Ο Σουηδός άρχοντας του συμφωνικού metal, Christofer Jan Johnsson και οι THERION, έρχονται σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, στις 10 και 11 Φεβρουαρίου. Επειδή, ως είθισται, πριν από κάθε συναυλία, κάνουμε το απαραίτητο «ζέσταμα», αυτήν τη φορά επιλέξαμε να «σκαρώσουμε» μια συλλογή από τα «αγριότερα θηρία» της δισκογραφίας τους, ακολουθώντας όμως όχι τη λογική του best of, αλλά αυτήν της μοναδικής, της μιας εκπροσώπησης από κάθε album. Αφήνοντας εκτός τα “A’arab Zaraq – Lucid dreaming”, “Crowning of Atlantis” και “Les fleurs du mal”, για ευνόητους λόγους, βάλαμε στο τέλος και την σχετική Spotify λίστα, για να ακούσουμε όσα διαβάσαμε. Για πάμε…
The return (“Of darkness…”, Deaf Records, 1991)
“Edacious dynasty‘s denaturalize…”
Αν κάποιος όψιμος οπαδός των THERION ακούσει τους πρώτους τους δίσκους, χωρίς να μπορεί να δει το όνομα του group, αποκλείεται να πιστέψει πως αυτό που ακούει, είναι η αγαπημένη του μπάντα. Ακόμη κι αν δει το λογότυπο, είναι κι αυτό διαφορετικό, οπότε πιθανότατα να θεωρήσει πως πρόκειται για συνωνυμία. Death metal με πολλές επιρροές από τους CELTIC FROST και HELLHAMMER; Κι όμως ναι… Βορβορώδης ήχος; Ω ναι! Κι αυτός που τραγουδά, είναι ο όντως ο 19χρονος Christofer Jan Johnsson; Ναι, είναι!
The way (“Beyond Sanctorum”, Active Records, 1992)
“You are the lord of your own mind and will…”
Το death metal εξακολουθεί να κυριαρχεί, αλλά με έντονες πειραματικές τάσεις. Θα μπορούσαμε να το χαρακτηρίσουμε ακόμη και “progressive”, μην σου πω πως βασικά θα έπρεπε και θα είχαμε κι απόλυτο δίκιο. Το logo αλλάζει, ο brutal χαρακτήρας επίσης κι εδώ έχουμε την πρώτη μεγάλη σύνθεση στην ιστορία της μπάντας, ένα ενδεκάλεπτο κομμάτι με πολλές αλλαγές και ιδιαίτερη ατμόσφαιρα.
Dark Princess Naamah (“Symphony Masses: Ho Drakon Ho Megas”, Megarock Records, 1993)
“Hear my call, demon empress, the second face of Lilith…”
Όταν ο Κάιν σκότωσε τον Άβελ, λέει το βιβλίο του Zohar, ο Αδάμ χώρισε την Εύα για 130 χρόνια. Κατά την περίοδο αυτή, η Λίλιθ και η Νάαμα τον αποπλάνησαν και του έκαναν πολλά παιδιά, τα οποία φυσικά εξελίχθηκαν σε μεγάλο βάσανο για τους ανθρώπους. Σε μια άλλη ιστορία από το ίδιο βιβλίο, οι δυο αυτές κυρίες αποπλάνησαν τους αγγέλους Ούζα (Ouza) και Αζάζελ (Azazel). Τη Νάαμα όμως τη θέλουν πολύ οι δαίμονες βασιλείς Αφρίρας (Afrira) και Καστίμονας (Qastimon), την κυνηγούν κάθε βράδυ αλλά αυτή καταφέρνει να τους ξεγλιστρήσει για να συνευρεθεί με άνδρες (ρουφάτε χυλόπιτα). Στο μουσικό κομμάτι τώρα, εδώ αχνοφαίνεται η αλλαγή στο τρόπο σύνθεσης του Christofer, ο οποίος αφήνει σιγά σιγά το καθαρό death metal για άλλα, πιο ατμοσφαιρικά «χωράφια», γοητευμένος εμφανώς από τους TIAMAT.
