“Brotherhood of thrash”
Έχουν περάσει αρκετά χρόνια από την τελευταία εμφάνιση των TESTAMENT στην Ελλάδα, το 2016, παρόλα αυτά, έχουν κυκλοφορήσει μόλις ένα δίσκο από τότε, το “Titans of creation”. Την Κυριακή 28 Ιουλίου, όμως, στα πλαίσια του Release, αναμένεται να κουνηθούν πολλοί σβέρκοι, καθώς θα επικεντρωθούν στα δύο πρώτα, κλασικά άλμπουμ τους, “The legacy” και “The new order”. Ο κιθαρίστας τους, Eric Peterson, με πολύ καλή διάθεση, είχε μιλήσει στον Σάκη Φράγκο πριν αρκετό καιρό, αλλά αυτά που λέγονται είναι διαχρονικά, όσο και ενδιαφέροντα, οπότε… enjoy!
Πρόσφατα δήλωσες ότι θα παίξει στο νέο σας άλμπουμ αλλά και θα περιοδεύσει μαζί σας ο Chris Dovas, που μάλιστα κατάγεται από τη Θεσσαλία!!! Πως είναι να έχετε στις τάξεις της μπάντας ένα μέλος που είναι στην ηλικία των παιδιών σας, είναι αναζωογονητικό ή κάπως περίεργο; Έχετε αφήσει κάποιο ανοιχτό «παράθυρο» για τον Dave Lombardo;
Όχι, όχι δεν είναι περίεργο καθόλου. Με πειράζει πολλές φορές η κόρη μου και εμένα όταν με βλέπει στην σκηνή και μου λέει: «Σαν δεκατετράχρονο κάνεις»! Αλλά η αλήθεια είναι πως όλοι νιώθουμε παιδιά όταν παίζουμε live οπότε δεν το βλέπω περίεργα το ότι ο Chris είναι μαζί μας. Από την άλλη όμως πάντα όταν είσαι σε ένα συγκρότημα, ή όταν ξεκινάς μια μπάντα που συνήθως όλοι είναι τότε σε μικρή ηλικία, είσαι αναγκασμένος να κάνεις ένα step up σε όλα τα επίπεδα. Να γίνεις λίγο εύστροφος, πιο αποφασιστικός. Η νοοτροπία σου πρέπει να αλλάζει και να συγχρονιστεί με αυτή της υπόλοιπης μπάντας. Νομίζω πως ο Chris τα πάει πολύ καλά, τον έχουμε και από κοντά και κάνομε μαζί πολλά πράγματα στην καθημερινότητα. Μου κάνει πλάκα και με αποκαλεί «μπαμπά», τον Steve (Steve Di Giorgio) τον λέει «Θείο» και έχει και την αστεία του πλευρά η παρουσία του στο συγκρότημα. Η ουσία είναι πάντως ότι η μπάντα λειτουργεί σωστά,
Είχα μια κουβέντα με ένα φίλο πρόσφατα και λέγαμε ότι μερικές thrash metal μπάντας στα early 90s θεωρούσαν πως καλλιτέχνες που τότε ήταν γύρω στα πενήντα, τους θεωρούσαν μεγάλους ηλικιακά, και θα έπρεπε πια το κοινό να εμπιστευτεί νεότερες μπάντες. Και τώρα φτάνουμε στο σημείο να είσαστε εσείς πια κοντά στα εξήντα και να παίζετε ακόμα σαν να είσαστε είκοσι!
Κοίτα να δεις, πάντα υπάρχει ένα κίνητρο. Είναι πολύ διασκεδαστικό να γράφουμε νέο υλικό παρέα με τον Chris, και μου αρέσει να ενσωματώνω διάφορα στοιχεία σκληρής μουσικής, δεν θέλω να πω metalcore στοιχεία, στους TESTAMENT. Χωρίς κατ’ ανάγκη όμως να ακούγεται η μπάντα σαν black metal ή κάτι αντίστοιχο. Άλλωστε έχω και το άλλο μου project τους DRAGONLORD που εκεί κολλάω διάφορες τρελές ιδέες που μου έρχονται στο μυαλό. Το καλό είναι πως ο Chris, ο οποίος είναι μια γενιά νεότερος φυσικά, έχει την ικανότητα να ακολουθεί όλες αυτές τις ιδέες μου χωρίς πρόβλημα και στο νέο μας άλμπουμ θα ακούσεις, εκτός από τον παραδοσιακό μας ήχο, και πολλά ακόμα διαφορετικά στυλ και πολλές νέες ιδέες! Είμαι πολύ ενθουσιασμένος με την δουλειά που έχουμε κάνει.
