Αν οι STRATOVARIUS μεγαλούργησαν στον χώρο του ευρωπαϊκού power/melodic metal φθάνοντας στην κορυφή της συνθετικής τους αριστείας την τριετία 1994-1997, περίοδο που κυκλοφόρησαν τα αριστουργήματα “Dreamspace”, “Fourth Dimension”, “Episode” και “Visions”, λίγα χρόνια αργότερα δημιούργησαν το (μέχρι σήμερα) πιο μεγαλεπήβολο project τους. Το “Elements, Pt.1” μπορεί συνθετικά να ήταν ένα σκαλί χαμηλότερα από τα προαναφερθέντα άλμπουμ, αποτέλεσε όμως σαν σύνολο την μεγαλύτερη παραγωγή που κυκλοφόρησε ποτέ το συγκρότημα σε όλα τα επίπεδα: από το εξαιρετικό artwork του τεράστιου Derek Riggs (IRON MAIDEN) μέχρι την αδιανόητη ακόμη και για σημερινά δεδομένα παραγωγή στα Finnvox Studios, το άλμπουμ που κυκλοφόρησε στις 27 Ιανουαρίου του 2003 ήταν κατά την γνώμη μου και ο τελευταίος πραγματικά «μεγάλος» δίσκος της χρυσής εποχής όλης της σκηνής. Μιας σκηνής στην οποία πρωταγωνίστησαν οι STRATOVARIUS, που ειδικά εκείνα τα χρόνια σε επίπεδο επιρροής και δημοτικότητας είχαν σχεδόν «ισοφαρίσει» τους HELLOWEEN ξεπερνώντας ακόμη και μπάντες όπως οι BLIND GUARDIAN, οι HAMMERFALL και οι GAMMA RAY.
Η Nuclear Blast αποφάσισε τότε το υλικό που τους παρουσίασε ο Timo Tolkki μετά το πολύ καλό ντεμπούτο τους στην εταιρεία (“Infinite”,2000) να το κυκλοφορήσει σε δύο δίσκους εντός του ίδιου έτους, επιλέγοντας σύμφωνα με τις φήμες της εποχής το πιο prog και βαρύ υλικό για το πρώτο μέρος, αφήνοντας τα πιο παραδοσιακά τραγούδια για το «..Pt.2» που κυκλοφόρησε λίγους μήνες μετά, τον Οκτώβριο του 2003. Στην πράξη όπως αποδείχτηκε βέβαια μετά, το πρώτο μέρος περιείχε τα καλύτερα τραγούδια της «σοδειάς» του Tolkki αφού το δεύτερο μέρος αποδείχτηκε σαφώς πιο αδύναμο και λιγότερα δουλεμένο από τις ιδέες στις μελωδίες μέχρι τις ενορχηστρώσεις. Σε κάθε περίπτωση το “Elements, Pt.1” περιείχε 9 τραγούδια εξαιρετικού συμφωνικού μελωδικού metal που ξέφευγε εντελώς από τα στενά όρια του europower φτάνοντας στις μουσικές περιοχές των soundtrack από blockbuster movies ή/και στα όρια του prog εκείνης της εποχής. Πάμε όμως να κατατάξουμε σε αξιολογική σειρά τα tracks του δίσκου, και οφείλω να πω ότι σε αντίθεση με άλλα άλμπουμ της μπάντας, στο συγκεκριμένο μπορώ ευκολότερα να αποφασίσω για τη θέση του κάθε κομματιού στη λίστα…
The “Elements, Pt.1” Countdown
- “A Drop in the Ocean” (6.50)
Μια ωραιότατη μπαλάντα στα πρότυπα του “Dust in the Wind” (τι θα πει, ποιων;!) που όσο ευχάριστα εύηχο και αν ακούγεται αποτελεί την πιο αδύναμη στιγμή του δίσκου. Το ρεφραίν παραπέμπει σε ταινίες της Disney, οι ακουστικές κιθάρες δημιουργούν ένα ατμοσφαιρικό αιθέριο αποτέλεσμα και η βασική μελωδία αν και ενδιαφέρουσα δεν αποτελεί και την καλύτερη μουσικά έμπνευση του Tolkki.
- “Learning to Fly” (6.19)
Υπέροχο, ταχύτατο, κλασσικό STRATOVARIUS κομμάτι με φοβερές μελωδίες που όμως από την πρώτη στιγμή που το άκουσα μου θύμιζε έντονα αφενός το δεκάρι “Tomorrow” από το “Episode”, αφετέρου το “March of Time” (ξέρετε ποιων!) Εννοείται ότι ακούγεται εξαιρετικά ευχάριστα από οποιονδήποτε οπαδό της σκηνής και όχι μόνο, απλώς στο συγκεκριμένο δίσκο δεν μπορεί να λάβει ψηλότερη θέση για τους παραπάνω λόγους ειδικά αν συγκριθεί με τα υπόλοιπα κομμάτια.
- “Fantasia” (9.56)
Ξεκινάει σαν όμορφο Soundtrack, συνεχίζει ως μέτρια μπαλάντα και καταλήγει ως αριστουργηματικό prog/power έπος βγαλμένο από την εποποιία του “Dreamspace”. Ένα all about melodic metal άσμα στο οποίο καταγράφεται η μουσική ιδιοφυία του Timo Tolkki κυρίως ως προς την συνθετική δομή.
