Πόσο παράξενο άραγε μπορεί να είναι το γεγονός ότι ένα συγκρότημα που ονομάζεται ΘΑΝΑΤΟΣ κάποια στιγμή κυκλοφορεί έναν δίσκο που ονομάζεται ΑΝΘΡΩΠΟΣ (ή ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΣ αν θέλει να το δει κανείς σαν επίθετο); Για τον πατέρα του DEATH metal, Chuck Schuldiner, τίποτα δε μπορούσε να σταθεί σε κλισέ και συγκεκριμένες νόρμες/φόρμες και είχε έρθει η ώρα για την αλλαγή επιπέδου στην μουσική του, τόσο σε τεχνικό/παικτικό επίπεδο, όσο και σε στίχους, αισθητική (μέχρι και η αράχνη εξαφανίζεται από το λογότυπο για να κράζουν μέχρι σήμερα κάτι φίλοι) και εν γένει αύρα σε όλο τον ακραίο ήχο. Μην ξεχνάμε ότι το 1991 θεωρείται –και είναι πρακτικότατα- η απόλυτη χρονιά έξαρσης του είδους που γέννησε αναμφισβήτητα ο ίδιος ο Schuldiner. Σε μια χρονιά που κυκλοφόρησαν δίσκοι-μνημεία (ΑΘΑΝΑΤΑ ΔΕΚΑΡΙΑ ΟΛΟΙ) από τους SUFFOCATION, BOLT THROWER, GRAVE, IMMOLATION, MASSACRE, CONVULSE, DISMEMBER, CANCER, DARKTHRONE, ENTOMBED, UNLEASHED, ASPHYX, GORGUTS, BROKEN HOPE, MORBID ANGEL, MALEVOLENT CREATION, ATHEIST, AUTOPSY, SENTENCED, PESTILENCE, CARCASS, CANNIBAL CORPSE, GOREFEST, MASTER, EDGE OF SANITY, TIAMAT, RIPPING CORPSE, PUNGENT STENCH και διάφορους άλλους που θα έχω ξεχάσει, οι DEATH και πάλι ήταν αυτοί που έκαναν τη μεγαλύτερη διαφορά όλων και το “Human” κατέληξε να είναι όχι απλά το καλύτερο τους άλμπουμ, αλλά το απόλυτο άλμπουμ που έβγαλε ποτέ το είδος και συνολικά ένα από τα 10 κορυφαία της μεταλλικής ιστορίας από τη γέννησή της μέχρι σήμερα. Ένα άλμπουμ γεμάτο σταθμούς στους οποίους πρέπει να σταθούμε ιδιαίτερα:
1) Πριν την κυκλοφορία του, κατά τη διάρκεια της περιοδείας του “Spiritual healing”, o Chuck την τελευταία στιγμή αποφασίζει να μην γίνει η Ευρωπαϊκή περιοδεία μαζί με τους KREATOR, θεωρώντας ότι δεν έχει οργανωθεί σωστά. Ήδη έχοντας πικρή εμπειρία από την αντίστοιχη περιοδεία του “Leprosy”, ανακοινώνει ότι δεν θέλει να περιοδεύσει. Οι Terry Butler (μπάσο) και Bill Andrews (τύμπανα) αποφασίζουν τότε λόγω υποχρεώσεων σε συμβόλαια που έχουν ήδη υπογραφεί, να περιοδεύσουν ως… κάτι σαν DEATH (ντρέπομαι μόνο που το γράφω) έχοντας στις τάξεις τους ως κιθαρίστα και τραγουδιστή αντίστοιχα τους… roadies (!) Walter Trachsler και Louie Carrisalez. O Chuck αφού το έμαθε και μάλλον γλύτωσε οριακά το εγκεφαλικό από τα νεύρα του και την αποστροφή τους για τους… συμπαίκτες του, κινήθηκε νομικά εναντίον τους και εξυπακούεται ότι στη συνέχεια τους απέλυσε από τη μπάντα έχοντας πλέον μείνει ολομόναχος.
