Κάθε νέα κυκλοφορία από τον Steven Wilson μετά από τον πάταγο των “The raven that refused to sing” και “Hand cannot erase” θα διχάζει και δημιουργεί ανάμικτες εντυπώσεις κυμαινόμενες από ενθουσιασμό σε πλήρη απογοήτευση. Αλλά το χαβά του αυτός. Κάνει αυτό που τον εκφράζει στην εκάστοτε φάση της καριέρας του. Με το “To the bone” ήθελε να κάνει κάτι πιο pop/rock και να αρχίσει να πειραματίζεται (όπως έκανε στα πρώτα PORCUPINE TREE άλμπουμ) με την ηλεκτρονική μουσική και την τεχνολογία κάτι που κορυφώθηκε με το electro pop/ambient “The future bites”. Βλέπετε, ο Wilson είναι πάνω απ’ όλα οπαδός σχεδόν κάθε είδους μουσικής – από τους OPETH μέχρι και μινιμαλιστική drone μουσική, κάτι που θα διαπιστώσετε αν ακούτε το podcast the album years που κάνει με τον συμπαίκτη στους NO-MAN Tim Bowness.
Πολλοί ακόμα ισχυρίζονται πως ο Wilson είναι ένας μοντέρνος David Bowie, δηλαδή ένας καλλιτέχνης με ευρεία γκάμα ταλέντων που αψηφά κατηγοριοποίηση κάτι με το οποίο συμφωνώ. Με το “The harmony codex”, φαινόταν να συνοψίζει όλες τις μέχρι τότε τάσεις του δίνοντας μας μερικά ηλεκτρονικά κομμάτια, μερικά fusion/prog, ambient, FLOYDικές ακουστικές prog μπαλάντες και πιο heavy/rock ψυχεδελικά κομμάτια. Προσωπικά μου άρεσε πολύ, αλλά έπασχε από μια έλλειψη συνοχής σαν δίσκος αλλά και στις επιμέρους συνθέσεις καθώς δεν είχε ακόμα βρει τον τρόπο να τελειοποιήσει μια ενορχήστρωση που να εγκολπώνει όλες τις διάφορες τάσεις που συχνά αναμειγνύει. Με τον νέο του δίσκο, “The overview”, επιτέλους το καταφέρνει και μας προσφέρει μια λιτή μεν, αλλά απολύτως ολοκληρωμένη σύνοψη όλων όσων κάνουν τον Steven Wilson μουσικό, συνθέτη, καλλιτέχνη και σκεπτόμενο άνθρωπο.
Αναφέρθηκα στο podcast του Wilson. Εκεί φαίνεται να έχει μια νοσταλγία για ένα album format πίσω στα 70s όταν είχες μία πλευρά ενός δίσκου με κομμάτια που έφταναν στα 25 λεπτά περίπου και μια δεύτερη με ισόποση διάρκεια. Το σκεπτικό του side α και side b βρίσκεται πίσω από την συνάμα ρηξικέλευθη και retro επιλογή του να γράψει μονάχα δύο κομμάτια, αντίστοιχα 23 και 18 λεπτών με τη συνολική διάρκεια να φτάνει τα 41 λεπτά. Προσωπικά, το βρίσκω ανανεωτικό και ευχάριστο να έχεις τόση μουσική σε μια μικρή αλλά μεστή συσκευασία.
Με το “The overview” γίνεται σίγουρα μια επιστροφή στο prog rock που μας έμαθε ο Wilson, κάτι που μαρτυράται μεν από τις επικές διάρκειες αλλά περισσότερο δε από το περιεχόμενο των δύο συνθέσεων που κοσμούν τις δύο όψεις του δίσκου. Το πρώτο, με τον τρομερό τίτλο “Objects outlive us”, έχει περισσότερες κιθάρες και τύμπανα απ’ ότι μας έχει συνηθίσει ο καλλιτέχνης τα τελευταία χρόνια και περιέχει τρομερές εναλλαγές στο ύφος, το μέτρο, τον ήχο και τις εντάσεις. Είναι σε φάσεις βαρύ και ογκώδες, απαλό, ταξιδιάρικο και ατμοσφαιρικό. Περιέχει σαφέστατες νύξεις στο “raven” αλλά αναμειγνύει με τρομερή μαεστρία το ambient και τους PINK FLOYD του “Dark side of the moon” που αποτελεί κοινή συνιστώσα στο άλμπουμ. Ναι μεν ακούμε τις κλασσικές αναφορές σε 70s prog γίγαντες και μάλιστα χωρίς πολλά έξαλα σόλο, αλλά το παιχνίδι με την τεχνολογία και την ηχοληψία μας πάει σίγουρα πίσω στο “Dark side”. Και ο Wilson είναι μάστορας σ’ αυτό.