The wings of the hydra (“Lepaca Kliffoth”, Megarock Records, 1995)
“I ride the Mighty One, I burn myself with fire…”
Το “Lepaca Kliffoth” είναι το μεταίχμιο, το ενδιάμεσο σκαλοπάτι, μεταξύ του ακραίου παρελθόντος της μπάντας και του συμφωνικού, artistic μέλλοντός της. Και το “The wings of the hydra” το λες και τον πρόγονο του “To Mega Therion”, έτσι δεν είναι; Κρίμα πάντως που πλέον δεν τιμάται αυτό το υλικό. Θεωρώ πως θα έδινε έναν άλλον, διαφορετικό τόνο σε οποιοδήποτε THERION live.
The siren of the woods (“Theli”, Nuclear Blast, 1996)
“Nergal allatua, allatu Adapa, ina ramaniusue…”
Ξανά μανά νέο logo. Δεν υπάρχει κανένας απολύτως λόγος να περιγράψω τον πάταγο που έκανε το “Theli” όταν κυκλοφόρησε. Ούτε το πόσο μεγάλο hit και διαχρονική επιτυχία έγινε τελικά το εναρκτήριο έπος του δίσκου που ονομάζεται “To Mega Therion”. Αλλά για μένα, η ανώτερη στιγμή του δίσκου, είναι αυτό το σχεδόν δεκάλεπτο, ατμοσφαιρικό αριστούργημα που περιγράφει, στα Ακκαδικά ( εδώ έχεις ξανακούσει Ακκαδικά ), τη γέννηση του θεού Nergal. Πραγματικά, υπέροχη σύνθεση…
Draconian trilogy (“Vovin”, Nuclear Blast, 1998)
“Morning Star please bear your light, through the day to next night…”
Είναι το “Vovin” ο καλύτερος THERION δίσκος; Πολύ πιθανόν. Ως εκ τούτου, είναι από τους πιο «συμπαγής» συνθετικά, χωρίς ups ‘n’ downs και fillers; Αναμφισβήτητα. Και άντε τώρα εσύ να διαλέξεις, κάποιο από τα αριστουργήματά του. Ο Κόκκινος Δράκος λοιπόν αναλαμβάνει να το εκπροσωπήσει, ως το σύμβολο της δύναμης των αρχαίων δυνάμεων, με την θεϊκή πραγματικά τριλογία που φέρει το όνομά του. Α! Και να αλλάξει και πάλι το λογότυπο!
Enter Vril–Ya (“Deggial”, Nuclear Blast, 2000)
“A step down the stairway, enter Vril–Ya…”
Άλλο ένα εξαιρετικό τραγούδι, που έχει να παιχτεί ζωντανά από το 2010 παρακαλώ. Ακολουθούν μερικές λέξεις – κλειδιά, για να ψάξεις μόνος σου στο διαδίκτυο το θέμα του: Εσωτερισμός, Κοίλη Γη, χώρες κάτω από την επιφάνεια, Βριλ, αρχαία μυστική τεχνολογία, Θούλη, βασίλειο της Agartha, Gérard Anaclet Vincent Encausse, Joseph Alexandre Saint–Yves, Shambhala…
Asgård (“Secret of the Runes”, Nuclear Blast, 2001)
“Open up Gladheim and the Walhall!”
Υπάρχουν μπόλικα κομμάτια που αξίζουν να διεκδικήσουν με αξιώσεις το τίτλο του καλύτερου στην ιστορία της μπάντας. Στην κούρσα αυτή, μπαίνει και το “Asgård”, το οποίο τις μισές μέρες του χρόνου, είναι και το προσωπικό μου αγαπημένο. Δεν έχει πολλά «φτιασίδια», απλούστατο heavy metal παίζουν εδώ οι THERION, αλλά οι Maiden-ικές κιθάρες, οι φωνές και τα ευφάνταστα τύμπανα, απογειώνουν το επικό συναίσθημα πάνω και από την ίδια την κατοικία των βορείων θεών. Απόλυτο highlight, η προφορά του ονόματος «Ούντιν» αντί για «Ό(ου)ντιν».
