Υπάρχουν συγκροτήματα και δίσκοι που θα μείνουν για πάντα χαραγμένα στην ιστορία της μουσικής. Για πάρα πολλούς λόγους που δεν χρειάζεται να αναφερθούν πάλι εδώ, οι Φινλανδοί STRATOVARIUS είναι ένα τέτοιο συγκρότημα, αφού καθόρισαν το τι θεωρεί μια ολόκληρη γενιά σε όλο τον πλανήτη, από την Ιαπωνία μέχρι την Νότιο Αμερική (και βέβαια τη χώρα μας, που τους αποθέωσε από την αρχή της καριέρας τους) ως “ευρωπαϊκό power metal” ή ακόμη και “μελωδικό heavy metal”. Και φυσικά, το αριστούργημα “Fourth Dimension”, ένα από τα 4-5 σερί εκπληκτικά άλμπουμ τους την δεκαετία του ’90, ανήκει στους δίσκους αυτούς. Υποτιμημένος δίσκος υπό την έννοια ότι παρότι κατά τη γνώμη μου είναι ατόφιο 10άρι, ανήκοντας σε αυτό το «σερί», ίσως είναι το album που μνημονεύεται λιγότερο από τα υπόλοιπα, καθώς κυκλοφόρησε πριν την οριστικοποίηση του κλασικού line up της μπάντας, στο ενδιάμεσο των δύο καλύτερων περιόδων του σχήματος. Πρώτος δίσκος με τον χαρισματικό Timo Kotipelto στα φωνητικά, που πήρε το μικρόφωνο από τον Timo Tolkki ο οποίος αφιερώθηκε αποκλειστικά στις κιθάρες και τη σύνθεση/παραγωγή, και τελευταίος με τους Tuomo Lassila (Drums) & Antti Ikonen (Keyboards), εκ των οποίων ο πρώτος μαζί με τον Tolkki αποτέλεσαν τα ιδρυτικά (δισκογραφικά μιλώντας) μέλη της μπάντας. Το “Fourth Dimension” είναι κατά τη γνώμη μου ίσως το πιο συνδυασμένα εμπορικό και ταυτόχρονα heavy άλμπουμ του συγκροτήματος, ανακατεύοντας με την κατάλληλη αναλογία την μελωδικότητα και την ατμόσφαιρα των EUROPE με την τεχνική και το ύφος του Malmsteen, χτίζοντας όλο το μουσικό του «είναι» πάνω στην μελαγχολική παγωμένη Φινλανδική ατμόσφαιρα, με ορισμένες (και μετρημένες) δόσεις αισιοδοξίας. Για να δούμε:
The “Fourth dimension” countdown
- “030366” (5.44)
Ημέρα των γενεθλίων του Timo Tolkki ο τίτλος του συγκεκριμένου κομματιού, το οποίο αν και ακούγεται ευχάριστα και περιέχει δυνατές στιγμές, παίρνει την τελευταία θέση κυρίως λόγω της υπερβολικά έντονης επιρροής του από άλλο γνωστό τραγούδι των QUEENSRYCHE. Οφείλω να πω όμως ότι η εκδοχή του Tolkki πάνω σε αυτή την ιδέα είναι ιδιαίτερα πετυχημένη και με φοβερή παραγωγή και ήχο.
- “Nightfall” (5.01)
Η μία από τις δύο μπαλάντες του δίσκου. Σκοτεινές μελωδίες, παγωμένη ατμόσφαιρα, επίδειξη των φωνητικών δυνατοτήτων του νέου τραγουδιστή Timo Kotipelto. Κομμάτι που στολίζει με τα ιδιαίτερα πλήκτρα του ο (σήμερα) καθηγητής Πανεπιστημίου Antti Ikonen. Φοβερές ιδέες από τον Timo Tolkki στις κιθάρες. Μπαίνει σε αυτή τη θέση αναγκαστικά, καθώς όλα τα κομμάτια του δίσκου είναι το ένα καλύτερο από το άλλο.
- “Stratovarius” (6.22)
Το ομώνυμο τραγούδι του σχήματος και prequel των “Stratosphere” και “Holy Light” που ακολούθησαν τα επόμενα χρόνια, είναι ένα progressive instrumental που εκτός από επίδειξη των τεχνικών και βιρτουόζικων δυνατοτήτων του σχήματος περιέχει για πρώτη φορά το trademark “heavy metal συρτάκι” τους.