Το κομμάτι διηγείται το concept του δίσκου που έχει να κάνει με την αίσθηση δέους που νιώθει ο άνθρωπος βλέποντας τη Γη από το διάστημα και τούμπαλιν. Οι στίχοι φανερώνουν τις σκέψεις ενός καλλιτέχνη που προσπαθεί να περάσει νοήματα μέσα και από τη μουσική, κάτι που ο Wilson κατάφερε με την προώθηση του δίσκου καθώς δεν υπήρξαν singles αλλά μια ταινία με τον τίτλο “The overview” που παίχτηκε σε επιλεγμένους κινηματογράφους. Πρόκειται για ένα ντοκιμαντέρ πάνω στο overview effect που βιώνουν αστροναύτες όταν βλέπουν τη Γη. Ο Wilson μπορεί και το κάνει να μην ακολουθεί την πεπατημένη και να δρα ολιστικά σαν καλλιτέχνης. Το “Objects outlive us” σηματοδοτεί μια απρόσμενη επιστροφή στο ύφος του “raven” αλλά είναι πάνω απ’ όλα η ατμόσφαιρα του που με κερδίζει μιας και θα μπορούσε να συνοδεύει το soundtrack μιας ταινίας όπως το «2001 Οδύσσεια του Διαστήματος». Το κομμάτι σε ταξιδεύει, σε ξεσηκώνει, προκαλεί μελαγχολία αλλά και αγαλλίαση. Και με τους μουσικούς που τον πλαισιώνουν, Theo Travis, Craig Blundell, Adam Holzman, Randy McStine, πώς να μην σε συνεπαίρνει.
Στη δεύτερη όψη, ακούμε την πιο μεστή και άρτια ανάμιξη του prog rock με την ηλεκτρονική/ambient μουσική στη μέχρι τώρα δισκογραφία του Wilson. Το ομώνυμο κομμάτι είναι σαφώς πιο ματζόρε, σαν να μας διηγείται ένα αίσθημα χαράς βλέποντας το μεγαλείο του κόσμου από το διάστημα. Ακούγεται σαν το “To the bone” να συναντά όλη τη πρώιμη δισκογραφία των PORCUPINE TREE μέχρι και το “Lightbulb sun” με πολλές ξεκάθαρες νύξεις στο “Dark side of the moon”. Η απαγγελία της συζύγου της Rotem Wilson στα πρώτα ambient λεπτά λειτουργεί σαν ένα ηχητικό χαλί με μια ευφάνταστη πολύχρωμη παλέτα. Στα πιο rock μέρη του, θυμίζει πολύ πρώιμους PORCUPINE TREE ενώ στο ορχηστρικό μέρος, ο Adam Holzman οργιάζει στα πλήκτρα σαν άλλος Richard Wright ενώ το κλείσιμο με το σαξόφωνο του Travis είναι ανατριχιαστικό. Το κομμάτι είναι περισσότερο ambient/ατμοσφαιρικό και το μόνο σίγουρο είναι πως στη ερχόμενη περιοδεία, όπου θα παρουσιαστεί ολόκληρος ο δίσκος, το κομμάτι θα προκαλέσει πολλά έντονα συναισθήματα γνωρίζοντας ειδικά πως ο ήχος στις ζωντανές εμφανίσεις του Wilson είναι καθηλωτικός. Φυσικά για την παραγωγή και μίξη του δίσκου, τι να σας πω; Εξοπλιστείτε με καλά ακουστικά και αφήστε τους εαυτούς σας να χαθεί στο υπερπέραν.
Αν τα καταφέρατε να φτάσετε μέχρι εδώ, μπορεί να αναρωτιέστε γιατί τόσο κείμενο για έναν τόσο σύντομο δίσκο; Μα φυσικά γιατί με το “The overview” ο Steven Wilson ολοκληρώνει έναν κύκλο και μας προσφέρει την πιο μεστή του δουλειά μέχρι το παρόν, ένα άλμπουμ γεμάτο απαιτητική και εκλεπτυσμένη μουσική που αψηφά ταμπέλες, ένα γνήσιο έργο τέχνης που μελλοντικά θα μνημονεύεται ως κλασσικός.
9 / 10
Φίλιππος Φίλης
