“The naiveness of a genius”
Οι THY CATAFALQUE είναι το μουσικό πνευματικό παιδί του Ουγγρικού «πολυεργαλείου» που ακούει στο όνομα Tamás Kátai. Φέτος συμπλήρωσαν 20 χρόνια ύπαρξης στο μουσικό στερέωμα, έχοντας κυκλοφορήσει ουκ ολίγους δίσκους-διαμάντια, ιδιαίτερα την δεκαετία του ’10, όπως τα “Meta” (2016) και “Geometria” (2018), αλλά και τα “Rengeteg” (2011) και “Sgúrr” (2015). Ο Tamás πειραματίζεται ασταμάτητα, χρησιμοποιώντας πάντοτε πληθώρα μουσικών ειδών για να «παράγει» αυτό το δύσκολο μεν, εύπεπτο δε, avant-garde metal. Στην αυγή της δεκαετίας του ’20, οι THY CATAFALQUE κυκλοφόρησαν το καινούριο τους άλμπουμ, το οποίο φέρει τον τίτλο “Naiv” κι έχετε διαβάσει ήδη τις εντυπώσεις μας για τη νέα αυτή δουλειά του Tamás. Διαβάστε την παρακάτω απολαυστικότατη συνέντευξη που παραχώρησε στο Rock Hard o «εγκέφαλος» της μπάντας Tamás, για να μάθετε την ιστορία της μπάντας και πολλές άγνωστες πτυχές του χαρακτήρα του, μέσα από τα λόγια του ίδιου.
Οι συνεντεύξεις σου σπανίζουν. Πες μας λίγα πράγματα για τους THY CATAFALQUE.
Προσωπικά απαντώ σε όλες. Μάλλον δεν υπάρχει πολύ ζήτηση(!!!). Ζούσα σε μια μικρή πόλη στην επαρχεία της Ουγγαρίας με την ονομασία Makó και υπήρχαν λίγοι νεαροί με παρόμοια μουσικά γούστα, άκουγαν metal και έφτιαχναν μπάντες. Έπαιζα ήδη στους GIRE ενώ ο János, αν και έπαιζε κιθάρα, δεν ήταν σε κάποια μπάντα. Κάπου το 1997 αποφασίσαμε να κάνουμε ένα project με τον Zoltán (GIRE φωνητικά/κιθάρα) στα τύμπανα, έναν άλλο φίλο στη κιθάρα και εμένα σε πλήκτρα και φωνητικά. Παίζαμε κάτι σαν dark metal και λεγόμασταν GORT. Μετά από ένα περιστατικό στο στούντιο που κάναμε πρόβα, έπρεπε να φύγουμε και δεν είχαμε πλέον drumset, αφού άνηκε σε άλλη μπάντα, οπότε οι GORT έπαψαν να υφίστανται. Παρόλα αυτά, εγώ με τον János αποφασίσαμε να συνεχίσουμε με προγραμματισμένα τύμπανα και πιο ακραία μουσική, πρακτικά black metal και κάπως έτσι δημιουργήθηκαν οι THY CATAFALQUE. Μερικά χρόνια αργότερα, ηχογραφήσαμε τα τραγούδια των GORT και τα κυκλοφορήσαμε σε ένα EP με τίτλο “Forest myths”.
Μίλησε μας για το concept του “Naiv”.
Συνειδητοποίησα πως αυτό που κάνω είναι παρόμοιο με αυτό που κάνουν οι ζωγράφοι της τεχνοτροπίας Naïve. Έχουν έλλειψη επίσημης εκπαίδευσης και έχουν αυτή την παιδιάστικη, ονειροπολική συμπεριφορά, κάτι σαν αγνότητα και ενστικτώδης προσέγγιση, σε αντίθεση με την επαγγελματική και πρακτική προσέγγιση των εκπαιδευμένων καλλιτεχνών. Μελέτησα τον τρόπο που ζωγραφίζουν και προσπάθησα να γράψω μουσική με τον ίδιο τρόπο. Πάντως, δεν υπάρχει ένα αυστηρό concept. Απλά έγραψα νέα τραγούδια και βγήκαν με αυτό τον τρόπο.