2) Η άνωθεν απόφαση οδηγεί οριστικά τον Chuck να μη χρησιμοποιήσει ξανά μόνιμα μέλη για το συγκρότημα, αποκλειστικός υπεύθυνος θα είναι ο ίδιος για τα πάντα και σκέψη του ήταν να δουλεύει αποκλειστικά με session μουσικούς. Έτσι για το τέταρτο άλμπουμ του θα βασιζόταν στη βοήθεια των κολλητών του. Φέρνει στο συγκρότημα τον κορυφαίο μεταλλικό μπασίστα όλων των εποχών, Steve Digiorgio, ενώ το Line-up συμπληρώνεται από την ραχοκοκαλιά των… CYNIC (!), δηλαδή τον κιθαρίστα Paul Masvidal και τον ντράμερ-χταπόδι Sean Reinert! Mάλιστα για να βοηθήσουν τον κολλητό τους, οι Masvidal/Reinert βάζουν ακόμα πιο πίσω την διαδικασία του θρυλικού και πολυπόθητου παρθενικού τους άλμπουμ με τους CYNIC ονόματι “Focus”, το οποίο και μετά από πάρα πολλές ακόμα αναποδιές που περιγράψαμε στο σχετικό κείμενο του δίσκου στο 1ο μέρος του αφιερώματος για το 1993, είδε το φως τη συγκεκριμένη χρονιά, αρκετά μετά από την προγραμματισμένη του κυκλοφορία.
3) Ο Chuck πλέον έχοντας σε κάθε θέση τεχνικά ανώτερα μουσικό (ακόμα κι ο Masvidal μπορούσε να κοιτάξει στα μάτια κοτζάμ James Murphy στην τελική), παίρνει το έναυσμα να παίξει πολύ απαιτητικότερη μουσική και να αλλάξει και το μοτίβο των στίχων σε πιο ανθρώπινα θέματα. Εξ ου και τίτλος του δίσκου ήταν το “Human”, όπου πλέον οι στίχοι περιλαμβάνουν αναφορές από σιαμαία δίδυμα ως εξωκοσμικά ταξίδια μέσα από όνειρα (!!!) και γενικότερα η gore/horror θεματολογία των “Scream bloody gore” (1987)/”Leprosy” (1988) που είχε σχεδόν εξαφανιστεί στο “Spiritual healing” (1990), εδώ εξαλείφθηκε πλήρως. Το εξώφυλλο αυτή τη φορά δεν ήταν μια υπέροχη ζωγραφιά από τον Ed Repka όπως στα τρία πρώτα άλμπουμ αλλά μια απλή ανατομική φωτογραφία δυο διαφορετικών εκδοχών του ανθρώπινου σώματος.
4) Το άλμπουμ αποτελεί στην ουσία την κορύφωση του τεχνικού death metal συνοψίζοντας παράλληλα όλα όσα είχε υπάρξει το είδος πιο πριν κι όσα θα μπορούσε να εξελιχθεί (και όντως έτσι έγινε) στην πορεία. Η χειρουργική ακρίβεια του παιξίματος των συμπαικτών του Chuck και ειδικά της ρυθμικής βάσης Digiorgio/Reinert, έφερε θαυμαστά αποτελέσματα. Ο δίσκος παρότι ο μικρότερος της καριέρας τους (κάτι περισσότερο από 34’ μόλις), ήταν συνάμα ο πιο καλοπαιγμένος, πλήρης και ουσιώδης που είχαν κάνει ως τότε. Χωρίς να λείπει η ακρότητα των τριών πρώτων δίσκων, φιλτραρίστηκε τέλεια μέσα από ένα νέο οπτικό και ακουστικό πρίσμα και το “Human” από την αρχή του ηγεμονικού “Flattening of emotions” μέχρι το τέλος του υπερτεχνικού “Vacant planets”, προσφέρει ποιότητα, τ(ρ)αχύτητα, απαράμιλλη τεχνική, απίστευτη δύναμη, παροιμιώδη βαρύτητα και όλα αυτά με την μαγική ικανότητα του Chuck όλη αυτή η πανδαισία ήχων να ακούγεται τόσο απλή και old school, σαν να μην επηρεάστηκε ποτέ το συγκρότημα από την προσθήκη τριών νέων μελών, άσχετα αν όλος ο δίσκος έχει γραφτεί από τον ίδιο τον Chuck.