- “Call of the Wilderness” (1.34)
Ξέρω ότι οι περισσότεροι θα επέλεγαν αυτό για την πρώτη από το τέλος (δηλαδή την τελευταία) θέση, καθώς είναι σύντομο instrumental άσμα μόνο με κιθάρα. Έλα όμως που στα 1.34 λεπτά που διαρκεί δημιουργεί τόσο έντονο συναίσθημα, με μια κεντρική μελωδία που πραγματικά σε συναρπάζει παραπέμποντας λίγο και στο “Goodbye” από το “Fright Night”. Α ρε Timo, τι είχες μέσα σου τότε…
- “Winter” (6.29)
Επική μπαλάντα με μυστηριακή παγωμένη ατμόσφαιρα, μελοδραματικές μελωδίες και έναν εξαιρετικό Timo Kotipelto που πιάνει ασύλληπτες νότες στη φωνή. Επίσης εκπληκτικό μεσαίο σημείο στα guitar solos από την εποχή που o Tolkki είχε αστείρευτη έμπνευση.
8. “Galaxies” (4.59)
Σημερινά power metal συγκροτήματα θα έδιναν όλη τη δισκογραφία τους για να έχουν σε δίσκο τους το “Galaxies”. Εισαγωγή με πλήκτρα που παραπέμπουν σε EUROPE, μπάσιμο bass & drums με πωρωτικό τόνο κι ένας Timo Tolkki που πραγματικά ζωγραφίζει τόσο στη σύνθεση όσο και στις κιθάρες σε έναν εμπορικό metal ύμνο με κρυστάλλινο ήχο. Ρεφρενάρα, Timo Kotipelto απλά κορυφαίος, και Antti Ikonen πάντα ουσιώδης στα πλήκτρα του. Να ρωτήσει κάποιος τον Tobias Sammet (EDGUY, AVANTASIA) πόσο “Galaxies” meets “Hands of time” είναι το “Vain Glory Opera”.
- “We Hold the Key” (7.52)
Πλέον είμαστε στην πρώτη πεντάδα που πραγματικά κάθε τραγούδι θα μπορούσε να βρίσκεται στην πρώτη θέση. Το “We Hold The Key” είναι από εκείνα τα κομμάτια που αν το παίξεις σε οποιονδήποτε, οπουδήποτε, θα κουνάει ρυθμικά το κεφάλι και θα τραγουδήσει το chorus. Ένας πραγματικός ύμνος γεμάτος ωραίες ιδέες, αλλαγές μερών (από το 3.35 και μετά είμαστε στο ταβάνι και δεν κατεβαίνουμε), τέλειες μελωδίες που σκάνε η μία μετά την άλλη, ένα αριστούργημα μελωδικού heavy metal στο οποίο δίνει ρέστα ο Tuomo Lassila στα drums.
- “Distant Skies” (4.11)
Θα μπορούσε να είναι και πρώτο, αλλά κατέληξε στη θέση 4 καθώς είπαμε ότι η διαφορές πλέον εδώ είναι ελάχιστες και η σειρά θα μπορούσε να είναι διαφορετική αν πχ. έγραφα τη λίστα κάποια άλλη στιγμή. Το “Distant Skies”, που στους στίχους περιγράφει την aviophobia, είναι ένα από τα παλαιότερα hits των Φινλανδών που βρίσκεται στο setlist σχεδόν κάθε περιοδείας τους, καθώς αποτελεί ένα άριστο άσμα – υπόδειγμα ευρωπαϊκού power με φοβερό ρεφρέν και εκπληκτικό χορωδιακό σημείο μετά τα solos. Ένα από τα καλύτερα τραγούδια των STRATOVARIUS όπως βέβαια και το …
- “Against the Wind” (3.50)
…το οποίο επίσης εύκολα θα ήταν πρώτο στη λίστα, ένα αριστούργημα που άντεξε στο χρόνο, μια από τις καλύτερες συνθέσεις της ιστορίας του power metal που έχει τα πάντα: καταιγιστικό ξεκίνημα από τον Tuomo Lassila, φοβερή κιθαριστική δουλειά από τον Timo Tolkki, ανάδειξη της μεγαλειώδους φωνής του Timo Kotipelto, ουσιώδες παίξιμο στο μπάσο του Jari Kainulainen και φυσικά τα ωραία πάντα γεμίσματα του Antti Ikonen στα πλήκτρα. Το “Against the Wind” από προσωπικό τσεκάρισμα εδώ και 15-20 χρόνια οφείλω να σας πω ότι είναι από τα τραγούδια που αρέσουν πραγματικά στους πάντες, και έχει βοηθήσει ώστε να ψηθεί να ακούσει metal πάρα πολύς κόσμος. Ήδη καθώς γράφω το κείμενο σκέφτομαι να το μεταφέρω στη πρώτη θέση αλλά όχι, στις 2 πρώτες θέσεις θα κάνουμε την έκπληξη να κρατήσουμε ψηλά το ενδιαφέρον!