Τα παραδοσιακά στοιχεία στη μουσική σου, κατά κάποιο τρόπο αυξάνονται. Πως και διάλεξες αυτό το δρόμο;
Ήταν απλά συμπτωματικό. Δεν σχεδίαζα να βάλω πιο πολλά παραδοσιακά στοιχεία αυτή τη φορά, απλά συνέβη έτσι και σίγουρα το εξώφυλλο ενίσχυσε αυτή την εντύπωση. Πιθανών, το επόμενο άλμπουμ, δε θα έχει καθόλου ethnic στοιχεία. Αν και επειδή είμαι Ούγγρος είναι κάπως λογικό να ακούς κάτι τέτοιο. Η κουλτούρα μου αντικατοπτρίζει τη μουσική μου, γιατί να το αλλάξω τελείως;
Πάντα ήσουν τόσο ενθουσιώδης για να εξερευνείς τόσα πολλά διαφορετικά είδη μουσικής;
Λοιπόν, όταν άρχισα να φτιάχνω μουσική πίσω το 1991, χρησιμοποιούσα τον υπολογιστή μου, έναν Commodore Amiga 500 και δεν έπαιζα κάποιο μουσικό όργανο. Μετά άρχισα να μιμούμαι metal μουσική με τον υπολογιστή, χρησιμοποιώντας samples κιθάρας και τυμπάνων, τα οποία ακούγονταν χάλια, αλλά αυτά είχα. Δεν προέρχομαι από οικογένεια μουσικών. Κανένας απ’ όσο ξέρω στην οικογένεια μου δεν είχε παίξει μουσική ή έχει ασχοληθεί με οποιαδήποτε τέχνη, γι αυτό έπρεπε να βρω μόνος μου το δρόμο μου, οπότε έπρεπε να πειραματιστώ και να βρω μη παραδοσιακούς τρόπους. Αυτό το είδος πειραματισμών έγινε η κανονικότητα, και απλά λατρεύω να εξερευνώ νέους ήχους ακόμα.
Αν οι στίχοι σου ήταν στα Αγγλικά, λογικά θα είχατε μεγαλύτερη αποδοχή παγκοσμίως. Αυτό δε φαίνεται να σε επηρεάζει. Είναι κάτι που το σκέφτεσαι για μελλοντικές κυκλοφορίες;
Τα πρώτα δύο άλμπουμ ήταν στα Αγγλικά και υπάρχει και ένα τραγούδι στο “Tűnő Idő Tárlat”, επίσης στα Αγγλικά. Παρόλα αυτά, άρχισα να νοιώθω άβολα και αμήχανα που δεν χρησιμοποιούσα την μητρική μου γλώσσα και προσπαθούσα να εκφραστώ σε μία άλλη γλώσσα την οποία δεν θα την κατέχω ποτέ στο 100%. Είναι απόλυτα φυσικό και αυτονόητο να τραγουδάς στην μητρική σου γλώσσα. Πάντα θα είναι ο καλύτερος τρόπος να εκφράζεις τον εαυτό σου, χωρίς να χει σημασία σε πόσο καλό επίπεδο κατέχεις την δεύτερη ή τρίτη γλώσσα. Έτσι, για τους THY CATAFALQUE δεν έχω τη πρόθεση να αλλάξω γλώσσα, είμαι εγωιστής σε αυτό το θέμα και είναι πιο σημαντικό από τη παγκόσμια αναγνώριση, η οποία ούτως ή άλλως είναι δύσκολο να γίνει. Παρόλα αυτά, είχα το project των NEOLUNAR, το οποίο ήταν σχεδόν εξ ολοκλήρου στα Αγγλικά, αλλά σε αυτό οι στίχοι δεν είχαν τόση σημασία και η μουσική ήταν περισσότερο «αστική» απ ότι στους THY CATAFALQUE.