5) O δίσκος για πρώτη φορά θα αποτελούσε και έναυσμα οι DEATH να λάβουν air-play από το MTV. Αφορμή αποτέλεσε το βίντεο για το τιτάνιο “Lack of comprehension” σε σκηνοθεσία του David Bellino, όπου ήταν και το πρώτο βίντεο κλιπ για το συγκρότημα και μάλιστα η μέρα της προβολής του θεωρείται ότι άλλαξε κατά πολύ και την αντιμετώπιση του ακραίου ήχου γενικότερα, καθώς άλλο να βγάζει βίντεο οποιαδήποτε μπάντα (και υπήρξαν πολλά και καλά βίντεο ως τότε) στο death metal, κι άλλο οι DEATH. Το κομμάτι με τη σειρά του έγινε το σήμα-κατατεθέν του συγκροτήματος για πολλά χρόνια και ιδιαίτερα για τους οπαδούς που τους ανακάλυπταν τότε. Μαζί με το “Pull the plug” και το “Symbolic” σίγουρα αποτελούν την πλέον αναγνωρίσιμη τριάδα κομματιών τους, άσχετα αν και το ποια μπορεί να προτιμάει ο καθένας.
6) Στο συγκεκριμένο βίντεο μάλιστα εμφανίζεται ο τότε νέος μπασίστας τους, Scott Carino, o οποίος πήρε τη θέση του αποχωρήσαντα μετά το πέρας του δίσκου, Steve DiGiorgio. O Carino βοήθησε το συγκρότημα κατά την περιοδεία μεταξύ του Οκτωβρίου του 1991 και του Μαρτίου του 1992, ενώ ηχογράφησε και μερικά overdubs στο instrumental “Cosmic sea”, όταν ανακαλύφθηκαν κάποια λαθάκια πριν την τελική μίξη. Όλο το υπόλοιπο κομμάτι όπως και το απίστευτο σόλο είναι ομαλώς ηχογραφημένα από τον ίδιο τον Digiorgio.
7) Tην εποχή της κυκλοφορίας του δίσκου, ο Chuck επαναπροσέλαβε στη θέση του μάνατζερ του συγκροτήματος τον «άσπονδο» φίλο του, Eric Greif. O Greif είχε απολυθεί μετά την κυκλοφορία του “Spiritual healing” και μάλιστα εκκρεμούσαν δυο αποφάσεις μετά από εκατέρωθεν μηνύσεις των δυο εμπλεκομένων. Ωστόσο σε μια από τις ελάχιστες φορές που ο Chuck έκανε πίσω (πράγμα αδύνατον για όσους τον ήξεραν καλά), υποστήριζε ότι «Φτάσαμε στο συμπέρασμα ότι ήταν ηλίθιο να διαφωνούμε συνέχεια, να τραβάμε ο ένας τον άλλο στα δικαστήρια και λοιπές παρόμοιες μ@λ@κίες. Η μοίρα έχει ένα παράξενο τρόπο να λύνει παρόμοιες καταστάσεις, είχαμε τη διαμάχη μας, αλλά δουλεύουμε ξανά μαζί και είναι πολύ λιγότερο ανησυχητικό για το μυαλό μου να ξέρω ότι ο Eric είναι ο κατάλληλος άνθρωπος για μας». Τώρα βέβαια για να έκανε ο Chuck πίσω, όλο και κάποιο άσσο θα είχε στο μανίκι του κι ο Greif όπως υποψιάζομαι, άσχετα αν όντως τον αγαπούσε πολύ και η σχέση τους ήταν ξεκάθαρα μεγάλης αγάπης κι ενίοτε μίσους, δεν εξηγείται αλλιώς η μεταστροφή του Chuck ο οποίος προτιμούσε να πεθάνει παρά να μην υποστηρίξει την άποψη του μέχρι τέλους.
8) Με την κυκλοφορία του, το “Human” αγκαλιάστηκε άμεσα από τους οπαδούς –και εκτός death metal- και θεωρήθηκε ένα αριστούργημα τεχνικής αρτιότητας. Μέχρι σήμερα κατέχει περίοπτη θέση ως ο δίσκος που άλλαξε τις ισορροπίες όχι μόνο για το τεχνικό death metal αλλά και για τον ακραίο ήχο γενικότερα και φυσικά έθεσε τις βάσεις για την μετέπειτα πιο προοδευτική πορεία του ήχου των DEATH. Στέκει στην μέση της δισκογραφίας τους (4ο από τα 7 άλμπουμ) ως η «γέφυρα» του παρελθόντος με το μέλλον και της ακρότητας με την πρόοδο και εξέλιξη που είχαν στη συνέχεια. Μέχρι σήμερα παραμένει ο κορυφαίος σε πωλήσεις δίσκος της μπάντας, καθώς μέχρι το 2008 είχε ήδη πουλήσει πάνω από 600.000 αντίτυπα παγκοσμίως και με 100.000 εξ αυτών να είναι καταγεγραμμένα βάσει Soundscan. Έλαβε την 82η θέση σε τεύχος του Guitar World τον Οκτώβριο του 2006 για τα 100 καλύτερα κιθαριστικά άλμπουμ όλων των εποχών, ενώ το 2017, το Rolling Stone το κατέταξε ως το 70ό καλύτερο μεταλλικό άλμπουμ στην ιστορία.
