THE INSIDER – 25 unknown stories about “Octavarium” by DREAM THEATER

Σήμερα, κλείνουν 17 χρόνια από την κυκλοφορία του όγδοου άλμπουμ των DREAM THEATER, με τίτλο “Octavarium”, που σχεδόν συνέπεσε με την κυκλοφορία του πρώτου τεύχους του Rock Hard. Ο Σάκης Φράγκος προσπάθησε να βρει όσο το δυνατόν περισσότερες κυκλοφορίες γύρω από τον δίσκο που έχει άπειρα “Easter eggs” ή “nuggets” ή όπως αλλιώς θέλετε πείτε τα, σε ότι έχει να κάνει με το εξώφυλλο, τη μουσική και τα περισσότερα περιστρέφονται γύρω από τον αριθμό 8. Όρεξη να έχετε να διαβάζετε…

• Τα Hit Factory Studios, όπου γράφτηκε και ηχογραφήθηκε το “Octavarium”, λειτουργούσαν από το 1975. Εκεί ηχογράφησαν πολλοί καλλιτέχνες από διάφορα μουσικά ιδιώματα, από τον John Lennon και τη Mariah Carey, τους U2 και τη Britney Spears, μέχρι τον Bruce Springsteen, τη Madonna και τον Michael Jackson! Οι DREAM THEATER, θα ήταν το τελευταίο συγκρότημα που θα ηχογραφούσαν σ’ αυτόν το χώρο, αφού θα έκλειναν οριστικά μετά το τέλος των recording sessions για το “Octavarium”.
• Το τραγούδι “Never enough”, είναι ένας άμεσος τρόπος για να μεταφέρει ο Mike Portnoy τα παράπονά του για τους οπαδούς του συγκροτήματος, που είναι πολύ πιεστικοί, υπεραναλύουν τα πάντα και τελικά καταλήγουν να παραπονιούνται συνεχώς, να βγάζουν κακίες για το συγκρότημα και να περιμένουν ότι όλα τα μέλη των DREAM THEATER είναι έτοιμα ανά πάσα στιγμή να παρατήσουν τις οικογένειές τους για να απαντήσουν σε κάποιο email που μπορεί να έχουν στείλει ή ακόμα πιο απλά, σε κάποιο thread σε forum (που τότε ήταν πολύ περισσότερο της μόδας, αφού τα social media ήταν σε εμβρυακό επίπεδο). Οι συγκεκριμένοι στίχοι, τα λένε όλα: “Neglect my wife and kids, all for you to be happy
  And then you say how dare that I didn’t write you back”…
  Και στο ρεφρέν λέει:
  “What would you say, If I walked away, Would you appreciate
  But then it’d be too late, Because I can only take so much of your ungrateful ways, Everything is never enough”
  
  
• Ο Mike Portnoy είχε πέσει σε μία «λούμπα», ουσιαστικά εξαιτίας του “Women and children first” των VAN HALEN, που τελείωνε μ’ ένα riff που παιζόταν και γινόταν fade out κι εκείνος περίμενε ότι ο επόμενος δίσκος τους, θα ξεκινούσε μ’ εκείνο το riff το οποίο είχε γίνει fade out, κάτι που δεν έγινε ποτέ… Αποφάσισε λοιπόν, να το κάνει σε δίσκο των DREAM THEATER. Έτσι, το τέλος του “Scenes from a memory”, είναι η αρχή του “Six degrees…”, του οποίου το τέλος, με τη σειρά του, είναι η αρχή του “Train of thought”. Λογικά, λοιπόν, το “The root of all evil”, που ανοίγει το άλμπουμ, είναι η συνέχεια του “In the name of God” από το “TOT”. O Portnoy, έπρεπε να βρει μία λύση στο γρίφο που είχε βάλει ο ίδιος στο συγκρότημα, οπότε το ομώνυμο τραγούδι του “Octavarium”, που κλείνει το tracklisting του άλμπουμ, τελειώνει όπως ακριβώς αρχίζει ο δίσκος, κάνοντας αυτό που λέμε “full circle” και «καθαρίζοντας», οπότε το επόμενο άλμπουμ, θα μπορούσε να ξεκινήσει όπως ήθελαν!!!
• Στα πλαίσια της περιοδείας για το δίσκο, οι DREAM THEATER τίμησαν για μία ακόμη φορά την παράδοση, που τους ήθελε να διασκευάζουν ένα κλασικό άλμπουμ καθ’ ολοκληρίαν. Έτσι στις 13/1 στο Tokyo και στις 15/1 στην Osaka της Ιαπωνίας, διασκεύασαν το “Made in Japan”, το οποίο μάλιστα κυκλοφόρησαν και από την Ytse Jam Records.
  
