“Welcome to the circus of life”
Όταν σου δίνεται η ευκαιρία για κουβέντα με την Tarja, δεν την αφήνεις να πάει ανεκμετάλλευτη. Η –ίσως πιο σημαντική- diva στη σκληρή μουσική, κυκλοφορεί το live άλμπουμ “Circus life”, έρχεται και για συναυλίες στην Ελλάδα με τον Marko Hietala, οπότε είχαμε πάρα πολλά και ωραία πράγματα να μιλήσουμε. Βέβαια, στην πορεία, η συζήτησή μας πήγε και σε πιο προσωπικά ζητήματα, που αφορούν την ίδια και τον Hietala και θεωρώ ότι πρέπει να διαβάσετε τη συνέντευξη ως το τέλος, αφού δίχως να πιεστεί για οτιδήποτε…
Είμαστε εδώ για να μιλήσουμε για το live άλμπουμ σου αλλά και τις επερχόμενες εμφανίσεις σου στην Ελλάδα με τον Marko Hietala. Ας τα πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά. Το “Circus life” είναι μία special live στιγμή. Τι έκανε αυτό το show μοναδικό, αν το συγκρίνεις με τις προηγούμενες ζωντανές εμφανίσεις σου;
Η εμφάνιση αυτή έγινε το 2020 στο Βουκουρέστι και είχα καλέσει 16 μουσικούς να παίξουν μαζί μου, σ’ έναν κυκλικό χώρο που έμοιαζε με τσίρκο, με θέα σε 360 μοίρες, ώστε να μπορούμε να βλέπουμε όλους τους ανθρώπους γύρω μας, όλα παίχτηκαν live, δεν υπήρχαν backing tracks. Συγκέντρωσα μία ομάδα φίλων, να παίξουμε μουσική, να περάσουμε ωραία και να γιορτάσουμε τα χρόνια μου στη μουσική. Ήταν πραγματικά μία γιορτή. Κάναμε πρόβες γι’ αυτό αποκλειστικά το show για τρεις μέρες, κάναμε μία συναυλία σαν πρόβα στην Πράγα και μετά παίξαμε στο Βουκουρέστι. Αυτό ήταν. Παρότι θα ήθελα να γίνει κάτι παρόμοιο, αυτό δεν θα επαναληφθεί. Ήταν πολύ ξεχωριστή εμφάνιση. Επειδή ήξερα τις ιδιαιτερότητές της, ήμουν πολύ νευρική και αγχωμένη, αλλά δεν μπορείς να το διακρίνεις αν δεις και ακούσεις τη συναυλία. Ήταν πολύ μεγάλη η χαρά μου και ειλικρινά θεωρώ ότι ήταν από τις σπουδαιότερες στιγμές στην καριέρα μου, ιδιαίτερα από άποψη συναισθημάτων. Δεν είναι τέλειο, αλλά ποτέ δεν προοριζόταν να γίνει κάτι τέτοιο. Διότι, τι είναι τελειότητα τελικά; Όταν δουλεύαμε με τους μουσικούς για το show, τους έλεγα ότι δεν θέλω να πάω στο στούντιο να ηχογραφήσω τίποτα απολύτως από πάνω. Πάμε να κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε, αλλά να το κάνουμε μαζί. Φυσικά κάναμε edit στο video, φυσικά και μιξάραμε τον ήχο. Έπιασα τον εαυτό μου να κάνει λάθη στους στίχους και ο κόσμος μερικές φορές να το παίρνει χαμπάρι, αλλά… είναι live! Ήταν μία ειδική βραδιά και ήθελα να την αποτυπώσουμε με αυτόν τον τρόπο και να την προσφέρουμε στον κόσμο. Σε κόσμο που μπορεί να μην έχει έρθει ποτέ σε συναυλία μου. Είναι γι’ αυτούς, ώστε να δουν που βρίσκομαι στην καριέρα μου. Είμαι ελεύθερο πνεύμα και χαρούμενος καλλιτέχνης που δουλεύω με τη μουσική μου που είναι ακόμα η πρώτη μου αγάπη.
