“Watching from the top of the world”
Βλέποντας το εξώφυλλο του “A change of seasons”, λέγαμε ότι οι DREAM THEATER στέλνουν τα υπόλοιπα σχήματα να πάρουν το κουβαδάκι τους και να πάνε σε άλλη παραλία. Με το “Falling into infinity”, ότι οι υπόλοιποι τους βλέπουν με τα κιάλια. Τώρα, με το “A view from the top of the world”, έχουν στρογγυλοκάτσει στο θρόνο του, πολύ ψηλά, στην κορυφή του κόσμου. Είναι έτσι; Έκαστος έχει την άποψή του, η γενική εικόνα όμως, είναι ότι οι αδιαμφισβήτητοι βασιλιάδες του prog metal, έβγαλαν ένα δίσκο, που είναι από τους καλύτερούς τους των τελευταίων ετών. Ας πάμε να δούμε τι μας είπε ο Jordan Rudess, στη νιοστή συνέντευξη που κάναμε…
Μπορείς να μου πεις πως καταφέρατε να βγάλετε έναν τόσο θετικό δίσκο, παρότι και το “A view from the top of the world” αλλά και το άλμπουμ των LIQUID TENSION EXPERIMENT, γράφτηκαν μέσα στην καραντίνα;
Ήταν πάρα πολύ δύσκολο να βρεθούμε με τα υπόλοιπα παιδιά και να οργανώσουμε το νέο άλμπουμ των DREAM THEATER, όπως ήταν και πάρα πολύ δύσκολο να συμβεί αυτό και για τους LTE. Με τον καιρό, βρήκαμε τα πατήματά μας και τι έπρεπε να κάνουμε και ήμασταν ανακουφισμένοι όταν φτάσαμε εκεί. Όλη αυτή η ένταση που υπήρχε γύρω μας, μας βοήθησε να είμαστε ακόμα πιο σοβαροί, αλλά ταυτόχρονα και ακόμα πιο «τρελοί», μουσικά.
Και σίγουρα, η περιοδεία που κάνατε για το “Scenes from a memory”, αλλά και το άλμπουμ των LIQUID TENSION EXPERIMENT, σας έδωσε και την απαραίτητη ώθηση, τουλάχιστον να παίξετε πάρα πολλές νότες (γέλια).
Ναι, πάαααρα πολλές νότες (γέλια). Σίγουρα εμπνευστήκαμε από αυτά που είπες. Περιοδεύοντας μετά από χρόνια για το “Scenes…”, συνειδητοποιήσαμε εκ νέου τι σημαίνει για τον κόσμο και στην κάναμε μία «απαλή ανάλυση», σχετικά με τους λόγους για τους οποίους ο κόσμος το αγαπάει τόσο πολύ και προσπαθήσαμε να εφαρμόσουμε κάποιους από αυτούς, στο δίσκο μας και να μεταφέρουμε αυτήν την ενέργεια. Έχοντας παίξει σε τόσες συναυλίες αυτό το άλμπουμ πρόσφατα, δεν ήταν και δύσκολο να μπούμε σ’ αυτήν την πνευματική κατάσταση. Σε ότι αφορά στους LTE, παρόλο που είμαστε μόνο εγώ κι ο John Petrucci, νομίζω ότι μεταφέραμε την ενέργεια που είχαμε και μας βοήθησε να κάνουμε κάποια πράγματα με διαφορετικό τρόπο. Όπως για παράδειγμα, δεν καθόμασταν να σκεφτούμε αν σε κάποιο lead σόλο, έπρεπε να είναι μόνο κιθάρα ή μόνο πλήκτρα. Δοκιμάζαμε λύσεις, χωρίς στεγανά, χωρίς περιορισμούς. Ότι πήγαινε περισσότερο στο τραγούδι.
Μου έκανε εντύπωση το γεγονός ότι υπάρχουν μεν πολλές νότες, πάρα πολλές, υπάρχουν όμως και λιγότεροι στίχοι. Έχει να κάνει με το γεγονός ότι ο James συμμετείχε μέσω Zoom και δεν ήταν παρών ως φυσική παρουσία; Δηλαδή, γράφατε ένα 9λεπτο τραγούδι και του λέγατε: «ΟΚ James, εδώ, έχεις τρία λεπτά να τραγουδήσεις, γιατί στο υπόλοιπο τραγούδι ξεσαλώνουμε»; (γέλια)
Χμμμ… Με έβαλες σε σκέψεις με αυτό που μου είπες… Δεν είχα σκεφτεί ποτέ την αναλογία στίχων και μουσικής. Αλήθεια πιστεύεις ότι είναι λιγότεροι οι στίχοι σ’ αυτόν το δίσκο;
Ναι, νομίζω πως έτσι είναι.