Ουσιαστικά τη τελευταία δεκαετία οι THY CATAFALQUE είναι μία one man band. Ο λόγος είναι ότι θες να εκφράζεσαι μέσω της μπάντας χωρίς κάποιον να παρεμβαίνει με οποιονδήποτε τρόπο;
Όπως προείπα ήμασταν από μια πολύ μικρή πόλη, όπου δεν υπήρχαν πολλοί με τα ίδια γούστα και ήταν εξαιρετικά δύσκολο να βρεις αρκετούς μουσικούς για μια πλήρη μπάντα, με τον αναγκαίο εξοπλισμό, ενθουσιασμό και παρόμοια μουσικά γούστα. Γι’ αυτό ξεκινήσαμε σαν ντουέτο και προσπαθήσαμε να καλύψουμε τα πάντα, προγραμματίζοντας τα τύμπανα, παίζοντας μπάσο, κάνοντας το artwork, αναλαμβάνοντας τις κυκλοφορίες μόνοι μας. Όταν λόγω κάποιων ατυχών συγκυριών ο János έφυγε από τη μπάντα, έχοντας συνηθίσει να κάνω τα πάντα μόνος μου, ήταν πιο βολικό για μένα, ειδικά αφού δεν κάναμε συναυλίες. Πρακτικά μπορούσα να κάνω τα πάντα στο δωμάτιο μου. Φυσικά, είμαι πολύ χαρούμενος όταν έχω φίλους να συνεργαζόμαστε και να με βοηθούν με τα φωνητικά και τα έξτρα όργανα. Είναι πολύ σημαντικό να ενσωματώνω «φρέσκο» ήχο στη μουσική, αλλά μετά από 20 χρόνια, νομίζω πως μπορώ να πω ότι αυτή η μπάντα είναι το όραμα μου και μου αρέσει να το καθοδηγώ εγώ.
Σε κάθε άλμπουμ υπάρχει πληθώρα συνεργασιών με άλλους καλλιτέχνες. Βάσει ποιον κριτηρίων κάνεις τις επιλογές σου;
Αυτοί οι άνθρωποι είναι συνήθως φίλοι μου, τους οποίους τους ξέρω πολλά χρόνια ή και δεκαετίες και με βοηθούν συνεισφέροντας μουσικά και περνάμε καλά μαζί. Οι Zoltán και Balázs πάντα συμμετέχουν στους δίσκους των THY CATAFALQUE και παίζαμε μαζί στους GIRE για 1-12 χρόνια, είμαστε πολύ φίλοι και μιλάμε καθημερινά ανεξαρτήτως μουσικής. Οι Gyula και Martina συμμετείχαν αρκετές φορές όπως και άλλοι επίσης. Δεν υπάρχει κάτι σαν κριτήριο, αλλά το ότι μερικές φορές νομίζω ότι θα ταιριάζει το σαξόφωνο σε κάποιο τραγούδι για παράδειγμα, γι αυτό ψάχνω να βρω κάποιον σαξοφωνίστα ρωτώντας τριγύρω και μετά έρχομαι σε επαφή μαζί του και συνεργαζόμαστε ή και όχι. Υπήρχαν αρκετές περιπτώσεις δεν έδειχνα ενδιαφέρον ή έδειχναν τυπικά αλλά δεν εμφανίζονταν ποτέ, ή εμφανίζονταν, αλλά για παράδειγμα μια φορά, δε μου άρεσε το αποτέλεσμα και δε χρησιμοποίησα την ηχογράφηση, αλλά απ’ όσο θυμάμαι αυτό συνέβη μια φορά. Η φωνή δε ταίριαζε στη μουσική και τελικά άφησα το τραγούδι χωρίς φωνή, αλλά δεν ήταν καν THY CATAFALQUE, αλλά NEOLUNAR.