Στους TESΤΑΜΕΝΤ έχουν παίξει drummers όπως οι Paul Bostaph, John Tempesta κλπ, αν θυμάμαι καλά γύρω στους δεκατέσσερεις drummers. Δεν έχεις σκεφτεί ποτέ να συνεργαζόσουν ξανά με κάποιον από αυτούς;
Κοίτα να δεις, για παράδειγμα ανάφερες πριν τον Dave Lombardo. Ήταν υπέροχο που συνεργαστήκαμε μαζί. Όπως και με τον Gene Hoglan και όλους τους υπόλοιπους. Πολλοί ρωτάνε γιατί δεν έρχεται ξανά ο John Tempesta.. Μας αρέσει να παίζουμε μαζί, περάσαμε πραγματικά καλά με όλους. Είναι όλοι πρώτης γραμμής drummers και τρομεροί μουσικοί. Όμως πρέπει να το δεις και από την business πλευρά το θέμα. Ο κάθε ένας έχει τις δικές του πια υποχρεώσεις, το δικό του πρόγραμμα, τα δικά του project κλπ και αυτά όλα μαζί και μαζί με το πρόγραμμα των TESTAMENT δεν είναι εύκολο να συνδυαστούν. Κατά συνέπεια έπρεπε να βρούμε έναν drummer που να είναι 100% αφοσιωμένος στην μπάντα, και ο Chris αυτό το δέχτηκε. Ξέρω ότι θα μου πεις, πως είναι μικρός στην ηλικία, ότι δεν έχει το όνομα ή την εμπειρία ή οτιδήποτε άλλο. Αλλά πίστεψε με, έχω δουλέψει με δεκατέσσερεις φοβερούς drummer και ξέρω πολύ καλά ότι ο Chris όχι μόνο «το έχει» αλλά και πως είναι ένα ανερχόμενο αστέρι!
Ε, δεν είναι και καιρός να έχετε έναν σταθερό άνθρωπο να παίζει τα drums στην μπάντα;
Μα φυσικά, θα μπορούσαμε να έχουμε οποιονδήποτε θέλουμε να βγει περιοδεία μαζί μας. Αλλά μετά; Όχι αυτή τη φορά θέλαμε έναν άνθρωπο να είναι με την μπάντα! Να είναι αφοσιωμένος σε αυτή. Κοιτάμε μπροστά και θέλουμε το 100% από το μέλλον. Ο Chris δεν είναι κάποιος τυχαίος. Είναι καθηγητής στα drums, απόφοιτος του Berkley και εντυπωσιακά εύστροφος. Μαθαίνει τα τραγούδια εν ριπή οφθαλμού! Είναι σπουδαίο να τον έχουμε στην μπάντα!
Θα ήθελα να μας μιλήσεις για το νέο σας άλμπουμ, πες μας κάποια πράγματα γι’ αυτό!
Το δουλέψαμε πολύ καιρό, αλλά όχι για χρόνια η αλήθεια είναι. Περιοδεύσαμε πιο πολύ η αλήθεια είναι. Ο Covid όπως σε όλα τα θέματα, σε όλο τον κόσμο έτσι και εμάς μας έβαλε λίγο στον πάγο, και να είμαι ειλικρινής βρήκα τον χρόνο, με αφορμή την καραντίνα, να ξεκουραστώ, να δω ταινίες, να παίξω παιχνίδια, να χαλαρώσω… τέτοια πράγματα! Μετά αρχίσαμε πάλι τις περιοδείες και μπορώ να σου πω ότι τελικά όλη η μουσική που υπάρχει στην νέα μας δουλειά, είναι πολύ πρόσφατη και πολύ φρέσκια! Δεν είναι μουσική που γράψαμε την εποχή της καραντίνας, αλλά αντιθέτως είναι τραγούδια που γράφτηκαν τους τελευταίους έξι με επτά μήνες, και υλικό επηρεασμένο από ταινίες, θέματα, μουσικές, ακόμα και άλλα συγκροτήματα κλπ πολύ πρόσφατα. Θα έλεγα επίσης ότι είναι υλικό το οποίο έχει επιρροές από τα πιο παλιά μας άλμπουμ, αφού η στην πρόσφατη περιοδεία μας παίξαμε ολόκληρα τα “Legacy” και “New order”, Γενικά συνδυάσαμε πολλές επιρροές.