  
• Στο “Octavarium”, οι DREAM THEATER δούλεψαν για πρώτη φορά με πραγματική ορχήστρα στα “Sacrificed sons” και το “Octavarium”, αλλά και μ’ ένα κουαρτέτο εγχόρδων στο “The answer lies within”. Διευθυντής της ορχήστρας ήταν ο Jamshied Sharifi, ο οποίος είχε σπουδάσει στο Berklee, την ίδια περίοδο με τους Portnoy, Petrucci και Myung. Μετά την κυκλοφορία του δίσκου, το γκρουπ ήθελε να γιορτάσει την 20^η του επέτειο μ’ ένα ξεχωριστό show (που αργότερα κυκλοφόρησε με τη μορφή του “Score”), στο Radio City στη Νέα Υόρκη. Το show έγινε sold out, αμέσως μόλις ανακοινώθηκε από το website του σχήματος! Όλη αυτή η διαδικασία του show ήταν πολύ απαιτητική, επειδή το πρόγραμμα των DREAM THEATER ήταν πολύ στριμωγμένο, η ορχήστρα είχε περισσότερα μέλη απ’ ότι στο δίσκο, άρα και διαφορετικές ενορχηστρώσεις και πολλά άλλα. Η μεγάλη αναποδιά όμως, ήρθε όταν δεν τήρησαν τους πάρα πολύ αυστηρούς νόμους της Νέας Υόρκης, καθυστέρησαν 3 λεπτά από το curfew και αναγκάστηκαν να πληρώσουν 30.000 δολάρια πρόστιμο (δηλαδή 10.000 δολάρια για κάθε λεπτό που καθυστέρησαν!!!). Τουλάχιστον το DVD του “Score”, πήγε στο #1 του Billboard για τα video charts, οπότε άξιζε τον κόπο!
• Το “Octavarium”, ήταν το τελευταίο άλμπουμ (έβδομο στη σειρά) στο συμβόλαιο που είχε το σχήμα με τη Warner κι έπρεπε να σκεφτούν τι θα έκαναν στη συνέχεια. Όταν πήγαν στην εταιρία και ζήτησαν να κάνουν ένα video clip για το “I walk beside you”, εκείνοι απάντησαν ότι θα το συζητούσαν μόνο αν οι DREAM THEATER υπέγραφαν για τρεις ακόμα δίσκους μαζί της. Τα μέλη του γκρουπ εξοργίστηκαν με τον εκβιασμό της Warner και αποφάσισαν να αλλάξουν εταιρία, με αποτέλεσμα όχι μόνο να μην τους κάνει video clip, αλλά να μη γίνει καμία απολύτως προωθητική ενέργεια, για ένα σχήμα που δεν θα το είχαν στον επόμενο δίσκο του. Έτσι εξηγούνται κάποια πράγματα…
• Μιλώντας για την εταιρία τους, για κάποιον απροσδιόριστο λόγο, πριν στείλουν το full promo του δίσκου, έστειλαν ένα sampler πέντε τραγουδιών, που περιείχαν τα “I walk beside you”, “The answer lies within”, “These walls”, “Never enough” και “The root of all evil”. Πείτε μου τώρα εσείς τι συμπέρασμα μπορεί να βγάλει κανείς, ακούγοντας αυτά τα συγκεκριμένα πέντε τραγούδια…
  Τι θα λέγατε να ξεκινούσαμε ένα μικρό ταξίδι στο παιχνίδι του Mike Portnoy με τους αριθμούς 8 και 5; Μην ξεχνάτε ότι επρόκειτο για το όγδοο στούντιο άλμπουμ του γκρουπ, που είχε και πέντε ζωντανά ηχογραφημένους δίσκους στο ενδιάμεσο. Δηλαδή μία οκτάβα με τις πέντε διέσεις… Τόμπολα! Όταν ξεκίνησαν να γράφουν το δίσκο, λοιπόν, κάθε κομμάτι ήταν σε διαφορετική κλίμακα. Το “The root of all evil” που ξεκινούσε το “Octavarium” ήταν γραμμένο σε φα μινόρε, στη συνέχεια υπήρχε ένα κενό (με ήχους της φύσης) που ουσιαστικά η κλίμακα γινόταν φα δίεση μινόρε για να πάμε στο “The answer lies within”, που είναι γραμμένο σε σολ μινόρε. Στη συνέχεια υπάρχει ένα ακόμη κενό που ακούγονται κάποιοι ήχοι σε σολ δίεση μινόρε και το “These walls” είναι σε λα μινόρε. Για να μην τα πολυλογούμε, ανάμεσα σε κάθε τραγούδι, υπήρχε ένα κενό που λειτουργούσε ως γέφυρα για να αλλάζει κλίμακα το επόμενο τραγούδι, ώσπου φτάναμε στο “Octavarium”, που είναι κι αυτό σε φα μινόρε, όπως ξεκίνησε ο δίσκος, κλείνοντας μία οκτάβα… Μπερδευτήκατε; Που να δείτε παρακάτω τι υπάρχει…
• Η ονομασία του “Octavarium”, συνέχισε μία πατέντα που είχαν ξεκινήσει από το “Six degrees of inner turbulence”, που ήταν ο έκτος δίσκος και είχε έξι τραγούδια, συνεχίστηκε στο “Train of thought” που ήταν ο έβδομος και είχε εφτά τραγούδια και κατέληξε στο “Octavarium” που ήταν ο όγδοος και είχε οχτώ τραγούδια. Ωπ!!! Που είναι ο συμβολισμός για τον αριθμό «7» στο “Train of thought” όμως; Για γράψτε το “7rain of 7hought” και τον έχετε μπροστά σας. Τόσο εύκολο νομίζετε ότι θα ήταν;
  
