ΟΝΟΜΑ ΑΛΜΠΟΥΜ: “Led Zeppelin” – LED ZEPPELIN
ΕΤΟΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ: 1969
ΕΤΑΙΡΕΙΑ: Atlantic Records
ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ: Jimmy Page
ΣΥΝΘΕΣΗ ΜΠΑΝΤΑΣ:
Φωνητικά – Robert Plant
Κιθάρες – Jimmy Page
Μπάσο – John Paul Jones
Drums – John Bonham
Η δεκαετία του ‘60 δύει. Δεκαετία με ένα ανάλαφρο και ανέμελο συναίσθημα που αποτυπωνόταν και στη μουσική, μεταξύ όλων των άλλων εκφάνσεων της καθημερινής ζωής. Μπάντες σαν τους BEATLES και ROLLING STONES ήταν στη κορυφή της δημοτικότητάς τους εκείνη την περίοδο και μόνο τυχαίο δεν είναι αυτό. Από τα μέσα προς το τέλος της δεκαετίας όμως, κάποιες μπάντες και καλλιτέχνες δείχνουν να θέλουν να αλλάξουν αυτό το συναίσθημα. Το λες και πρόλογο για την επόμενη δεκαετία αν κρίνουμε από τα ονόματα που θα δούμε παρακάτω.
Από τη μια, έχουμε τους JIMI HENDRIX EXPERIENCE που άλλαξαν, με μπροστάρη Εκείνον, άρδην το τρόπο που παίζεται η ηλεκτρική κιθάρα, μετατρέποντας σε κάτι πρωτόγνωρα βαρύ τη ρίζα όλων: τα αμερικάνικα blues. Από την άλλη, έχουμε την πειραματική πλευρά των late 60’s: THE DOORS, KING CRIMSON, IRON BUTTERFLY, THE WHO και η λίστα δε τελειώνει που εισήγαγαν το πειραματικό, δαιδαλώδες ή και ψυχεδελικό (ανάλογα τη μπάντα-περίπτωση) στοιχείο στη μουσική τους. Και κάπου στη μέση αυτών των μουσικών ανακατατάξεων, δημιουργείται το 1968 ένα συγκρότημα από τον άρτι αποχωρήσαντα κιθαρίστα από το στρατόπεδο των THE YARDBIRDS, Jimmy Page.
Την ίδια περίοδο, οι Keith Moon και John Entwistle των THE WHO, δεν φαίνονταν πολύ αισιόδοξοι για το πως θα πάει αυτό το συγκρότημα, προβλέποντας ότι “θα πέσει σαν ένα μπαλόνι από μολύβι” (“lead balloon”). Κακεντρεχές σχόλιο μεν, που γέννησε όμως την ιδέα για το όνομα στο μυαλό του Page, δε. Μια λεπτή αλλαγή αφαιρώντας το a από τη λέξη “lead”, και η αντικατάσταση της λέξης “balloon” με τη λέξη “Zeppelin” (παίρνοντας έμπνευση από μια ασπρόμαυρη φωτογραφία του φλεγόμενου αεροσκάφους Zeppelin με το όνομα Hindenburg, παρμένη από το Sam Shere το 1937, η οποία εν τέλει επιλέχθηκε από τον Page να γίνει εξώφυλλο του δίσκου), και όλα έτοιμα.
LED ZEPPELIN, λοιπόν. Το ημερολόγιο γράφει 12 Ιανουαρίου 1969, και το φερώνυμο ντεμπούτο των LED ZEPPELIN κυκλοφορεί από την Atlantic Records. Το εναρκτήριο “Good times bad times” δείχνει από την αρχή για τι μπάντα επρόκειτο: απαράμιλλης μουσικότητας παίκτες με υποδειγματικό δέσιμο, με απίστευτη αίσθηση του βρώμικου ρυθμού, εμπνευσμένου από τη κληρονομιά των αμερικάνικων blues δοσμένων βαρύτερα, εντονότερα με έναν επιπλέον αέρα ανανέωσης, πατώντας πάνω στις διδαχές του JIMI HENDRIX. Συνεχίζοντας με το “Babe I’m gonna leave you”, μια υπέροχα ημι-ακουστική μπαλάντα, που ακούμε τον Robert Plant να σπαράζει πάνω από τις κιθαριστικές μελωδίες του Page, με τρόπο που θα ήταν πρόδρομος άλλων πραγμάτων μουσικά την επόμενη δεκαετία από άλλες μπάντες.