Μια που ανέφερες τα δύο πρώτα σας άλμπουμ. Η Nuclear Blast πήρε τα δικαιώματα των έξι πρώτων δίσκων σας και σύντομα θα δούμε την επανακυκλοφορία και του “Legacy” και του “New order” για αρχή. Τι καινούργιο μπορούμε να περιμένουμε από αυτές (σ.σ. η συνέντευξη έγινε πριν λίγους μήνες);
Θα είναι remastered επανεκδόσεις σε βινύλιο μόνο, αλλά θα περιέχουν μέσα καταπληκτικό υλικό, liner notes, φωτογραφίες κλπ γενικά καταπληκτικά πράγματα από εκείνη την περίοδο τα οποία τα βρήκαμε ξανά, από δικηγόρους, δισκογραφικές, δικά μας αναμνηστικά και memos κλπ και τα συμπεριλάβαμε στις νέες εκδόσεις. Φαντάσου ότι ξαναβρήκαμε το original φωτογραφικό υλικό από το photo shoot του “Legacy”! Οπότε έχουμε και εναλλακτικό φωτογραφικό υλικό στα χέρια μας, πολύ ωραίο υλικό για τους οπαδούς που δεν το έχουν ξαναδεί ποτέ! Είναι όμορφο γιατί πχ βγάζεις τις promo pics όταν είσαι νέος και τότε μπορεί να μην σου άρεσαν και να τις έβαλες στην άκρη, αλλά σήμερα που τις βρήκαμε ξανά, έχουν άλλη αξία καθώς στο δείχνουν μια άλλη εποχή και σίγουρα τώρα τις εκτιμάς πολύ διαφορετικά. Πριν τριανταπέντε χρόνια υλικό, που ήμασταν παιδιά… Πολύ ωραίο υλικό!
Είναι νοσταλγικό όλο αυτό. Και εγώ ακόμα θυμάμαι στον εαυτό μου να πηγαίνει στα μαγαζιά να αγοράζει αυτά τα άλμπουμ και τώρα όλο αυτό είναι σαν ένα είδος déjà vu…
Αν μου έλεγες και εμένα πριν από τριανταπέντε χρόνια ότι σήμερα θα συνέχιζα να έπαιζα στα πενήντα εννέα μου, metal σε αυτές μάλιστα τις ταχύτητες, θα σε περνούσα για τρελό! Δεν ξέρω, έχω εγγόνια, αλλά πιθανόν να εξακολουθώ να είμαι τελικά είκοσι δύο χρονών ακόμα.. δε ξέρω.. Χαχαχαχα. ‘Όπως σου είπα, η κόρη μου λέει ότι είμαι δεκατεσσάρων!