Ξέρεις, λένε ότι πολλές φορές η πρώτη αγάπη είναι και η παντοτινή και φαίνεται ότι στην περίπτωσή σου, ισχύει. Μήπως ήταν τελικά απελευθερωτικό ότι είχες αποφασίσει να μην κάνεις overdubs και να μην ηχογραφήσεις τίποτα στο στούντιο μετά;
Κατά κάποιον τρόπο, είναι. Πρέπει να έχεις εμπιστοσύνη στις ικανότητές σου κι εγώ έπρεπε να έχω εμπιστοσύνη στην ομάδα μου, αυτούς τους απίστευτους μουσικούς που είμαι πολύ τυχερή που συνεργάζομαι μαζί τους. Είναι όλοι τους φοβεροί και ακολουθούμε τον ίδιο δρόμο. Δεν είναι μουσικοί που απλά παίζουν σωστά, αλλά ροκάρουν, δείχνουν την αγάπη τους για τα τραγούδια που παίζουν και όλη την ατμόσφαιρα. Ξέρεις εμείς οι τραγουδιστές, έχουμε συνεχώς στην πλάτη μας το συγκρότημα και δεν ξέρουμε τι κάνουν. Μπορεί να κάνουν διάφορα περίεργα, που κάνουν δηλαδή (γέλια) και μου τα λένε αργότερα και μένω με το στόμα ανοιχτό. Σ’ αυτήν τη συναυλία, μπορούσα να τρέξω ανάμεσά τους, να τους πειράξω και να κάνω πλήρεις κύκλους ώστε να έχω και συνεχή επικοινωνία με το κοινό.
Τώρα που το είπες αυτό, πόσο διαφορετικό ή δύσκολο ήταν να δίνεις συναυλία σε κυκλική σκηνή, κάτι που δεν είναι ιδιαίτερα συνηθισμένο σε rock συναυλίες;
Ήταν πολύ διαφορετικό, γιατί δεν πρέπει να γυρίζεις συνεχώς την πλάτη στο κοινό. Δεν ήθελα να τους δείξω ότι τους έχουμε «στην απ’ έξω», αλλά συνεχώς αλληλεπιδρούσα μαζί τους. Ξέρεις όμως ποιο ήταν το πρόβλημα; Είχα κάτι παπούτσια που ήταν ένα νούμερο μεγαλύτερα μ’ ένα τεράστιο τακούνι και, Θεέ μου, ήταν ΤΟΣΟ άβολα… Μα τόσο άβολα… Κι έπρεπε να τρέχω γύρω γύρω από τη σκηνή… Δεν πρόκειται να ξαναφορέσω αυτά τα παπούτσια ποτέ ξανά (γέλια).
Από δω και πέρα, μόνο αθλητικά παπούτσια!
Ακριβώς. Χαχαχαχα. Ήταν τόσο δύσκολο για μένα να πηγαίνω γύρω γύρω από τη σκηνή, αλλά δεν φαίνεται στο DVD/BluRay, ευτυχώς. Για μένα, σαν οπαδό της μουσικής, μου αρέσει να πηγαίνω σε συναυλίες, να αγοράζω τους δίσκους από τους αγαπημένους μου καλλιτέχνες. Μου αρέσει η μουσική και μου λείπει να πηγαίνω σε συναυλίες ακόμα και στην όπερα, αλλά ο χρόνος είναι ο εχθρός μου, αφού δουλεύω πολύ σκληρά, είμαι μητέρα και περιοδεύω συνεχώς. Αν ήμουν στο κοινό, όμως, σε μία 360 συναυλία, θα ήταν πολύ ενδιαφέρον. Μπορείς να δεις τις πετσέτες που έχει ο ντράμερ, τα μπουκάλια πάνω στη σκηνή, πιθανώς χαρτιά με νότες. Εμείς, οι μουσικοί, δεν είχαμε χώρο να κρύψουμε τίποτα, αφού ο κόσμος μπορούσε να δει τα πάντα. Κι αυτό το έκανε ακόμα πιο αληθινό.
Ήταν εντελώς απογυμνωμένο λες κι έβλεπε κανείς ακτινογραφία σας.