  
• Τι λέτε να πάμε μία βόλτα από το εξώφυλλο και το booklet και να προσπαθήσουμε (όσο και ΑΝ αυτό είναι δυνατόν) να αποκρυπτογραφήσουμε τους συμβολισμούς που έφτιαξε ο Hugh Syme, πάντα σε συνεργασία με το συγκρότημα (δηλαδή τον ξέρετε-όλοι-ποιον). Στο εξώφυλλο είναι το εκκρεμές του Newton, που σύμφωνα με τον ορισμό του, είναι «μία συσκευή που καταδεικνύει τη διατήρηση της ορμής και της ενέργειας, με τη χρήση μίας σειράς σφαιρών που ταλαντεύονται. Όταν μία σφαίρα στο τέλος σηκώνεται και απελευθερώνεται, χτυπάει τις στατικές σφαίρες. Η δύναμη μεταδίδεται μέσω των στατικών σφαιρών και ωθεί την τελευταία σφαίρα προς τα πάνω». Το εκκρεμές αυτό, λοιπόν, έχει οχτώ σφαίρες (αν ανοίξετε ολόκληρο το booklet) κι ενδιάμεσά τους, υπάρχουν πέντε κοράκια. Μαντέψτε τι έχει οχτώ νότες και πέντε διέσεις! Μια οκτάβα! Σωστά!
  
  
• Προχωράμε στα ενδότερα του booklet και βλέπουμε μία αράχνη (που φυσικά έχει οχτώ πόδια), παγιδευμένη σ’ έναν οχταγωνικό λαβύρινθο, που έχει οχτώ εισόδους/εξόδους και οχτώ εμπόδια. Παράλληλα το CD πάνω, έχει ένα αστέρι με πέντε ακτίνες μέσα σ’ ένα οχταγωνικό πλαίσιο!!!
  