Σημασία έχει πως νιώθει κανείς (σ.Σειρηνάκη: αμάν ρε Φράγκο δεν φτάνει που δε βάζεις γλώσσα μέσα σου, το έχεις ρίξει και στη φιλοσοφία… ) Πως βλέπεις την περίοδο των nineties που είχατε κυκλοφορήσει άλμπουμ όπως τα “Low”, “Ritual”, “Demonic” και σαφώς το στυλ της μουσικής σας, δεν ήταν πια δημοφιλές;
Το “Low” ήταν και το πρώτο μας άλμπουμ χωρίς το original line up της μπάντας. Ο Alex είχε φύγει, όπως και ο Louie Clemente, ήρθαν ο James Murphy και ο John Tempesta. Είναι ένα θαυμάσιο άλμπουμ, το οποίο βγήκε σε μια άσχημη περίοδο για το heavy metal. Κυριαρχούσε το grunge, αλλά ακόμα και σήμερα αν το ακούσεις καταλαβαίνεις ότι ήταν ένα θαυμάσιο άλμπουμ. Όταν κυκλοφόρησε το “Demonic”, το οποίο ήταν ένα εξίσου καλό άλμπουμ, τα πράγματα ήταν ακόμα πιο δύσκολα. Θυμάμαι τότε περιοδεύσαμε από τον Αύγουστο μέχρι και τον Δεκέμβριο του ‘97 και παίξαμε μέχρι και σε μπαρ, σε πολύ μικρά venue όπου μπορείς να φανταστείς! Αλλά ξέρεις κάτι; Μας έφερε αυτό ξανά σε επαφή με το underground! Και αυτό μας βοήθησε πάρα πολύ στο να νιώσουμε πάλι κοντά με την βάση των οπαδών μας. Όσο παράξενο και εάν ακούγεται, λειτούργησε θετικά! Μετα με το “Demonic” γίναμε πολύ σκληροί στην μουσική μας. Ήταν πολύ δύσκολοι καιροί τότε. Αλλά, συνεχίσαμε και ήρθε και ο Lombardo στο συγκρότημα. Τελικά με το “The gathering” ξαναμπήκαμε στον χάρτη. Αρχίσαμε να παίζουμε headliners σε festival, να κάνουμε co-headlining σε περιοδείες, το heavy metal σιγά – σιγά επανήλθε, βοήθησε πολύ η Σουηδία σε αυτό, και επανήλθε μια κανονικότητα εν τέλη. Αλλά σίγουρα εκείνα τα χρόνια ήταν πολύ δύσκολα.
Το “Ritual” ήταν κάπως διαφορετικό άλμπουμ, σε σχέση με τα υπόλοιπα. Είχατε μια διαφορετική προσέγγιση όταν το δημιουργήσατε;
Ήταν η εποχή που έρχονταν οι SEPULTURA με το “Arise”, οι PANTERA με το “Vulgar display of power” και ήθελα να πάω προς τα εκεί. O Louie από την άλλη είχε βαρεθεί το thrash, ήταν μια περίεργη εποχή. Παρόλα αυτά πιστεύω ότι είναι ένα καλό άλμπουμ, σε μια δύσκολη περίοδο για την μπάντα, και σίγουρα ήταν ένα ριψοκίνδυνο βήμα για εμάς. Περιέχει βέβαια και ένα από τα μεγαλύτερα μας τραγούδια, το “Return to serenity”, το οποίο δεν το έχουμε παίξει live κι ελπίζω ο Chuck να συμφωνήσει και να το συμπεριλάβουμε στο set list όπως και το “Electric crown”. Ήταν και το τελευταίο μας άλμπουμ με το κλασσικό line up της μπάντας και όπως καταλαβαίνεις έχει και αυτό την σημασία του.
Πως εξηγείς ότι τι κομμάτι με τα πιο πολλά streams στο Spotify σας, είναι η εισαγωγή του “More than meets the eye”, το “For the glory of..”; Γενικά παρακολουθείς τα streaming στο internet και αυτά επηρεάζουν το set list σας;
Έλα ντε!! Μπορείς εσύ να μου πεις το γιατί;;; Χαχαχαχα!!! Δεν μπορώ να το εξηγήσω! Όσον αφορά τα streaming μερικές φορές ομολογώ ότι υπάρχουν διαφωνίες στην μπάντα γιατί να παίξουμε το ένα τραγούδι και όχι το άλλο και στην επιλογή μπορεί να παίξει ρόλο τελικά πόσα streaming μπορεί να έχει κάποιο τραγούδι.