- “Lord of the Wasteland” (6.11)
Τη δεύτερη θέση θα πάρει το outsider! Το σχετικά άγνωστο, ξεχασμένο, καταχωνιασμένο στα βάθη της μνήμης των περισσότερων, underdog και αδικημένο “Lord of the Wasteland” αποτελεί κατά τη γνώμη μου κορυφαία στιγμή ενός κορυφαίου δίσκου. Απίστευτη ταχύτητα, ένταση, μελωδίες, δραματική ατμόσφαιρα, κιθάρες/drums που σαρώνουν τα πάντα και ένας Timo Kotipelto στα ύψη, σε ένα τραγούδι-σεμινάριο σοβαρού power metal. Να τονίσω εδώ ότι οι στίχοι σε όλο τον δίσκο, όπως και σε αυτό το κομμάτι, διαφοροποιούν για εμένα τους STRATOVARIUS από τα περισσότερα power σχήματα κατατάσσοντας τους σε μια εντελώς άλλη κατηγορία: φιλοσοφημένοι, με ανησυχίες, με πανανθρώπινα μηνύματα και αφηγήσεις, μεταφέρουν εντελώς αλλού τη συζήτηση, το παράδειγμα και το επίπεδο. Επιστρέφοντας στη μουσική, και εδώ γίνεται χαμός από μελωδίες και ιδέες με ένα φοβερό μεσαίο σημείο, ενώ την ατμόσφαιρα εντείνουν τα πλήκτρα του Antti Ikonen.
- “Twilight Symphony” (6.57)
Πρώτο και καλύτερο ανακηρύσσεται με συνοπτικές διαδικασίες το “Twilight Symphony”, δηλαδή το τραγούδι που μέσα του περιέχει όλα τα βασικά χαρακτηριστικά του “Fourth Dimension”, κάτι σαν «περίληψη» του δίσκου. Από πάντα επίσης είχα την αίσθηση ότι αν οι STRATOVARIUS ήθελαν να ονομάσουν το album με κάποιο από τα τραγούδια που περιέχει (αντί για το πιο κοινότυπο “Fourth Dimension” που παραπέμπει στο γεγονός ότι πρόκειται για τον 4o δίσκο τους αλλά και τη νέα διάσταση που φέρνει η είσοδος νέου τραγουδιστή), ο πλέον αντιπροσωπευτικός τίτλος θα ήταν “Twilight Symphony”. Ίσως να το σκέφτηκαν αλλά να μην έγινε επειδή ήδη είχε επανακυκλοφορήσει το «ΙΙ» ως “Twilight Time”, ποιος ξέρει. Τι μεγαλειώδες και αριστουργηματικό έπος είναι το “Twilight Symphony” το γνωρίζετε όσοι το έχετε ακούσει. Όσοι δεν το έχετε, θα πρότεινα να το κάνετε άμεσα ώστε να απολαύσετε ένα κυριολεκτικό έργο τέχνης της εν γένει rock μουσικής που περιέχει κυριολεκτικά τα πάντα: μελωδίες, ένταση, εναλλαγές, αριστοτεχνική εκτέλεση, μέχρι και βιολιά! Η έκπληξη αυτή στο 3.02, καθώς και ό,τι άριστο, κορυφαίο, υπέροχο, εκπληκτικό ακολουθεί μετά, νομίζω δεν μπορεί να αφήσει ασυγκίνητο κανέναν. Έντεχνο, διαχρονικό, bigger & larger than life και πλήρες ως track, ακούγοντας το “Twilight Symphony” νιώθεις όλη σου τη ζωή να περνά από μπροστά σου.
Δημήτρης Μελίδης
