ΟΝΟΜΑ ΑΛΜΠΟΥΜ – “Lighbulb sun” – PORCUPINE TREE
ΕΤΟΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ – 2000
ΕΤΑΙΡΙΑ – Snapper
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ – Steven Wilson
ΣΥΝΘΕΣΗ ΓΚΡΟΥΠ:
Steven Wilson – Φωνητικά, κιθάρα, πιάνο
Richard Barbieri – Πλήκτρα
Colin Edwin – Μπάσο
Chris Maitland – Τύμπανα
Το “Lightbulb sun” των PORCUPINE TREE, που σήμερα κλείνει τα είκοσι χρόνια, είναι ένας από τους πιο κομβικούς δίσκους της μπάντας του Steven Wilson. Κυκλοφόρησε μόλις δεκατέσσερις μήνες μετά από το “Stupid dream” και είναι ο έκτος δίσκος της μπάντας που δημιούργησε ο Wilson μαζί με τους Richard Barbieri στα πλήκτρα, τον Colin Edwin στο μπάσο και τον Chris Maitland στα τύμπανα. Αξίζει να αναφερθεί κανείς στους υπόλοιπους μουσικούς μιας και ο Wilson, που πάντοτε λειτουργούσε ως σόλο καλλιτέχνης (όπως συμβαίνει εδώ και δέκα περίπου χρόνια), είχε δημιουργήσει μια άψογη χημεία με τους εξαιρετικούς αυτούς μουσικούς, πράγμα σπάνιο για τον ιδιόρρυθμο και εσωστρεφή Άγγλο. Το 2002 ο Maitland αντικαταστάθηκε από τον θρύλο που είναι ο Gavin Harrison αλλά, όπως και να χει, οι PORCUPINE TREE ήταν πραγματικά μια ολοκληρωμένη μπάντα, η τελευταία του Wilson. Στο “Lightbulb sun” η μπάντα αυτή λειτουργούσε τέλεια, εξυπηρετώντας το όραμα του βασικού της συνθέτη που έβλεπε προς νέα μουσικά μονοπάτια.
Το day to remember για σήμερα είναι κομβικό διότι εδώ αρχίζει η μοντέρνα, και κατά γενική ομολογία καλύτερη περίοδος των PORCUPINE TREE. Η αρχή είχε γίνει ήδη με το “Signify” το 1996 (η μπάντα υπήρχε από το 1987), αλλά εδώ αρχίζουν και αποκρυσταλλώνονται κάποια πράγματα καλύτερα. Η εμμονή του Wilson με τους PINK FLOYD αρχίζει και δίνει χώρο προς μια πιο songwriting προσέγγιση χωρίς να θυσιάζονται φυσικά όλα όσα έκαναν τους PORCUPINE TREE ένα σημαντικό όνομα στο παρακλάδι του ψυχεδελικού και πειραματικού prog rock. Θέλω να πιστεύω πως, με το “Lightbulb sun”, ο Wilson ανακάλυπτε εκ νέου τον εαυτό του ως καλλιτέχνη και τραγουδοποιό και η μπάντα φύτεψε τους σπόρους που θα γίνονταν ρίζες με τα αριστουργήματα που ακολούθησαν μέσα στα 00s. Επιπλέον, όσον αφορά το μουσικό προφίλ του δίσκου, ο Wilson άνοιξε περισσότερο τη πόρτα σε άλλα μουσικά ερεθίσματα μιας πιο pop και alternative κοπής που δείχνει πως βρισκόταν σε επαφή με όσα γινόντουσαν στο διεθνές μουσικό στερέωμα των 90s. Χαρακτηριστικό αυτού το ομώνυμο κομμάτι που ανοίγει το δίσκο. Η ακουστική κιθάρα, που πρωταγωνιστεί σε όλο το δίσκο, θέτει τη βάση για έναν δίσκο με σαφώς πιο μεστό songwriting χωρίς τα μακροσκελή ψυχεδελικά instrumental περάσματα. Η διάθεση είναι εμφανώς μελαγχολική αλλά η fuzz κιθάρα γρήγορα ξορκίζει τη μελαγχολία. Και ενώ σε φάσεις ο νους μου πάει στους πιο κιθαριστικούς RUSH των 90s, ανιχνεύω και αρκετά χαρακτηριστικά των ύστερων LED ZEPPELIN όταν ο Jimmy Page πειραματιζόταν με εξωτικά μουσικά είδη. Καλώς ήρθατε στον μουσικό εγκέφαλο του Steven Wilson. Αυτά ισχύουν μάλλον για το πρώτο μισό του δίσκου που είναι εμφανώς πιο pop και με αρκετά απαλά μέρη. Το δεύτερο μισό κλείνει το μάτι στο παρελθόν της μπάντας με πιο πειραματικά κομμάτια που προσφέρονται για μακροσκελείς αυτοσχεδιασμούς στα live, ειδικά με το δεκατριών λεπτών “Russia on ice” και το οχτάλεπτο “Hatesong”.