• Η πρώτη και η τελευταία σελίδα του booklet, έχουν ένα αγοράκι που κάνει κάτι που συνήθιζε να κάνει η δική μου γενιά (προ κινητών τηλεφώνων). Δηλαδή να δέσει σ’ ένα μεταλλικό κουτί ένα σπάγκο και να μιλά με κάποιον άλλον, σαν να μιλά στο τηλέφωνο. Πάμε στις λεπτομέρειες, γιατί τίποτα σ’ αυτό το booklet δεν είναι τυχαίο. Όπως είπαμε λίγο νωρίτερα, προκειμένου να κλείσει ο Portnoy τον φαύλο κύκλο που είχε ξεκινήσει στο “Six degrees…” που ξεκινούσε όπως τελείωνε το “Scenes from a memory”, αποφάσισε να κλείσει το άλμπουμ ακριβώς με τον τρόπο που ξεκινά, δηλαδή κάνοντας αυτό που λέμε full circle. Στο booklet, η πρώτη και η τελευταία σελίδα, έχουν το ίδιο παιδάκι, με το κόλπο που περιγράψαμε, να συνομιλεί με τον εαυτό του!!! Δηλαδή… full circle. Ίσως να θέλει να μας πει ότι πρέπει να ακούμε τον εαυτό μας, αλλά άντε να πιάσει κανείς τι θέλει να πει ο …ποιητής… Δηλαδή, εσείς τώρα νομίζετε ότι δεν έχει κάποιο τρικ με τον αριθμό οχτώ; Γελιέστε, αλήθεια… Ενώ στη μία φωτογραφία φαίνονται και τα πέντε δάχτυλά του, στην άλλη (εκεί που αναγράφεται το tracklisting), φαίνονται μόνο τα…τρία!!! 5+3; Οεο! Επίσης, να πούμε ότι και ο σπάγκος «κόβει» το line-up όπως οι διέσεις τα πλήκτρα του πιάνου.
  
  
• Στη σελίδα που υπάρχουν τα domino, το ένα από αυτά έχει σύνολο αριθμών το πέντε και το άλλο το οχτώ (βρε που έχουμε ξαναδεί σήμερα αυτόν τον συνειρμό!!!). Επίσης, υπάρχουν και τρία κοράκια, που φαίνεται ότι συμβολίζουν τα τρία –μέχρι τότε- μέλη των DREAM THEATER που είχαν φύγει από το συγκρότημα. Κάποιοι το προχώρησαν στα διάφορα forum που διαβάζαμε μετά μανίας τότε, κι έλεγαν ότι τα δύο που πετάνε, είναι οι πληκτράδες, Derek Sherinian και Kevin Moore και αυτό που στέκεται πάνω στο domino, είναι ο Charlie Dominici, αλλά η επιχειρηματολογία τους δεν με έπεισε, εκτός αν το πιάσουμε αριθμητικά (δύο πληκτράδες, ένας τραγουδιστής).
  
  
• Δίπλα στους στίχους του “Octavarium”, γίνεται ένα μεγάλο μπάχαλο, που δεν μπορώ να εξηγήσω με πλήρη σαφήνεια (αφού κι εγώ προσπαθώ να καταλάβω τι σημαίνει). Πάντως, ξεκάθαρα αναφέρεται ότι η εικόνα αυτή, έχει τον αριθμό 8 (πάνω δεξιά, γράφει fig. 8). Κάτω δεξιά, γράφει ότι η κλίμακα είναι 5:8, υπάρχει πάλι ένα αστέρι με πέντε ακτίνες, μέσα σ’ ένα οχτάγωνο. Κάποιοι μου έχουν πει ότι κάποια από τα σχήματα που υπάρχουν, έχουν διαστάσεις 5’8’’ (πέντε πόδια και οχτώ ίντσες), αλλά είμαι πολύ κουμπούρας σ’ αυτά για να ανιχνεύσω ενδελεχώς.
  
  
• Το σχήμα με το χταπόδι, είναι ευκολάκι. Χταπόδι = οχτώ πλοκάμια. Δίπλα του, περνούν πέντε ψάρια, ενώ το σήμα του “Stop”, που έχει το σήμα των MAJESTY, είναι οχτάγωνο.
  
