διαβάσει τους στίχους. Αν τον ακουμπούσαν, θα ήθελα να έφτιαχνε κάτι με βάση αυτό. Του άρεσε πολύ και του δώσαμε πλήρη ελευθερία να κάνει ότι νόμιζε εκείνος ώστε να απεικονίσει αυτά που λέγονται στους στίχους. Πραγματικά, έκανε καταπληκτική δουλειά.
Δεύτερος ελληνικός τίτλος στη σειρά, μετά το “Lykaia”, έχουμε το “Lotus”!!! Τι δηλώνει ο τίτλος σύμφωνα με εσάς;
Ξέρω ότι ο Joel έχει άλλα πράγματα στο μυαλό του, αλλά για εμένα σημαίνει ότι αυτό το όμορφο λουλούδι, που φυτρώνει σε πολύ δύσκολο και σκληρό περιβάλλον, θα μπορούσε να είναι η μουσική και οι τέχνες, όλα τα όμορφα πράγματα που φτιάχνονται ακόμα στη γη έστω και με αυτήν την κατεστραμμένη κοινωνία.
Έχεις εικόνα τι είναι ο λωτός στα ελληνικά; Δεν έχει και ιδιαίτερη σχέση με αυτό το λουλούδι που περιγράφεις, αλλά με ένα φρούτο, το οποίο λειτουργούσε σαν ναρκωτικό και το έφαγαν οι συνταξιδιώτες του Οδυσσέα στην «Οδύσσεια» και ξέχασαν το παρελθόν τους…
Τι λες; Σοβαρά; Ούτε που το είχα ακούσει… Ευχαριστώ που μου το είπες!!! Θα ψάξω να δω λεπτομέρειες.
Αφού είναι ελληνική η λέξη, έπρεπε να μάθεις και την βασική ελληνική ερμηνεία (γέλια). Ξεκινάτε τώρα το δεύτερο μέρος της περιοδείας σας και κάνετε ένα ακόμα headline tour, με τα ίδια support. Δεν πιστεύεις ότι αν περιοδεύατε έστω και μία φορά ως support σε κάποιο μεγαλύτερο όνομα, θα σας ωφελούσε περισσότερο;
Να μας βοηθούσε σε τι;
Να παίζετε σε μεγαλύτερο κοινό, που πιθανώς δεν σας γνωρίζει. Αυτός είναι κι ο λόγος να παίζεις support σε κάποιο μεγαλύτερο όνομα.
Σίγουρα θα βοηθούσε, αλλά δεν θα μας άφηνε να παίξουμε ολόκληρο το δικό μας show. Αυτό είναι και το πιο σημαντικό για εμάς. Είμαστε αρκετά μεγάλοι πια και θέλουμε να περνάμε καλά! Λογικά, κάποια στιγμή στο μέλλον, θα βρούμε κάποια μπάντα που θέλουμε πολύ να παίξουμε μαζί της κι ας παίζουμε 45-50 λεπτά κάθε βράδυ. Αυτή τη στιγμή όμως, δεν θέλουμε να είμαστε μακριά από τις οικογένειές μας για να παίζουμε 40 λεπτά μουσικής. Είμαστε μία μπάντα που λειτουργεί κανονικά, μας αρέσει να παίζουμε, εκτιμάμε όλα όσα έχουμε και θεωρούμε ότι αν παρεκκλίνουμε από τις αρχές μας και αρχίσουμε να κυνηγάμε την επιτυχία, θα χάσουμε την μαγεία της μουσικής μας. Επιλέξαμε να παίζουμε prog, με περίεργες αλλαγές στα κομμάτια μας κι εξ αρχής γνωρίζαμε ότι δεν επρόκειτο να γίνουμε τεράστιοι. Ο δρόμος είναι μοναχικός και θέλουμε να απολαμβάνουμε κάθε στιγμή του.
Θα περιόδευες με τους OPETH, τώρα που κυκλοφορούν νέο δίσκο;
Ναι φυσικά, δεν θα είχα πρόβλημα να περιοδεύσω μαζί τους. Είναι σπουδαία μπάντα, αλλά όπως σου είπα, αυτή τη στιγμή δεν νιώθουμε ότι θέλουμε να κάνουμε κάτι τέτοιο. Να παίζουμε support σε μία μεγαλύτερη μπάντα. Εκτός των άλλων, δεν μπορούμε να κάνουμε πάνω από δύο περιοδείες τον χρόνο. Εγώ έχω τέσσερα παιδιά και όλοι στο γκρουπ έχουν πολλά παιδιά. Αυτούς τους δύο μήνες που θα είμαι μακριά από την οικογένειά μου, θα πρέπει να τους περνάω όσο καλά θέλω, να είμαι το headline σχήμα και να παίζω μιάμιση ώρα.
Αναμφισβήτητα δοκιμάζετε διάφορα πράγματα με την μουσική σας. Μέχρι που πιστεύετε ότι μπορείτε να φτάσετε; Ποια στοιχεία θα προσπαθούσατε να ενσωματώσετε στην μουσική σας και ποια θα ήταν τα όριά σας;
Δεν νομίζω ότι υπάρχουν όρια. Τα όρια είναι στο μυαλό μας. Μπορεί να φανώ βαρετός, αλλά εμένα δεν μου αρέσει να συμβαίνουν πάρα πολλά σ’ ένα κομμάτι, δεν μου αρέσει να είναι πολύ «τρελό» κάποιο κομμάτι. Μπορεί να δοκιμάζουμε διάφορα όργανα, αλλά ο πυρήνας, θέλουμε να είναι SOEN. Να υπάρχει ροή και κατά κάποιον τρόπο να είναι εύκολο να το παρακολουθήσει κανείς. Δεν θέλω να βάλω να ακούσω μουσική και να κάνω μαθηματικούς υπολογισμούς για να την καταλάβω. Πίστεψε με, το να δημιουργήσεις ένα περίπλοκο κομμάτι είναι αρκετά εύκολο. Έχουμε πολλές τέτοιες ιδέες όταν γράφουμε κομμάτια, αλλά στο τέλος απλά δεν κολλάνε αυτά τα σημεία με την μουσική μας.
Τι να περιμένουμε από τις συναυλίες σας στην Ελλάδα;
Θα δώσουμε τον καλύτερό μας εαυτό! Έχω να έρθω πολλά χρόνια στην Ελλάδα και είναι γνωστό ότι το ελληνικό κοινό είναι το πιο τρελαμένο στην Ευρώπη. Ανυπομονούμε να έρθουμε και να ξέρετε ότι από την στιγμή που κλείσαμε αυτές τις συναυλίες, μιλάμε πολύ τακτικά για την Ελλάδα. Σας περιμένουν 90-105’ μουσικής γεμάτης με συναίσθημα. Περιμένουμε να σας δούμε όλους από κοντά.
Σάκης Φράγκος