Υπάρχει κάποιο είδος μουσικής που δε θα χρησιμοποιούσες ή είσαι ανοιχτός σε όλα;
Φυσικά υπάρχουν είδη μουσικής που δε μου αρέσουν και τόσο και πολλά άλλα τα οποία δε μπορώ να παίξω λόγω των ικανοτήτων μου. Αλλά πιστεύω ότι όλα είναι θέμα προσέγγισης και μου αρέσει να χρησιμοποιώ οτιδήποτε με εξιτάρει από κάθε είδος μουσικής και αν είναι απλά ένας ενδιαφέρον ρυθμός ή μια ιδέα και τίποτε άλλο, το κρατάω και το επεξεργάζομαι αργότερα, όταν είναι η σωστή ώρα και στιγμή. Αυτό θεωρητικά. Τώρα πρακτικά τη πλειοψηφία της σημερινής μοντέρνας μουσικής απλά τη βαριέμαι μέχρι θανάτου, ειδικά στο metal.
Κοιτάζοντας πίσω στο παρελθόν, θα άλλαζες κάτι σχετικά με τους THY CATAFALQUE;
Αρχικά, δε θα διάλεγα αυτό το όνομα για τη μπάντα. Είναι μεγάλο, δύσκολο να προφέρεις και έχει πομπώδης μπαρόκ ποζεράδικο ύφος. Δεν τραγουδάμε καν στα Αγγλικά. Αλλά τότε ταίριαζε στη μουσική που παίζαμε, οπότε είναι εντάξει. Επίσης, μετανιώνω για τον τρόπο που ο János και γω πήραμε διαφορετικούς δρόμους το 2011. Ήταν η έλλειψη επικοινωνίας θα έλεγα και θέμα διαφορετικού ρυθμού. Είναι εξαιρετικός κιθαρίστας και καλός άνθρωπος. Η απουσία του υφίσταται αλλά κινούμαστε σε διαφορετικά μουσικά μονοπάτια.
Μετά από εννέα δίσκους, ποιος πιστεύεις ότι ήταν ο πιο δύσκολος στο να γίνει;
Το “Sgúrr”. Ήταν πολύ δύσκολο. Ήμουν σε δύσκολη φάση της ζωής μου και υπέφερα πραγματικά στο να γράψω και να ηχογραφήσω μουσική. Έσβησα ολόκληρο άλμπουμ σε αυτή τη περίοδο. Και αυτό μπορείς να το ακούσεις στο δίσκο αυτό. Είναι ψυχρός, εχθρικός και άγονος. Και λογικά ένας από τους καλύτερους μου! Νομίζω πως είναι ο λιγότερο γνωστός αλλά είναι σίγουρα ένας από τους καλύτερους.
Έχεις ζήσει αρκετά χρόνια στη Σκωτία. Κατά πόσο σε επηρέασε η Σκωτσέζικη παράδοση;
Η Σκωτσέζικη παράδοση αυτή καθαυτή όχι τόσο πολύ, αλλά η φύση στη Σκωτία τρομερά πολύ. Προέρχομαι από τις πεδιάδες της Ουγγαρίας. Δεν υπάρχουν βουνά, ούτε καν λόφοι για 200 χιλιόμετρα. Είναι απλά επίπεδη και τίποτε άλλο. Όταν έφτασα στη Σκωτία, στο Εδιμβούργο, εντυπωσιάστηκα, αλλά όταν έφτασα στα Highlands, μαγεύτηκα ειλικρινά. Για έναν άνθρωπο που ζούσε σε πεδιάδες τα Highlands είναι απίστευτα. Ανατριχιάζω και μόνο που μιλάω γι αυτό. Πήγα για πεζοπορία πάνω στα βουνά πολλές φορές. Μια φορά έσπασα τον αστράγαλο μου. Παραλίγο να σκοτωθώ πέφτοντας σε ένα φαράγγι. Γύρισα όλα τα δυτικά Highlands μόνος. Πολλές υπέροχες αναμνήσεις. Μόνο αγάπη έχω για τη Σκωτία.