Μετά από οχτώ χρόνια, θα έρθετε πάλι στην Ελλάδα στο Release festival. Θυμάσαι κάτι χαρακτηριστικό από την προηγούμενη σας εμφάνιση εδώ στην Ελλάδα; Θα έχετε set list βασισμένο στα δυο πρώτα σας άλμπουμ;
Τα δυο πρώτα άλμπουμ τα παίζουμε συνήθως όταν παίζουμε ως headliners γιατί εκεί υπάρχει η άνεση του χρόνου να κάνουμε κάτι τέτοιο όπως καταλαβαίνεις. Νομίζω ότι θα παίξουμε και πολλά από τα τραγούδια που γενικά δεν παίζουμε συχνά. Σίγουρα το “The new order” , το “Into the pit” βέβαια θα τα παίξουμε, το “Do or die” δεν θα λείπει, το “Apocalyptic city” μπορεί, το “The preacher”…. Σίγουρα κάτι από το “Brotherhood of the snake”, άλλωστε υπάρχουν τόσα καλά τραγούδια και στα πρόσφατα άλμπουμ μας, Στα φεστιβάλ συνήθως παίζουμε και το παλιό και το νέο μας υλικό. (σ. Σάκη Φράγκου: Τελικά παίζουν τα δύο πρώτα άλμπουμ τους)
Γενικά στα tour χαρακτηρίζεστε ως Very Special guests όπως έγινε με τους BEHEMOTH αλλά και τους KREATOR και ANTHRAX. Αυτό σημαίνει ότι σας εκτιμάνε πολύ. Εσείς τι προτιμάτε; Να παίζετε headliners με νεότερες μπάντες ή ως special guests με μπάντες της γενιάς σας;
Εμάς πάνω από όλα μας αρέσει να είμαστε πάνω στη σκηνή. Αλλά και στις δυο περιπτώσεις είμαστε ευχαριστημένοι με όποιον και ένα παίζουμε. Έχει την χάρη του να είμαστε και με τις μπάντες που ξεκίνησαν περίπου την ίδια περίοδο με εμάς και εκείνοι τον δρόμο τους, Απλά ανάλογα την περιοχή μπορεί να αλλάζει η σειρά και αυτό είναι λογικό. Δηλαδή για παράδειγμα στην Αμερική headliners μπορεί να είναι οι ANTHRAX και στην Ευρώπη οι KREATOR. Απόλυτα λογικό! Αλλά έρχονται και οι δικοί μας οπαδοί και μας λένε γιατί είσαστε εσείς special guests ή very special guests χαχαχα… Για εμάς δεν έχει πολύ σημασία, από την στιγμή που είμαστε εκεί και παίζουμε. Έχουμε μια ώρα στην διάθεση μας, το δικό μας stage show και είναι θαυμάσια. Και επίσης έχουμε τον χρόνο να φάμε βραδινό μια νορμάλ ώρα έτσι! Χαχαχαχαχαχ! O very special guest τρώει στην ώρα του! Χαχαχα!
Έχεις παίξει ποτέ με κάποιο συγκρότημα που είπες «wow, πως βγαίνουμε να παίξουμε πριν ή μετά από αυτούς;»
Έχω ακούσει πολλές ιστορίες από τότε που άνοιγαν οι VAN HALEN στους BLACK SABBATH και οι SABBATH έλεγαν αυτό ακριβώς το πράγμα. Χαχαχαχα. Πάντως, να σου πω την αλήθεια, δεν φοβόμαστε να παίξουμε πριν ή μετά από κανέναν, αφού αισθανόμαστε πολύ σίγουροι για τους εαυτούς μας, αλλά δεν θα ήθελα να έβγαινα μετά από τους METALLICA ή τους SLAYER για παράδειγμα! Χαχαχαχα. Δεν θέλω να φανώ αλαζόνας, αλλά πιστεύω ότι όλες οι μπάντες σκέφτονται με αυτόν τον τρόπο, όπως κι εμείς. Ο καλύτερος τρόπος είναι να κάνεις αυτό που κάνεις με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Ευχαριστούμε πολύ. Ελπίζω να τα πούμε από κοντά.
Εγώ ευχαριστώ για τον χρόνο σου. Περιμένουμε να περάσουμε τέλεια στο Release. Σας περιμένουμε όλους.
Σάκης Φράγκος
(Απομαγνητοφώνηση: Δημήτρης Σειρηνάκης)