Ακριβώς. Αλλά αυτό ήταν και η ιδέα μου. Το συναίσθημα είναι πάρα πολύ σημαντικό. Έχεις δει συναυλίες μου και θα έχεις παρατηρήσει ότι το κοινό μου είναι λίγο ανάμεικτο. Σ’ αυτή τη συναυλία ήταν από μικρά παιδιά, μέχρι και παππούδες. Ολόκληρη η οικογένεια. Η μουσική είναι μουσική και δεν γράφω για συγκεκριμένες ομάδες ανθρώπων, ούτε ηλικίες. Αν με ακουμπά, τότε θα φροντίσω να την κυκλοφορήσω και να την ακούσουν όλοι οι άνθρωποι.
Αυτή η συναυλία, έγινε το 2020, λίγο πριν την πανδημία και αρχικά ήταν μέρος της ειδικής έκδοσης του box set σου. Τι σ’ έκανε να το κυκλοφορήσεις ως ξεχωριστό άλμπουμ; Αν θυμάμαι καλά και στο τέλος του 2024, η earMUSIC έβγαλε ένα ακόμη live άλμπουμ, το “Rockin’ heels – Live at Hellfest”.
Υπάρχει μία σειρά live άλμπουμ με τίτλο “Rockin’ heels”. Έχω αναλάβει μία δέσμευση με την earMUSIC, όπου θα κυκλοφορούμε πολλά διαφορετικά live show μου. Είναι πολύ μεγάλη δουλειά για μένα, επειδή κάνουμε τη μίξη, το εξώφυλλο και οτιδήποτε άλλο χρειάζεται μία τέτοιου είδους κυκλοφορία. Η συγκεκριμένη συναυλία, όμως, είχε πολύ μεγάλη επίδραση πάνω μου, πιστεύω ότι είναι από τα καλύτερα πράγματα που έχω κάνει ποτέ στην καριέρα μου και ήθελα να το δει ο κόσμος, που μπορεί να είχε κυκλοφορήσει ήδη, αλλά ήταν κάτι πολύ μικρό σε μία ειδική έκδοση όπως είπες. Απευθυνόταν στους φανατικούς οπαδούς μου, που ήθελαν να αγοράσουν κάτι που ήταν αρκετά ακριβό εκείνο τον καιρό. Είχαμε τραβήξει μερικές τρομερές φωτογραφίες, αφού ήρθε ο φίλος μου ο Tim Tronckoe… Ήθελα να δείξω στον κόσμο τι είχε γίνει εκείνη τη βραδιά. Ξέρεις, βαθιά μέσα μου, έχω την επιθυμία να επαναλάβω κάτι τέτοιο, γιατί ήταν εκπληκτικό.
Κάποια τραγούδια από το “Circus life”, στις studio εκτελέσεις τους, έχουν κάποιους special guests. Το “Demons in you” είχε την Alissa White-Gluz των ARCH ENEMY, το “Dead promises” τον Bjorn “Speed” Strid των SOILWORK κτλ. Σκέφτηκες ποτέ να τους καλέσεις ή ήσουν οκ με τους τραγουδιστές που ήδη είχες, οι οποίοι θα έκαναν το διό τους ρόλο στα φωνητικά;
Κάναμε νέες ενορχηστρώσεις για πολλά τραγούδια, κάλεσα τον αδερφό μου να τραγουδήσει μαζί μου, όπως και δύο backing vocalists, την Ciara και την Clementine (των VISIONS OF ATLANTIS). Υπήρχε ένας αέρας ανανέωσης στα τραγούδια μου, γι’ αυτό, το συγκεκριμένο live. Κάποια τραγούδια, απέκτησαν καινούργια ζωή, όπως το “Falling away” για παράδειγμα. Συμβαίνουν πολλά πράγματα στα τραγούδια κι αυτό είναι κάτι ακόμα που κάνει αυτή τη συναυλία πιο μοναδική.
Πρέπει να σου πω ότι μερικές φορές καταλάβαινα τα τραγούδια από τους στίχους!!!
Έχεις δίκιο. Το “Diva”, πχ, έγινε μ’ έναν πολύ πιο heavy τρόπο απ’ ότι το αυθεντικό, αλλά γενικώς, ναι, υπήρχαν πολλές αλλαγές, ναι.