Ξέρεις τι βλέπω να έρχεται, λοιπόν, έτσι; Να βρεθεί ένας οπαδός των DREAM THEATER, που να χρονομετρήσει τη διάρκεια των στίχων κάθε δίσκου και να βγάλει έναν αναλυτικό πίνακα!!! Μπορείς να αναλάβεις την ευθύνη, να βρεις κάποιον να το κάνει; Ρίξε την ιδέα και όλο και κάποιος θα βρεθεί να λύσει αυτό το «μυστήριο»!!!
Να μείνω λίγο στον James… Στο δίσκο ακούγεται να τραγουδά πιο «γήινα». Δεν πιάνει τρελά ψιλές νότες και νομίζω ότι φροντίσατε να τραγουδά σε μία έκταση την οποία μπορεί να αποδώσει σχεδόν 100% στις συναυλίες. Όταν γράφατε τα τραγούδια, λάβατε πολύ σοβαρά υπόψη αυτό το γεγονός; Διότι, ένας τραγουδιστής όταν μεγαλώνει, δεν είναι και τόσο εύκολο να τραγουδήσει όπως 20-30 χρόνια πριν…
Δεν θα έλεγα ότι είναι κάτι καινούργιο, το ότι προσέχουμε πάρα πολύ που βρίσκεται η φωνή του τώρα. Ξέρουμε ότι δεν μπορεί να τραγουδήσει όπως στο “Images and words”, δεν είναι δυνατόν αυτό. Ως συνθέτες, πάντα έχουμε στο μυαλό μας, ποιες είναι οι καλύτερές του νότες και γράφουμε μουσική, έχοντας τη φωνή ως όργανο στο μυαλό μας. Είναι δύσκολο για τον James να τραγουδά τα παλιά κομμάτια, αφού η φωνή δεν μπορεί να παραμείνει στο ίδιο επίπεδο όσο περνούν τα χρόνια. Αυτό είναι απλά η πραγματικότητα.
Απλά το τονίζω, επειδή θεωρώ πως στο “A view…”, το πετύχατε αυτό με τον James ίσως στον απόλυτο βαθμό. Αφήνω εσένα και τον John, που έχετε αποδείξει πάρα πολλές φορές τι μπορείτε να παίξετε στους δίσκους και πάω στον Mike Mangini. Μου μοιάζει σαν να αμολήσατε το θηρίο και παίζει τα πιο δύσκολα, περίεργα κι ευφάνταστα θέματα όσο καιρό παίζει στους DREAM THEATER. Πιστεύεις ότι ενδόμυχα ένιωσε πως έπρεπε να βγει λίγο πιο μπροστά, μετά τη συνεργασία σας με τον Mike Portnoy στους LIQUID TENSION EXPERIMENT; Ήθελε δηλαδή, να δείξει στον κόσμο ότι «κοιτάξετε, είμαι ο Mike Mangini».
Θέλεις να πεις ότι «είμαι ο Mike “fuckin’” Mangini» (γέλια).
Εσύ το είπες! Χαχαχαχα! Νομίζω ότι σ’ αυτό το άλμπουμ, έπιασε την καλύτερή απόδοσή του σε δίσκο των DREAM THEATER.
Κι εγώ το πιστεύω αυτό. Κι επιπλέον, νομίζω ότι και ο ήχος των τυμπάνων του είναι ο καλύτερος που είχε ποτέ. Πολύ δυναμικός, πολύ φυσικός, πολύ ευχάριστος. Πλέον, νομίζω ότι δείχνει με πάρα πολύ πειστικό τρόπο, τι μπορεί να κάνει. Σε άλλους δίσκους, είχαμε κόσμο να λέει για τον ήχο από το ταμπούρο, από τα πιατίνια. Ο κόσμος βέβαια, δεν μπορεί να καταλάβει ότι κάθε μηχανικός ήχου, έχει κάποια συγκεκριμένα πράγματα στο μυαλό του σε κάθε δίσκο που δουλεύει, σχετικά με το πώς θα ακούγεται το κάθε όργανο. Σ’ αυτό το δίσκο, τα διαλύσαμε όλα. Νομίζω ότι δεν υπάρχει κάποιος που να σκεφτεί καν να μπει στη διαδικασία να κριτικάρει το πώς ακούγονται.