9) Το 2011 και για να γιορταστεί η 20ή επέτειος του δίσκου, η Relapse Records σε συνεργασία με την Perseverance Holdings Ltd (συμφερόντων του Eric Greif με σκοπό την αποκλειστική διαχείριση των δικαιωμάτων του Chuck και των DEATH ύστερα από την απώλεια του απόλυτου μεταλλικού ήρωα το 2001) επανακυκλοφόρησαν το “Human” σε νέα μίξη από τον Jim Morris στα Morrisound Recording Studios με τις ευλογίες του ίδιου του Greif, ο οποίος μάλιστα δήλωνε ότι ήταν απαραίτητο να επαναμιξαριστεί ο δίσκος, καθώς «με τρόπο απίστευτο, η Sony έχανε την αυθεντική ταινία με τις μίξεις του δίσκου και οποιαδήποτε προσπάθεια να γίνει remaster η κυκλοφορία από CD, θα ήταν απλά κλέψιμο εναντίον των οπαδών». Η deluxe επανέκδοση ούτε λίγο, ούτε πολύ, περιέχει τη διασκευάρα στο “God of thunder” των KISS (υπεραγαπημένη μπάντα του Chuck ανέκαθεν και βασικός λόγος που ασχολήθηκε με τη μουσική) ως μπόνους στο δίσκο, ενώ περιέχονται και άλλα δυο δισκάκια με συνολικά 37 (!) εκτελέσεις κομματιών του δίσκου είτε ως demo, είτε ως instrumental tracks, είτε ως rehearsal ή drum & bass tracks! Η πληρότητα της δεν αμφισβητείται, ενώ ο απίστευτος ήχος της έχει τονίσει ακόμα και θαμμένα μέρη του μπάσου του Digiorgio, καθιστώντας την ακρόαση του δίσκου θρησκευτική εμπειρία εξ αρχής!
10) Στην ευχαριστήρια λίστα του δίσκου, ο Chuck αναφέρει στο τέλος: “Also, thanks to those people who support my music and not the rumors. This is much more than a record to me, it is a statement, it is revenge”. Και μόνο για την πικρία που αφήνει ξεκάθαρα να εννοηθεί ο Chuck για τους πρώην συνεργάτες του και τη λάσπη που άδικα έφαγε εξ αιτίας του, είχε όλο το κίνητρο να ξεπεράσει τον εαυτό του στο “Human”. Από όλα τα άλμπουμ που έχουν κυκλοφορήσει στον μεταλλικό ήχο, παραμένει για τους παραπάνω λόγους η πιο πειστική και γλυκιά εκδίκηση που πάρθηκε ποτέ και που σίγουρα ο ίδιος ο Chuck τη γεύτηκε μέχρι τέλους που άφησε τον κόσμο. Αντίθετα, όσο κομβικοί κι αν υπήρξαν οι Butler/Andrews στην αρχική πορεία των DEATH, κανείς ποτέ δεν τους συγχώρεσε το πώς φέρθηκαν στον Chuck. O James Murphy που είχε κι αυτός κάποιες προστριβές μαζί του αφενός μεν δεν συμμετείχε στη ντροπιαστική περιοδεία, αφετέρου δε είχε προλάβει να συμφιλιωθεί μαζί του, ενώ πέρασε κι αυτός περιπέτεια με τον καρκίνο, τον οποίο κατάφερε τελικά να νικήσει.
O Chuck κι ο DiGiorgio ήταν 24 όταν κυκλοφόρησε ο δίσκος, ενώ ο Masvidal και ο Reinert μόλις 20. Ο Chuck και ο Reinert πλέον δεν είναι μαζί μας και τα 2/4 του “Human” έχουν μετακομίσει πλέον στα υψηλότερα πατώματα και σίγουρα είναι πολύ πιο χαρούμενοι που βρέθηκαν ξανά ύστερα από 19 χρόνια. Αν υπάρχει ΕΝΑ άλμπουμ από όλο το DEATH metal που κάποιος πρέπει να έχει στη δισκοθήκη του, αυτό ήταν, είναι και πάντα θα είναι το “Human”.
“Through dreams I obtain the ability to connect sight with sound”…
Άγγελος Κατσούρας