  
• Σιγά μην άφηναν ανεκμετάλλευτο και το σημείο του booklet, που είναι στο κουτί, κάτω ακριβώς από το CD. Θα θέλατε! Βλέπουμε λοιπόν μία μαύρη μπάλα μπιλιάρδου, με το σήμα των MAJESTY και αυτή. Φαινομενικά, όχι κάτι συμβολικό! ΘΑ ΘΕΛΑΤΕ! Οι μαύρες μπάλες στο μπιλιάρδο, έχουν τον αριθμό 8!!! Στην αριστερή πλευρά της εικόνας, υπάρχει ένα σχήμα πιάνου, με τα 8 λευκά πλήκτρα και τις 5 διέσεις, που ξεκινά από το «φα», όπως άλλωστε και ο δίσκος (σύμφωνα με την ανάλυση που κάναμε προηγουμένως) και καταλήγει σε «φα». Υποδηλώνοντας δηλαδή, το άπειρο. Το οποίο σχηματίζεται, αν «ξαπλώσεις» τον αριθμό 8!!! Μασημένη τροφή θέλατε σε δίσκο των DREAM THEATER, φίλοι μου;
• Έχουμε πει μέχρι στιγμής, άπειρες αναφορές του αριθμού 8 στο άλμπουμ. Δεν είναι οι μόνες όμως. Αν λάβετε υπόψη ότι από τους DREAM THEATER είχαν περάσει μέχρι τότε 8 μέλη, η λέξη “Octavarium” υπάρχει οχτώ φορές στο booklet, στο οποίο booklet υπάρχουν συνολικά οχτώ οχτάγωνα! Ακόμα και οι εικόνες των μελών του συγκροτήματος στο οπισθόφυλλο, είναι βαλμένες σαν διέσεις! Να κλείσουμε με τις αναφορές στο 5 και στο 8, λέγοντας ότι το barcode στο CD είναι το Για να μην σας κουράζω, αν προσθέσει κανείς τα ψηφία, βρίσκει σύνολο… 58!!!
• Πάμε στα τραγούδια του δίσκου, ξεκινώντας από το “The root of all evil”, που ήδη έχουμε πει δύο φορές, πως ενώνεται με το “In the name of God”, που έκλεινε το “Train of thought”. Είναι το τραγούδι του δίσκου, που αποτελεί μέρος του διαβόητου “Twelve-Step Suite”, που είναι το πρόγραμμα με τα 12 βήματα των Ανώνυμων Αλκοολικών, που ο Portnoy θεωρεί ότι του έσωσε τη ζωή. Όπως κάθε άλλο παρόμοιο τραγούδι (μέχρι τότε είχε γραφτεί το “The glass prison” και το “This dying soul” από τους δύο προηγούμενους δίσκους), αποτελείται από μέρη, δύο στην περίπτωσή μας, που οι λέξεις αρχίζουν από “R”. “Ready” και “Remove”. Στο τραγούδι ακούγεται το ρεφρέν του “This dying soul” καθώς κι ένα άλλο μέρος του εκεί που υπάρχουν οι στίχοι “I can feel my body breaking, I can feel my body shaking…”. Επίσης, προς το τέλος του, ακούγεται και μία παραλλαγή του σόλο του “Octavarium”. Στην αρχή, υπάρχουν και αναφορές στο “Welcome to the machine” των PINK FLOYD.
  
  
• Πάμε στο “The answer lies within”, που ξεκινά με μία καμπάνα που μπορείτε να φανταστείτε πόσες φορές χτυπά; Ω, ναι! 8!!! Όπως και στο “The glass prison”. Σ’ αυτό το κομμάτι έχουμε αναφορές ή παραλλαγές σε δύο σημεία από μελωδίες του ομώνυμου τραγουδιού του δίσκου καθώς και μία παραπομπή στο “The great flood in the sky” των PINK FLOYD στο ιντερλούδιο που υπάρχει στο τέλος του. Το “The answer…” έχει γραφτεί από τον John Petrucci για τα παιδιά του.
• Το “These walls” που ακολουθεί, μου το είχαν στείλει σε μία promo εκδοχή που κρατάει γύρω στα 4.30 και περιέχει ένα πολύ ωραίο “nugget” ή “Easter egg” ή όπως αλλιώς θέλετε. Στο τέλος του τραγουδιού, ακούγεται χτύπος από καρδιά. Ξέρετε πόσοι είναι οι καρδιακοί παλμοί ανά λεπτό που ακούγονται; Ναι, ναι!!! 58!!! Το τερμάτισαν ΕΝΤΕΛΩΣ!!! Αντίθετα, το “I walk beside you”, το εντελώς U2 τραγούδι του άλμπουμ, δεν φαίνεται να έχει κάποια αναφορά αλλού, εκτός ίσως από το χτύπημα του ρολογιού στο ξεκίνημα, που ό,τι και να γίνει, εμένα θα μου θυμίζει το “Scenes from a memory” και τον υπνοθεραπευτή…
• Για το “Panic attack”, θα ήθελα τώρα να πάτε στο σημείο 0.15 και αφού το θυμηθείτε, να ακούσετε το “The Skeezix dilemma” των TOURNIQUET στο 2.20. Δεν ακούγεται ίδιο, παιγμένο όμως σε πολύ μεγαλύτερη ταχύτητα; Επίσης, λίγο μετά το πρώτο λεπτό, μόνο σε μένα ακούγεται η μελωδία στο πιάνο, ότι μοιάζει με το “Fatal tragedy”; Τέλος, το ακόρντο που κλείνει το τραγούδι, ακούγεται από πέντε φορές σε κάθε ηχείο (να και μία ακόμη παραπομπή στον αριθμό 5).
  