Ακολουθεί το “You shook me”, μια διασκευή στον blues καλλιτέχνη Willie Dixon και παίρνουμε μια γερή δόση των blues ριζών όχι μόνο των LED ZEPPELIN εν προκειμένω, αλλά και των συγκροτημάτων αυτής της φουρνιάς εν γένει, με solo φυσαρμόνικας αλλά και πλήκτρων. Επίσης παρατηρείται, ένα μοτίβο ερώτησης-απάντησης ανάμεσα στο κάθε όργανο, που οδηγεί στο ότι κάθε μουσικός κάνει αισθητή τη παρουσία του αρκετές φορές στο δίσκο. Η blues διάθεση συνεχίζεται, αλλά πιο σκοτεινά από ότι φαντάζεται ο ακροατής, στο “Dazed and confused”, μιας και το riffing του Page και η ατμόσφαιρα του κομματιού είναι βαρύτερα κατά πολύ από ότι κυκλοφορούσε εκεί έξω. Από τη μέση και μετά, το κομμάτι επιταχύνει, βάζοντας πιο αιχμηρά και μοχθηρά riffs στο παιχνίδι. Αναρωτιέμαι, πως θα ένιωθε ο μέσος ανυποψίαστος ακροατής ΤΟΤΕ όταν έφτανε σε αυτό το σημείο.
Τα πλήκτρα μας εισάγουν στο επόμενο κομμάτι, τη μπαλάντα “Your time is gonna come”, με μια έντονη country διάθεση και ο Plant να αλλάζει για μια ακόμα φορά το πως τραγουδάει εντός του ίδιου δίσκου. Εδώ, ακούγονται και τα υπόλοιπα μέλη, στο ρεφρέν, δίνοντας ένα ακόμα χρώμα στον δίσκο. Κάνουμε ένα fade in στο επόμενο κομμάτι-πέρασμα 2 λεπτών που μας πάει σε πιο folk μονοπάτια, το “Black mountain side”, μόνο και μόνο για να αλλάξει πάλι η μουσική διάθεση στο επόμενο κομμάτι. Κυρίες και κύριοι, heavy metal πριν το heavy metal. Ή αλλιώς, με δύο λέξεις “Communication breakdown”. Πάμε ξανά: ΑΥΤΌ το μνημειώδες κοφτερό riff, γράφτηκε το 1969.
Επειδή οι blues ρίζες παραμένουν βαθιές, πάμε άλλη μια διασκευή στον Willie Dixon, επ’ ονόματι “I can’t quit you baby”, ρίχνοντας σε κατάλληλο σημείο την ένταση του δίσκου, με τον Page να πρωταγωνιστεί σε ένα πεντατονικό κιθαριστικό παραλήρημα. Κλείσιμο στο άλμπουμ, με το εισαγωγικό riff μπάσου στο “How many more times”, να γίνεται η βάση στην οποία χτίζεται ένα mid-tempo και ψυχεδελικό σε μεγάλο βαθμό κομμάτι, δείγμα της ευφυΐας των LED ZEPPELIN. Η πορεία χτίστηκε πάνω σε αυτή τη ποικιλία των επιρροών από διάφορα παρακλάδια της μουσικής, για την επόμενη δεκαετία, μέχρι που ο θάνατος του John Bonham διέκοψε βίαια τη μουσική τους πορεία.
50 χρόνια μετά τη κυκλοφορία του, η μουσική πολυχρωμία, η εκφραστική ποικιλία και η πολύ μπροστά για την εποχή της έμπνευση, καθιστούν το πρώτο δίσκο των LED ZEPPELIN ως ένα από τα πλέον μνημειώδη ντεμπούτα στην ιστορία του σκληρού ήχου. Πολλοί εμπνεύστηκαν/αντέγραψαν, λίγοι τους έμοιασαν, κανένας δεν έπαιξε όπως εκείνοι. Και ούτε πρόκειται.
Did you know that:
– Ο δίσκος, ηχογραφήθηκε σε συνολικά 36 ώρες και κόστισε λιγότερο από 2.000 λίρες.
– Οι BLACK SABBATH, είχαν δεύτερες σκέψεις να βάλουν το “Paranoid” στο δεύτερο τους δίσκο που μέχρι εκείνο το σημείο θα ονομαζόταν “War Pigs”, φοβούμενοι τις κατηγορίες για αντιγραφή του βασικού riff από το αντίστοιχο του “Communication breakdown”.
– Το εναρκτήριο “Good times bad times”, όχι μόνο έγινε διασκευή από τους thrashers NUCLEAR ASSAULT στο δεύτερο δίσκο τους “Survive” (1988), αλλά αποτέλεσε ξεχωριστό 7” single πριν τη κυκλοφορία του, το δεύτερο μετά το “Fight to be free”. Μάλιστα, είχε παρόμοιο εξώφυλλο με το άλμπουμ των ZEPPELIN, ως φόρο τιμής.
Γιάννης Σαββίδης