Abraxas (“Lemuria”, Nuclear Blast, 2004)
“Eros and Thanatos are branches on the same old tree…”
Το κομμάτι αυτό έχει μερικά από τα πιο όμορφα κουπλέ, σε ολόκληρη την THERION δισκογραφία κι έτσι όπως τα «λαλεί» η Anna-Maria Krawe, γίνονται ακόμη ομορφότερα! Αβράξας ή Αβράσαξ ή Αβράναξ, τώρα, είναι λέξη στην οποία αποδιδόταν μυστικιστικό νόημα και γραφόταν σε πολύτιμους λίθους και φυλακτά της ρωμαϊκής περιόδου. Η λέξη συσχετιζόταν και προερχόταν από τους Γνωστικούς Κύκλους της Αλεξανδρείας. Τα επτά γράμματα που γράφουν το όνομά του μπορεί να αντιπροσωπεύουν καθέναν από τους επτά κλασικούς πλανήτες, ενώ παράλληλα πιστεύεται ότι η λέξη μπορεί να σχετίζεται με το Abracadabra, με κάποιον Αιγύπτιο θεό ή δαίμονα ή και με τον ίδιο τον Διάβολο.
The blood of Kingu (“Sirius B”, Nuclear Blast, 2004)
“March of war in your soul. Hail!”
Το 2004, ο Johnsson κυκλοφόρησε δύο καταπληκτικά albums, σε διάστημα ολίγων μηνών, θυμίζοντάς μας εποχές 70s! Από το “Sirius B” λοιπόν, δεν υπάρχει ουδεμία δεύτερη σκέψη, ως προς την επιλογή κομματιού… Ακούς την συμφωνική εισαγωγή, λες «πάμε για τέτοιο στυλ τραγουδιού» και γελιέσαι. Το συμφωνικό περιτύλιγμα και οι χορωδίες υπάρχουν μόνο για να το καλλωπίζουν λίγο περισσότερο. Και να μην υπήρχαν, οι heavy riff-άρες του και ο τιτάνας Mats Levén στα φωνητικά, αρκούσαν για να το στείλουν στο διάστημα. Ο Kingu, ήταν θεότητα στην αρχαία Βαβυλώνα, γιος του Abzu και της Tiamat. Αφού ο θεός Marduk τον σκότωσε, όπως είχε σκοτώσει και τη μάνα του στη διαμάχη για το ποιος θα γίνει αρχηγός των θεών, πήρε το αίμα του και χώμα, έφτιαξε πηλό και δημιούργησε τους Ανθρώπους.
The Perennial Sophia (“Gothic Kabbalah”, Nuclear Blast, 2007)
“Sophia is here, do we need to fear?”
Άλλο ένα τραγούδι με μυστικιστικό περιεχόμενο, όπου πρωταγωνίστρια είναι η Σοφία, όπως αυτή αλλάζει μορφή και νόημα ανά τους αιώνες, ως αρετή. Αναφέρονται επίσης και εμπλέκονται η Λίλιθ (την είδαμε πιο πάνω) και το Shekhinah, δηλαδή η «κατοικία», η «παρουσία» του Θεού, σε ένα συγκεκριμένο μέρος κατά μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Το ντουέτο των Mats Levén και Katarina Lilja στην πιο λυρική στιγμή του “Gothic Kabbalah”, είναι άψογο.
Hellequin (“Sitra Ahra”, Nuclear Blast, 2010)
“I am a Devil in Hell, Dante could tell!”
Harlequin, Hellequin, Trivelin, Arlecchino… Όποιο όνομα και να αναφέρει ο Johnsson, ξέρουμε πως μιλά για τον γνωστό μας Αρλεκίνο της Commedia dell’arte. Ανάλαφρος, ευκίνητος, οξυδερκής, ένας πραγματικός διαβολάκος, ερωτευμένος με την Columbina (Κολομπίνα), ανταγωνίζεται τον πιο αυστηρό και μελαγχολικό Pierrot (Πιερότο) και εξελίσσεται σε πρωτότυπο του ρομαντικού ήρωα. Αντιστοίχως ρομαντικό και ανάλαφρο είναι και το τραγούδι του, με τον μπαμπά Thomas Vikström, την κόρη του Linnéa και τον βαρύτονο Marcus Jupither να εναλλάσσονται «παιχνιδιάρικα» στο μικρόφωνο. Υπέροχο!