• Για τους στίχους του “Never enough”, τα είπαμε προηγουμένως. Μουσικά, θα λέγαμε ότι είναι ένα tribute στο “Stockholm syndrome” των MUSE
  
  Και δευτερευόντως του “Hysteria”. Από το ίδιο συγκρότημα και τον ίδιο δίσκο (“Absolution”)
  
  
  Πάμε και στο “Sacrificed sons” που εκτός από την ορχήστρα, έχει μία παραλλαγή της μελωδίας του νανουρίσματος, “Teddy Bear’s picnic” λίγο μετά το έβδομο λεπτό.
  
  Τέλος, το “Octavarium”, όπως φαίνεται στο εσωτερικό του booklet, τελικά χωρίζεται σε πέντε μέρη, τα “Someone like him”, “Meditate (Awakening)”, “Full circle”, “Intervals” και “Razor’s edge”. Υπάρχουν όμως και τρία instrumental μέρη, που έτσι σχηματίζουν τον μαγικό αριθμό 8! Επίσης, εκπαιδευμένα αυτιά (δηλαδή, άπειρες συζητήσεις σε φόρουμ), κάνουν την αναφορά στο “The wall” των PINK FLOYD, που τελειώνει με την έκφραση “So this is where…” και ξεκινά με το “…we came in”. Στο 14.03 του “Octavarium”, λοιπόν, ακούγεται ο στίχος “Isn’t this where we came in?”, που δείχνει ότι υπάρχει ένα concept με πράγματα που επαναλαμβάνονται και συμβαίνουν σε κύκλους.

• Τέλος, θα πρέπει να σταθούμε στους στίχους του “Octavarium” στο μέρος του “Full circle”:
  “Sailing on the seven seize the day tripper Diem’s ready
  Jack the Ripper Owen’s Wilson Phillips and my Supper’s ready
  Lucy in the Sky with diamond Dave’s not here I come to save the Day for
  Nightmare Cinema show me the way to get back home again
  Flying Off the Handle With careful with
  That axe Eugene Gene the dance machine messiah
  Light my Fire gabba, gabba
  Hey hey my my Generation’s home again”

Εκεί κι αν υπάρχουν παραπομπές: Χωρίς να μπούμε στη διαδικασία να τις αναλύσουμε, θα αναφέρουμε ότι είναι καλά «κρυμμένες» αναφορές σε αγαπημένα progressive rock σχήματα κι όχι μόνο. Δηλαδή, QUEEN, PINK FLOYD, BEATLES, SPOCK’S BEARD, GENESIS, STYX, David Lee Roth, YES, THE WHO, THE DOORS, RAMONES, Neil Young. Οι αθεόφοβοι, πέταξαν μέχρι και το Nightmare Cinema, που ήταν η φάση που άλλαζαν όργανα το 1997 και έπαιζαν το “Perfect strangers”. Τι να πει κανείς όμως και για την ατάκα του Might Mouse (που είσαι μωρέ Κουκουλάκη, Mighty Mouse), που συνήθιζε να λέει “Here I eat to save the day”…

Σάκης Φράγκος