- “Soul of a Vagabond” (7.21)
Το πιο heavy κομμάτι του δίσκου, το οποίο παιζόταν ως δεύτερο track στο setlist της περιοδείας Elements World Tour 2003 (πέρασε και από τη χώρα μας στην τελευταία παρουσία της μπάντας στο θρυλικό «Ρόδον»), ξεκινάει με ένα φοβερό riff και αμέσως αναδεικνύει το μεγαλείο του Jorg Michael στα τύμπανα. Το “Soul of a Vagabond” είναι ένα θρυλικό mid-tempo έπος που φέρνει στο μυαλό τους τεράστιους RAINBOW του Ritchie Blackmore. Η εκπληκτική παραγωγή του δίσκου βοηθά στο να αναδειχθεί ακόμη περισσότερο το συγκεκριμένο τραγούδι.
- “Papillon” (7.00)
Στη μέση της λίστας το λίγο epic, λίγο prog και πολύ μπαλαντοειδές “Papillon” περιέχει ένα από τα συγκλονιστικότερα ρεφραίν της ιστορίας της μπάντας στο οποίο ο Timo Kotipelto εκτός από το γεγονός ότι αγγίζει με τη φωνή του σε απίστευτες νότες, αποδεικνύει γιατί μέχρι και σήμερα, 22 χρόνια μετά, παραμένει ένας από τους κορυφαίους ερμηνευτές της σκηνής.
- “Find your Own Voice” (5.11)
Φοβερή speed/neoclassical metal εισαγωγή μετά τη σύντομη synth «ατμόσφαιρα», εκπληκτικά θέματα αμέσως μετά στην κιθάρα του Tolkki και στα πλήκτρα του Jens Johansson, αλλά την παράσταση στο συγκεκριμένο track κλέβει πάλι ο τραγουδιστής Timo Kotipelto ο οποίος στο ρεφραίν φτάνει -ξανά- σε δυσθεώρητα επίπεδα. Ένα από τα τελευταία πραγματικά εξαιρετικά power metal κομμάτια που έγραψε ποτέ ο Tolkki, track-υπόδειγμα του πως παίζεται το γρήγορο μελωδικό power metal.
- “Stratofortress” (3.25)
Αν υπάρχει ένα κομμάτι στο δίσκο που αποδεικνύει πόσο τεράστιοι μουσικοί υπήρξαν οι οργανοπαίκτες Jari Kainulainen στο μπάσο, Jorg Michael στα drums, Jens Johansson στα πλήκτρα και Timo Tolkki στη κιθάρα, αυτό είναι το “Stratofortress”, δηλαδή το πιο γρήγορο κομμάτι που δημιούργησαν ποτέ οι STRATOVARIUS. Συνεχίζοντας μια παράδοση που ξεκίνησε στο “Fourth Dimension” (1995) με το “Stratovarius” η οποία έλαβε την τέλεια συνθετική της μορφή στα “Stratosphere” (“Episode”, 1996) και “Holy Light” (“Visions”, 1997), το “Stratofortress” αν και βρίσκεται συνθετικά ένα κλικ χαμηλότερα από τα τελευταία δύο, δίνει την αίσθηση του ακόμη πιο γρήγορου από οποιοδήποτε instrumental έπαιξε ποτέ η μπάντα. Το “Stratofortress” μέχρι και σήμερα ακούγεται πομπώδες, ταχύτατο, εντυπωσιακά φανταχτερό και φρέσκο.
- “Elements” (12.00)
Τι να πει κανείς για το μεγαλειώδες ομώνυμο του δίσκου κομμάτι; Τι να πεις για το 12λεπτο έπος “Elements” που ακούγοντας βιώνεις το concept των τεσσάρων στοιχείων της φύσης να περνά όχι μόνο μέσα από τα αυτιά σου αλλά να ζωντανεύει κινηματογραφικά μπροστά στα μάτια σου; Είπαμε παραπάνω ότι αν και ο δίσκος δεν φτάνει την συνθετική κορυφή των “Episode”/ “Visions” αναπληρώνει αυτή την μικρή έλλειψη με την αδιανόητα άριστη παραγωγή και την αριστουργηματική ενορχήστρωση. Για το συγκλονιστικό σημείο στο 7:17 του κομματιού δεν χρειάζεται να αναφέρω κάτι, όποιος ξέρει, ξέρει!
- “Eagleheart” (3.50)
Σε αντίθεση με άλλους δίσκους των STRATOVARIUS που επέλεξα outsider κομμάτι για την πρώτη θέση, στο “Elements, Pt.1” δεν έχω την παραμικρή αμφιβολία ότι η σωστή και δίκαιη επιλογή είναι το απλοϊκό, κολλητικό και απίστευτα catchy “Eagleheart”. Το συγκεκριμένο τραγούδι παρότι αποτελεί ίσως το πιο pop, soft και “Eurovision”-metal track του συγκροτήματος αποτελεί ένα από τα πιο αισιόδοξα, μελωδικά και ευχάριστα τραγούδια που ηχογραφήθηκαν ποτέ ανεξαρτήτως συγκροτήματος ή είδους μουσικής. Το “Eagleheart” αποτελεί παράσημο για την συνθετική ευφυία του Timo Tolkki ο οποίος στη λογική less is more κατόρθωσε να γράψει κάτι που εμπεριέχει όλα τα θετικά στοιχεία αυτού που κάποτε αποκαλούσαμε europower metal, και το οποίο στα επόμενα πολλά χρόνια επιχείρησαν να αντιγράψουν δεκάδες για να μην πω εκατοντάδες (αν μετρήσουμε μέχρι το 2025…) συγκροτήματα με αμφίβολα αποτελέσματα. Στη σημερινή εκδοχή της μπάντας δυστυχώς η live εκτέλεση δεν ακολουθεί πιστά την studio έκδοση αφού έχουν επιλέξει το αρχικό lead σημείο των πλήκτρων να το παίζει η κιθάρα ενώ αντίθετα το ρυθμικό μέρος της κιθάρας να το «γεμίζουν» τα πλήκτρα. Δηλαδή, τα ίσια, ανάποδα!
Δημήτρης Μελίδης