Συμμετέχεις στο “Life on Mars” που υπάρχει στο νέο άλμπουμ του Marko Hietala και περιοδεύεις και μαζί του. Πως συνέβη αυτή η συνεργασία και τι είναι αυτό που σου αρέσει περισσότερο όταν δουλεύεις μαζί του;
(ρίχνοντας ένα πολύ πλατύ χαμόγελο) Για να απαντήσω την τελευταία από τις ερωτήσεις, τι μου αρέσει περισσότερο όταν δουλεύω μαζί του, πρέπει να σου πω ότι απολαμβάνω που γνωρίζω ποιος πραγματικά είναι, για πρώτη φορά στη ζωή μου. Μπορεί να σου φανεί περίεργο, αφού ήμουν σ’ ένα συγκρότημα μαζί του για πολλά χρόνια, αλλά δεν τον ήξερα πραγματικά… Έχει αλλάξει και είμαι πολύ χαρούμενος γι’ αυτόν. Τα πάει θαυμάσια, είναι ελεύθερος, πλέον έχουμε πολλά περισσότερα κοινά στοιχεία, μπορούμε να μιλήσουμε (!!!), να επικοινωνήσουμε… Είμαστε σε επαφή περισσότερο απ’ όσο έχουμε υπάρξει σε όλη μας της ζωή και μπορώ να του τηλεφωνήσω ως φίλη του. ΕΙΝΑΙ φίλος μου. Όλο αυτό ξεκίνησε το 2012, όταν είχα λάβει μέρος σε μία τεράστια Χριστουγεννιάτικη παραγωγή στη Φινλανδία, όπου ερμηνεύουμε χριστουγεννιάτικα τραγούδια σε rock/metal εκτελέσεις και ήμουν καλεσμένη. Ο Marko ήταν εκεί. Είναι από τα original μέλη του project και ήξερα ότι θα τον συναντούσα εκεί ύστερα από πάρα πολλά χρόνια σιωπής, που δεν είχα ακούσει τίποτα απ’ αυτόν και το αντίστροφο. Πρώτη φορά συναντηθήκαμε εκεί και ήταν πολύ καλά. Προφανώς ήμασταν πολύ νευρικοί, δεν μπορούσαμε να προσποιηθούμε ότι δεν συνέβη κάτι τέτοιο, ήρθε καθυστερημένος backstage, δίχως να έχουμε κάνει πρόβα στο soundcheck κι έπρεπε να τραγουδήσουμε μαζί το “Ave Maria” με Φινλανδικούς στίχους, που ήταν πολύ συναισθηματικό, μπροστά σε 5-6000 ανθρώπους. Μετά το πρώτο μας τραγούδι, το ακροατήριο κατέρρευσε και άρχισε να κλαίει και να ουρλιάζει. Και το λέω αυτό, γιατί οι Φινλανδοί δεν φημίζονται για το πόσο εκδηλωτικοί είναι (γέλια). Μετά τη συναυλία, ο Marko κάλεσε όλα τα μέλη της παραγωγής και μου ζήτησε συγνώμη μπροστά τους!!! Έκλαψα κι εγώ, ξεκαθαρίσαμε τα πάντα μεταξύ μας, γίναμε φίλοι…
Για ποιον λόγο σου ζήτησε συγνώμη; Επειδή άργησε; (σ.σ. δεν μπορείτε να πείτε, το έπαιξα εντελώς αθώα περιστερά!!!)
Όχι.
Εξαιτίας του παρελθόντος;
Ναι… Μετά υπήρξε ξανά σιωπή… Έχασα την επαφή μαζί του για κάποια χρόνια, μέχρι που τον είδα να παίζει στην Ελβετία πριν λίγα χρόνια, στο ίδιο φεστιβάλ όπου ήμουν εγώ headliner. Επικοινώνησα με τον promoter και του ζήτησα να κανονίσει να τραγουδήσουμε το “Phantom of the opera” με τον Marko, αλλά έχω χάσει επαφή μαζί του και ήθελα να του προωθήσει το μήνυμά μου. Η απάντησή του ήταν θετική και ήμουν πολύ χαρούμενη που θα τον ξανασυναντούσα. Ξανά, ήταν μία πολύ συναισθηματική στιγμή. Ο Marko όμως, αυτήν τη φορά, είχε έρθει μ’ ένα στικάκι που είχε το “Left on Mars”, επειδή κι εκείνος σκεφτόταν εμένα και ήθελε να κάνουμε ένα ντουέτο. Μιλήσαμε, κλάψαμε και τελικά το ηχογραφήσαμε. Μου αρέσει το τραγούδι και μου αρέσει να παίζω μουσική μαζί του. Από τότε ξεκίνησε και η ιδέα της περιοδείας μαζί του και από τότε είναι τόσο μα τόσο ωραία. Κάνουμε φοβερές συναυλίες και είμαστε πολύ χαρούμενοι.