Πέραν του ήχου όμως, νομίζω ότι και παιχτικά, αυτά που κάνει είναι ανώτερα από πριν… Λες και τον αμολήσατε…
Αυτό που συνέβη, είναι ότι κι εγώ και ο John, ήμασταν αυτή τη φορά πιο δεκτικοί στις ρυθμικές ιδέες του Mike και πολλά σημεία αναπτύχθηκαν από τους ρυθμούς που μας έπαιζε. Ερχόταν, δηλαδή, μ’ έναν ρυθμό 23/8 που μας άρεσε πολύ και χτίζαμε πάνω σ’ αυτόν.
Εκτός αυτών, πρέπει να επισημάνω ότι αποφύγατε πολλές νόρμες, που χρησιμοποιούσατε στους προηγούμενους δίσκους. Για παράδειγμα, δεν υπάρχει μπαλάντα. Το δεύτερο τραγούδι του δίσκου, δεν είναι αυτό που λέμε «εμπορικό». Η μόνη νόρμα που κρατήσατε, είναι πως έχετε το “Transcending time” που ακούγεται πάρα πολύ σαν τραγούδι των RUSH. Ήταν αυτό το τραγούδι ενός είδους tribute στους RUSH; Ακούγεται αρκετά όμοιο με τραγούδια όπως το “Limelight”, το “Red barchetta” και κάποια ακόμα…
(γέλια) Προσπαθώ να θυμηθώ τη φράση που χρησιμοποιούμε όταν προσπαθείς να βγάλεις κάτι από κάπου κι αυτό δεν είναι δυνατό, αλλά δεν μου έρχεται…
Ξέρεις, μετά από τόσες συνεντεύξεις, το μόνο που έχει απομείνει είναι να υπεραναλύουμε τα πάντα!!!
(γέλια) Δεν μπορείς να βγάλεις τους RUSH από τους δύο John (σ.σ. Petrucci και Myung) ή από τον Mike. Οι επιρροές από τους RUSH υπάρχουν πάντα και κανείς δεν ντρέπεται γι’ αυτό. Κρατούν ψηλά τη σημαία των RUSH (γέλια). Ευτυχώς, εγώ δεν είμαι φανατικός των RUSH, γιατί μου φαίνεται ότι δεν θα είχαμε καμία πρωτοτυπία στον ήχο μας. Χαχαχαχαχα. Σοβαρά τώρα, όμως, η επιρροή από τους RUSH είναι τόσο έντονη και όλοι τους είναι περήφανοι γι’ αυτό. Όντως, είναι σαν ένα tribute στο συγκρότημα αυτό.
Στο “Awaken the master”, ο John Petrucci παίζει 8χορδη κιθάρα. Πως πιστεύεις ότι άλλαξε ο τρόπος που συνθέτει και παίζει μουσική, χρησιμοποιώντας αυτό το ασυνήθιστο όργανο;
Αυτή είναι μία ερώτηση για τον John Petrucci. Χαχαχαχα. Θα έλεγα ότι είχε μερικές πιο «χαμηλές» νότες. Χαχαχαχα!
Προφανώς για να συναγωνιστεί πιο έντονα μαζί σου.
Ναι. Με μένα και τα 88 πλήκτρα μου! Χαχαχαχα! Πέρα από την πλάκα, νομίζω ότι του έδωσε έμπνευση να βρει καινούργια πράγματα. Υπάρχουν τόσα σχήματα που χρησιμοποιώντας μία παραπάνω χορδή, ψάχνουν και βρίσκουν τρόπους να ακούγονται διαφορετικοί. Και ξέρεις κάτι; Μιλάμε μόνο για λίγες, χαμηλές νότες παραπάνω. Υπάρχουν για παράδειγμα οι ANIMALS AS LEADERS που παίζουν με 8χορδη κιθάρα, οπότε όταν πήρε την κιθάρα ο John, προσπάθησε να βρει ποιες είναι οι έξτρα δυνατότητες που του δίνει και πως μπορεί να εκμεταλλευτεί αυτές τις επιπλέον χαμηλές νότες στο “Awaken the master”. Μπορώ να πω ότι μου θύμιζε όταν είχε πάρει για πρώτη φορά την 7χορδη κιθάρα κι έπαιζε αυτό το τρομερό θέμα στο “Dark eternal night” (σ.σ. ουπς! Θυμηθείτε την παρουσίαση του δίσκου στο συγκεκριμένο σημείο). Έπαιζε κάποιες νότες που ήταν τόσο χαμηλές, που δεν μπορούσα καν να τις ακούσω κι έβγαινε ένας ήχος σαν βρυχηθμός ζώου!!! Αντιμετώπισα πολύ μεγάλο πρόβλημα να καταλάβω ποιες νότες έπαιζε στην κιθάρα του και σε διαβεβαιώνω ότι έχω τέλειο αυτί σ’ αυτόν τον τομέα. Μου ακουγόταν σαν θόρυβος που παράγεται από ζώο. Χαχαχα.