Temple of New Jerusalem (“Beloved Antichrist”, Nuclear Blast, 2018)
“Palace dreams of ancient might, bring the past trough time to the light…”
Δύσκολος δίσκος το “Beloved Antichrist”. Τριπλός, τεράστιος σε διάρκεια, βασισμένος σε γενικά πλαίσια στο “A story of Anti-Christ” του Ρώσου φιλόσοφου Vladimir Sergeyevich Solovyov, ένα σίγουρα μεγαλεπήβολο σχέδιο που τελικά, μετά από έξι χρόνια, δε ξέρω αν πέτυχε ή όχι. Το κακό με αυτούς τους δίσκους είναι πως πρέπει να τους ακούς από την αρχή ως το τέλος, αν θες να τους «καταλάβεις». Πώς να «κόψω» λοιπόν εγώ ένα κομμάτι του; Ας γίνει έτσι και ας είναι αυτό εδώ, που είναι από τα “rock” αυτής της metal όπερας.
Tuonela (“Leviathan”, Nuclear Blast, 2021)
“Breathing the nightsky all alone, on through the darksome desert I roam…”
Σύμφωνα με τις παγανιστικές δοξασίες των Φινλανδών, είτε ήσουν καλός είτε κακός στη ζωή σου, όταν αφήσεις τον μάταιο τούτο κόσμο, η ψυχή σου θα μεταφερθεί στην βορειότερη άκρη του κόσμου, όπου θα περάσει ένα «κάτι σαν» αόρατο τοίχος και θα μπει, ως σκιά, στο βασίλειο του θεού των νεκρών Tuoni και της γυναίκας του, Tuonetar. Αυτό είναι η Tuonela, που τη ξέρεις και από τους AMORPHIS. Ωραίο, μελωδικό τραγούδι, «ανεβαστικό», με την συμμετοχή του Marco Hietala των TAROT και NIGHTWISH. Γκανιάν για επιλογή.
Pazuzu (“Leviathan II”, Nuclear Blast, 2022)
“Pass me the torch of night, son of Hanbi, thy might!”
Με τα “Leviathan”, οι THERION θέλησαν να επιστρέψουν στην προ 15ετίας (και ίσως παραπάνω) εποχή τους, είναι ξεκάθαρο αυτό. Θα ήταν άδικο να κάνουμε κάθε τέτοια σύγκριση, τα τότε μεγαλεία δύσκολα αναβιώνουν. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει πως ο Χριστόφορος έχει ξεχάσει να γράφει καλά τραγούδια. Επίσης, δεν σημαίνει πως έχει ξεχάσει να μας χαρίζει μικρές εκπλήξεις, όπως το να βάζει τον Erik Mårtensson των ECLIPSE, να τραγουδά για Μεσοποτάμιους δαίμονες σαν τον Παζούζου.
Ayahuasca (“Leviathan III”, Napalm Records, 2023)
“See the shaman entrance you to treasure the sacrament
La purga awaits you to open your eyes – O luna sail!”
Το ακούς πρώτη φορά, λες «ωραίο». Το ακούς δεύτερη, τρίτη, λες «ρε συ, πολύ καλό!». Από την τέταρτη και μετά, σου έχει κολλήσει στο μυαλό, σαν τσίχλα σε θρανίο. Το μουσικό Ayahuasca (προφέρεται Αγιαουάσκα ή αγιαχουάσκα) είναι μάλλον το πιο catchy κομμάτι όλης της “leviathan” τριλογίας, ενώ το πραγματικό είναι ένα ναρκωτικό/ψυχοδραστικό παρασκεύασμα, που χρησιμοποιείται από τους αυτόχθονες πληθυσμούς της λεκάνης του Αμαζονίου. Άρα, εθιστικό κι αυτό. Τυχαίο;
Δημήτρης Τσέλλος