Αισθάνεστε απελευθερωμένοι που δεν δουλεύετε κάτω από την ομπρέλα των NIGHTWISH, αλλά ως Marko και Tarja;
Αλήθεια, πόσο ελεύθερη είμαι εδώ και είκοσι χρόνια που είμαι σόλο καλλιτέχνης… Ο Marko είναι στο ξεκίνημά της σόλο καριέρας του, κατά κάποιον τρόπο, αφού μπορεί να παίζει μουσική πάρα πολλά χρόνια, αλλά είναι λίγος καιρός που δεν είναι στην μπάντα και πρέπει να νιώθει το ίδιο με μένα. Είσαι ελεύθερος και μπορείς να κάνεις ό,τι θέλεις. Είναι πολύ σημαντικό να έχεις αυτήν την ελευθερία και κανείς μας δεν πρέπει να την χάσει, ποτέ.
Έτσι όπως σε ακούω να μιλάς για τον Marko, φαίνεται ότι βρήκες έναν μελλοντικό συνεργάτη για την υπόλοιπη ζωή σου, καθώς παρότι ήσασταν στο ίδιο συγκρότημα για τόσα χρόνια, μέχρι τώρα, φαίνεται ότι ήταν εντελώς ξένος για σένα!
Ναι, ήταν ξένος. Κάναμε αυτό το τραγούδι, το “Left on Mars”, που θα το παίξουμε και στην Ελλάδα και πρέπει να πω ότι είμαι πάρα πολύ χαρούμενη που θα επιστρέψω στη χώρα σας. Έχει περάσει πολύς καιρός από την τελευταία φορά. Μου υποσχέθηκε ότι θα κάνει φωνητικά σ’ ένα τραγούδι στον επόμενο δίσκο μου, οπότε σίγουρα θα υπάρξει μία ακόμη συνεργασία. Πάμε βήμα βήμα (γέλια).
Τι να περιμένουμε από τις συναυλίες σας με τον Marko στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη;
Θα είναι πολύ συναισθηματικά. Φυσικά θα μας ακούσετε να ερμηνεύουμε μερικά κλασικά τραγούδια. Σίγουρα, στην αρχή θα παίξει ο Marko με το συγκρότημά του, όπου θα ανέβω κι εγώ και στη συνέχεια θα ανέβει εκείνος στο δικό μου set!
Μιας και τελειώνει ο χρόνος, θα ήθελα μία τελευταία ερώτηση που πάντα ήθελα να σου κάνω. Το 2010, τραγούδησες στο “The good die young” των SCORPIONS. Παρόλα αυτά, μετά από τόσα χρόνια, ακόμα παλεύω να ακούσω τη φωνή σου στη μίξη! Είσαι ευχαριστημένη με τον τρόπο που κατέληξε να ακούγεται το τραγούδι ή αυτός ήταν ο τρόπος με τον οποίο το είχατε σχεδιάσει;
Όχι, δεν είχα κανένα λόγο πάνω σ’ αυτό (γέλια). Άκουσα κάπου να λένε ότι δεν έπρεπε να το είχαν κάνει με αυτόν τον τρόπο, χαχαχα! Οι άνθρωποι από τότε έλεγαν «που είναι η Tarja;»!!! Ήταν δική τους απόφαση, αλλά εγώ ήμουν πολύ ευχαριστημένη που συνεργαστήκαμε. Ήταν φοβερό που τους είδα, που συναναστραφήκαμε μαζί και μακάρι, όταν θα έρθουν του χρόνου στη Marbella, όπου μένω, για συναυλία, να είμαι διαθέσιμη και να κάνουμε ένα reunion κατά κάποιον τρόπο! Βρισκόμαστε ανά διαστήματα και είναι τόσο καλοί άνθρωποι…
Σάκης Φράγκος
Photos: Tim Tronckoe