Κατάλαβα. Σε βλέπω στον επόμενο δίσκο να παίζεις με keyboards που έχουν 188 πλήκτρα για να του την μπεις!!! (γέλια και από τους δύο) Στο “A view from the top of the world”, νομίζω ότι χρησιμοποιείς μεγαλύτερη ποικιλία ήχων από ποτέ. Χρησιμοποίησες κάποιο καινούργιο εφέ; Σε κάθε τραγούδι είναι λες κι έχεις δεκάδες διαφορετικούς ήχους.
Κάθε δίσκο των DREAM THEATER, τον βλέπω ως ευκαιρία να δοκιμάσω καινούργια πράγματα. Από software, μέχρι όργανα. Σ’ αυτό το άλμπουμ, είχα την ευκαιρία να δοκιμάσω αρκετά διαφορετικά πράγματα. Έφερα, δηλαδή, ένα ηλεκτρο-μηχανικό πιάνο από τη βραζιλιάνικη εταιρία, Valente. Το ακούς στην εισαγωγή του “Sleeping giant”. Επίσης, φέτος, απέκτησα ένα mini Moog του 1973. Μεγάλωσα παίζοντας με αυτό το όργανο, αλλά το πούλησα πριν από 40 χρόνια. Ήθελα πλέον ένα καινούργιο και το πήρα από έναν φίλο μου που επισκευάζει και «ανακαινίζει» τέτοιου είδους παλιά μουσικά όργανα. Παραλίγο να μην το πάρω στο στούντιο μαζί μου, επειδή δεν ήθελα να κουβαλάω στο αμάξι μου κάτι τόσο σημαντικό. Τελικά το πήρα και χρησιμοποίησα και το Moog One, το πιο «δυνατό» κομμάτι της σειράς, που υπήρχε στο στούντιο. Επίσης, επηρεάστηκα από μία εταιρία που φτιάχνει synthesizer και λέγεται Waldorf. Απέκτησα τη desktop version του Iridium, λοιπόν. Πηγαίνοντας στο στούντιο, με όλα αυτά τα όργανα που είχα, δεν υπήρχε αρκετός χώρος για να παίζω και πήγα δίπλα στο γραφείο του Jimmy T, που έκανε την ηχογράφηση. Ο Jimmy, λάτρεψε το Iridium, που δεν με άφηνε καν να ψάχνω εγώ για διάφορους cool ήχους και ήθελε να πειραματιστεί ο ίδιος, ψάχνοντας. Θα ήμουν άδικος αν δεν ανέφερα και το όργανο με το οποίο με βλέπεις στην σκηνή, το Korg Kronos, το οποίο έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο στο δίσκο, επίσης. Όλα αυτά τα χρόνια, έχω αναπτύξει μία πολύ σπουδαία αποθήκη ήχων στο Kronos, πολλούς από τους οποίους χρησιμοποίησα στο δίσκο, επίσης. Προτού προχωρήσουμε, πρέπει να πω ότι χρησιμοποίησα και πολύ σπουδαίο software, το PluginGuru με το πρόγραμμα Unify. Αυτό το πρόγραμμα το χρησιμοποίησα για τους διάφορους ήχους από ορχήστρα που υπάρχουν. Τέλος, υπάρχει η εταιρία 8dio, που έχει κάποια προγράμματα που σου δίνουν 66 τρομπόνια ή 66 τούμπες. Είχαν, δηλαδή 66 παίχτες τρομπονιού και παρήγαγαν τον ήχο που βγάζει αυτό. Έτσι, όταν ακούς στο δίσκο κάποιους ήχους που μοιάζουν με αυτό, είναι 66 τρομπόνια να παίζουν μαζί. Είναι μεγαλύτερο από κάθε ορχήστρα και πολύ πιο οικονομικό. Χαχαχαχα.