Επιστρέφω πάλι στο ότι το “Lighbulb sun” είναι κομβικός δίσκος. Είναι η πρώτη φορά εδώ λοιπόν που δεν βρίσκουμε κάποιο concept στο στιχουργικό κομμάτι. Απεναντίας, ο Wilson εμπνεύστηκε από προσωπικές εμπειρίες και αναμνήσεις. Το ομώνυμο κομμάτι για παράδειγμα μιλάει για ένα παιδί που είναι καθηλωμένο στο κρεβάτι του, στο δωμάτιο του, εξαιτίας μιας σοβαρής ασθένειας. Η λάμπα στο ταβάνι είναι ο ήλιος του. Ακούει απ έξω τα παιδιά που παίζουν και νοσταλγεί ενώ μένει ξαπλωμένος κοιτώντας τη λάμπα που κρέμεται απ το ταβάνι. Εδώ επίσης συναντάμε αρκετά κομμάτια που ανήκουν στη κατηγορία των τραγουδιών που μιλάνε για χωρισμούς. Μη φανταστείτε τίποτα μελιστάλαχτο βέβαια. Το κλασσικό “Hatesong” για παράδειγμα μιλάει για τη χρονική φάση στην ιστορία ενός ζευγαριού που όπου υπάρχει μόνο μίσος και απέχθεια. Το πιασάρικο και κάπως grunge “Four chords that made a million” μιλάει για τους «καλλιτέχνες» που βγάζουν εκατομμύρια γράφοντας χιτάκια με τέσσερις συγχορδίες και τους μάνατζερ που επωφελούνται και τελικά τους πετάνε στο δρόμο.
Το “Lighbulb sun” είναι επίσης ο πρώτος δίσκος των PORCUPINE TREE με heavy metal στοιχεία, πράγμα που δηλώνει ο ίδιος ο Wilson (που να ‘ξερε πως πολύ σύντομα θα κυλούσε ο Steven Wilson και θα έβρισκε τον Mikael Akerfeldt). Το σόλο στο “Hatesong” είναι το “KORN σόλο” έχει δηλώσει ο ίδιος, εξαιτίας της παραφωνίας και του πολύ χαμηλού κουρδίσματος στη κιθάρα. Τα κιθαριστικά ριφ επίσης στο “Russia on ice” είναι πολύ πιο κοντά σε μια metal ευαισθησία με τις διαολεμένες παραμορφώσεις. Επομένως, βλέπουμε εδώ και τα πρώτα βήματα της μπάντας σε ένα πιο αμιγώς metal μονοπάτι (που θα κορυφωθεί με τα αλά MORBID ANGEL ριφ στο “Fear of a blank planet”).
Ο έκτος δίσκος των PORCUPINE TREE έλαβε πολύ καλές κριτικές με τη πλειοψηφία του τύπου το 2000 να δηλώνει πως είναι ένας αρκετά πιο προσβάσιμος δίσκος, περισσότερο από το μέσο prog rock/metal δίσκο. Όντως, εδώ βρίσκουμε για πρώτη φορά, τον Steven Wilson ως τραγουδοποιό που μετουσιώνει τον NICK DRAKE, τους PINK FLOYD αλλά και τις ακουστικές συνθέσεις των ALICE IN CHAINS και μια αρκετά πιο λιτή προσέγγιση, ανοίγοντας έτσι το δρόμο σε μη progressive οπαδούς… προτού βέβαια εκτοξευθεί πάλι στο διάστημα με τις δισκάρες των 00s που είναι βίβλος για οπαδούς του prog rock/metal. Το “Lighbulb sun” αξίζει λοιπόν να μνημονεύεται ως δίσκος σταυροδρόμι στην ιστορία μιας τεράστιας μπάντας και ενός ακόμα πιο τεράστιου καλλιτέχνη, αλλά αξίζει και να τον ακούμε για άλλα είκοσι χρόνια γιατί έχει υπέροχα τραγούδια παιγμένα άψογα από μια μπάντα που άφησε μια τεράστια κληρονομιά στα 2000s.
Did you know that:
– Μπορείτε να βρείτε μια τρομερή επανεκτέλεση του “Hatesong” στο “4 ½” EP του Wilson που βγήκε το 2016, με τη συνοδεία της Ninet Tayeb στο ρόλο της κοπέλας που αφορά η ιστορία χωρισμού στους στίχους. Το κομμάτι επίσης βρήκε τη θέση της στη τελευταία ευρωπαϊκή περιοδεία του Wilson για το “To the bone”.
– (σ. Σάκη Φράγκου): Σε face to face συνέντευξη για την προώθηση του δίσκου, όταν είχε έρθει ο Steven Wilson στα γραφεία της ΕΜΙ, είχε εκφράσει την αγάπη του για συγκροτήματα όπως οι OPETH, MAYHEM, BURZUM, αφήνοντας τον κόσμο με το στόμα ανοιχτό!!!
Φίλιππος Φίλης