Κάποιος ίσως πει πως η ακραία metal μουσική «συγκρούεται» τρόπον τινά με τα άλλα στοιχεία της μουσικής σου. Ήταν δύσκολο να το ξεπεράσεις αυτό;
Ξέρεις, δε σκέφτομαι ποτέ έτσι. Κάνω ότι νοιώθω ότι είναι ενδιαφέρον για μένα και αγνοώ πλήρως τους παραδοσιακούς κανόνες, αυτό ειν’ όλο. Δε σημαίνει ότι δε γράφω μουσική παραδοσιακά. Πολλές φορές ναι, άλλες φορές όχι. Απλά δε βλέπω τη μουσική έτσι. Δεν ασχολούμαι. Παίζω ότι μου αρέσει. Είναι εύκολο.
Από το “Rengeteg” κι έπειτα, υπάρχει ένα χαρακτηριστικό riff που ακούμε σχεδόν σε όλους τους δίσκους σου. Είναι κάτι που κάνεις για να δώσεις ένα χαρακτήρα στη μπάντα;
Θα σου πω τι είναι. Είναι η έλλειψη του János. Από τότε παίζω μόνο εγώ κιθάρα και με σιγουριά μπορείς να πεις ότι είναι πιο απλό και βασικό το παίξιμο απ’ ότι πριν και ο λόγος είναι ότι αυτό μόνο μπορώ.
Ποιοι είναι οι αγαπημένοι σου μουσική/μπάντες διαχρονικά;
Χμμ, δεν έχω συγκεκριμένα αγαπημένες μπάντες αυτή την εποχή. Εννοείται ότι λατρεύω πολλά συγκροτήματα, αλλά με τον καιρό σταματάς να είσαι συγκεκριμένος σε αυτό τον τομέα, ή τουλάχιστον εγώ είμαι έτσι. Αλλά αν ήταν να πρέπει να δώσω μια απάντηση, θα έλεγα ότι οι SLAYER είναι ένα παράδειγμα μπάντας που ακούω από τότε που ήμουν νεαρός.
Τι σου αρέσει να κάνεις τον ελεύθερο σου χρόνο;
Βασικά, ασχολούμαι με τη μουσική και μου αρέσει η φωτογραφία. Πρέπει να διευθετήσω θέματα που αφορούν τη μπάντα, τα social media, να κρατώ επαφές με την δισκογραφική, τα συνηθισμένα πράγματα. Εφόσον είμαι μόνος σε αυτό, πρέπει και να κάνω τα πάντα μόνος μου. Έχω μια πολύ απαιτητική καθημερινή δουλειά, γι’ αυτό μπορώ μόνο να χρησιμοποιήσω τον ελεύθερο μου χρόνο για να ασχοληθώ με τους THY CATAFALQUE, αλλά δεν με ενοχλεί, αφού δεν εξαρτιέμαι οικονομικά από τη μουσική και έτσι έχω πλήρη ελευθερία δημιουργικότητας.
Οι οπαδοί της μπάντας ζητούν συνεχώς από τη μπάντα να κάνει συναυλίες. Ποιος ο λόγος που σε κρατά μακριά από τα lives;
Ξυπνάω πολύ πρωί και είμαι νυσταγμένος όταν βραδιάζει (!!!).
Λίγα λόγια για τους Έλληνες οπαδούς σου.
Έχω δουλέψει με εξαίρετους Έλληνες μουσικούς για τους THY CATAFALQUE. Με τον Δημήτρη Παπαγεωργίου, ο οποίος έπαιζε βιολί στο “Sgúrr” και στο project μου τους “NEOLUNAR” και την Μαριλού Θεολογίτη, η οποία παίζει τσέλο στο “Naiv”. Σε ευχαριστώ Ελλάδα!
Γιώργος Δρογγίτης