Ποια πιστεύεις ότι θα είναι η απόλυτη πρόκληση για τους DREAM THEATER; Πιθανώς να βγάλουν ένα δίσκο με τετράλεπτα τραγούδια;
Αυτό είναι μία εντελώς διαφορετική τεχνική. Όταν γράφουμε ένα μεγάλο σε διάρκεια τραγούδι, χρησιμοποιούμε αυτές τις τεχνικές σύνθεσης, όπως να παίρνουμε μία μελωδία από τις πιο ψιλές νότες στις πιο χαμηλές και να βλέπουμε τι ταιριάζει, ή να αλλάζουμε τους χρόνους. Είναι πολλά πράγματα που μπορείς να κάνεις όταν «απλώνεις» ένα τραγούδι. Μπορούμε να γράψουμε και μικρά, εμπορικά τραγούδια, αλλά αυτό είναι κάτι εντελώς διαφορετικό.
Υπάρχει κάτι από το παρελθόν των DREAM THEATER που θεωρείς ότι θα μπορούσατε να το «επισκεπτόσασταν» ξανά; Εννοώ, τα πάντα. Από εξοπλισμό, ρούχα, στούντιο, μέχρι… μέλη!
Πάντα υπάρχουν πολλά και ωραία πράγματα που μπορείς να βρεις από το παρελθόν. Για παράδειγμα, υπάρχουν μερικοί ήχοι του Kevin Moore που είναι πάρα πολύ cool. Μου αρέσουν πάρα πολύ, αρκετοί ήχοι του, από το “Awake”, για παράδειγμα.
Καταλαβαίνω ότι δεν είχατε και πολλές διαφορετικές επιλογές σε σχέση με τη διάρκεια των τραγουδιών, αλλά μπορείς να μου πεις τι θέλατε να δείξετε, βγάζοντας το “The alien” ως πρώτο single, που κρατάει εννιά λεπτά;
Πάντα είναι σημαντικές οι συζητήσεις για το πρώτο single. Νομίζω ότι με δεδομένο αυτόν το δίσκο που βγάλαμε, το “The alien”, δείχνει μία εικόνα του τι θα ακολουθήσει. Οι οπαδοί των DREAM THEATER έχουν πολύ έντονη γνώμη και προσπαθούν να βγάλουν συμπεράσματα από το οτιδήποτε. Όταν διαβάζουμε σχόλια, μετά από λίγο σταματάμε, γιατί έχουμε τρελαθεί από τα συμπεράσματα που βγάζουν μερικοί άνθρωποι. Χαχαχα. Το “The alien”, είναι, νομίζω, ένα τραγούδι που έχει όλα όσα θέλουν να ακούσουν οι οπαδοί των DREAM THEATER, αλλά είναι σίγουρα πολύ διαφορετικό από ένα κλασικό, πρώτο single. Έτσι όπως βλέπω τα πράγματα, το τραγούδι αυτό, έχει πάρει τις καλύτερες κριτικές από οποιοδήποτε άλλο τραγούδι έχουμε βγάλει πρώτο, σε προηγούμενους δίσκους.
Πόσο σημαντικό ρόλο έπαιξε ότι ηχογραφήσατε στο δικό σας στούντιο, πλέον;
Πολύ σημαντικό. Πρώτα απ’ όλα, ήμασταν πιο συγκεντρωμένοι στο στόχο. Έπειτα, ο χώρος που παίζαμε είναι κάπως μικρός κι αυτό μας έκανε να αισθανόμαστε ακόμα μεγαλύτερη την ανάγκη να δουλέψουμε. Όταν όμως ήρθε η στιγμή να ηχογραφήσει ο καθένας τα μέρη του, τα πράγματα ήταν πολύ πιο άνετα, είχαμε το χώρο να ψάξουμε διάφορα πράγματα, αφού, για παράδειγμα, ήμουν μόνος με τον Jimmy T και ψάχναμε ήχους. Με λίγα λόγια, όταν ήμασταν μαζί, νιώθαμε την πίεση που πρέπει να έχεις όταν θέλεις να δημιουργήσεις και όταν ηχογραφούσες, είχες την απαραίτητη άνεση και το χώρο που χρειάζεσαι για να αποδώσεις καλύτερα.
Πως βλέπουν οι οπαδοί σας τις κυκλοφορίες από τα Lost Not Forgotten Archives που έχετε ξεκινήσει και βγάζετε μέσα από την Inside Out;
Αφού ξέρεις τώρα ότι οι οπαδοί των DREAM THEATER, λατρεύουν αυτού του είδους τις κυκλοφορίες… Η ανταπόκριση που έχουμε, είναι φανταστική. Πρέπει όμως να σε αφήσω, γιατί ήδη έχω καθυστερήσει για την επόμενη συνέντευξη. Χάρηκα που τα είπαμε και πάλι και περιμένω να σε δω από κοντά σε κάποια από τις συναυλίες μας.
Σάκης Φράγκος
